به گزارش ایرنا، صیانت از منابع طبیعی و جنگل ها نه تنها وظیفه یک سازمان و چند ارگان است بلکه یک وضعیت همگانی در قالب فرهنگی عمومی است.
درختان مانند تمامی موجودات روی کره زمین حق حیات دارند و کسی نمی تواند از این انفال به نفع شخصی خود استفاده کنند بلکه همه باید نسبت به حفظ این مهمترین موجودات تنفسی کره خاکی حساس باشند.
در جمهوری اسلامی ایران ماده 46تا 50 قانون اساسی بر حفاظ و صیانت از منابع طبیعی ، جنگل ها و محیط زیست تاکید دارد و تحقق این اصل بسیار مهم و حیاتی است.
از سوی دیگر در ماده 48 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی تصریح شده است و در خصوص از بین بردن منابع طبیعی از جمله جنگل ها جرم انگاری شده است.
مجازات مقرر در قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 تسری داده شده و مجازات مندرج در ان قابل اعمال برای حمل چوب غیر مجاز داخل کشور بوده است که بنا بر صراحت ماده 77 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 28/10/92 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 نسخ شده است .
استان چهارمحال وبختیاری با 307 هزار هکتار رویشگاه جنگلی معادل 18.5درصد مساحت استان و 2.5 درصد مساحت جنگلهای کشور یکی از استان های 13 گانه حوزه زاگرس است.
جنگل های چهارمحال وبختیاری از شمال غربی استان در منطقه بازفت و دهستان موگویی به صورت نواری به سمت جنوب غربی و جنوب به طول 212 کیلومتر در حوزه استحفاظی 5 شهرستان کوهرنگ، اردل، کیار، لردگان و بروجن قرار دارد که بیشترین میزان جنگل ها در شهرستان لردگان واقع شده است.
در جنگل های استان 19 جامعه جنگلی با 63 گونه درختی و درختچه ای از جمله بلوط جنگلی، بنه، ارس، بادام، ارژن ، نارون، افرا، کیکم، داغداغان، گلابی وحشی، پلاخور، زبان گنجشک، دافنه شناسایی شده که بلوط اصلی ترین گونه این جنگل هاست.
حضور دام مازاد بر ظرفیت زراعت در مراتع و زیراشکوب جنگل، کمبود سوختهای فسیلی، جنگل تراشی برای کشاورزی و اجرای پروژه های عمرانی و زغال گیری از مهمترین عوامل تخریب جنگل های این استان است.
در جنگل های بلوط استان چهارمحال وبختیاری به دلیل ارزش و قیمت بالای زغال بلوط برخی افراد سودجو در حاشیه جنگل ها و مراتع استان های زاگرس نشین، به دلیل بیکاری یا دستیابی به سودهای کلان اقدام به قطع درختان جنگل و یا زغال گیری می کنند.
امروزه سودجویان با خودروهای تندرو چوب های بلوط را برای فروش و تبدیل کردن به زغال به استانهای دیگر می برند که این باعث تخریب عرصه های جنگلی و کاهش تاج پوشش جنگل های استان شده است.
بهره برداری از چوب درختان برای تهیه سوخت منازل مسکونی در مناطق روستایی نیز یکی از عوامل افزایش بهره برداری از درختان است.
به این منظور میزگرد علمی و تخصصی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با حضور ' شهرام احمدی' مدیرکل حفاظت محیط زیست، 'برمک اسلامی' معاون حفاظت امور اراضی و 'علیرضا بیگی' فرمانده یگان منابع طبیعی و آبخیزداری، 'حسن جهانبازی' رئیس مرکز تحقیقات و آموزش جهادکشاورزی و ' علی خسروی ' معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان ، ' عطاالله ابراهیمی ' استاد دانشگاه شهرکرد و نوربخش رضایی مسئول یگان حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری برگزار و شرکت کنندگان دیدگاه های خود را ارائه دادند.
**تشدید مبارزه و برخورد با قاچاقیان چوب و زغال
معاون دادستان عمومی و انقلاب شهرکرد گفت: صیانت و حمایت از مباحث زیست محیطی، منابع طبیعی و محیط زیست به خصوص حفظ جنگل ها از باب مبارزه با قاچاق چوب، زغال و تخریب مراتع در استان به خوبی اجرا می شود.
علی خسروی افزود: پیش از این براساس ماده 4 قانون حفاظت و بهره برداری جنگلها و مراتع سال 46 با هرگونه حمل چوب و زغال طبق قانون قاچاق کالا سال 1312 برخورد و فرد متخلف مجازات می شد که قانون مجازات در سال 92 نسخ صریح شد.
وی اظهار داشت: رویکردی که قانونگذار در قانون قاچاق کالا و ارز مصوب 1392 درباره قاچاق کالا به عنوان یک جرم اقتصادی پذیرفته شد، اما کارکرد و هدف حکم مقنن در ماده 48 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع مصوب 1346 که حمل چوب، هیزم و زغال حاصل از درختان جنگلی را ممنوع و بر طبق قانون مجازات متخفان قاچاق مصوب 1312 قابل تعقیب و مجازات میدانست، ابهاماتی جدی به وجود آمد.
خسروی افزود: در این میان یکسری رسیدگی به این تخلفات را به عهده دادسرا، برخی تعزیرات حکومتی و برخی دادگاه عمومی و انقلاب می دانستند که درسال 1395 با صدور یک رای وحدت رویه با شماره 749 از سوی دیوان عالی کشور این مشکل رفع شد.
وی با تاکید براینکه رای وحدت رویه یک نقطه عطف در حمایت از ذخایر جنگلی و مسایل زیست محیطی بود، افزود: در این رای هر گونه حمل چوب و زغال در حکم قاچاق قلمداد و یک تخلف حساب می شود و صلاحیت رسیدگی به این تخلف به تعزیرات حکومتی داده شد.
وی اظهار داشت: دادگاه ها به جزء پرونده های مربوط به احداث کوره زغال در سایر موارد ورود پیدا نمی کنند.
