درس ادامه این مطلب به قلم کاوه اسدی، فعال مدنی و وکیل پایه یک دادگستری امده است:
تدبیر یعنی آنچه که ما را به تفکر وا می دارد بدین معنا که علم 'تدبیر امور' باید نیروی پیش برنده ی تصمیم گیریهای خرد و کلان ما را در بر گیرد. به بیان بهتر و عمیق تر زمان و تلاشی که صرف فکر کردن به تصمیمها می شود می بایست بر اساس رهیافت تدبیر در امور استوار باشد. از این زاویه دولت تدبیر تحلیلی از یک گفتمان و فرآیند انتخاب مبتنی بر تعقل و تصمیم است. از این دیدگاه بررسی مساله تدبیر در تصمیم گیریهای عمومی ارزش تقدیر دارد. تقدیری که موجب رشد گفتمانی شد که تحول بزرگی را در جامعه ایران بعد از انتخابات 92 رقم زد و امید را به جامعه بازگرداند. از این رو می توان ضمن توجه و بررسی منصفانه و کارشناسانه ضعفهای موجود در دولت تدبیر و امید، این گفتمان را که در قالب شعار انتخاباتی به ثمر نشست مورد توجه قرار داد و آن را در قالب یک چشم انداز وسیع برای آینده جامعه در نظر گرفت.
تفکر تدبیری نقطه مقابل تفکر گزینه ای و مقطعی است. در تفکر تدبیری نخست به چیستی خواسته ها و مطالبات پرداخته می شود و سپس در یک بستر معقولانه و مدبرانه چگونگی تحقق آن خواسته ها را معین می کننند و سپس گزینه های پیش رو را بررسی می کنیم. اما این مکانیسم در رفتارها و عملکردهای مقطعی و گزینه ای متفاوت است و بیشتر بر پایه سیاستگذاری مقطعی و با نگاهی به وقایع اطراف شکل می گیرد. مثال بارز 'تفکر تدبیری' در دولت امید در حوزه ملی را موضوع 'برجام' است که بر پایه همین خلاقیت و طرح خواسته ها و مطالبات عمومی و تاکید بر افکار عمومی در یک ساختار عزتمندانه در یک مذاکرات طولانی و نفس گیر محقق شد. همچنین دو نمونه از تفکر تدبیری در 'حوزه کردستان' را می توان در دو رویداد ارزشمند آغاز رسمی پذیرش دانشجو در رشته زبان و ادبیات کوردی و انتخاب اولین سفیر اهل سنت و کورد برشمرد که آغاز گر یک چشم انداز مثبت و اعتمادساز و امید بخش در آینده سیاسی ایران در توجه به حقوق و مطالبات تمام ساکنان این جغرافیای وسیع و تاریخی باید دانست.
روشن و واضح است که تفکر مبتی بر تدبیر، جامعه را در تحقق خواسته ها موفق تر و متعادل تر خواهد کرد. به بیان بهتر تفکر مبتنی بر تدبیر یعنی ابداع بهترین گزینه ها و تلاش در تحقق آن چه در مرحله تدوین و چه در مرحله اجراء بر اساس این رهیافت کلی با استفاده از علم 'تدبیر در امور' منابع ارزشمند و جدیدی فرا روی جامعه قرار می گیرد و پیامدهای مطلوبی را موجب می شود. بدین ترتیب حرکت در مسیر تدبیر تحقق پیامدهای مطلوب را تضمین می کند. اما نکته مهم استفاده از ابزارهای تحقق این مهم توسط دولتمردان و معتقدان این تفکر ارزشمند است. از جمله شاخص های تفکر تدبیری می توان به 'بهبود ارتباطات داخلی میان دولت و ملت به عنوان اجزاء سازنده هویت سیاسی و اجتماعی ایران و ارتباطات بین المللی و منطقه ای، تسهیل کننده مشارکت مدنی و عمومی مردم در رابطه با تصمیم گیری های خرد وکلان که دارای نوعی پیوند اساسی با مردم و سرنوشت آنها است، شناسایی و ارزیابی و آینده نگری و ترویج تفکر استراتژیک در بدنه سیاستگذار دولت می باشد اشاره کرد. بر اساس این شاخص ها و استانداردها که نمونه های آن زیاد است تفکر مبتنی بر تدبیر از رویکردی مناسب برای رویارویی با شرایط و موقعیتهای ملی و بین المللی مهم برخوردار است. متاسفانه این رویکرد در دولت سابق مبتنی بر 'تفکر گزینشی' و 'گزینه ای' بود و کشور بر اساس گزینه های پیش رو و در یک موضع آزمون و خطا پیش می رفت که در نهایت رهیافت و دستاوردی جز نارضایتی نخبگان و فعالان سیاسی و مدنی در پی نداشت. در واقع اکثریت آرای ریخته شده به صندوق انتخابات سال 92 از سوی مردم معطوف به شعار تدبیر و امید از سوی مردم نوعی واکنش طبیعی به اداره کشور در دوره هشت ساله دولت قبل (دولت مهرورز) بر اساس مکانیسم تفکر گزینشی و خود محورانه برپایه انخاب گزینه های پیش رو بود که تدبیر در آن یا هیچ نقشی نداشت یا کمترین نقش را داشت.
