مردمان ایلیاتی و عشایرزاده کهگیلویه و بویراحمد شاهنامه را خوب می شناسند چون شاهنامه همیشه رفیق شفیقشان بوده است.
آنان چه در غم و چه در شادی متناسب با حال دلشان شاهنامه خوانی کرده اند چون حکایت آنان با شاهنامه حکایت دلدادگی بوده است.
سیاه چادرهای عشایر عشق بازی ها و خاطره بازی ایلیاتی های این دیار با شاهنامه را فراموش نخواهند کرد و خوب یادشان می ماند مردان عشایر کهگیلویه و بویراحمد در کنار کلام الله مجید کتاب دیگری داشتند که آن را مانند جان می پروریدند و اشعار حماسی اش را توتیای چشم می کردند.
حکایت دلدادگی مردمان دیار آریوبرزن با شاهنامه شنیدنی و خواندنی است و هر جا ردی از ایلات و عشایر کهگیلویه و بویراحمد بود شاهنامه هم بود و عشق مردم به شاهنامه تمامی نداشت.
از قدیمی ترها بارها شنیده ایم که همواره گرداگرد آتشی می نشستند و فارغ از همهمه دنیا به نوای دلکش شاهنامه خوان گوش می دادند.
در سراسر شاهنامه حکایت جنگاوری و دلیرمردی به چشم می خورد و این رادمردی ها و دلیری ها در شاهنامه مرز ندارد و زن و مرد نمی شناسد و حضور زنانی نظیر گردآفرین در کنار رستم دستان به خوبی نشان دهنده این امر است.
روحیه حماسه سازی نشأت گرفته از شاهنامه با مردان این دیار مانده و تاریخ به خوبی نشان داده که مردمان کهگیلویه و بویراحمدی چه در زمان رژیم پهلوی و چه در زمان جبهه و جنگ با تأسی از همین روحیه شجاعت و جنگاوری به میدان رفتند.
دستور جمع آوری شاهنامه توسط رضاشاه پس از شکست از عشایر به خوبی نشان می دهد که تأثیر شاهنامه بر عشایر کهگیلویه و بویراحمد تا چه میزان بوده است.
نامگذاری بسیاری از اسامی و مکان ها در کهگیلویه و بویراحمد نیز نشان از علاقه بی پایان مردمان این دیار به شاهنامه دارد.
از جمله این موارد می توان به نامگذاری مکان هایی در کهگیلویه و بویراحمد که تأثیر گرفته از شاهنامه هستند، اشاره کرد.
یکی از این موارد مربوط به داستان کی خسرو پادشاه ایرانی است که گفته می شود پس از تعیین جانشینش در تل خسرو راهی دنا شد و همانجا از نظرها دور شد تا اینکه سی پهلوان ایرانی از جمله بیژن تصمیم گرفتند بدنبال او بروند اما موفق نشدند و هر سی نفر جان خود را از دست دادند تا جایی که گفته می شود نامگذاری سی سخت به همین دلیل بوده است.
نامگذاری بسیاری از قلل و مکان ها در دنا و دامنه ها و کوهپایه های آن نیز متأثر از همین افسانه است و بین آنها نام هایی همچون راه آسمانی، غار کی خسرو، بیژن، تل خسرو و تل زال وجود دارد.
در این بین مناطق زیادی در کهگیلویه و بویراحمد و مناطق همجوار آن مانند پرین، مزدک، بازرنگ، قلعه کهزاد و شهرستان رستم به داستان ها و اساطیر شاهنامه نسبت داده می شوند.
حتی رسم چوب بازی بین عشایر را نیز متأثر از شاهنامه می دانند که روحیه جنگجویی و شجاعت را در توان مردمان ایلی چند برابر می کرده است.
با وجود این تأثیرگذاری عمیق در زندگی مردم کهگیلویه و بویراحمد و با توجه به آنکه این اثر غنی و فاخر آیینه تمام نمای فرهنگ و تمدن ایرانی است به نظر می رسد نسل جوان آنطور که باید و شاید شاهنامه حکیم طوس را نمی شناسند و نمی دانند اگر حاصل این رنج و اثر 30 ساله فردوسی نبود دیگر نشانی از زبان فارسی و هویت این دیار به شکل امروزی نبود.
با این حال اما هنوز هستند افرادی که برای زنده نگهداشتن شاهکار هنری شاهنامه تلاش می کنند و دغدغه مند ظاهر می شوند.
مدت مدیدی است که نشست شاهنامه شناسی در شهرستان های مختلف کهگیلویه و بویراحمد برگزار می شود و علاقمندان دور یکدیگر می نشینند و برنامه های متنوعی را تجربه می کنند.
در دنیای امروز ذهنمان نیازمند آرامش اساسی به لحاظ روانی است زیرا زندگی ما را به حدی درگیر کرده که برای هر چیزی وقت داریم و اهمیت می دهیم مگر خودمان.
فراموش کرده ایم که آدمی گاهی نیاز دارد آرام باشد و ساعاتی را به خود اختصاص دهد.
حضور گرم و پرشور مردم یاسوج در نشست دوشنبه گذشته شاهنامه شناسی نشان داد که این شهر تشنه رویدادهای فرهنگی به ویژه از نوع شاهنامه خوانی است و مردم خواهان احیای سنت های دیرین گذشته هستند.
شاهنامه خوانی یک ظرفیت عظیم و فصل و زبان مشترک همه ایرانیان است و نشان می دهد که فردوسی با هنرمندی تمام تاریخ و اسطوره را به یکدیگر گره زد تا حماسه ‌ای متفاوت خلق کند تا جامعه نیز در پرتو آن به ارتقای فرهنگی و اجتماعی بیشتری دست یابد.
باید قدر شاهنامه را دانست و آن را به صورت گسترده تر با برگزاری جشنواره های ملی، دعوت از شاهنامه خوانان برجسته کشوری و نقالی دنبال کرد تا این ظرفیت غنی ماندگار بماند.
این مسئولیت مهم بیش از هر فردی متوجه مسئولان است که آنطور که باید و شاید این ظرفیت را ندیده و از آن بهره نبرده اند.
دریافت کننده: منصور زرگر**انتشار دهنده: سید ولی موسوی نژاد
7535/6110
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.