به گزارش ایرنا، راه اندازی معادن، همواره توسعه اقتصادی و افزایش اشتغال را به دنبال دارد اما برخی راه اندازی معدن در رودخانه دائمی بحرآسمان در جنوب استان کرمان را تهدید کننده سلامت مردم منطقه می دانند و برخی کارشناسان با رویکرد ایجاد اشتغال و اقتصاد مقاومتی، بر راه اندازی این معادن اصرار دارند.
این روزها گروه ها و کمپین های متعددی در شبکه های اجتماعی به این قضیه ورود کرده و در خصوص خطرات و برکات آن، اظهار نظرهای متفاوتی ارائه می کنند، نظرهایی که گاها پشتوانه علمی و کارشناسی نداشته و افکار عمومی را به انحراف می کشانند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) بمنظور ابهام زدایی از این مساله اقدام به برگزاری یک میزگرد تخصصی با موضوع 'بررسی مزایا و مخاطرات معدنکاوی در بحرآسمان جیرفت' با حضور برخی کارشناسان و متولیان امر کرده است .
*شرکت آب منطقه ای با اکتشاف در معدن هنزاکوه مخالف است
کارشناس مدیریت محیط زیست و حفاظت از منابع آب شرکت آب منطقه ای استان کرمان گفت: شرکت آب منطقه ای با انجام عملیات اکتشاف در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان مخالف است و مخالفت خود را طی چندین نامه به سازمان صنعت و معدن جنوب کرمان و شرکت معدنی مرمر تراورتن آسیا اعلام کرده است.
محمدرضا شجاعی در میزگرد ایرنا اظهار داشت: معدن مس در تمام مراحل اکتشاف تا استخراج و بهره برداری، عوارض خطرناکی برای محیط زیست و موجودات زنده به همراه دارد و در نتیجه آن، یک غبار غلیظ سمی در آسمان پخش شده و باران اسیدی به وجود می آید که گیاه، آب، خاک و هوا را به شدت آلوده می کند.
وی ادامه داد: سال گذشته در هوای بارانی از یکی از معادن استان که فقط باطله برداری کرده بود بازدید می کردم که دیدم چندین نهر با آب بسیار سبز رنگ و آلوده ای ایجاد شده و خوب است بدانیم با معدن کاوی در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان هم حتی اگر رودخانه، بدون آب باشد فقط با یک بارش باران، سولفات کلسیم و کربنات کلسیم به سد هلیل سرازیر می شود.
شجاعی با بیان اینکه قبول داریم در مرحله اکتشاف، آلودگی ایجاد نمی شود ، عنوان کرد: شرکت آب منطقه ای استان کرمان با اجرای طرح ارزیابی زیست محیطی برای اکتشاف در معدن بحرآسمان موافقت نکرده و این در حالیست که برخی عنوان می کنند مدیرعامل آب منطقه ای، بهره برداری از این معدن را به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی منوط کرده است.
شجاعی بیان کرد: ما نمی توانیم معادن مس سرچشمه و گل گهر را با بحرآسمان مقایسه کنیم چرا که در مسیر آن معادن، سدِ آب آشامیدنی قرار نگرفته است.
وی ادامه داد: شکستگی های سنگها در رودخانه بحرآسمان مربوط به میلیون ها سال قبل بوده و شکستگی جدیدی ایجاد نشده که بخواهیم بگوییم همین الان هم آب این رودخانه آلوده است اما باید توجه کرد که با انجام عملیات معدنی مجددا این شکاف ها ایجاد خواهد شد.
**آلودگی آب به اندازه ای نیست که مردم تصور می کنند
کارشناس اکتشافات سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان هم با بیان اینکه بر اثر عملیات معدنکاوی و بارش باران، اسید سولفوریک شسته شده و آب را آلوده می کند گفت: اما این آلودگی به حدی نیست که مردم تصور می کنند چرا که قرار نیست مواد معدنی طی مدت زمان زیادی در محل معدن نگهداری شوند.
عباس مسلمی افزود: امروز همه می دانند تمام بیماری هایی که جامعه را درگیر کرده، نتایج سموم و کودهایی است که برای تولید محصولات جالیزی استفاده می کنیم نه معدنکاوی، اما در منطقه بحرآسمان که دارای شکستگی های زمین شناسی هم است، همزمان با بارش باران روی شکستگی های سنگها، آلودگی ایجاد می شود، بدون اینکه معدنکاوی انجام شود.
وی ادامه داد: اگر قرار بر این باشد که بعد از راه اندازی معدن، مردم به سرطان دچار شوند باید بگویم که ما همین الان در حال مبتلا شدن به سرطان هستیم.
این زمین شناس تصریح کرد: اگر مواد معدنی استخراج شده را به مدت چندین سال در بستر رودخانه نگهداری کنیم، آنوقت آلودگی ایجاد می شود چرا که عناصر مربوط به آلودگی به این راحتی رها سازی نمی شوند و برای ایجاد آلودگی، حتما نیاز است این مواد، مدت زمان زیادی در محل استخراج نگهداری شوند.
این کارشناس ادامه داد: در معدنی که بلافاصله مواد معدنی استخراج و بارگیری می شود اصلا مهلتی وجود ندارد که آلودگی ایجاد شود چرا که به طور میانگین بیش از یک سال طول می کشد تا آن عناصر مضر، رها سازی شوند.
وی با بیان اینکه فرآوری مس، آلودگی ایجاد می کند تصریح کرد: در بحرآسمان برنامه ای برای فرآوری مواد معدنی وجود ندارد و فعلا بحث بر سر اکتشاف، استخراج و بهره برداری است.
کارشناس زمین شناسی ادامه داد: بهره برداری هم مادامی که مستمر انجام شود، فرصتی برای شسته شدن سولفید و رها شدن آن در آب وجود ندارد.
وی عنوان کرد: در مرحله اول باید اکتشاف انجام شود تا ببینیم چه میزان از ذخیره معدن هنزاکوه در بالای سطح آب، همسطح آب و زیر آب است که حتی می توان با روش هایی همچون سیستم زه کشی، مانع ایجاد آلودگی شد.
مسلمی بیان کرد: ذخایری که در بالای سطح آب قرار دارند را بدون ایجاد هیچ گونه آلودگی می توان استخراج کرد.
وی همچنین به بحث اکتشاف در معدن هنزاکوه اشاره کرد و گفت: اکتشاف در این منطقه به این شکل انجام می شود که یک سوراخ به قطر پنج سانتیمتر به صورت عمودی داخل زمین ایجاد و موادی که از این سوراخ کوچک بیرون می آید مورد آزمایش و بررسی قرار می گیرند که این روش، هیچگونه آلودگی به همراه ندارد.
مسلمی با بیان اینکه شرکت آب منطقه ای در بهمن ماه 92 با اکتشاف در این معدن موافقت کرده است عنوان کرد: این شرکت در آن تاریخ، بهره برداری را منوط به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی کرده و بهتر است ما هم در ابتدا اجازه دهیم مرحله اکتشاف انجام شود تا از وضعیت ذخایر معدنی موجود آگاه شویم.
**با روش های نوین می توان جلوی آلودگی ناشی از معدنکاوی را گرفت
مدیرعامل سازمان مردم نهاد حمایت از طبیعت سبز بحرآسمان نیز عنوان کرد: اعتقاد دارم امروزه با روش های نوین می توان جلوی آلودگی ناشی از معدنکاوی را گرفت.