علم تدبیر علم تعادل خواسته ها و چگونگی تحقق آنها را تبیین می کند. جامعه خواهان تعادل است و از افراط و تفریط دوری می کند. این رویکرد و رهیافت دولت تدبیر را در موقعیت سختی قرار داده است. مردم بر اساس توجه به تفکر تدبیر خواهان تغییر در مناسبات عمومی خود به خصوص توجه به رفاه و آزادیهای عمومی بیشتر در قالب قانون هستند.
به رسمیت شناختن تنوع مطالبات عمومی و پاسخگویی به آنها موجب تداوم تفکر تدبیر در امور است و در صورت عدم دریافت پاسخ مناسب به خواسته ها توسط مردم مفهوم تدبیر توسط نیروهای خود محور و پوپولیستی به حاشیه می رود و شاهد شکل گیری مجدد تفکر گزینه ای و گزینشی خواهیم بود، تفکری که در علم سیاست پیامدهای خاص خود را به همراه دارد و از آن به 'غلبه حاشیه بر متن' تعبییر و تفسیر می شود.
بنابراین وظیفه ی دولت تدبیر و امید و نماینده گان آن در سراسر کشور است که به این تفکر ارزشمند و جریان ساز و امید بخش وفادار و پایبند باشد و پاسخگوی خواسته ها و مطالبات مردم در دو حوزه رفاه و معیشت عمومی و آزادیهای اساسی و قانونی باشد. بر پایه ی این دیدگاه می توان از تفکر تدبیر تقدیر نمود و تداوم آن را در سالهای آتی ارزشمند دانست
1904
انتشار دهنده: مسعود احمدی
انتهای پیام تدبیر یعنی آنچه که ما را به تفکر وا می دارد بدین معنا که علم 'تدبیر امور' باید نیروی پیش برنده ی تصمیم گیریهای خرد و کلان ما را در بر گیرد. به بیان بهتر و عمیق تر زمان و تلاشی که صرف فکر کردن به تصمیمها می شود می بایست بر اساس رهیافت تدبیر در امور استوار باشد. از این زاویه دولت تدبیر تحلیلی از یک گفتمان و فرآیند انتخاب مبتنی بر تعقل و تصمیم است. از این دیدگاه بررسی مساله تدبیر در تصمیم گیریهای عمومی ارزش تقدیر دارد. تقدیری که موجب رشد گفتمانی شد که تحول بزرگی را در جامعه ایران بعد از انتخابات 92 رقم زد و امید را به جامعه بازگرداند. از این رو می توان ضمن توجه و بررسی منصفانه و کارشناسانه ضعفهای موجود در دولت تدبیر و امید، این گفتمان را که در قالب شعار انتخاباتی به ثمر نشست مورد توجه قرار داد و آن را در قالب یک چشم انداز وسیع برای آینده جامعه در نظر گرفت.
تفکر تدبیری نقطه مقابل تفکر گزینه ای و مقطعی است. در تفکر تدبیری نخست به چیستی خواسته ها و مطالبات پرداخته می شود و سپس در یک بستر معقولانه و مدبرانه چگونگی تحقق آن خواسته ها را معین می کننند و سپس گزینه های پیش رو را بررسی می کنیم. اما این مکانیسم در رفتارها و عملکردهای مقطعی و گزینه ای متفاوت است و بیشتر بر پایه سیاستگذاری مقطعی و با نگاهی به وقایع اطراف شکل می گیرد. مثال بارز 'تفکر تدبیری' در دولت امید در حوزه ملی را موضوع 'برجام' است که بر پایه همین خلاقیت و طرح خواسته ها و مطالبات عمومی و تاکید بر افکار عمومی در یک ساختار عزتمندانه در یک مذاکرات طولانی و نفس گیر محقق شد. همچنین دو نمونه از تفکر تدبیری در 'حوزه کردستان' را می توان در دو رویداد ارزشمند آغاز رسمی پذیرش دانشجو در رشته زبان و ادبیات کوردی و انتخاب اولین سفیر اهل سنت و کورد برشمرد که آغاز گر یک چشم انداز مثبت و اعتمادساز و امید بخش در آینده سیاسی ایران در توجه به حقوق و مطالبات تمام ساکنان این جغرافیای وسیع و تاریخی باید دانست.
