روند فعلی بازار مسکن حفظ می شود؟

برخی متقاضیان نگران افزایش قیمت مسکن هستند. در این خصوص عمده کارشناسان معتقدند جهش یا سونامی در قیمت مسکن ایجاد نخواهد شد. احمد خرم ـ وزیر اسبق راه و شهرسازی ـ می گوید: در ماههای آینده جهش سنگینی را در قیمت مسکن نخواهیم داشت؛ چرا که تعداد زیادی مسکن گران قیمت در شهر تهران خالی است.

هم اکنون عمده خرید و فروش از سوی متقاضیان واقعی انجام می شود و هنوز سوداگران با توجه به بازده پایین سرمایه بخش مسکن وارد این حوزه نشده اند. اغلب کسانی که در حال حاضر اقدام به خرید مسکن می کنند افرادی هستند که از طریق تسهیلات بانکی تقویت شده اند. عبده تبریزی ـ مشاور وزیر راه و شهرسازی ـ می گوید: خانه های ارزان قیمت در آینده بازار خوبی خواهند داشت. در مقابل، معتقدم همچنان خانه های گرانقیمت با سرعت بسیار کمی فروخته خواهند شد و خانه های خالی لوکس به راحتی به فروش نخواهند رفت. اما مسکن ارزان قیمت بازار رشد مناسبی را پیش رو دارد و وزارت راه و شهرسازی هم کمک کرده تا این رشد ادامه پیدا کند.

مشاور وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: سالانه در ایران ۶۵۰هزار ازدواج صورت می گیرد که رقم قابل ملاحظه ای است و این افراد وارد بازار مسکن می شوند. از سوی دیگر می توانند در صندوق پس انداز مسکن یکم حساب افتتاح کنند. نگرانی بانک مسکن بابتکمبود منابع با حمایت برطرف می شود؛ به شرطی که بانک مرکزی بپذیرد مطالباتی که از بانک مسکن دارد را دیرتر وصول کند.

حامد مظاهریان ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ نیز به وضعیت بازار مسکن در ۹ ماهه ابتدایی امسال اشاره و خاطرنشان کرد: در آذرماه  امسال بیش از ۵۰ درصد تعداد مبایعه‌نامه‌ها افزایش یافت که رقم قابل توجهی بود. حجم ریالی مبایعات هم نشان از رشد ۷۶ درصدی می‌دهد. ‌اتفاقات شش ماهه دوم گویای این است که می‌توانیم به بازار مسکن امیدوار باشیم و بخش مسکن نقش خود را در اقتصاد کلان ایفا کند. به شرطی که بازار هدف را مدنظر قرار دهیم.

عباس زینعلی ـ کارشناس اقتصاد مسکن ـ نیز درخصوص علت افزایش معاملات در نیمه دوم امسال می گوید: تغییر بافت اجتماعی در ایران و بخصوص در تهران شکل گرفته است. طبقات متوسطی در این دگرگونی ایجاد شده که برای تثبیت موقعیت زندگی خود به تهیه خانه با کیفیت‌تر روی آورده‌اند. استطاعت این گروه نیز خانه‌های دارای محدوده قیمتی ۵۰۰ میلیون تومان است.احتمال رشد قیمت در مناطق مقصد وجود دارد اما نمی‌تواند منجر به جهش قیمت میانگین شهر تهران در کوتاه مدت و میان‌مدت شود؛ چرا که ظرفیت رشد ناگهانی در تمام مناطق تهران وجود ندارد.

کارشناسان بر این باورند ضرباهنگ رشد قیمت مسکن که بیشتر در بافتهای متوسط قیمت شهر تهران انجام شده احتمالا نمی تواند برای مدت طولانی ادامه پیدا کند؛ چرا که از قدرت خرید متقاضیان موثر این بازار فراتر رفته است. در ۹ماهه ابتدای امسال معاملات ۱۲ درصد و قیمت مسکن شهر تهران ۸ درصد افزایش یافت. اما موضوع این است که این رشد از ابتدای پاییز شدت بیشتری یافته است؛ به طوری که آذرماه در شهر تهران معاملات ۵۰ درصد و قیمت ۱۵ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نشان داد.