یاسر سمندری اظهار داشت: طبق قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، حتی می توان در مناطق حفاظت شده کار عمرانی انجام داد منوط به اینکه موافقت کارگروه معادن و محیط زیست اخذ شود که شرکت معدنی مرمر تراورتن آسیا این موافقت را دریافت کرده است.
وی افزود: در ماده ۵۴ همان قانون آمده است که هر کس حقی برایش در مناطق حفاظت شده ایجاد شده است باید به آن حق احترام گذاشته شود.
سمندری عنوان کرد: بعد از چندین نوبت نامه نگاری با سازمان حفاظت محیط زیست کشور، نهایتا در کارگروه معادن و محیط زیست مقرر شد از بین تمامی معادنی که در بحرآسمان وجود دارد به تعداد ۱۰ معدن، مجوز اکتشاف داده شود منتها بهره برداری از معادن ذکر شده منوط به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی خواهد بود.
سمندری با بیان اینکه رودخانه بحرآسمان، یک رودخانه دائمی نیست عنوان کرد: در حوزه آبریز منطقه دولت آباد بحرآسمان که حجم آب رودخانه اش از هنزاکوه بیشتر است، یک معدن مس فعالیت می کند و هم اکنون در حال جاده سازی است.
وی تصریح کرد: شرکت مرمر تراورتن آسیا چند سال قبل به واسطه رعایت نکات زیست محیطی، از دست معصومه ابتکار ریاست محیط زیست کشور، لوح تقدیر دریافت کرده است.
سمندری با بیان اینکه بحرآسمان امسال مصوبه شورای عالی محیط زیست را دریافت کرد و در فهرست مناطق حفاظت شده قرار گرفت اظهار داشت: با تمام بحث ها و چانه زنی ها، قرار شد سازمان حفاظت محیط زیست از بین ۱۳۰ معدن بحرآسمان تعداد ۱۰ معدن را به رسمیت بشناسد و در توافق به عمل آمده تاکید شده که بعد از اکتشاف، باید طرح ارزیابی زیست محیطی این معادن ارائه شود.
وی با بیان اینکه موافق معدنکاوی نیستم عنوان کرد: اما به قانون، پایبندم و اعتقاد دارم در هیچ نقطه ای از کشور آنگونه که شرکت مرمر تراورتن اکتشاف می کند، اکتشاف انجام نمی شود چرا که این شرکت از جدیدترین روش های روز برای اکتشاف استفاده می کند.
**هیچ روشی برای کنترل آلودگی آب ناشی از معدن مس وجود ندارد
مدرس دانشگاه، زیست شناس و نویسنده طرح جامع مدیریت منطقه حفاظت شده بحرآسمان نیز با تاکید بر اینکه هیچ روشی برای کنترل آلودگی آب ناشی از استخراج مس وجود ندارد گفت: اگر برای جلوگیری از آلودگی آب رودخانه بحرآسمان، روشی وجود داشت، کارشناسان وزارت نیرو مخالفت صریح خود را با انجام عملیات اکتشاف اعلام نمی کردند.
مریم پاینده به اسنادی که در شبکه های اجتماعی منتشر شده است اشاره کرد و افزود: طبق اسناد موجود، مجوزی در سال ۹۲ از طرف مدیرکل محیط زیست سابق برای فعالیت اکتشاف معدن مس شرکت مرمر تراوترتن آسیا به صورت یک ساله صادر می شود که در بند ۴ این توافق نامه آمده رعایت فاصله ۵۰۰ متر از حریم رودخانه ضروری است و در صورت رعایت نکردن این شرط، در هر مقطع از فعالیت معدن جلوگیری می شود و حال آنکه این معدن دقیقا در بستر رودخانه دائمی قرار گرفته است.
نویسنده طرح مطالعاتی منطقه حفاظت شده بحرآسمان اظهار داشت: با روی کار آمدن دولت یازدهم و به دنبال آن شروع مجدد شکایت های مردمی، موضوع توسط کارشناسان محیط زیست بررسی و معصومه ابتکار رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور مخالفت خود را با هرگونه عملیات معدنی در بحرآسمان اعلام کرد.
وی ادامه داد: اردیبهشت ماه سال ۹۳ ابتکار به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری نامه می دهد با این مضمون که اثرات ناشی از فعالیت معدنی در این منطقه موجب تخریب منابع آبی شده و بر همین اساس با فعالیت معادن در منطقه بحرآسمان جیرفت مخالفت می شود.
پاینده تصریح کرد: همچنین مهناز مظاهری معاون آموزش و پژوهش سازمان محیط زیست کشور در مردادماه سال ۹۳ طی نامه ای عنوان می کند، با فعالیت شرکت مرمر تراورتن آسیا به دلیل واقع شدن آن در منطقه حفاظت شده بحرآسمان و زیستگاه منحصر به فرد خرس سیاه آسیایی و تاثیر آن بر منابع آبی مخالفت می شود.
وی افزود: همچنین احمدعلی کیخا معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست کشور نیز بهمن ماه ۹۳ طی نامه ای به استاندار کرمان، مخالفت صریح خود را اعلام کرده و بیان می کند، بهره برداری از معدن مورد نظر که در منطقه حفاظت شده قرار دارد به لحاظ فنی مورد تایید این سازمان نیست.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: دقیقا در شهریور ماه ۹۳ شرکت آب منطقه ای استان کرمان نیز مخالفت خود را با هر گونه عملیات معدنی اعم از اکتشاف و بهره برداری اعلام می کند.
پاینده تصریح کرد: در این نامه آمده است که، بدینوسیله به استحضار می رساند معدنکاوی در منطقه حفاظت شده بحرآسمان، غیر منطقی و مضر به منابع آب و خاک منطقه است.
وی اظهار داشت: دانشگاه علوم پزشکی کرمان هم نظر صریح خود را مبنی بر برداشت لایه های رویی معدن و ایجاد برخی واکنش ها و تولید فلزات سنگین و آلوده شدن آب رودخانه بحرآسمان اعلام کرد.
این پژوهشگر زیست شناسی گفت: در نظریه شرکت آب منطقه ای همچنین آمده است که، با توجه به اینکه این رودخانه یکی از سرشاخه های اصلی سد جیرفت به شمار رفته و قرار است آب آشامیدنی مناطق جنوبی استان را تامین کند هر گونه عملیات معدنی در این منطقه ممنوع است.
این دوستدار محیط زیست بیان کرد: بنده اسنادی در اختیار دارم که همگی حاکی از مخالفت های ادارات با اکتشاف در بستر رودخانه بحرآسمان است و این اسناد را در اختیار رسانه ها قرار داده ام تا مردم حاشیه هلیل رود متوجه شوند با وجود این اسناد، چه اتفاقاتی در آینده خواهد افتاد.
پاینده اضافه کرد: شرکت آب منطقه ای استان کرمان هم در سال ۹۳ به ریاست دادسرای عمومی و انقلاب جیرفت نامه داده و از دادسرا می خواهد به نیروی انتظامی دستور داده شود از هرگونه عملیات معدنی در بالا دست سد جیرفت ممانعت شود.
وی ادامه داد: نیروی انتظامی در سال ۹۳ مانع کار کردن معدنکاوان می شود.
نویسنده طرح مطالعاتی منطقه حفاظت شده بحرآسمان عنوان کرد: این موضوع تا سال ۹۵ مسکوت می ماند و در این سال با پیگیری معدنکاران، سازمان حفاظت محیط زیست استان کرمان دستور به تشکیل کارگروه تعامل صنعت و محیط زیست می دهد و در نشست کارگروه تاکید می شود انجام هر گونه عملیات معدنی از سوی شرکت مرمر تراورتن آسیا منوط به موافقت وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای است.
