در این طرح ملی و اجباری به گفته معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی گلستان بایستی حدود دو میلیون راس گوسفند و بز و ۳۰۰ هزار راس گاو و گوساله موجود در این استان پلاککوبی و هویتگذاری شوند اما تا الان فقط ۳۰۰ هزار راس شامل ۲۱۰ هزار راس دام سبک و ۹۰ هزار راس دام سنگین پلاککوبی شدهاند.
عبدالغفار تخله اعلام کرد که در این طرح ملی و البته اجباری که مصوبه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و قانون نظام دامپروری کشور است، بایستی تمامی دامهای سبک و سنگین همه استانها از جمله گلستان تا تیرماه سال آینده پلاککوبی شوند و پس از پایان مهلت تعیین شده دامهایی که پلاککوبی نشده باشند، قاچاق محسوب شده و با مالک آن برخورد قانونی خواهد شد.
به گفته وی، مشخص بودن هویت دام، مکان نگهداری و مالک آن، بهبود گله و کنترل سلامت دام و غذای انسان، اصلاح نژاد، امنیت سرمایهگذاری و توزیع عادلانه نهادههای دامی از دیگر اهداف اجرای این طرح ملی است که بایستی دامداران گلستانی هرچه سریعتر نسبت به پلاککوبی و هویتگذاری دامهای خود اقدام نمایند.
تخله همچنین با تاکید برضرورت همراهی و مشارکت دامداران برای اجرای طرح ملی پلاککوبی و هویتگذاری دامها، خاطرنشان کرد که تمامی مزایای اجرای این طرح عاید خود دامداران میشود و پس از پایان طرح نیز توزیع هر گونه نهادههای دامی با قیمت مصوب بین دامداران صرفا به دامهایی که پلاکوبی شده باشند، تعلق خواهد گرفت.
با این حال و با وجود گذشت یک سوم از زمان تعیین شده برای اجرای طرح ملی پلاککوبی و هویتگذاری دامها در کشور و گلستان، فقط ۱۳ درصد دامهای این استان پلاککوبی شدهاند که با مدت زمان سپری شده از طرح همخوانی ندارد و بررسیهای میدانی انجام شده توسط خبرنگار ایرنا در منطقه شرق این استان نشان داد که کم اطلاعی دامداران، هزینه پلاککوبی و مهمتر از همه اجباری بودن بیمه دامها، روند اجرای این طرح را کُند کردهاست.
به گفته معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی گلستان، هزینه هر عدد پلاک ۱۵ رقمی برای هر راس گوسفند و بز در این طرح ملی ۳۷ هزار و ۵۰۰ ریال و برای هر راس دام سنگین هم ۷۳ هزار ریال تعیین شده است که بایستی توسط دامدار به تیمهای پلاککوب، پرداخت شود.
تخله همچنین با اجباری دانستن بیمه دامها و اجرای این طرح همگام با طرح پلاککوبی دامها، افزود که طرح بیمه دامها با هدف جبران خسارت دامداران در حوادث طبیعی و غیرمترقبه و در قالب دو نوع بیمهنامه پایه و تکمیلی اجرا میشود و هر دامدار میتوانند بسته به توانایی و غرامت پیشبینی شده از سوی بیمه، یکی را به دلخواه انتخاب نماید.
وی اضافه کرد: میزان غرامت پیش بینی شده در بیمه دامها، امسال بسیار خوب است و یک دلیل آن هم، پرداخت بخشی از جبران غرامت به دامها، از سوی سازمان دامپزشکی به بیمه است تا درصد غرامت پرداختی به دامدار افزایش یابد.
درهمین پیوند مدیرعامل صندوق بیمه کشاورزی در گنبدکاووس هم به خبرنگار ایرنا گفت که هزینه بیمه پایه که برای تمام دامهای سبک و سنگین اجباری است، برای هر راس گوسفند و بز مبلغ ۲۶ هزار ریال و بیمه هر راس گاو، بسته به سن آن بین ۱۶۰ تا ۳۰۰ هزار ریال برای یک سال میباشد.