به گفته خسروی، به استناد این رای بحث حمل چوب و زغال جنگلی قاچاق محسوب می شود و مطابق ماده 18 قانون مبارزه با کالا و ارز در سازمان تعزیرات حکومتی رسیدگی می شود.
وی با تاکید بر اینکه قطع درختان در برخی مواقع از سوی دامداران و جوامع محلی و گردشگران نیز انجام می شود، افزود: دامدارانی که اقدام به قطع اشجار جنگلی برای تامین علوفه دام داشته باشند از ناحیه منابع طبیعی اعلام جرم می شود.
این کارشناسان حقوقی و قضایی اظهار داشت: مجازات برای قطع درختان جنگلی از سوی گردشگران و دامداران بسته به نوع گونه مجازات پیش بینی شده و رسیدگی به آن به دلیل اینکه قاچاق محسوب نمی شود در صلاحیت دادسرا است و ارتباطی به تعزیرات حکومتی ندارد.
معاون دادستان عمومی و انقلاب شهرکرد، با تاکید بر فرهنگ سازی در خصوص صیانت و حفظ جنگل ها گفت: جنبه قضایی و برخوردی در خصوص قاچاق چوب و زغال به تنهایی نمی تواند در پیشگیری از قاچاق موثر باشد.
وی با تاکید بر اینکه برخورد قانونی، جرائم و حبس ها تنها درصدی از این امر را کاهش می دهد اظهار داشت: پیشگیری در سطح درجه اول و دوم از جمله اجرای طرح های فرهنگ سازی و همچنین رفع نیازهای اولیه زندگی جوامع محلی یک اولویت درمقابله و پیشگیری است.
خسروی افزود: با توسعه زیر ساخت های اولیه زندگی از جمله گاز، برق و ایجاد اشتغال در زمینه بی نیاز کردن روستاییان به چوب و زغال را فراهم کرد تا بتوان گام بعدی در حوزه فرهنگ سازی را گسترش داد.
وی با تاکید بر ماده 49 قانون حفاظت و بهره برداری جنگل و مراتع که احداث هر گونه کوره زغال مجوز نباید در حاشیه و مجاورت جنگل باشد ، افزود: در این استان کوره زغال در مجاورت جنگل وجود نداشته و ندارد.
خسروی به آغاز فعالیت یک کوره زغال در شهرستان لردگان در مجاورت جنگل در چندماه اخیر اشاره کرد وگفت: با ورود منابع طبیعی و دادستانی فعالیت کوره متوقف شد.
به گفته وی، با توجه به اینکه تعطیلی این کوره از سوی برخی مخالف بحث های اقتصاد مقاومتی بود اما در ستاد حمایت قضایی از اقتصاد مقاومتی مصوب شد،تجیهزات این کوره زغال به مکان دیگر در شهرستان های شهرکردو بروجن که مجاورت با جنگل ندارد منتقل شود.
خسروی با اشاره به اینکه درصد بالای از کشفیات قاچاق چوب و زغال و همچنین درصد زیادی از جنگل های استان در شهرستان لردگان واقع شده راه اندازی پاسگاه ایست و بازرسی دائم در محور لردگان به بروجن در منطقه 'گوشگی' یک اولویت است.
وی گفت: برای راه اندازی این پاسگاه مصوبات و جلسات انجام و رایزنی با فرماندهی انتظامی برای راه اندازی پاسگاه نیز انجام شده است.
خسروی اظهار داشت: فعال شدن شعبه ثابت تعزیرات حکومتی در شهرستان لردگان نیز اولویت دارد.
وی به فعال شدن شعبه ویژه برای بحث مبارزه و برخورد با قاچاق چوب و زغال و چرای غیرمجاز محصولات مرتعی و قطع درختان و احداث کوره زغال در دادگستری اشاره کرد و گفت: فرهنگ سازی و همچنین اجرای برنامه های مختلف برای بی نیاز سازی افراد به چوب و زغال از راههای مقابله و پیشگیری از قاچاق چوب و زغال است.
**حفظ محیط زیست و منابع طبیعی نیازمند فرهنگ سازی است
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال وبختیاری با اشاره به اهمیت و جایگاه محیط زیست و منابع طبیعی گفت: حفظ و حراست از جنگل ، مراتع، محیط زیست و منابع طبیعی نیازمند فرهنگ سازی است.
شهرام احمدی افزود: چرای غیرمجاز و چرای دام های اهلی بیش از ظرفیت مراتع و زیر اشکوب جنگل ها، تبدیل اراضی مرتعی و زیراشکوب جنگل ها به اراضی کشاورزی با ایجاد شخم و شیار از مهمترین دلایل تخیرب و فشار بر جنگل های زاگرسی است که زوال اکوسیستم را درسطح زاگرس و استان چهارمحال وبختیاری به صدا درآورده است.
به گفته وی، اجرای پروژه های عمرانی، آتش سوزی و زوال اکوسیستم و قطع درختان برای قاچاق چوب و زغال زمینه ساز مرگ مراتع و درختان جنگلی به صورت شاخه ای و توده ای در زاگرس شده است.
وی، تغییر اقلیم، خشکسالی های اخیر، گرد و غبار و ریزگردها، نبود آگاهی مردم نسبت به ارزش زیست محیطی جنگل ها و مراتع که ذینفعان، جوامع محلی، گردشگران به دلیل نبود آگاهی کامل و بی احتیاطی در حفاظت از آن شاهد آسیب جدی هستیم.
احمدی اظهار داشت: در استان چهارمحال بختیاری یک پارک ملی، یک اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و 5 منطقه حفاظت شده تحت مدیریت حفاظت محیط زیست قراردارد.
به گفته وی، 16 درصد مساحت استان شامل مناطق تحت مدیریت محیط زیست است.
وی اظهار داشت: یک، سوم مساحت استان نیز در قالب ذخیره گاه زیست کره سبزکوه و تنگ صیاد است که به عنوان یک مدل علمی و جهانی در یونسکو ثبت شده است.