وی ادامه داد: نتیجه کارگروه در مهرماه ۹۵ اعلام و با توجه به مخالفت شرکت آب منطقه ای استان کرمان، انجام عملیات اکتشاف ممنوع اعلام شد.
این پژوهشگر زیست محیطی با تاکید بر اینکه موضوع اکتشاف در رودخانه هنزاکوه، اکتشاف ماده معدنی مس است گفت: سازمان محیط زیست کشور نیز طی نامه ای مراتب مخالفت خود را با اکتشاف در بستر رودخانه بحرآسمان اعلام می کند و سازمان صنعت و معدن جنوب کرمان مجددا از محیط زیست کشور تقاضای مصالحه می کند.
وی ادامه داد: فرهاد دبیری مشاور ارشد سازمان محیط زیست کشور هم دوباره در سال ۹۶ طی نامه ای در جواب سازمان صنعت و معدن اعلام می کند که موافقت وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای استان کرمان مورد تاکید است.
پاینده تصریح کرد: سال ۹۶ وزارت نیرو به طور مستقیم به موضوع ورود کرده و مخالفت خود را با معدنکاوی در حوزه های آبریز سد جیرفت اعلام می کند.
وی ادامه داد: مجددا در شهریور ماه ۹۶ شرکت آب منطقه ای با اکتشاف در حوزه آبریز سد جیرفت مخالفت می کند.
با ورود معدنکاران در اواخر فروردین ماه ۹۷ به منطقه، طی شکایت های مردمی به محیط زیست و شرکت آب منطقه ای، موضوع مجددا پیگیری می شود و در اردیبهشت ماه ۹۷ شرکت آب منطقه ای مجددا مخالفت خود را برای چندمین بار اعلام می کند.
پاینده تصریح کرد: رضا جزینی زاده مدیرکل محیط زیست استان کرمان هم در اردیبهشت ماه امسال اعلام می کند، تا قبل از دریافت مجوزهای مربوطه، از هر گونه تجهیز کارگاه، اکتشاف و بهره برداری در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان با قید فوریت ممانعت می شود.
**جنوب کرمان به ایجاد اشتغال نیاز دارد
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان هم به محرومیت مناطق جنوبی این استان اشاره کرد و گفت: این خطه، شدیدا به ایجاد اشتغال جدید نیاز دارد چرا که هنوز یک کارخانه ای که بیش از ۵۰ شغل ایجاد کند ندارد و ما وظیفه داریم در جنوب کرمان به دنبال ایجاد اشتغال باشیم.
محمدرضا مقبلی اظهار داشت: به واسطه مخالفت هایی که با معدنکاوی در بحرآسمان می شود، هنوز کار اکتشاف انجام نشده که ببینیم معدن هنزاکوه از لحاظ میزان ذخیره در چه وضعیتی است اما طبق تحقیقات مقدماتی، محرز شده که ظرفیتی همچون مس سرچشمه در بحرآسمان وجود دارد که ذخیره مس آن بیشتر از آهن است.
معاون معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان بیان کرد: در حال حاضر شرکت تراورتن روی بحث اکتشاف آهن متمرکز شده و گزینه مس را کنار زده است.
مقبلی با تاکید بر لزوم ایجاد اشتغال در جنوب کرمان گفت: تاکنون چندین شرکت معدنی بزرگ به صنعت و معدن جنوب پیشنهاد داده اند که به صورت یک هلدینگ، اکتشاف و بهره برداری از چندین نقطه معدنی بحرآسمان را به آنها واگذار کنیم و آنها متعهد می شدند افزون بر ۱۰ هزار شغل برای مردم جنوب کرمان ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه در ازای برداشت از معادن، یک حقوق دولتی از معدنکار دریافت می شود اضافه کرد: ۱۲ درصد این مبلغ به حساب منابع طبیعی واریز می شود تا بتواند خسارت های احتمالی ناشی از استخراج مواد معدنی را جبران کند.
مقبلی گفت: مسلما اگر در طرح ارزیابی زیست محیطی مشخص شود که راه اندازی این معدن برای منطقه خطرناک است، جلوی معدنکاوی گرفته می شود اما نباید بگذاریم بدون دلیل، تعداد زیادی از جوانان جنوب کرمان از داشتن شغل محروم شوند.
وی ادامه داد: باید بتوانیم کاری کنیم که این اشتغال در منطقه ایجاد شود به گونه ای که آب آلوده نشود نه اینکه با گفتن یک نه، صورت مساله را پاک کنیم.
مقبلی عنوان کرد: خود من اگر یقین پیدا کنم که با معدنکاوی، آب آلوده می شود، شخصا با این پروژه مخالفت می کنم اما تاکنون توجیه نشده ام که معدن می تواند آب را آلوده کند.
وی گفت: مردم اگر توجیه شوند که با راه اندازی معدن بحرآسمان، آب آشامیدنی آلوده نمی شود یقینا تحت هیچ شرایطی با معدنکاوی مخالفت نمی کنند چرا که امروز آنها به اشتغال نیاز دارند.
معاون امور معادن و صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان با ابراز تاسف از اینکه برخی مکاتبات اداری یک دستگاه دولتی در خصوص معادن بحرآسمان، در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود تاکید کرد: همه ما باید تلاش کنیم تا در منطقه محروم جنوب کرمان، رونق ایجاد کنیم، نه اینکه مانعی بر سر راه پیشرفت منطقه شویم.
*قانونی و یا غیرقانونی بودم فعالیت معدنکاوان بحرآسمان
روزنامه نگار و دوستدار محیط زیست هم اظهار داشت: امروز، نامه های زیادی از مخالفت محیط زیست و آب منطقه ای با معدنکاوی در رودخانه هنزاکوه در شبکه های مجازی و سایبری بین مردم، دست به دست می شود و با اینحال، معدنکاوان به کار خود ادامه می دهند و مردم در پی این جواب هستند که چرا هیچ دستگاهی جلوی فعالیت آنها را نمی گیرد.
حجت پاینده با بیان اینکه هیچ وقت منافع مردم را به منافع شخصی خود یا هر فرد دیگری ترجیح نداده ام عنوان کرد: از آنجا که در بحرآسمان 130 نقطه معدنی دیگر وجود دارد که تعداد زیادی از آنها غنی تر از معدن هنزاکوه بوده و در بستر رودخانه هم نیستند، چرا این افراد بر معدنکاوی در بستر رودخانه هنزاکوه پافشاری می کنند.
پاینده اضافه کرد: در همان سال اولی که بحث این معدن پیش آمد و آب منطقه ای و محیط زیست هم هنوز مخالفت خود را اعلام نکرده بودند، گفتیم اگه قراره معدنی فعالیت کند باید حق و حقوق اهالی بحرآسمان هم به آنها پرداخت شود چرا که این مردم سالهای زیادی در این منطقه زندگی کرده و به آن تعلق خاطر دارند.
وی تصریح کرد: در آن زمان هنوز بحث آلودگی آب جنوب استان مطرح نبود و بیشتر، بحث بر سر این بود که معدنکاو چگونه می خواهد مردم بحرآسمان را راضی کند اما خود مردم هم به چند گروه تقسیم شدند و برخی در قبال موافقت خود، خواهان دریافت پول و سهم از درآمد معدن شده و برخی هم بنا به هر دلیلی مخالف معدنکاوی شدند.
