این کتاب که در برگیرنده مجموعه اشعار کُردی ماموستا عبدالله گوران است به همت محمد ملا کریم گردآوری و حاشیه نگاری شده است و دارای ۱۳ مجموعه از اشعار گوران از جمله بهشت و یادگار، فرمیسک و هونه‌ر (اشک و هنر)، سرووشت و ده روون (طبیعت و درون)، لاوک و په‌یام، شیعری گه‌پ، شیعر بو مندالان است.
در مقدمه این کتاب که از صفحه ۱۳ آغاز و تا صفحه ۲۴ ادامه دارد، محمدملا کریم در ارتباط با نحوه گردآوری این اشعار به بیان مطالبی پرداخته و از صفحه ۲۵ تا ۲۹ این کتاب هم به بخش کوتاهی از زندگی نامه عبدالله بگ فرزند سلیمان بگ فرزند عبدالله بگ متخلص به گوران اختصاص دارد.
گوران در سال ۱۹۰۴ یا ۱۹۰۵ در شهر حلبچه متولد شد، هم پدر و هم پدربزرگش اهل شعر و ادب بودند و آثار و اشعاری به زبان‌های کُردی و فارسی نوشته‌اند، به ویژه پدربزرگش عبدالله بگ در زبان و ادب فارسی بسیار توانا بود و از همین جهت به وی لقب کاتب فارسی دادند.
خانواده پدربزرگش از که بیگ زاده‌های «میران» بودند از منطقه مریوان به سلیمانیه رفتند، گوران در سال ۱۹۶۲ میلادی به دلیل ابتلا به سرطان معده دارفانی را وداع گفت.
در زمان حیات گوران علاوه بر اشعاری که در سی سال عمر ادبیش در روزنامه‌ها و مجله‌های کُردی عراق و خارج از این کشور منتشر شد ۲ مجموعه شعر و قصیده از او هم به چاپ رسید.
یکی از این مجموعه‌ها بهشت ویادگار است که در سال ۱۹۵۰ در چاپخانه معارفی بغداد در ۷۵ صفحه چاپ شد و بعد از مرگ او در سال ۱۹۶۸ مجموعه شعر دیگر او به اسم طبیعت و درون به چاپ رسید.
دیوان گوران که یکی از کتاب‌های مورد علاقه اهالی شعر و ادب کُردی است، توسط انتشارات دیگری همچون پانیذ، آنا در طول سالیان گذشته منتشر شده و به چندین دوره تجدید چاپ هم رسیده است.