روشن و واضح است که تفکر مبتی بر تدبیر، جامعه را در تحقق خواسته ها موفق تر و متعادل تر خواهد کرد. به بیان بهتر تفکر مبتنی بر تدبیر یعنی ابداع بهترین گزینه ها و تلاش در تحقق آن چه در مرحله تدوین و چه در مرحله اجراء بر اساس این رهیافت کلی با استفاده از علم 'تدبیر در امور' منابع ارزشمند و جدیدی فرا روی جامعه قرار می گیرد و پیامدهای مطلوبی را موجب می شود. بدین ترتیب حرکت در مسیر تدبیر تحقق پیامدهای مطلوب را تضمین می کند. اما نکته مهم استفاده از ابزارهای تحقق این مهم توسط دولتمردان و معتقدان این تفکر ارزشمند است. از جمله شاخص های تفکر تدبیری می توان به 'بهبود ارتباطات داخلی میان دولت و ملت به عنوان اجزاء سازنده هویت سیاسی و اجتماعی ایران و ارتباطات بین المللی و منطقه ای، تسهیل کننده مشارکت مدنی و عمومی مردم در رابطه با تصمیم گیری های خرد وکلان که دارای نوعی پیوند اساسی با مردم و سرنوشت آنها است، شناسایی و ارزیابی و آینده نگری و ترویج تفکر استراتژیک در بدنه سیاستگذار دولت می باشد اشاره کرد. بر اساس این شاخص ها و استانداردها که نمونه های آن زیاد است تفکر مبتنی بر تدبیر از رویکردی مناسب برای رویارویی با شرایط و موقعیتهای ملی و بین المللی مهم برخوردار است. متاسفانه این رویکرد در دولت سابق مبتنی بر 'تفکر گزینشی' و 'گزینه ای' بود و کشور بر اساس گزینه های پیش رو و در یک موضع آزمون و خطا پیش می رفت که در نهایت رهیافت و دستاوردی جز نارضایتی نخبگان و فعالان سیاسی و مدنی در پی نداشت. در واقع اکثریت آرای ریخته شده به صندوق انتخابات سال 92 از سوی مردم معطوف به شعار تدبیر و امید از سوی مردم نوعی واکنش طبیعی به اداره کشور در دوره هشت ساله دولت قبل (دولت مهرورز) بر اساس مکانیسم تفکر گزینشی و خود محورانه برپایه انخاب گزینه های پیش رو بود که تدبیر در آن یا هیچ نقشی نداشت یا کمترین نقش را داشت.
علم تدبیر علم تعادل خواسته ها و چگونگی تحقق آنها را تبیین می کند. جامعه خواهان تعادل است و از افراط و تفریط دوری می کند. این رویکرد و رهیافت دولت تدبیر را در موقعیت سختی قرار داده است. مردم بر اساس توجه به تفکر تدبیر خواهان تغییر در مناسبات عمومی خود به خصوص توجه به رفاه و آزادیهای عمومی بیشتر در قالب قانون هستند.
به رسمیت شناختن تنوع مطالبات عمومی و پاسخگویی به آنها موجب تداوم تفکر تدبیر در امور است و در صورت عدم دریافت پاسخ مناسب به خواسته ها توسط مردم مفهوم تدبیر توسط نیروهای خود محور و پوپولیستی به حاشیه می رود و شاهد شکل گیری مجدد تفکر گزینه ای و گزینشی خواهیم بود، تفکری که در علم سیاست پیامدهای خاص خود را به همراه دارد و از آن به 'غلبه حاشیه بر متن' تعبییر و تفسیر می شود.
بنابراین وظیفه ی دولت تدبیر و امید و نماینده گان آن در سراسر کشور است که به این تفکر ارزشمند و جریان ساز و امید بخش وفادار و پایبند باشد و پاسخگوی خواسته ها و مطالبات مردم در دو حوزه رفاه و معیشت عمومی و آزادیهای اساسی و قانونی باشد. بر پایه ی این دیدگاه می توان از تفکر تدبیر تقدیر نمود و تداوم آن را در سالهای آتی ارزشمند دانست
1904
انتشار دهنده: مسعود احمدی
کپی شد