وی با بیان اینکه در مسیر رودخانه هنزاکوه بیش از ۱۰ آبادی و دهستان وجود دارد ادامه داد: حیات و زندگی این آبادی ها به رودخانه بسته بود و مطمئنا با شروع معدنکاوی، مردم این آبادی ها هم باید از زادگاه پدری خود به جای دیگری مهاجرت کنند، بنابر این معدنکاو باید در ازای جابجایی این مردم، به آنها پول پرداخت می کرد اما عنوان کرد فقط به مالک زمین های هنزاکوه پول پرداخت می شود.
پاینده اضافه کرد: مشکل هنزاکوه اینجا بود که همه مردم آنجا یکدیگر را می شناختند و از ۴۰ سال قبل تا کنون تمام زمین ها را با قولنامه های دستی به هم می فروختند و معدنکاو هم بدون بررسی این موضوع، فهرست اسامی مالک ها را از ثبت اسناد دریافت کرده و پول زمین ها را به حساب آنها واریز کرد در حالی که بیشتر این افراد ۳۰ سال قبل زمین خود را با قولنامه دستی به اشخاص دیگری فروخته بودند.
پاینده اظهار داشت: بعد از گذشت چند سال، بحرآسمان به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد و ما همچنان با معدنکاوی مخالف هستیم ضمن اینکه طی این چند سال، برخی از افرادی که مخالف معدنکاوی بودند، به هر دلیلی با معدنکاوی موافقت کردند و امروز در صف اول موافقان راه اندازی معدن قرار گرفته اند.
این سردبیر سه نشریه استانی با بیان اینکه قانون، فصل الخطاب همه اختلافات است گفت: در قانونآمده است اگر شخصی می خواهد در مسیر رودخانه عملیات معدنکاوی انجام دهد باید حتما از شرکت آب منطقه ای مجوزهای لازم را دریافت کند و اگر آن قسمت، جزو مناطق حفاظت شده بود باید حتما مجوز لازم را از سازمان حفاظت محیط زیست دریافت کرده باشد.
وی بیان کرد: سوال مهم این است که امروز، معدنکاو با چه مجوزی در حال اکتشاف است و چرا بدون اخذ مجوزهای لازم از شرکت آب منطقه ای و سازمان حفاظت محیط زیست، در حال انجام فعالیت معدنی هستند؟.
پاینده اظهار داشت: همه می دانند که رودخانه بحرآسمان یکی از حوزه های آبریز سد جیرفت به شمار می رود و با شیب ۶۰ درجه ای این رودخانه، در مدت زمان کوتاهی آلودگی ناشی از معدنکاوی به دریاچه سد رسیده و تمامی آن آب را آلوده می کنند.
وی با تاکید بر اینکه نماینده های مردم جنوب کرمان در مجلس شورای اسلامی باید هر چه سریعتر به این موضوع حساس ورود کنند ادامه داد: از مسئولان جیرفت و جنوب کرمان می خواهیم موضع خود را در خصوص موافقت یا مخالفت خود با معدنکاوی در رودخانه بحرآسمان به طور شفاف اعلام کنند تا اگر در آینده آب سد جیرفت آلوده شد، مردم بدانند چه کسانی از این طرح حمایت کرده اند.
این فعال رسانه ای گفت: ناراحتی بنده و سایر مردم جیرفت و جنوب کرمان از این است که همه می دانند به زودی آب سد جیرفت به مصرف آشامیدن مردم مناطق جنوبی استان در می آید و باز هم کسی از فعالیت این معدنکاوان جلوگیری نمی کند.
پاینده همچنین اظهار داشت: در همان مجوز اولیه ای که اکتشاف را منوط به رعایت فاصله ۵۰۰ متری از رودخانه کرده بود به صراحت، از ماده معدنی مس نام برده شده اما چرا امروز معدنکاوان و موافقانشان عنوان می کنند که این، یک معدن سنگ آهن است.
این فعال رسانه ای با تاکید بر اینکه همه ما باید از توسعه و پیشرفت استقبال کنیم عنوان کرد: متولیان معدن حتی اگر بتوانند مجوزهای مربوطه را دریافت کنند باز هم باید متعهد شوند، در این منطقه کارخانه فرآوری ایجاد کرده و تعداد زیادی از جوانان جنوب کرمان را مشغول به کار کنند.
**عملیات معدنی نباید امنیت آبی منطقه را به خطر بیاندازد
معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو که بطور تلفنی در این میزگرد شرکت کرد ، می گوید: هر گونه اکتشاف و بهره برداری از معادن باید به گونه ای انجام شود که امنیت آبی منطقه را به خطر نیاندازد چرا که امنیت آبی بر امنیت اقتصادی و شغلی مقدم است.
هدایت فهمی افزود: رودخانه بحرآسمان یکی از سرشاخه های دائمی حوزه آبریز هلیل رود بوده و با شیب تندی که دارد، هر گونه دخل و تصرف و آلودگی را به سرعت به سد جیرفت می رساند.
وی اظهار داشت: برداشت لایه های رویی معدن باعث می شود فلزات سنگین، مواد سولفیدی و زه آب اسیدی وارد جریان رودخانه شده و هم اینکه به آب های زیر زمینی منطقه سرایت کند.
معاون آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه سد جیرفت قرار است تامین کننده آب آشامیدنی بسیاری از شهرها و روستاهای جنوب کرمان شود عنوان کرد: مسلما آبی که برای آشامیدن مردم استفاده می شود باید از هر گونه آلودگی به دور باشد.
وی بیان کرد: سال 96 وزارت نیرو طی نامه ای از سازمان صنعت و معدن خواست که از هر گونه اکتشاف و بهره برداری در حوزه آبریز سد جیرفت جلوگیری شود.
فهمی اظهار داشت: اردیبهشت ماه امسال هم آب منطقه ای از سازمان حفاظت محیط زیست خواست که از معدنکاوی در بالا دست سد جیرفت ممانعت به عمل آید.
وی گفت: اگر بخواهیم در چنین مناطقی فعالیت معدنی انجام دهیم باید تمام ضوابط زیست محیطی را رعایت کنیم.
معاون آب و آبفای وزارت نیرو با تاکید بر اینکه در دنیا تکنولوژی های پیشرفته ای وجود دارد که می توانند مانع ورود آلودگی به آب شوند اظهار داشت: طبق ماده 47 قانون توزیع عادلانه آب، سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت جلوگیری از آلوده شدن آب را بر عهده دارد و اگر کسی مدعی است می تواند بدون آلوده کردن آب، معدنکاوی بکند باید مستندات خود را همچون معرفی تکنولوژی نوینی که در اختیار دارد را به همراه طرح ارزیابی زیست محیطی، ارائه کند.
وی ادامه داد: تکنولوژی هایی که امروز در کشور وجود دارد معطوف به بهره برداری هر چه بیشتر، بدون رعایت ضوابط زیست محیطی است و اگر با این تکنولوژی مجوز معدنکاوی صادر شود، بسیار خطرناک بوده و عواقب ناخوشایندی در پی خواهد داشت.
جنوب استان کرمان با یک میلیون نفر جمعیت، یک سوم مساحت این استان و بخش قابل توجهی از معادن غنی آن را به خود اختصاص داده است، اما محرومیت آنچنان در کالبد این دیار ثروتمند، ریشه دوانده که آرزوی بیشتر اهالی این خطه، این است که روزی از محرومیت خارج شده و طعم شیرین یک زندگی با کیفیت را بچشند، آری این دیار شدیدا به اشتغال نیاز دارد ولی باید توجه داشت که سلامتی، در درجه نخست نیازهای جوامع انسانی بوده و بی شک، ثروتِ بدون سلامتی در بین مردم جایگاهی نخواهد داشت.