احمدی افزود: هم اکنون 23 پاسگاه محیط بانی برای حفاطت جنگلها و مراتع تحت پوشش این اداره کل فعال است.
احمدی با تاکید برا اینکه حفظ تنوع زیستی و گیاهی به خصوص بلوط به عنوان گونه جنگلی زاگرس جز وظایف است، افزود: حفظ و حراست از محیط زیست یک بحث فراگیر است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست چهارمحال وبختیاری گفت: به روز رسانی قوانین و مقررات در خصوص جرائم زیست محیطی یک اولویت در راستای مقابله با تخلفات زیست محیطی است.
وی گفت: افزایش حفاظت از مناطق حفاظت شده و اراضی ملی و مرتعی و فرهنگ سازی در بین جوامع محلی، ذینفعان و بهره برداران در اولویت قرار دارد.
احمدی ، از ارائه آموزش های لازم در راستای حفظ و حراست از جنگل ها و مراتع و عرصه های زیست محیطی از دوران کودکی در قالب اجرای طرح های مانند هر مدرسه یک نهالستان، ساعتی با محیط بان و طرح جنگلانه در دست اجراست.
**تخریب جنگل ها و کاهش تاج پوشش
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش جهادکشاورزی با اشاره به اهمیت پوشش گیاهی و جنگل ها در کاهش خسارت های ناشی از سیل و فرسایش خاک افزود: از 4 یا 5 دهه گذشته در استان و جنگل های زاگرس به دلیل قطع درختان برای قاچاق و مصارف دیگر و همچنین اجرای طرح های کشاورزی و عمرانی کاهش چشمگیر داشته است.
حسن جهانبازی افزود: 90 درصد جنگل های استان و زاگرس گونه خالص بلوط است و غنای گونه های دراین جنگل ها کم شده است.
وی گفت: در جنگل های استان 80 گونه درختی و درختچه ای با توجه به شرایط اکولوژیک رویش پیدا می کرد اما هم اکنون گونه قالب در استان گونه جنگلی بلوط شده است.
به گفته وی، گونه بلوط به خاطر اینکه قابلیت تکثیر غیرجنسی را دارد و از محل قطع درخت دوباره از ریشه یک نهال رشد پیدا می کند و یک توده سبز به نمایش می گذارد، درصد تاج پوشش جنگل ها کم شده است.
به گفته این محقق و پژوهشگر حوزه منابع طبیعی، در 3 دهه گذشته وسعت جنگل های استان 340 هزار هکتار بود که براساس آخرین آمار هم اکنون وسعت جنگل ها ی استان 315 هزار هکتار است.
جهانبازی اظهار داشت: 95 درصد علت تخریب جنگل ها عامل انسانی است که شامل وابستگی مردم به جنگل و مرتع از جمله توسعه زراعت و کشاورزی،حضور بیش از حد دام، قطع درختان برای سودجوی از درختان و همچنین تبدیل کردن جنگل ها به زمین های کشاورزی و یا آتش سوزی عمدی است.
به گفته وی، عوامل طبیعی مانند صاعقه، آتش سوزی و خشکیدگی سطح زیاد جنگل ها به دلیل نبود پیوست زیست محیطی برای پروژه ها تنها 5 درصد علت تخریب جنگل هاست.
** قاچاق زغال در جنگلهای استان روبه کاهش است
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری با تاکید بر اهمیت فرهنگ سازی در زمینه حفظ و حراست از عرصه های حنگلی و مرتعی افزود: هم اکنون تولید و قاچاق زغال در استان کم شده است.
برمک اسلامی افزود: بحث فرهنگ سازی و تحلیل مباحث منابع طبیعی نیازمند یک تحلیل سیستمی و برنامه منسجم ملی است.
به گفته وی، در 5 سال اخیر به دلیل افزایش نظارت و بازرسی و افزایش جرائم زیست محیطی قاچاق زغال و احداث کوره زغال غیر مجاز کاهش پیدا کرده است.
اسلامی به تغییر رویکرد قاچاق به قاچاق چوب خبر داد و گفت: قاچاق زغال از این استان به دلیل همجواری با استان اصفهان که تامین کننده 50 درصد زغال کشور است و همچنین حمل آسان افزایش پیدا کرده است.
به گفته وی، قاچاقچیان چوب با استفاده از خودروهای تند روچوب ها را به استان همجوار منتقل می کنند.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری با تاکید بر اینکه 50 درصد جنگل های استان در شهرستان لردگان واقع شده است ، گفت: در سالهای گذشته سالیانه 300 کوره زغال غیر مجاز در استان فعال و شناسایی می شد که این تعداد در سالجاری به 18 کوره رسیده است.
اسلامی اظهار داشت: در حوزه قاچاق چوب و زغال در سال گذشته 269 فقره پرونده از سوی یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان تشکیل و به سازمان تعزیرات حکومتی برای رسیدگی به جرائم تحویل داده شد.
به گفته وی ، به منظور جلوگیری از قاچاق چوب و زغال در شهرستان لردگان 2 پاسگاه ایست و بازرسی ثابت و سیار در بحث قاچاق چوب فعالیت می کند.
وی به افزایش میزان حکم جرائم قاچاق چوب و زغال به عنوان یک عامل بازدارنده از تخلف در استان با هماهنگی سازمان تعزیرات حکومتی اشاره کرد و گفت: جرائم قاچاق چوب و زغال از سال گذشته از کیلوی 30هزار ریال به 200 هزار ریال افزایش پیدا کرده است.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری با تاکید بر اینکه درصدی از مردم برای سودآوری به قطع درختان و زغال گیری می پردازند و یا برای تصرف زمین های ملی افزود: با متخلفان این حوزه برخورد جدی صورت می گیرد.
به گفته وی، درصدی از مردم نیز به خاطر نیاز و تامین معیشت خود اقدام به تخریب جنگل می کنند، که باید برای رفع مشکلات این قشر زیرساختها از جمله اشتغال و معیشت فراهم ود.