شرایط موجود نگرانیهایی از بابت جهش قیمت مسکن ایجاد کرده است. در ماههای قبل کارشناسان پیش بینی می کردند که قیمت مسکن نهایتا ۲ درصد بالاتر از نرخ تورم قرار گیرد اما می بینیم که در آذرماه رشد قیمت مسکن ۶ درصد بالاتر از تورم نقطه به نقطه ایستاد. اما روند شتابان قیمت مسکن می تواند در ماههای آینده هم ادامه پیدا کند؟

پژوهشگران اتاق بازرگانی معتقدند که رونق فعلی بازار مسکن در آذرماه، نمی‌تواند باعث جهش قیمت باشد و رشد قیمتی این کالا نیز برای مدت طولانی قابلیت تداوم ندارد، چراکه فراتر از قدرت خرید متقاضیان مؤثر این بازار است درحالی‌که جهش قیمتی مسکن عملاً حضور بیش از ۵۰ درصد مشتریان فعلی بازار را منتفی می‌کند و دوباره مسکن را به لبه پرتگاه رکود می‌کشاند.

با اینکه پیش رونق بخش مسکن از طریق نشانه های همچون افزایش ۳۵ درصدی سرمایه گذاری بخش خصوصی در نیمه نخست، افزایش ۵۷ درصدی تقاضا برای سپرده گذاری، رشد منابع بانکی از طریق فروش امتیاز تسهیلات مسکن و رسیدن رشد بخش ساختمان از منفی ۷.۴ درصد در تابستان قبل به ۰.۸ درصد در تابستان امسال دیده می شود، انتظار نمی رود که قیمت مسکن از قدرت خرید تقاضای مصرفی بالاتر برود؛ هرچند شاهد رشد فراتر از نرخ تورم در مناطقی از شمال غرب، شرق و جنوب شرق تهران به دلیل وجود خانوارهای متوسط باشیم.

از سوی دیگر، طی هفته‌های اخیر برخی مالکان واحدهای نوساز قیمت پیشنهادی را بالا برده‌اند که منجر به ایجاد شکاف قیمتی بین این نوع واحدها و قدیمی‌سازها شده است. مشاهدات میدانی حاکی از آن است در یکی دو ماه گذشته بعضی صاحبان املاک نوساز، قیمت پیشنهادی واحدهای میان‌متراژ را ۱۰ تا ۲۰ درصد بالا برده‌اند. این موضوع در مناطقی از غرب و نیمه شمالی تهران که از سرانه خدمات عمومی بهتری برخوردارند نمود بیشتری دارد.

مهدی روانشادنیا ـ کارشناس اقتصاد مسکن ـ می گوید: هم اکنون در حال رسیدن به آن گزاره هستیم که در سال‌های گذشته واحدهایی میان متراژ و میان قیمت که بازار می‌پسندد در شهر تهران تولید نشده است. به فروش نرسیدن واحدهای لوکس این موضوع را تایید می‌کند. لذا پیش‌بینی می‌شود در آینده با فشار تقاضا برای خرید واحدهای متوسط قیمت مواجه باشیم.

همچنین در روزهای اخیر عنوان شد که بجز بانک مسکن، بانک ملی نیز از این پس تسهیلاتی از طریق اوراق گواهی حق تقدم پرداخت خواهد کرد که می تواند موجب شکستن قیمت فعلی هر برگ اوراق شود. بنابر آنچه که حسین زاده - مدیر بانک ملی - درباره طرح‌های سه گانه این بانک به منظور پرداخت تسهیلات توضیح داده است هر نفر می‌تواند با سپرده‌گذاری در قالب یکی از این طرح‌ها بر اساس میانگین ماهانه تعیین شده در هر ماه یک برگ اوراق به ازای آن مبلغ دریافت کند. این اوراق هر کدام ۵۰۰ هزار تومان وام را در بر خواهد گرفت و می‌تواند در دوره‌ای چند ماهه اوراق را انباشت کرده و در نهایت تسهیلات مسکن دریافت کند و یا اینکه آن را در فرابورس به فروش برساند. در هر صورت بر اساس معاینه‌ای که در حساب وی وجود دارد در هر ماه سود سپرده به آن اختصاص پیدا خواهد کرد.