حاجیبردی قلیچی با مفید دانستن بیمه دامها در مقابل انواع بیماریهای واگیر و حوادث طبیعی و غیرمترقبه افزود که حق بیمه پایه تعیین شده برای دامها و نیز غرامت پیش بینی شده که مبلغ ۱۰ میلیون ریال برای گوسفند و بز و ۹۱ میلیون ریال برای گاو و گوساله است، بسیار خوب تعیین شدهاست.
وی با تاکید بر ضرورت استفاده دامداران منطقه از طرح بیمه دامها همگام با اجرای طرح پلاککوبی و هویتگذاری دامها به دلیل غیر قابل پیشبینی بودن حوادث و بیماریها، اضافه کرد: تا الان از مجموع ۳۵۰ هزار راس دام سبک و حدود ۸۰ هزار راس دام سنگین در شهرستان گنبدکاووس، فقط هزار و ۵۷۷ راس گوسفند و بز و ۴۰۶ راس گاو و گوساله بیمه شدهاند.
قلیچی، اطلاعرسانی مزایای بیمه دام به دامداران و توجیه آنها را برای استقبال بیشتر از این طرح مهم دانست و تصریح کرد که دولت توان مالی کافی برای جبران کامل همه خسارتهای حوزه دام را درحوادث و بیماریهای احتمالی ندارد و بیمه دامها فرصت خوبی برای جبران خسارتهای احتمالی این بخش است.
وی تصریح کرد: بیمه حتی در هنگام بروز بیماری و اینکه دام سنگین نیاز به ذبح داشت و اگر گوشت آن قابل مصرف باشد نیز بخشی از تعهدات خود را به صاحب دام پرداخت میکند.
با این حال یکی از دامداران گنبدی که خود را "بیکزاده" معرفی کرد و ۱۳۰ راس گوسفند دارد به ایرنا گفت که بخشی از دامهایم در سالهای گذشته پلاک کوبی شدند ولی متاسفانه مسئولان میگویند که دوباره بایستی در طرح ملی هویتگذاری، پلاککوبی شوند که این امر هزینه مضاعف برای دامدار به همراه دارد.
وی با بیان اینکه اطلاعی از اجرای طرح ملی پلاککوبی دامها نداشتم، افزود: وقتی برای دریافت تسهیلات بانکی مراجعه کردم، به من گفته شد که دامهایتان بایستی پلاککوبی و بیمه شود تا بتوانم از تسهیلات استفاده کنم.
بیکزاده اضافه کرد: البته اگرچه هزینه پلاککوبی و بیمه در دامهای سبک خوب است اما با توجه به هزینه بالای نگهداری دام به دلیل افزایش قیمت نهادههای دامی، به نظرم نبایستی مسوولان هر دو طرح را با هم و آن هم به صورت اجباری اجرا نمایند.
یک دامدار دیگر منطقه گنبدکاووس هم که اطلاع چندانی از نحوه اجرای طرح ملی پلاککوبی دامها و مزایای آن نداشت به خبرنگار ایرنا گفت که فعلا تمایلی برای پلاککوبی دامهایم ندارم زیرا تمامی ۳۰ راس گاوها و گوسالههایم دارای پلاک قدیمی هستند.
وی که تمایلی به معرفی خود نداشت، افزود که متاسفانه این طرحها بیشتر باهدف درآمدزایی انجام میشود و هیچ حمایت خاصی از دامداران نمیشود و بسیاری از دامداران، بخش قابل توجهی از نهادههای دامی مورد نیاز خود مانند "سبوس، کنسانتره و جو" را با قیمت بالا از بازار آزاد تامین میکنند.