اسلامی اظهار داشت: مقابله با عامل قاچاق چوب و زغال به عنوان یک تهدید برای جنگل های زاگرس نیازمند عزم ملی برای تعیین تکلیف معیشت بهره برداران، جنگل نشینان است.
به گفته وی، سال گذشته در حوزه چرای دام 512 پرونده تخلف، قطع درخت 169 فقره پرونده، تصرف در اراضی جنگلی 141 پرونده و تصرف اراضی مرتعی 321 پرونده،قاچاق چوب و زغال نیز 269 پرونده تخلف تشکیل شد.
اسلامی با تاکید بر اینکه برخورد قضایی تنها عامل کم کردن و مقابله با تخلفات زیست محیطی نیست، اظهار داشت: تا زمانی که زیرساخت فراهم نشود این عوامل تاثیرگذار نخواهد بود.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری گفت: به منظور کاهش وابستگی جوامع محلی و روستاییان حاشیه جنگل ها به چوب درختان برای تامین سوخت طرح واگذاری آبگرمکن های خورشیدی در قالب طرح تغییر الگوی مصرف سوخت از سال 91 در این مناطق آغاز شده است.
وی گفت: تاکنون 800 دستگاه آبگرمکن خورشیدی برای تامین آب گرم جنگل نشینان که دسترسی به سوخت فسیلی ندارد از محل اعتبارات مختلف تامین شده است.
اسلامی اظهار داشت: این آبگرمکن های خورشیدی با قیمت یارانه‌ای در اختیار مردم روستاهای جنگل نشین شهرستان‌های لردگان، کوهرنگ، کیار و اردل توزیع و نصب شده است.
به گفته وی، براساس مطالعات دانشگاه شهرکرد که از جامعه هدف بیش از 100 نفر از مردم شهرستان لردگان که از آبگرمکن خورشیدی استفاده می کردند، نصب این آبگرمکن ها 88 درصد وابستگی و مصرف سوخت چوب و زغال را در بین مردم کم کرده است.
وی اظهار داشت: امسال نیز از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی بیش از 200 خانواردیگر تحت پوشش پکیج کامل حمایتی برای سوخت قرار خواهند گرفت.
وی گفت: هم اکنون بیش از 20 هزار خانوار جنگل نشین در استان وجود دارد که انجام مطالعات علوم اجتماعی و توجه به مسایل اقتصادی و اجتماعی در این حوزه کمرنگ است و این امر مدیریت جنگل را با شکل مواجه کرده است.
اسلامی ، از اجرای طرح های مدیریت جنگل با روش های جنگل داری بدون نگاه کردن به مردم و بهره بردار انتقاد کرد و گفت: استفاده از چوب و زغال و هیزم در بین مردم به عنوان یک فرهنگ است و باید در این زمینه فرهنگ سازی شود.
وی گفت: در حوزه حفاظت از عرصه منابع طبیعی یکی از ظرفیت های خوب در قانون استفاده از تبصره یک ماده 55است که اختیار به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری داده شد که ماموران یگان حفاظت در موارد برخورد با تخلف بدون دریافت حکم قضائی با دریافت مجوز از پاسگاه وارد عمل و آثار را تخریب کند.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری گفت: به منظور توسعه، حفاظت و اصلاح گونه های جنگلی در استان ازسال گذشته در یکهزار و 600 هکتار از جنگل های استان عملیات بیولوژیک آغاز شده است.
وی از اجرای طرح بوم سازگان جنگل با همکاری سازمان جنگل ها و مراتع خبر داد و گفت: در این طرح اعتبار ویژه برای 11 استان زاگرس نشین پیش بینی خواهد شد.
**کاهش 94درصدی کشفیات قاچاق چوب و زغال در چهارمحال و بختیاری
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری نیز با اشاره به اجرای طرح های گشت، حراست و جلوگیری از تخریب و تصرفات عرصه های منابع طبیعی در استان گفت: درسالجاری کشفیات قاچاق چوب و زغال در استان 94 درصد افزایش داشته است.
سرهنگ علیرضا بیگی افزود: به منظور افزایش حراست و حفاظت از عرصه های منابع طبیعی با بکارگیری قرق بان های رسمی، شرکتی و مردمی ، توانستیم به تعهدات و اهداف سازمان در عرصه جلوگیری از تخریب دست پیدا کنیم.
وی گفت: امسال بیش از 12 تن چوب و زغال قاچاق کشف و ضبط شده است.
بیگی با اشاره به افزایش میزان جریمه جرائم زیست محیطی از سوی تعزیرات حکومتی استان به عنوان یک عامل بازدارنده از تخلف یاد کرد و گفت: این امر باید در استان های همجوار به خصوص استان اصفهان نیز اجرایی شود.
وی گفت: قاچاق چوب به دلیل سودآوری زیاد هنوز ادامه دارد و قاچاقچیان چوب را استان اصفهان به عنوان قطب تولید زغال کشور انتقال می دهند.
سرهنگ بیگی با بیان این مطلب از مسوولان خواست تا در حوزه افزایش جریمه جرائم زیست محیطی و تخلفات تجدیدنظر شود.
وی گفت: ماموران یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان چهارمحال وبختیاری سال گذشته به منظور حراست و حفاظت از عرصه های جنگلی 10 مورد درگیری و ضرب شتم داشتند که این تعداددرسالجاری به 3 مورد رسیده است.
**تخلف در عرصه های محیط زیست پایین است
مسئول یگان حفاظت محیط زیست چهارمحال وبختیاری گفت: با توجه به افزایش ضریب نظارت و بازرسی از عرصه های زیرپوشش محیط زیست و همچنین نصب دوربین در برخی مناطق تحت مدیریت میزان جرائم زیست محیطی به خصوص قاچاق چوب و زغال در این مناطق کاهش داشته است.
نوربخش رضایی افزود: افزایش امکانات و پاسگاههای محیط بانی در چند سال اخیر و تجهیز پاسگاه های محیط بانی به خودروهای کمک دار و موتورسیکلت از دیگر برنامه های این اداره کل برای افزایش ضریب حفاظت است.