9901/7429
این روزها گروه ها و کمپین های متعددی در شبکه های اجتماعی به این قضیه ورود کرده و در خصوص خطرات و برکات آن، اظهار نظرهای متفاوتی ارائه می کنند، نظرهایی که گاها پشتوانه علمی و کارشناسی نداشته و افکار عمومی را به انحراف می کشانند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) بمنظور ابهام زدایی از این مساله اقدام به برگزاری یک میزگرد تخصصی با موضوع 'بررسی مزایا و مخاطرات معدنکاوی در بحرآسمان جیرفت' با حضور برخی کارشناسان و متولیان امر کرده است .
*شرکت آب منطقه ای با اکتشاف در معدن هنزاکوه مخالف است
کارشناس مدیریت محیط زیست و حفاظت از منابع آب شرکت آب منطقه ای استان کرمان گفت: شرکت آب منطقه ای با انجام عملیات اکتشاف در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان مخالف است و مخالفت خود را طی چندین نامه به سازمان صنعت و معدن جنوب کرمان و شرکت معدنی مرمر تراورتن آسیا اعلام کرده است.
محمدرضا شجاعی در میزگرد ایرنا اظهار داشت: معدن مس در تمام مراحل اکتشاف تا استخراج و بهره برداری، عوارض خطرناکی برای محیط زیست و موجودات زنده به همراه دارد و در نتیجه آن، یک غبار غلیظ سمی در آسمان پخش شده و باران اسیدی به وجود می آید که گیاه، آب، خاک و هوا را به شدت آلوده می کند.
وی ادامه داد: سال گذشته در هوای بارانی از یکی از معادن استان که فقط باطله برداری کرده بود بازدید می کردم که دیدم چندین نهر با آب بسیار سبز رنگ و آلوده ای ایجاد شده و خوب است بدانیم با معدن کاوی در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان هم حتی اگر رودخانه، بدون آب باشد فقط با یک بارش باران، سولفات کلسیم و کربنات کلسیم به سد هلیل سرازیر می شود.
شجاعی با بیان اینکه قبول داریم در مرحله اکتشاف، آلودگی ایجاد نمی شود ، عنوان کرد: شرکت آب منطقه ای استان کرمان با اجرای طرح ارزیابی زیست محیطی برای اکتشاف در معدن بحرآسمان موافقت نکرده و این در حالیست که برخی عنوان می کنند مدیرعامل آب منطقه ای، بهره برداری از این معدن را به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی منوط کرده است.
شجاعی بیان کرد: ما نمی توانیم معادن مس سرچشمه و گل گهر را با بحرآسمان مقایسه کنیم چرا که در مسیر آن معادن، سدِ آب آشامیدنی قرار نگرفته است.
وی ادامه داد: شکستگی های سنگها در رودخانه بحرآسمان مربوط به میلیون ها سال قبل بوده و شکستگی جدیدی ایجاد نشده که بخواهیم بگوییم همین الان هم آب این رودخانه آلوده است اما باید توجه کرد که با انجام عملیات معدنی مجددا این شکاف ها ایجاد خواهد شد.
**آلودگی آب به اندازه ای نیست که مردم تصور می کنند
کارشناس اکتشافات سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان هم با بیان اینکه بر اثر عملیات معدنکاوی و بارش باران، اسید سولفوریک شسته شده و آب را آلوده می کند گفت: اما این آلودگی به حدی نیست که مردم تصور می کنند چرا که قرار نیست مواد معدنی طی مدت زمان زیادی در محل معدن نگهداری شوند.
عباس مسلمی افزود: امروز همه می دانند تمام بیماری هایی که جامعه را درگیر کرده، نتایج سموم و کودهایی است که برای تولید محصولات جالیزی استفاده می کنیم نه معدنکاوی، اما در منطقه بحرآسمان که دارای شکستگی های زمین شناسی هم است، همزمان با بارش باران روی شکستگی های سنگها، آلودگی ایجاد می شود، بدون اینکه معدنکاوی انجام شود.
وی ادامه داد: اگر قرار بر این باشد که بعد از راه اندازی معدن، مردم به سرطان دچار شوند باید بگویم که ما همین الان در حال مبتلا شدن به سرطان هستیم.
این زمین شناس تصریح کرد: اگر مواد معدنی استخراج شده را به مدت چندین سال در بستر رودخانه نگهداری کنیم، آنوقت آلودگی ایجاد می شود چرا که عناصر مربوط به آلودگی به این راحتی رها سازی نمی شوند و برای ایجاد آلودگی، حتما نیاز است این مواد، مدت زمان زیادی در محل استخراج نگهداری شوند.
این کارشناس ادامه داد: در معدنی که بلافاصله مواد معدنی استخراج و بارگیری می شود اصلا مهلتی وجود ندارد که آلودگی ایجاد شود چرا که به طور میانگین بیش از یک سال طول می کشد تا آن عناصر مضر، رها سازی شوند.
وی با بیان اینکه فرآوری مس، آلودگی ایجاد می کند تصریح کرد: در بحرآسمان برنامه ای برای فرآوری مواد معدنی وجود ندارد و فعلا بحث بر سر اکتشاف، استخراج و بهره برداری است.
کارشناس زمین شناسی ادامه داد: بهره برداری هم مادامی که مستمر انجام شود، فرصتی برای شسته شدن سولفید و رها شدن آن در آب وجود ندارد.
وی عنوان کرد: در مرحله اول باید اکتشاف انجام شود تا ببینیم چه میزان از ذخیره معدن هنزاکوه در بالای سطح آب، همسطح آب و زیر آب است که حتی می توان با روش هایی همچون سیستم زه کشی، مانع ایجاد آلودگی شد.
مسلمی بیان کرد: ذخایری که در بالای سطح آب قرار دارند را بدون ایجاد هیچ گونه آلودگی می توان استخراج کرد.
وی همچنین به بحث اکتشاف در معدن هنزاکوه اشاره کرد و گفت: اکتشاف در این منطقه به این شکل انجام می شود که یک سوراخ به قطر پنج سانتیمتر به صورت عمودی داخل زمین ایجاد و موادی که از این سوراخ کوچک بیرون می آید مورد آزمایش و بررسی قرار می گیرند که این روش، هیچگونه آلودگی به همراه ندارد.
مسلمی با بیان اینکه شرکت آب منطقه ای در بهمن ماه 92 با اکتشاف در این معدن موافقت کرده است عنوان کرد: این شرکت در آن تاریخ، بهره برداری را منوط به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی کرده و بهتر است ما هم در ابتدا اجازه دهیم مرحله اکتشاف انجام شود تا از وضعیت ذخایر معدنی موجود آگاه شویم.
**با روش های نوین می توان جلوی آلودگی ناشی از معدنکاوی را گرفت
مدیرعامل سازمان مردم نهاد حمایت از طبیعت سبز بحرآسمان نیز عنوان کرد: اعتقاد دارم امروزه با روش های نوین می توان جلوی آلودگی ناشی از معدنکاوی را گرفت.
یاسر سمندری اظهار داشت: طبق قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، حتی می توان در مناطق حفاظت شده کار عمرانی انجام داد منوط به اینکه موافقت کارگروه معادن و محیط زیست اخذ شود که شرکت معدنی مرمر تراورتن آسیا این موافقت را دریافت کرده است.
