رشد مثبت بازار بورس در ۲ سال اخیر جذابیتهایی برای سرمایهگذاران داشته است و به طبع هرچقدر نقدینگی افراد به سمت این بازار جذب شود باعث رونق بیشتر اقتصادی میشود.
اما در این شرایط که خطر شیوع بیماری کرونا جامعه را تهدید میکند هجوم مردم به دفاتر پیشخوان دولت برای دریافت کُد بورسی یک تهدید برای سلامت جامعه محسوب میشود؛ چرا که حتی اگر در میان این دفاتر پیشخوان یک نفر آلوده باشد میتواند دیگران را نیز آلوده کند.
بهتر است واگذاری عرضههای اولیه در این برهه زمانی متوقف و به زمان دیگری موکول شود و شاید هم لازم است تا در ساز و کار احراز هویت سامانه سجام و کارگزاریها تجدیدنظری اتفاق بیفتد تا از مراجعه حضوری مردم به دفاتر پیشخوان دولت جلوگیری شود.
نکته جالبتر اما حضور خانوادگی افراد در دفاتر پیشخوان دولت است؛ گویی برای دریافت کُد معاملاتی بورس هیچ محدودیتی وجود ندارد و همه افراد با هر سن و با هر سطح از تحصیلات میتوانند یک کُد داشته باشند و در بازار بورس داد و ستد کنند.
البته تا همین چند وقت پیش شرط دریافت کُد معاملات داشتن دیپلم بود که آن را هم برداشتهاند.
از طرفی بازار عرضههای اولیه آنقدر جذاب است که بسیاری از افراد حاضرند حتی به صورت خانوادگی خطر کرونا را با جان بخرند تا از این بازار بینصیب نمانند.
شاید خبر واگذاری ۱۸ شرکت دولتی با تخفیف ۲۰ تا ۲۵ درصد مهمترین محرکه هجوم مردم برای فعالیت در بورس و فرابورس باشد.
استقبال به حدی است که مسوُول یکی از دفاتر پیشخوان به خبرنگار ایرنا گفت که باید صبح زود اینجا اسم بنویسید اگر جزو ۲۰ نفر اول باشید در آن روز کار شما انجام میشود؛ در دفتر پیشخوان دیگری نیز چندین لیست نوبت دهی وجود داشت که افراد زیادی را ساعتها در صف انتظار قرار داده بود.
ضمن اینکه به نظر این ازدحام به طور همزمان در همه کشور وجود دارد چرا که دسترسی دفاتر پیشخوان به سامانههای اینترنتی مرتبط به صورت مکرر و طولانی قطع میشود.
اما عرضه اولیه چیست؟ آنگونه که «زهرا دفتری» مدیرعامل تالار بورس منطقهای کرمانشاه به ایرنا گفت: تمام شرکتهایی که برای اولین بار در قالب سهامی عام به بازار سرمایه میآیند سهامشان به نسبت مساوی در میان سرمایهگذاران تقسیم میشود.
او دلیل استقبال از عرضههای اولیه را حاشیه سود ۳۰ تا ۴۰ درصدی آنها اعلام کرد و افزود: در گذشته خود کارگزاران عرضههای اولیه را واگذار میکردند و به طبع اولویتشان مشتریان خوب میلیاردی شان بود که این کار مشکلاتی را به وجود آورد و باعث اعتراض افراد شد لذا ساز و کار واگذاری عرضههای اولیه تغییر کرد و امروزه به صورت مساوی در میان همه سرمایهگذاران فارغ از میزان سرمایهگذاری افراد تقسیم میشوند.
به گفته دفتری، حدود ۱۴ دفتر پیشخوان در کرمانشاه در خصوص احراز هویت سامانه سجام و کارگزاریها خدمات میدهند؛ اما با مشاهده میدانی خبرنگار ایرنا به نظر این تعداد دفتر پیشخوان جوابگوی این حجم از مراجعه کننده در این ایام کرونایی نباشد.
از مدیرعامل تالار بورس منطقهای کرمانشاه میپرسم که آیا مشخص است که چه تعداد کرمانشاهی کُد معاملات در بورس دریافت کردهاند که میگوید این آمار به صورت متمرکز است و به تفکیک استانها مشخص نشدهاند.
وی اما هجوم مردم برای فعالیت در بورس را برای عمق پیدا کردن بازار مثبت ارزیابی میکند و میگوید: اگر بازار عمق نداشته باشد برخی از سهام نایاب میشوند و صف خرید و تقاضای بیشتر ایجاد میشود که این موضوع منجر به بالا رفتن کاذب قیمت سهام میگردد.
به گفته وی، هجوم نقدینگی مردم به سمت بازار بورس موجب رشد آن میشود و این اتفاقی است که در کشور ما باید بیافتد چرا که بازار بورس ما به نسبت دنیا کوچک است.
وی در پاسخ این سوال که سهم شرکتهای کرمانشاهی در بورس به چه میزان است نیز میگوید: کرمانشاه سه شرکت بزرگ قند بیستون، سیمان غرب و پتروشیمی کرمانشاه دارد که در بورس سهامشان معامله میشود.
فرهاد یکی از افرادی است که در یکی از دفاتر پیشخوان با او گفت و گو کردم؛ او هدف خود از ثبت نام در بورس را فقط خریدن سهام عرضههای اولیه اعلام میکند و میگوید: شغل اصلی من جلوبندی خودرو است اما به شدت در این ایام درآمد ما کاهش یافته است برای همین از آنجایی که شنیدهام عرضههای اولیه سود دارند شاید با خرید این سهام درحد ۲ میلیون تومان سود نصیبم شد تا به زخمهای زندگیام بزنم.
با مصطفی که به همراه دوستش به دفتر پیشخوان آمده است نیز هم کلام میشوم؛ او میگوید خودش قبلا کارهایش را انجام داده است و الان برای انجام کارهای دوستش اینجاست؛ او اعتقاد دارد که این عرضههای اولیه به نوعی دانه پاشیدن برای جذب افراد به بازار بورس است چرا که این بازار آنقدر جذابیت دارد که افراد را وابسته به خودش میکند به گونهای که تمام نقدینگیشان را در این بازار سرمایهگذاری کنند.
ارزش سهام و اوراق معامله شده تالار بورس کرمانشاه در سال ۹۸، ۳۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال بوده که این معاملات نسبت به سال ۹۷ از لحاظ حجم ۵۳ درصد و از لحاظ ارزش ۱۳۹ درصد رشد داشته است.
گزارش از جواد الماسی