به گزارش ایرنا، در سالهای اخیر با فرهنگسازی در زمینه حفظ و حراست از منابع غنی جنگلی ، تیغ تیز اره قاچاقیچان چوب و زغال در جنگل های زاگرس میانی بسیار کُند شده است و اکنون در این مسیر حیات جنگل ها به نوزندگی جدیدی پس از این حفاظت ها خواهد رسید.
7360/2097
انتهای پیام درختان مانند تمامی موجودات روی کره زمین حق حیات دارند و کسی نمی تواند از این انفال به نفع شخصی خود استفاده کنند بلکه همه باید نسبت به حفظ این مهمترین موجودات تنفسی کره خاکی حساس باشند.
در جمهوری اسلامی ایران ماده 46تا 50 قانون اساسی بر حفاظ و صیانت از منابع طبیعی ، جنگل ها و محیط زیست تاکید دارد و تحقق این اصل بسیار مهم و حیاتی است.
از سوی دیگر در ماده 48 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی تصریح شده است و در خصوص از بین بردن منابع طبیعی از جمله جنگل ها جرم انگاری شده است.
مجازات مقرر در قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 تسری داده شده و مجازات مندرج در ان قابل اعمال برای حمل چوب غیر مجاز داخل کشور بوده است که بنا بر صراحت ماده 77 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 28/10/92 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 نسخ شده است .
استان چهارمحال وبختیاری با 307 هزار هکتار رویشگاه جنگلی معادل 18.5درصد مساحت استان و 2.5 درصد مساحت جنگلهای کشور یکی از استان های 13 گانه حوزه زاگرس است.
جنگل های چهارمحال وبختیاری از شمال غربی استان در منطقه بازفت و دهستان موگویی به صورت نواری به سمت جنوب غربی و جنوب به طول 212 کیلومتر در حوزه استحفاظی 5 شهرستان کوهرنگ، اردل، کیار، لردگان و بروجن قرار دارد که بیشترین میزان جنگل ها در شهرستان لردگان واقع شده است.
در جنگل های استان 19 جامعه جنگلی با 63 گونه درختی و درختچه ای از جمله بلوط جنگلی، بنه، ارس، بادام، ارژن ، نارون، افرا، کیکم، داغداغان، گلابی وحشی، پلاخور، زبان گنجشک، دافنه شناسایی شده که بلوط اصلی ترین گونه این جنگل هاست.
حضور دام مازاد بر ظرفیت زراعت در مراتع و زیراشکوب جنگل، کمبود سوختهای فسیلی، جنگل تراشی برای کشاورزی و اجرای پروژه های عمرانی و زغال گیری از مهمترین عوامل تخریب جنگل های این استان است.
در جنگل های بلوط استان چهارمحال وبختیاری به دلیل ارزش و قیمت بالای زغال بلوط برخی افراد سودجو در حاشیه جنگل ها و مراتع استان های زاگرس نشین، به دلیل بیکاری یا دستیابی به سودهای کلان اقدام به قطع درختان جنگل و یا زغال گیری می کنند.
امروزه سودجویان با خودروهای تندرو چوب های بلوط را برای فروش و تبدیل کردن به زغال به استانهای دیگر می برند که این باعث تخریب عرصه های جنگلی و کاهش تاج پوشش جنگل های استان شده است.
بهره برداری از چوب درختان برای تهیه سوخت منازل مسکونی در مناطق روستایی نیز یکی از عوامل افزایش بهره برداری از درختان است.
به این منظور میزگرد علمی و تخصصی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با حضور ' شهرام احمدی' مدیرکل حفاظت محیط زیست، 'برمک اسلامی' معاون حفاظت امور اراضی و 'علیرضا بیگی' فرمانده یگان منابع طبیعی و آبخیزداری، 'حسن جهانبازی' رئیس مرکز تحقیقات و آموزش جهادکشاورزی و ' علی خسروی ' معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان ، ' عطاالله ابراهیمی ' استاد دانشگاه شهرکرد و نوربخش رضایی مسئول یگان حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری برگزار و شرکت کنندگان دیدگاه های خود را ارائه دادند.
**تشدید مبارزه و برخورد با قاچاقیان چوب و زغال
معاون دادستان عمومی و انقلاب شهرکرد گفت: صیانت و حمایت از مباحث زیست محیطی، منابع طبیعی و محیط زیست به خصوص حفظ جنگل ها از باب مبارزه با قاچاق چوب، زغال و تخریب مراتع در استان به خوبی اجرا می شود.
علی خسروی افزود: پیش از این براساس ماده 4 قانون حفاظت و بهره برداری جنگلها و مراتع سال 46 با هرگونه حمل چوب و زغال طبق قانون قاچاق کالا سال 1312 برخورد و فرد متخلف مجازات می شد که قانون مجازات در سال 92 نسخ صریح شد.
وی اظهار داشت: رویکردی که قانونگذار در قانون قاچاق کالا و ارز مصوب 1392 درباره قاچاق کالا به عنوان یک جرم اقتصادی پذیرفته شد، اما کارکرد و هدف حکم مقنن در ماده 48 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع مصوب 1346 که حمل چوب، هیزم و زغال حاصل از درختان جنگلی را ممنوع و بر طبق قانون مجازات متخفان قاچاق مصوب 1312 قابل تعقیب و مجازات میدانست، ابهاماتی جدی به وجود آمد.
خسروی افزود: در این میان یکسری رسیدگی به این تخلفات را به عهده دادسرا، برخی تعزیرات حکومتی و برخی دادگاه عمومی و انقلاب می دانستند که درسال 1395 با صدور یک رای وحدت رویه با شماره 749 از سوی دیوان عالی کشور این مشکل رفع شد.
وی با تاکید براینکه رای وحدت رویه یک نقطه عطف در حمایت از ذخایر جنگلی و مسایل زیست محیطی بود، افزود: در این رای هر گونه حمل چوب و زغال در حکم قاچاق قلمداد و یک تخلف حساب می شود و صلاحیت رسیدگی به این تخلف به تعزیرات حکومتی داده شد.