وی افزود: در ماده ۵۴ همان قانون آمده است که هر کس حقی برایش در مناطق حفاظت شده ایجاد شده است باید به آن حق احترام گذاشته شود.
سمندری عنوان کرد: بعد از چندین نوبت نامه نگاری با سازمان حفاظت محیط زیست کشور، نهایتا در کارگروه معادن و محیط زیست مقرر شد از بین تمامی معادنی که در بحرآسمان وجود دارد به تعداد ۱۰ معدن، مجوز اکتشاف داده شود منتها بهره برداری از معادن ذکر شده منوط به ارائه طرح ارزیابی زیست محیطی خواهد بود.
سمندری با بیان اینکه رودخانه بحرآسمان، یک رودخانه دائمی نیست عنوان کرد: در حوزه آبریز منطقه دولت آباد بحرآسمان که حجم آب رودخانه اش از هنزاکوه بیشتر است، یک معدن مس فعالیت می کند و هم اکنون در حال جاده سازی است.
وی تصریح کرد: شرکت مرمر تراورتن آسیا چند سال قبل به واسطه رعایت نکات زیست محیطی، از دست معصومه ابتکار ریاست محیط زیست کشور، لوح تقدیر دریافت کرده است.
سمندری با بیان اینکه بحرآسمان امسال مصوبه شورای عالی محیط زیست را دریافت کرد و در فهرست مناطق حفاظت شده قرار گرفت اظهار داشت: با تمام بحث ها و چانه زنی ها، قرار شد سازمان حفاظت محیط زیست از بین ۱۳۰ معدن بحرآسمان تعداد ۱۰ معدن را به رسمیت بشناسد و در توافق به عمل آمده تاکید شده که بعد از اکتشاف، باید طرح ارزیابی زیست محیطی این معادن ارائه شود.
وی با بیان اینکه موافق معدنکاوی نیستم عنوان کرد: اما به قانون، پایبندم و اعتقاد دارم در هیچ نقطه ای از کشور آنگونه که شرکت مرمر تراورتن اکتشاف می کند، اکتشاف انجام نمی شود چرا که این شرکت از جدیدترین روش های روز برای اکتشاف استفاده می کند.
**هیچ روشی برای کنترل آلودگی آب ناشی از معدن مس وجود ندارد
مدرس دانشگاه، زیست شناس و نویسنده طرح جامع مدیریت منطقه حفاظت شده بحرآسمان نیز با تاکید بر اینکه هیچ روشی برای کنترل آلودگی آب ناشی از استخراج مس وجود ندارد گفت: اگر برای جلوگیری از آلودگی آب رودخانه بحرآسمان، روشی وجود داشت، کارشناسان وزارت نیرو مخالفت صریح خود را با انجام عملیات اکتشاف اعلام نمی کردند.
مریم پاینده به اسنادی که در شبکه های اجتماعی منتشر شده است اشاره کرد و افزود: طبق اسناد موجود، مجوزی در سال ۹۲ از طرف مدیرکل محیط زیست سابق برای فعالیت اکتشاف معدن مس شرکت مرمر تراوترتن آسیا به صورت یک ساله صادر می شود که در بند ۴ این توافق نامه آمده رعایت فاصله ۵۰۰ متر از حریم رودخانه ضروری است و در صورت رعایت نکردن این شرط، در هر مقطع از فعالیت معدن جلوگیری می شود و حال آنکه این معدن دقیقا در بستر رودخانه دائمی قرار گرفته است.
نویسنده طرح مطالعاتی منطقه حفاظت شده بحرآسمان اظهار داشت: با روی کار آمدن دولت یازدهم و به دنبال آن شروع مجدد شکایت های مردمی، موضوع توسط کارشناسان محیط زیست بررسی و معصومه ابتکار رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور مخالفت خود را با هرگونه عملیات معدنی در بحرآسمان اعلام کرد.
وی ادامه داد: اردیبهشت ماه سال ۹۳ ابتکار به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری نامه می دهد با این مضمون که اثرات ناشی از فعالیت معدنی در این منطقه موجب تخریب منابع آبی شده و بر همین اساس با فعالیت معادن در منطقه بحرآسمان جیرفت مخالفت می شود.
پاینده تصریح کرد: همچنین مهناز مظاهری معاون آموزش و پژوهش سازمان محیط زیست کشور در مردادماه سال ۹۳ طی نامه ای عنوان می کند، با فعالیت شرکت مرمر تراورتن آسیا به دلیل واقع شدن آن در منطقه حفاظت شده بحرآسمان و زیستگاه منحصر به فرد خرس سیاه آسیایی و تاثیر آن بر منابع آبی مخالفت می شود.
وی افزود: همچنین احمدعلی کیخا معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست کشور نیز بهمن ماه ۹۳ طی نامه ای به استاندار کرمان، مخالفت صریح خود را اعلام کرده و بیان می کند، بهره برداری از معدن مورد نظر که در منطقه حفاظت شده قرار دارد به لحاظ فنی مورد تایید این سازمان نیست.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: دقیقا در شهریور ماه ۹۳ شرکت آب منطقه ای استان کرمان نیز مخالفت خود را با هر گونه عملیات معدنی اعم از اکتشاف و بهره برداری اعلام می کند.
پاینده تصریح کرد: در این نامه آمده است که، بدینوسیله به استحضار می رساند معدنکاوی در منطقه حفاظت شده بحرآسمان، غیر منطقی و مضر به منابع آب و خاک منطقه است.
وی اظهار داشت: دانشگاه علوم پزشکی کرمان هم نظر صریح خود را مبنی بر برداشت لایه های رویی معدن و ایجاد برخی واکنش ها و تولید فلزات سنگین و آلوده شدن آب رودخانه بحرآسمان اعلام کرد.
این پژوهشگر زیست شناسی گفت: در نظریه شرکت آب منطقه ای همچنین آمده است که، با توجه به اینکه این رودخانه یکی از سرشاخه های اصلی سد جیرفت به شمار رفته و قرار است آب آشامیدنی مناطق جنوبی استان را تامین کند هر گونه عملیات معدنی در این منطقه ممنوع است.
این دوستدار محیط زیست بیان کرد: بنده اسنادی در اختیار دارم که همگی حاکی از مخالفت های ادارات با اکتشاف در بستر رودخانه بحرآسمان است و این اسناد را در اختیار رسانه ها قرار داده ام تا مردم حاشیه هلیل رود متوجه شوند با وجود این اسناد، چه اتفاقاتی در آینده خواهد افتاد.
پاینده اضافه کرد: شرکت آب منطقه ای استان کرمان هم در سال ۹۳ به ریاست دادسرای عمومی و انقلاب جیرفت نامه داده و از دادسرا می خواهد به نیروی انتظامی دستور داده شود از هرگونه عملیات معدنی در بالا دست سد جیرفت ممانعت شود.
وی ادامه داد: نیروی انتظامی در سال ۹۳ مانع کار کردن معدنکاوان می شود.
نویسنده طرح مطالعاتی منطقه حفاظت شده بحرآسمان عنوان کرد: این موضوع تا سال ۹۵ مسکوت می ماند و در این سال با پیگیری معدنکاران، سازمان حفاظت محیط زیست استان کرمان دستور به تشکیل کارگروه تعامل صنعت و محیط زیست می دهد و در نشست کارگروه تاکید می شود انجام هر گونه عملیات معدنی از سوی شرکت مرمر تراورتن آسیا منوط به موافقت وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای است.
وی ادامه داد: نتیجه کارگروه در مهرماه ۹۵ اعلام و با توجه به مخالفت شرکت آب منطقه ای استان کرمان، انجام عملیات اکتشاف ممنوع اعلام شد.
