مراسم نیایش شکرانه انار که از سه سال پیش تا کنون در هشت منطقه از توابع شهرستان پاوه در استان کرمانشاه برگزار می‌شد امسال به دلایلی که برخی علت آن را مخالفت بعضی از مراجع مذهبی این شهرستان می دانند ممکن است برگزار نشود .هر چند به گفته یکی از مسئولان گردشگری احتمال برپایی این جشنواره وجود دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، تولید و پرورش انار در شهرستان پاوه و اورامانات قدمت دیرینه دارد و انار خوش رنگ و لعاب و آبدار پاوه محبوبیت و آوازه‌ای ملی را در کارنامه خود رقم زده است. این میوه سرخ رنگ بهشتی در ادبیات و اسطوره های محلی صاحب نگرش ویژه‌ای است، چنانچه در ادبیات اورامانی، جمله”پوست کندن” برای انار به کار نمی‌رود و حتی به عنوان یک شخصیت به آن نگریسته می‌شود.
به دلیل ارزش، محبوبیت و پتانسیل تولید بالای این محصول در دیار پاوه و اورامانات، مردمان محلی سالی یک‌بار، آن‌هم معمولا در اواسط پاییز رنگارنگ، آیین شکرگذاری انارانه را برگزار می‌کنند که ابتکاری برای حفظ ارزش ها و آداب و رسوم محلی به شمار می رود.
از سه سال پیش تا کنون برگزاری آیین شکرگزاری انار یا انارانه در هشت روستا شهر پاوه برگزار می شود و انار به همراه محصولات و فرآورده های آن همانند، رب انار، شربت انار، مربای انار و غیره در هریک از روستاهای شرکت کننده در آیین از سوی مردم محلی برای گردشگرانی که از اقسی نقاط ایران حضور پیدا می کنند به نمایش گذاشته می شود.
شریفی ادامه داد: در کنار این آیین برنامه‌های جانبی بسیاری همچون دف نوازی، نیایش به زبان محلی، آیین انارگردانی و مسابقه بازی بومی محلی برگزار شد و غرفه های فروش انار و فرآورده های آن در معرض دید عموم قرار می گیرد.
دلایل مخالفت با برگزاری مراسم
از چندی پیش مردم این مناطق خود را برای برگزاری مراسم آماده می کردند اما امسال بر اساس شنیده‌ها و بنا بر دلایلی با نحوه برگزاری این مراسم مخالفت‌هایی شده و قرار نیست این جشنواره برپا شود. . غفور رستم‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره لغو شدن شکرانه انار در شهرستان پاوه گفت: طی روزهای اخیر با مسئولان شهرستان با حضور اعضای شورا، دهیاران، فعالان گردشگری و بخشدارها با هیئت مدیره در محل فرمانداری توافق کردیم که این جشنواره امسال برگزار نشود و طی سالهای آینده دوباره روند برگزاری آن از سر گرفته شود.
وی دلیل برگزار نشدن مراسم شکرانه انار را در شهرستان پاوه از سوی مسئولان این شهرستان حجم زیاد ترافیک اعلام کرد و افزود: مناطقی از شهرستان پاوه که جشنواره برگزار می‌شود دارای توپوگرافی خاصی است که از سوی مسئولان صلاح دیده شد این مراسم برگزار نشود .
رستم‌زاده بدون ذکر ایرادات گرفته شده به این مراسم از سوی برخی از مسئولان شهری افزود : سالهای گذشته تمامی مسئولان استانی و حتی کشوری در مراسم حضور داشتند و هیچ گونه مشکلی با نحوه برگزاری آن هم نداشتند اما نمی‌دانم امسال چرا برخی با آن مخالفت می کنند.
این فعال گردشگری در ادامه تصریح کرد: یکی از دلایل لغو جشنواره نبستن قرارداد با آژانس های گردشگری واسپانسرها وباغداران در مدت زمان معین شده بود.به این شکل که متاسفانه در مهلت مقرر مجوز برگزاری جشنواره صادر نشد وما نتوانستیم با آژانس‌ها قرارداد مان را تکمیل ونهایی کنیم.
وی عنوان کرد: البته یکسری ایراد هم بابت رعایت نشدن برخی شئونات اخلاقی در مراسم سالهای گذشته هم ازطرف برخی مسئولان عنوان شد که بالاخره همه اینها دست به دست هم داد تا برگزاری جشنواره امسال با مشکل مواجه شود. البته امیدوارم بتوانیم با یاری مسئولان شهری واستانی امسال نیز این مراسم را برپا کنیم.
رستم‌زاده هم‌چنین گفت: با توجه به اینکه این جشنواره در هشت منطقه در شهرستان پاوه برگزار می‌شود درخواست ما از مسئولان شهرستان و استانی این است که طی سالهای آینده این جشنواره در یک نقطه از شهرستان به صورت تجمیع برگزار شود.
مراسم ازماهیت خود دور شد
در ادامه احسان احمدی نصر کارشناس امور فرهنگی و گردشگری استان کرمانشاه نیز درباره موضوع لغو مراسم شکرانه انار در شهر پاوه افزود: ما به موضوع برگزاری شکرانه انار به عنوان یکی از فرآیندها و المان‌های پازل توسعه گردشگری نگاه می‌کنیم . این مراسم که به نوعی سپاسگزاری و ستایش از خداوند متعال است چند سالی است در پاوه انجام می شود و شاهدیم که چه اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده ولی مقداری هم از خاستگاه و ماهیت اصلی خود دور شد که باعث مخالفت ها با برگزای آن شد.