وی اظهار داشت: دادگاه ها به جزء پرونده های مربوط به احداث کوره زغال در سایر موارد ورود پیدا نمی کنند.
به گفته خسروی، به استناد این رای بحث حمل چوب و زغال جنگلی قاچاق محسوب می شود و مطابق ماده 18 قانون مبارزه با کالا و ارز در سازمان تعزیرات حکومتی رسیدگی می شود.
وی با تاکید بر اینکه قطع درختان در برخی مواقع از سوی دامداران و جوامع محلی و گردشگران نیز انجام می شود، افزود: دامدارانی که اقدام به قطع اشجار جنگلی برای تامین علوفه دام داشته باشند از ناحیه منابع طبیعی اعلام جرم می شود.
این کارشناسان حقوقی و قضایی اظهار داشت: مجازات برای قطع درختان جنگلی از سوی گردشگران و دامداران بسته به نوع گونه مجازات پیش بینی شده و رسیدگی به آن به دلیل اینکه قاچاق محسوب نمی شود در صلاحیت دادسرا است و ارتباطی به تعزیرات حکومتی ندارد.
معاون دادستان عمومی و انقلاب شهرکرد، با تاکید بر فرهنگ سازی در خصوص صیانت و حفظ جنگل ها گفت: جنبه قضایی و برخوردی در خصوص قاچاق چوب و زغال به تنهایی نمی تواند در پیشگیری از قاچاق موثر باشد.
وی با تاکید بر اینکه برخورد قانونی، جرائم و حبس ها تنها درصدی از این امر را کاهش می دهد اظهار داشت: پیشگیری در سطح درجه اول و دوم از جمله اجرای طرح های فرهنگ سازی و همچنین رفع نیازهای اولیه زندگی جوامع محلی یک اولویت درمقابله و پیشگیری است.
خسروی افزود: با توسعه زیر ساخت های اولیه زندگی از جمله گاز، برق و ایجاد اشتغال در زمینه بی نیاز کردن روستاییان به چوب و زغال را فراهم کرد تا بتوان گام بعدی در حوزه فرهنگ سازی را گسترش داد.
وی با تاکید بر ماده 49 قانون حفاظت و بهره برداری جنگل و مراتع که احداث هر گونه کوره زغال مجوز نباید در حاشیه و مجاورت جنگل باشد ، افزود: در این استان کوره زغال در مجاورت جنگل وجود نداشته و ندارد.
خسروی به آغاز فعالیت یک کوره زغال در شهرستان لردگان در مجاورت جنگل در چندماه اخیر اشاره کرد وگفت: با ورود منابع طبیعی و دادستانی فعالیت کوره متوقف شد.
به گفته وی، با توجه به اینکه تعطیلی این کوره از سوی برخی مخالف بحث های اقتصاد مقاومتی بود اما در ستاد حمایت قضایی از اقتصاد مقاومتی مصوب شد،تجیهزات این کوره زغال به مکان دیگر در شهرستان های شهرکردو بروجن که مجاورت با جنگل ندارد منتقل شود.
خسروی با اشاره به اینکه درصد بالای از کشفیات قاچاق چوب و زغال و همچنین درصد زیادی از جنگل های استان در شهرستان لردگان واقع شده راه اندازی پاسگاه ایست و بازرسی دائم در محور لردگان به بروجن در منطقه 'گوشگی' یک اولویت است.
وی گفت: برای راه اندازی این پاسگاه مصوبات و جلسات انجام و رایزنی با فرماندهی انتظامی برای راه اندازی پاسگاه نیز انجام شده است.
خسروی اظهار داشت: فعال شدن شعبه ثابت تعزیرات حکومتی در شهرستان لردگان نیز اولویت دارد.
وی به فعال شدن شعبه ویژه برای بحث مبارزه و برخورد با قاچاق چوب و زغال و چرای غیرمجاز محصولات مرتعی و قطع درختان و احداث کوره زغال در دادگستری اشاره کرد و گفت: فرهنگ سازی و همچنین اجرای برنامه های مختلف برای بی نیاز سازی افراد به چوب و زغال از راههای مقابله و پیشگیری از قاچاق چوب و زغال است.
**حفظ محیط زیست و منابع طبیعی نیازمند فرهنگ سازی است
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال وبختیاری با اشاره به اهمیت و جایگاه محیط زیست و منابع طبیعی گفت: حفظ و حراست از جنگل ، مراتع، محیط زیست و منابع طبیعی نیازمند فرهنگ سازی است.
شهرام احمدی افزود: چرای غیرمجاز و چرای دام های اهلی بیش از ظرفیت مراتع و زیر اشکوب جنگل ها، تبدیل اراضی مرتعی و زیراشکوب جنگل ها به اراضی کشاورزی با ایجاد شخم و شیار از مهمترین دلایل تخیرب و فشار بر جنگل های زاگرسی است که زوال اکوسیستم را درسطح زاگرس و استان چهارمحال وبختیاری به صدا درآورده است.
به گفته وی، اجرای پروژه های عمرانی، آتش سوزی و زوال اکوسیستم و قطع درختان برای قاچاق چوب و زغال زمینه ساز مرگ مراتع و درختان جنگلی به صورت شاخه ای و توده ای در زاگرس شده است.
وی، تغییر اقلیم، خشکسالی های اخیر، گرد و غبار و ریزگردها، نبود آگاهی مردم نسبت به ارزش زیست محیطی جنگل ها و مراتع که ذینفعان، جوامع محلی، گردشگران به دلیل نبود آگاهی کامل و بی احتیاطی در حفاظت از آن شاهد آسیب جدی هستیم.
احمدی اظهار داشت: در استان چهارمحال بختیاری یک پارک ملی، یک اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و 5 منطقه حفاظت شده تحت مدیریت حفاظت محیط زیست قراردارد.
به گفته وی، 16 درصد مساحت استان شامل مناطق تحت مدیریت محیط زیست است.