این پژوهشگر زیست محیطی با تاکید بر اینکه موضوع اکتشاف در رودخانه هنزاکوه، اکتشاف ماده معدنی مس است گفت: سازمان محیط زیست کشور نیز طی نامه ای مراتب مخالفت خود را با اکتشاف در بستر رودخانه بحرآسمان اعلام می کند و سازمان صنعت و معدن جنوب کرمان مجددا از محیط زیست کشور تقاضای مصالحه می کند.
وی ادامه داد: فرهاد دبیری مشاور ارشد سازمان محیط زیست کشور هم دوباره در سال ۹۶ طی نامه ای در جواب سازمان صنعت و معدن اعلام می کند که موافقت وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای استان کرمان مورد تاکید است.
پاینده تصریح کرد: سال ۹۶ وزارت نیرو به طور مستقیم به موضوع ورود کرده و مخالفت خود را با معدنکاوی در حوزه های آبریز سد جیرفت اعلام می کند.
وی ادامه داد: مجددا در شهریور ماه ۹۶ شرکت آب منطقه ای با اکتشاف در حوزه آبریز سد جیرفت مخالفت می کند.
با ورود معدنکاران در اواخر فروردین ماه ۹۷ به منطقه، طی شکایت های مردمی به محیط زیست و شرکت آب منطقه ای، موضوع مجددا پیگیری می شود و در اردیبهشت ماه ۹۷ شرکت آب منطقه ای مجددا مخالفت خود را برای چندمین بار اعلام می کند.
پاینده تصریح کرد: رضا جزینی زاده مدیرکل محیط زیست استان کرمان هم در اردیبهشت ماه امسال اعلام می کند، تا قبل از دریافت مجوزهای مربوطه، از هر گونه تجهیز کارگاه، اکتشاف و بهره برداری در بستر رودخانه هنزاکوه بحرآسمان با قید فوریت ممانعت می شود.
**جنوب کرمان به ایجاد اشتغال نیاز دارد
معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان هم به محرومیت مناطق جنوبی این استان اشاره کرد و گفت: این خطه، شدیدا به ایجاد اشتغال جدید نیاز دارد چرا که هنوز یک کارخانه ای که بیش از ۵۰ شغل ایجاد کند ندارد و ما وظیفه داریم در جنوب کرمان به دنبال ایجاد اشتغال باشیم.
محمدرضا مقبلی اظهار داشت: به واسطه مخالفت هایی که با معدنکاوی در بحرآسمان می شود، هنوز کار اکتشاف انجام نشده که ببینیم معدن هنزاکوه از لحاظ میزان ذخیره در چه وضعیتی است اما طبق تحقیقات مقدماتی، محرز شده که ظرفیتی همچون مس سرچشمه در بحرآسمان وجود دارد که ذخیره مس آن بیشتر از آهن است.
معاون معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان بیان کرد: در حال حاضر شرکت تراورتن روی بحث اکتشاف آهن متمرکز شده و گزینه مس را کنار زده است.
مقبلی با تاکید بر لزوم ایجاد اشتغال در جنوب کرمان گفت: تاکنون چندین شرکت معدنی بزرگ به صنعت و معدن جنوب پیشنهاد داده اند که به صورت یک هلدینگ، اکتشاف و بهره برداری از چندین نقطه معدنی بحرآسمان را به آنها واگذار کنیم و آنها متعهد می شدند افزون بر ۱۰ هزار شغل برای مردم جنوب کرمان ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه در ازای برداشت از معادن، یک حقوق دولتی از معدنکار دریافت می شود اضافه کرد: ۱۲ درصد این مبلغ به حساب منابع طبیعی واریز می شود تا بتواند خسارت های احتمالی ناشی از استخراج مواد معدنی را جبران کند.
مقبلی گفت: مسلما اگر در طرح ارزیابی زیست محیطی مشخص شود که راه اندازی این معدن برای منطقه خطرناک است، جلوی معدنکاوی گرفته می شود اما نباید بگذاریم بدون دلیل، تعداد زیادی از جوانان جنوب کرمان از داشتن شغل محروم شوند.
وی ادامه داد: باید بتوانیم کاری کنیم که این اشتغال در منطقه ایجاد شود به گونه ای که آب آلوده نشود نه اینکه با گفتن یک نه، صورت مساله را پاک کنیم.
مقبلی عنوان کرد: خود من اگر یقین پیدا کنم که با معدنکاوی، آب آلوده می شود، شخصا با این پروژه مخالفت می کنم اما تاکنون توجیه نشده ام که معدن می تواند آب را آلوده کند.
وی گفت: مردم اگر توجیه شوند که با راه اندازی معدن بحرآسمان، آب آشامیدنی آلوده نمی شود یقینا تحت هیچ شرایطی با معدنکاوی مخالفت نمی کنند چرا که امروز آنها به اشتغال نیاز دارند.
معاون امور معادن و صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان با ابراز تاسف از اینکه برخی مکاتبات اداری یک دستگاه دولتی در خصوص معادن بحرآسمان، در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود تاکید کرد: همه ما باید تلاش کنیم تا در منطقه محروم جنوب کرمان، رونق ایجاد کنیم، نه اینکه مانعی بر سر راه پیشرفت منطقه شویم.
*قانونی و یا غیرقانونی بودم فعالیت معدنکاوان بحرآسمان
روزنامه نگار و دوستدار محیط زیست هم اظهار داشت: امروز، نامه های زیادی از مخالفت محیط زیست و آب منطقه ای با معدنکاوی در رودخانه هنزاکوه در شبکه های مجازی و سایبری بین مردم، دست به دست می شود و با اینحال، معدنکاوان به کار خود ادامه می دهند و مردم در پی این جواب هستند که چرا هیچ دستگاهی جلوی فعالیت آنها را نمی گیرد.
حجت پاینده با بیان اینکه هیچ وقت منافع مردم را به منافع شخصی خود یا هر فرد دیگری ترجیح نداده ام عنوان کرد: از آنجا که در بحرآسمان 130 نقطه معدنی دیگر وجود دارد که تعداد زیادی از آنها غنی تر از معدن هنزاکوه بوده و در بستر رودخانه هم نیستند، چرا این افراد بر معدنکاوی در بستر رودخانه هنزاکوه پافشاری می کنند.
پاینده اضافه کرد: در همان سال اولی که بحث این معدن پیش آمد و آب منطقه ای و محیط زیست هم هنوز مخالفت خود را اعلام نکرده بودند، گفتیم اگه قراره معدنی فعالیت کند باید حق و حقوق اهالی بحرآسمان هم به آنها پرداخت شود چرا که این مردم سالهای زیادی در این منطقه زندگی کرده و به آن تعلق خاطر دارند.
وی تصریح کرد: در آن زمان هنوز بحث آلودگی آب جنوب استان مطرح نبود و بیشتر، بحث بر سر این بود که معدنکاو چگونه می خواهد مردم بحرآسمان را راضی کند اما خود مردم هم به چند گروه تقسیم شدند و برخی در قبال موافقت خود، خواهان دریافت پول و سهم از درآمد معدن شده و برخی هم بنا به هر دلیلی مخالف معدنکاوی شدند.