این دامدار گنبدی همچنین ادعا کرد که صندوق بیمه کشاورزان و یا شرکتهای بیمه، سابقه خوبی در پرداخت غرامت به کشاورزان در سالهای گذشته ندارند و بدون تردید برای پرداخت کامل غرامت به دامداران در موقع حوادث طبیعی و بیماریهای احتمالی، هزار و یک دلیل و بهانه میآورند.
وی پیشنهاد کرد که مسوولان ابتدا بایستی دامهای بدون پلاک را هویتگذاری کنند و در این شرایط سخت اقتصادی، هزینه اضافی بر دوش زحمتکشان حوزه تولیدات دامی و کشاورزی نگذارند هر چند مبالغ آن اندک باشد.
رییس اداره امور دام و تولیدات دامی مدیریت جهادکشاورزی گنبدکاووس نیز اعلام کرد که از مجموع ۳۵۰ هزار راس دام سبک و حدود ۸۰ هزار راس دام سنگین موجود در این شهرستان، تعداد دامهای پلاککوبی شده دراین طرح ملی هنوز به ۱۰ هزار راس نیز نرسیده است.
علیرضا میرشکار افزود: البته دلیل اصلی استقبال کمرنگ دامداران از اجرای طرح ملی پلاککوبی و هویتگذاری دامها، کم اطلاعی آنان و کشاورزان منطقه است که بیشتر درگیر برداشت محصولات تابستانه و پاییزه بودند و به احتمال زیاد آمار پلاککوبی در فصل زمستان و بهار افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه اطلاع رسانی به دامداران گنبدکاووس از طریق مراکز خدمات جهادکشاورزی، بخشداریها و دهیاران مناطق روستایی انجام شده است، اضافه کرد: بایستی این اطلاع رسانیها چه از طریق پیمانکار اجرایی این طرح یعنی اتحادیه دامداران و چه از طریق صندوق بیمه کشاورزی، ببیشتر شود تا ذینفعان از تمامی مزایای آن اطلاع پیدا نمایند.
مدیر جهادکشاورزی مینودشت نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد که از مجموع تقریبی ۱۰۰ هزار راس دام سبک و سنگین در این شهرستان تا الان ۱۷ هزار و ۵۰۰ راس آن پلاککوبی شدهاند که از این حیث مینودشت فعلا رتبه نخست اجرای این طرح در استان گلستان را دارد.
حبیب الله زارع افزود: البته اجرای طرح بیمه اجباری دامها همگام با اجرای طرح پلاککوبی یا هویت گذاری دامها، بر اجرای این طرح ملی تاثیر منفی گذاشته اما بایستی کشاورزان و دامداران محلی را با مزایای بسیار خوب هر دو طرح آگاه کرد.
وی اضافه کرد: در بخشی از تعهدات بیمه دامهای سنگین (گاو و گوساله) آمده که اگر در مدت یکسال بیمه، دام دچار خسارت نشود، همچون بیمه شخص ثالث خودروها، صاحب دام هرسال از پنج درصد تخفیف در پرداخت حق بیمه بهرهمند خواهد شد.
با این حال به نظر میرسد، ضعف در اطلاع رسانی جامع و کامل نسبت به مزایای طرح ملی پلاککوبی و هویتگذاری دامها و نیز طرح بیمه پایه اجباری دامها باتوجه به حادثهخیز بودن بیشتر استانهای کشور از جمله استان گلستان و نیز قابل پیش بینی نبودن بیمارهای واگیر حوزه دام، پاشنه آشیل این طرح ملی است که بایستی مورد توجه متولیان قرار گیرد.
هم اکنون دامداران گلستانی سالانه ۳۶۸ هزار تن شیر خام و ۲۹ هزار و ۳۰۰ تن گوشت قرمز تولید و روانه بازار مصرف میکنند که از حیث تولید شیر، این استان رتبه ۹ و از حیث تولید گوشت قرمز رتبه ۱۱ کشور را دارد.