وی اظهار داشت: یک، سوم مساحت استان نیز در قالب ذخیره گاه زیست کره سبزکوه و تنگ صیاد است که به عنوان یک مدل علمی و جهانی در یونسکو ثبت شده است.
احمدی افزود: هم اکنون 23 پاسگاه محیط بانی برای حفاطت جنگلها و مراتع تحت پوشش این اداره کل فعال است.
احمدی با تاکید برا اینکه حفظ تنوع زیستی و گیاهی به خصوص بلوط به عنوان گونه جنگلی زاگرس جز وظایف است، افزود: حفظ و حراست از محیط زیست یک بحث فراگیر است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست چهارمحال وبختیاری گفت: به روز رسانی قوانین و مقررات در خصوص جرائم زیست محیطی یک اولویت در راستای مقابله با تخلفات زیست محیطی است.
وی گفت: افزایش حفاظت از مناطق حفاظت شده و اراضی ملی و مرتعی و فرهنگ سازی در بین جوامع محلی، ذینفعان و بهره برداران در اولویت قرار دارد.
احمدی ، از ارائه آموزش های لازم در راستای حفظ و حراست از جنگل ها و مراتع و عرصه های زیست محیطی از دوران کودکی در قالب اجرای طرح های مانند هر مدرسه یک نهالستان، ساعتی با محیط بان و طرح جنگلانه در دست اجراست.
**تخریب جنگل ها و کاهش تاج پوشش
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش جهادکشاورزی با اشاره به اهمیت پوشش گیاهی و جنگل ها در کاهش خسارت های ناشی از سیل و فرسایش خاک افزود: از 4 یا 5 دهه گذشته در استان و جنگل های زاگرس به دلیل قطع درختان برای قاچاق و مصارف دیگر و همچنین اجرای طرح های کشاورزی و عمرانی کاهش چشمگیر داشته است.
حسن جهانبازی افزود: 90 درصد جنگل های استان و زاگرس گونه خالص بلوط است و غنای گونه های دراین جنگل ها کم شده است.
وی گفت: در جنگل های استان 80 گونه درختی و درختچه ای با توجه به شرایط اکولوژیک رویش پیدا می کرد اما هم اکنون گونه قالب در استان گونه جنگلی بلوط شده است.
به گفته وی، گونه بلوط به خاطر اینکه قابلیت تکثیر غیرجنسی را دارد و از محل قطع درخت دوباره از ریشه یک نهال رشد پیدا می کند و یک توده سبز به نمایش می گذارد، درصد تاج پوشش جنگل ها کم شده است.
به گفته این محقق و پژوهشگر حوزه منابع طبیعی، در 3 دهه گذشته وسعت جنگل های استان 340 هزار هکتار بود که براساس آخرین آمار هم اکنون وسعت جنگل ها ی استان 315 هزار هکتار است.
جهانبازی اظهار داشت: 95 درصد علت تخریب جنگل ها عامل انسانی است که شامل وابستگی مردم به جنگل و مرتع از جمله توسعه زراعت و کشاورزی،حضور بیش از حد دام، قطع درختان برای سودجوی از درختان و همچنین تبدیل کردن جنگل ها به زمین های کشاورزی و یا آتش سوزی عمدی است.
به گفته وی، عوامل طبیعی مانند صاعقه، آتش سوزی و خشکیدگی سطح زیاد جنگل ها به دلیل نبود پیوست زیست محیطی برای پروژه ها تنها 5 درصد علت تخریب جنگل هاست.
** قاچاق زغال در جنگلهای استان روبه کاهش است
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری با تاکید بر اهمیت فرهنگ سازی در زمینه حفظ و حراست از عرصه های حنگلی و مرتعی افزود: هم اکنون تولید و قاچاق زغال در استان کم شده است.
برمک اسلامی افزود: بحث فرهنگ سازی و تحلیل مباحث منابع طبیعی نیازمند یک تحلیل سیستمی و برنامه منسجم ملی است.
به گفته وی، در 5 سال اخیر به دلیل افزایش نظارت و بازرسی و افزایش جرائم زیست محیطی قاچاق زغال و احداث کوره زغال غیر مجاز کاهش پیدا کرده است.
اسلامی به تغییر رویکرد قاچاق به قاچاق چوب خبر داد و گفت: قاچاق زغال از این استان به دلیل همجواری با استان اصفهان که تامین کننده 50 درصد زغال کشور است و همچنین حمل آسان افزایش پیدا کرده است.
به گفته وی، قاچاقچیان چوب با استفاده از خودروهای تند روچوب ها را به استان همجوار منتقل می کنند.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری با تاکید بر اینکه 50 درصد جنگل های استان در شهرستان لردگان واقع شده است ، گفت: در سالهای گذشته سالیانه 300 کوره زغال غیر مجاز در استان فعال و شناسایی می شد که این تعداد در سالجاری به 18 کوره رسیده است.
اسلامی اظهار داشت: در حوزه قاچاق چوب و زغال در سال گذشته 269 فقره پرونده از سوی یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان تشکیل و به سازمان تعزیرات حکومتی برای رسیدگی به جرائم تحویل داده شد.
به گفته وی ، به منظور جلوگیری از قاچاق چوب و زغال در شهرستان لردگان 2 پاسگاه ایست و بازرسی ثابت و سیار در بحث قاچاق چوب فعالیت می کند.
وی به افزایش میزان حکم جرائم قاچاق چوب و زغال به عنوان یک عامل بازدارنده از تخلف در استان با هماهنگی سازمان تعزیرات حکومتی اشاره کرد و گفت: جرائم قاچاق چوب و زغال از سال گذشته از کیلوی 30هزار ریال به 200 هزار ریال افزایش پیدا کرده است.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری با تاکید بر اینکه درصدی از مردم برای سودآوری به قطع درختان و زغال گیری می پردازند و یا برای تصرف زمین های ملی افزود: با متخلفان این حوزه برخورد جدی صورت می گیرد.