وی ادامه داد: متاسفانه یا خوشبختانه این مراسم به عبارتی مورد اعتراض بعضی از مراجع اهل تشیع و اهل تسنن مانند امام جمعه پاوه قرار گرفت و امسال با توجه به این اتفاق، خود مردم منطقه که در این موضوع مشارکت داشتند تصمیم گرفتند که این مراسم را برگزار نکنند.
این مدرس دانشگاه گفت: سال 2003 میراث جهانی یونسکو آمد کنوانسیونی با 24 ملل تشکیل داد و نگاهش بر این بود که مواریث ناملموس یا همان میراث معنوی در کشورهایی که آثاری از آنها مانند شفاهی، گفتاری، آداب و رسوم باقی مانده را مدنظر بگیرد .اما در در عین حال پاشنه آشیل یونسکو در این خصوص خارج نشدن این گونه مراسم از خاستگاه اصلی و هویت اصلی‌اش است . مانند همین مراسم شکرانه انار که هم اکنون از جایگاه اصلی خودش خارج شده است.
برنامه ریزی خوبی صورت نگرفت
وی تصریح کرد: برگزاری این مراسم ظرفیت بسیار خوب و ارزشمندی بود برای استان کرمانشاه و منطقه اورامانات اما شاید متولیان امر از جمله میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خیلی خوب نتوانستند برنامه‌ریزی صحیحی طی دو سال اخیر در این زمینه داشته باشند و خوب به این موضوع نپرداختند و نتوانستند آن طور که شاید و باید است به این مراسم بپردازند که از موضوعیت اصلی خود خارج نشود.
احمدی نصر ادامه در ادامه عنوان کرد: عمدتا برنامه هم می توانست مانند جشنواره "هلپرکه" یا همان رقص کردی شان خاص و آیین و بزمی و رزمی خود به ثبت ملی برسد که متاسفانه با رعایت نشدن یکسری شئونات اخلاقی از آن شکل و شمایل خاص خودش خارج شد و این امر باعث شد که بزرگان منطقه بر روی این موضوع حساسیت داشته و در نهایت در حال حاضر طبق گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای به احتمال زیاد این مراسم برگزار نشود.
وی اظهار داشت: با برگزاری مراسم شکرانه انار منطقه اورامانات که منطقه بسیار بکر و دیدنی است می‌توانست دیگر ابعاد منطقه از جمله آداب و رسوم، فرهنگ این مردم و آن سیما و منظر روستاهای پلکانی شهرستان پاوه و صحنه و طبیعت بکر و بی‌بدیل آنها را به بهترین نحو ممکن به ایرانیان و جهانیان معرفی کند و امیدوارم در سالهای آینده میراث فرهنگی با برنامه‌ریزی صحیح و مدون و دقیق که داشته باشد این برنامه دوباره از سر گرفته شود و در یک مسیر نظام‌مند حرکت کنند که بشود از این ظرفیت در استان کرمانشاه استفاده شود.
شهردار سابق بیستون با اشاره به اینکه در روستاهای زرین و باینگان یک سری تعاونی‌ها در این خصوص تشکیل شد و در زمینه اشتغالزایی هم گام‌های خیلی خوبی برداشته شد افزود : در این مراسم ما شاهد مشارکت مردم و رونق گردشگری همراه با اشتغالزایی بودیم و سال گذشته هم با استقبال ویژه‌ای از نقاط مختلف کشور روبرو شد. حتی این برنامه می توانست مانند مراسم شکرانه برنج در گیلان و جشن‌های شکرگزاری در سایر نقاط ایران به خوبی در شناسنامه این استان ثبت شود و میراث فرهنگی می‌توانست با حساسیت‌های لازم این بخش را ساماندهی و بر اساس چارچوب خاص خودش حرکت دهد اما متاسفانه به دلایلی که گفتم و مهم ترین آن عدم برنامه‌ریزی درست از سوی مسئولان بود این اتفاق در استان کرمانشاه به وقوع نپیوست .
جای امیدواری هنوز هم هست
کیکاووس جلیلیان سرپرست معاونت گردشگری کرمانشاه نیز درباره مراسم شکرانه انار در شهر پاوه در گفت و گو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: در مورد برگزاری این مراسم هنوز تصمیم قطعی از سوی مسئولان استانی گرفته نشده و هم اکنون نامه آن در جلسه شورای اداری استان است و قرار است روز پنجشنبه 10 آبان ماه جاری ساعت 10 صبح در محل استانداری درباره آن تصمیم گیری شود که این مراسم تشکیل شود یا خیر.
وی با اشاره به گذشت زمان برگزاری این مراسم به دلیل ماه صفر افزود: مراسم با تعویق و در ماه ربیع الاول احتمالا برگزار شود و تا تصمیم نهایی شورای نظارت نمی‌شود در مورد برگزاری این مراسم نظر قطعی اعلام کنیم.
جلیلیان گفت: به احتمال خیلی زیاد پیش بینی می‌شود که با برگزاری این مراسم از سوی مسئولان استانی موافقت شود و تنها در صورتی برگزار نخواهد شد که مقاومت هایی از سوی مسئولان شهرستان صورت بگیرد.
وی ادامه داد: مسئولان استانی به طور جد پیگیر برگزاری مراسم هستیم چرا که با لغو آن فرصت سوزی می‌شود.
سرپرست معاونت گردشگری کرمانشاه عنوان کرد: ما در جلسات شهرستان که برای برگزار نشدن این مراسم تشکیل شده بود حضور نداشته ایم و هنوز به صورت مکتوب چیزی به دست ما در مورد دلیل مخالفت مقامات شهری و نحوه برگزار شدن یا نشدن آن به دست ما نرسیده است و فقط ما مخالفت ها را از سوی آنها شنیده ایم.
گزارش: مریم بازوند