وی با بیان اینکه در مسیر رودخانه هنزاکوه بیش از ۱۰ آبادی و دهستان وجود دارد ادامه داد: حیات و زندگی این آبادی ها به رودخانه بسته بود و مطمئنا با شروع معدنکاوی، مردم این آبادی ها هم باید از زادگاه پدری خود به جای دیگری مهاجرت کنند، بنابر این معدنکاو باید در ازای جابجایی این مردم، به آنها پول پرداخت می کرد اما عنوان کرد فقط به مالک زمین های هنزاکوه پول پرداخت می شود.
پاینده اضافه کرد: مشکل هنزاکوه اینجا بود که همه مردم آنجا یکدیگر را می شناختند و از ۴۰ سال قبل تا کنون تمام زمین ها را با قولنامه های دستی به هم می فروختند و معدنکاو هم بدون بررسی این موضوع، فهرست اسامی مالک ها را از ثبت اسناد دریافت کرده و پول زمین ها را به حساب آنها واریز کرد در حالی که بیشتر این افراد ۳۰ سال قبل زمین خود را با قولنامه دستی به اشخاص دیگری فروخته بودند.
پاینده اظهار داشت: بعد از گذشت چند سال، بحرآسمان به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد و ما همچنان با معدنکاوی مخالف هستیم ضمن اینکه طی این چند سال، برخی از افرادی که مخالف معدنکاوی بودند، به هر دلیلی با معدنکاوی موافقت کردند و امروز در صف اول موافقان راه اندازی معدن قرار گرفته اند.
این سردبیر سه نشریه استانی با بیان اینکه قانون، فصل الخطاب همه اختلافات است گفت: در قانونآمده است اگر شخصی می خواهد در مسیر رودخانه عملیات معدنکاوی انجام دهد باید حتما از شرکت آب منطقه ای مجوزهای لازم را دریافت کند و اگر آن قسمت، جزو مناطق حفاظت شده بود باید حتما مجوز لازم را از سازمان حفاظت محیط زیست دریافت کرده باشد.
وی بیان کرد: سوال مهم این است که امروز، معدنکاو با چه مجوزی در حال اکتشاف است و چرا بدون اخذ مجوزهای لازم از شرکت آب منطقه ای و سازمان حفاظت محیط زیست، در حال انجام فعالیت معدنی هستند؟.
پاینده اظهار داشت: همه می دانند که رودخانه بحرآسمان یکی از حوزه های آبریز سد جیرفت به شمار می رود و با شیب ۶۰ درجه ای این رودخانه، در مدت زمان کوتاهی آلودگی ناشی از معدنکاوی به دریاچه سد رسیده و تمامی آن آب را آلوده می کنند.
وی با تاکید بر اینکه نماینده های مردم جنوب کرمان در مجلس شورای اسلامی باید هر چه سریعتر به این موضوع حساس ورود کنند ادامه داد: از مسئولان جیرفت و جنوب کرمان می خواهیم موضع خود را در خصوص موافقت یا مخالفت خود با معدنکاوی در رودخانه بحرآسمان به طور شفاف اعلام کنند تا اگر در آینده آب سد جیرفت آلوده شد، مردم بدانند چه کسانی از این طرح حمایت کرده اند.
این فعال رسانه ای گفت: ناراحتی بنده و سایر مردم جیرفت و جنوب کرمان از این است که همه می دانند به زودی آب سد جیرفت به مصرف آشامیدن مردم مناطق جنوبی استان در می آید و باز هم کسی از فعالیت این معدنکاوان جلوگیری نمی کند.
پاینده همچنین اظهار داشت: در همان مجوز اولیه ای که اکتشاف را منوط به رعایت فاصله ۵۰۰ متری از رودخانه کرده بود به صراحت، از ماده معدنی مس نام برده شده اما چرا امروز معدنکاوان و موافقانشان عنوان می کنند که این، یک معدن سنگ آهن است.
این فعال رسانه ای با تاکید بر اینکه همه ما باید از توسعه و پیشرفت استقبال کنیم عنوان کرد: متولیان معدن حتی اگر بتوانند مجوزهای مربوطه را دریافت کنند باز هم باید متعهد شوند، در این منطقه کارخانه فرآوری ایجاد کرده و تعداد زیادی از جوانان جنوب کرمان را مشغول به کار کنند.
**عملیات معدنی نباید امنیت آبی منطقه را به خطر بیاندازد
معاون دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو که بطور تلفنی در این میزگرد شرکت کرد ، می گوید: هر گونه اکتشاف و بهره برداری از معادن باید به گونه ای انجام شود که امنیت آبی منطقه را به خطر نیاندازد چرا که امنیت آبی بر امنیت اقتصادی و شغلی مقدم است.
هدایت فهمی افزود: رودخانه بحرآسمان یکی از سرشاخه های دائمی حوزه آبریز هلیل رود بوده و با شیب تندی که دارد، هر گونه دخل و تصرف و آلودگی را به سرعت به سد جیرفت می رساند.
وی اظهار داشت: برداشت لایه های رویی معدن باعث می شود فلزات سنگین، مواد سولفیدی و زه آب اسیدی وارد جریان رودخانه شده و هم اینکه به آب های زیر زمینی منطقه سرایت کند.
معاون آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه سد جیرفت قرار است تامین کننده آب آشامیدنی بسیاری از شهرها و روستاهای جنوب کرمان شود عنوان کرد: مسلما آبی که برای آشامیدن مردم استفاده می شود باید از هر گونه آلودگی به دور باشد.
وی بیان کرد: سال 96 وزارت نیرو طی نامه ای از سازمان صنعت و معدن خواست که از هر گونه اکتشاف و بهره برداری در حوزه آبریز سد جیرفت جلوگیری شود.
فهمی اظهار داشت: اردیبهشت ماه امسال هم آب منطقه ای از سازمان حفاظت محیط زیست خواست که از معدنکاوی در بالا دست سد جیرفت ممانعت به عمل آید.
وی گفت: اگر بخواهیم در چنین مناطقی فعالیت معدنی انجام دهیم باید تمام ضوابط زیست محیطی را رعایت کنیم.
معاون آب و آبفای وزارت نیرو با تاکید بر اینکه در دنیا تکنولوژی های پیشرفته ای وجود دارد که می توانند مانع ورود آلودگی به آب شوند اظهار داشت: طبق ماده 47 قانون توزیع عادلانه آب، سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت جلوگیری از آلوده شدن آب را بر عهده دارد و اگر کسی مدعی است می تواند بدون آلوده کردن آب، معدنکاوی بکند باید مستندات خود را همچون معرفی تکنولوژی نوینی که در اختیار دارد را به همراه طرح ارزیابی زیست محیطی، ارائه کند.
وی ادامه داد: تکنولوژی هایی که امروز در کشور وجود دارد معطوف به بهره برداری هر چه بیشتر، بدون رعایت ضوابط زیست محیطی است و اگر با این تکنولوژی مجوز معدنکاوی صادر شود، بسیار خطرناک بوده و عواقب ناخوشایندی در پی خواهد داشت.
جنوب استان کرمان با یک میلیون نفر جمعیت، یک سوم مساحت این استان و بخش قابل توجهی از معادن غنی آن را به خود اختصاص داده است، اما محرومیت آنچنان در کالبد این دیار ثروتمند، ریشه دوانده که آرزوی بیشتر اهالی این خطه، این است که روزی از محرومیت خارج شده و طعم شیرین یک زندگی با کیفیت را بچشند، آری این دیار شدیدا به اشتغال نیاز دارد ولی باید توجه داشت که سلامتی، در درجه نخست نیازهای جوامع انسانی بوده و بی شک، ثروتِ بدون سلامتی در بین مردم جایگاهی نخواهد داشت.
9901/7429
کپی شد