به گفته وی، درصدی از مردم نیز به خاطر نیاز و تامین معیشت خود اقدام به تخریب جنگل می کنند، که باید برای رفع مشکلات این قشر زیرساختها از جمله اشتغال و معیشت فراهم ود.
اسلامی اظهار داشت: مقابله با عامل قاچاق چوب و زغال به عنوان یک تهدید برای جنگل های زاگرس نیازمند عزم ملی برای تعیین تکلیف معیشت بهره برداران، جنگل نشینان است.
به گفته وی، سال گذشته در حوزه چرای دام 512 پرونده تخلف، قطع درخت 169 فقره پرونده، تصرف در اراضی جنگلی 141 پرونده و تصرف اراضی مرتعی 321 پرونده،قاچاق چوب و زغال نیز 269 پرونده تخلف تشکیل شد.
اسلامی با تاکید بر اینکه برخورد قضایی تنها عامل کم کردن و مقابله با تخلفات زیست محیطی نیست، اظهار داشت: تا زمانی که زیرساخت فراهم نشود این عوامل تاثیرگذار نخواهد بود.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری گفت: به منظور کاهش وابستگی جوامع محلی و روستاییان حاشیه جنگل ها به چوب درختان برای تامین سوخت طرح واگذاری آبگرمکن های خورشیدی در قالب طرح تغییر الگوی مصرف سوخت از سال 91 در این مناطق آغاز شده است.
وی گفت: تاکنون 800 دستگاه آبگرمکن خورشیدی برای تامین آب گرم جنگل نشینان که دسترسی به سوخت فسیلی ندارد از محل اعتبارات مختلف تامین شده است.
اسلامی اظهار داشت: این آبگرمکن های خورشیدی با قیمت یارانه‌ای در اختیار مردم روستاهای جنگل نشین شهرستان‌های لردگان، کوهرنگ، کیار و اردل توزیع و نصب شده است.
به گفته وی، براساس مطالعات دانشگاه شهرکرد که از جامعه هدف بیش از 100 نفر از مردم شهرستان لردگان که از آبگرمکن خورشیدی استفاده می کردند، نصب این آبگرمکن ها 88 درصد وابستگی و مصرف سوخت چوب و زغال را در بین مردم کم کرده است.
وی اظهار داشت: امسال نیز از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی بیش از 200 خانواردیگر تحت پوشش پکیج کامل حمایتی برای سوخت قرار خواهند گرفت.
وی گفت: هم اکنون بیش از 20 هزار خانوار جنگل نشین در استان وجود دارد که انجام مطالعات علوم اجتماعی و توجه به مسایل اقتصادی و اجتماعی در این حوزه کمرنگ است و این امر مدیریت جنگل را با شکل مواجه کرده است.
اسلامی ، از اجرای طرح های مدیریت جنگل با روش های جنگل داری بدون نگاه کردن به مردم و بهره بردار انتقاد کرد و گفت: استفاده از چوب و زغال و هیزم در بین مردم به عنوان یک فرهنگ است و باید در این زمینه فرهنگ سازی شود.
وی گفت: در حوزه حفاظت از عرصه منابع طبیعی یکی از ظرفیت های خوب در قانون استفاده از تبصره یک ماده 55است که اختیار به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری داده شد که ماموران یگان حفاظت در موارد برخورد با تخلف بدون دریافت حکم قضائی با دریافت مجوز از پاسگاه وارد عمل و آثار را تخریب کند.
معاون حفاظت امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری گفت: به منظور توسعه، حفاظت و اصلاح گونه های جنگلی در استان ازسال گذشته در یکهزار و 600 هکتار از جنگل های استان عملیات بیولوژیک آغاز شده است.
وی از اجرای طرح بوم سازگان جنگل با همکاری سازمان جنگل ها و مراتع خبر داد و گفت: در این طرح اعتبار ویژه برای 11 استان زاگرس نشین پیش بینی خواهد شد.
**کاهش 94درصدی کشفیات قاچاق چوب و زغال در چهارمحال و بختیاری
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال وبختیاری نیز با اشاره به اجرای طرح های گشت، حراست و جلوگیری از تخریب و تصرفات عرصه های منابع طبیعی در استان گفت: درسالجاری کشفیات قاچاق چوب و زغال در استان 94 درصد افزایش داشته است.
سرهنگ علیرضا بیگی افزود: به منظور افزایش حراست و حفاظت از عرصه های منابع طبیعی با بکارگیری قرق بان های رسمی، شرکتی و مردمی ، توانستیم به تعهدات و اهداف سازمان در عرصه جلوگیری از تخریب دست پیدا کنیم.
وی گفت: امسال بیش از 12 تن چوب و زغال قاچاق کشف و ضبط شده است.
بیگی با اشاره به افزایش میزان جریمه جرائم زیست محیطی از سوی تعزیرات حکومتی استان به عنوان یک عامل بازدارنده از تخلف یاد کرد و گفت: این امر باید در استان های همجوار به خصوص استان اصفهان نیز اجرایی شود.
وی گفت: قاچاق چوب به دلیل سودآوری زیاد هنوز ادامه دارد و قاچاقچیان چوب را استان اصفهان به عنوان قطب تولید زغال کشور انتقال می دهند.
سرهنگ بیگی با بیان این مطلب از مسوولان خواست تا در حوزه افزایش جریمه جرائم زیست محیطی و تخلفات تجدیدنظر شود.
وی گفت: ماموران یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان چهارمحال وبختیاری سال گذشته به منظور حراست و حفاظت از عرصه های جنگلی 10 مورد درگیری و ضرب شتم داشتند که این تعداددرسالجاری به 3 مورد رسیده است.
**تخلف در عرصه های محیط زیست پایین است
مسئول یگان حفاظت محیط زیست چهارمحال وبختیاری گفت: با توجه به افزایش ضریب نظارت و بازرسی از عرصه های زیرپوشش محیط زیست و همچنین نصب دوربین در برخی مناطق تحت مدیریت میزان جرائم زیست محیطی به خصوص قاچاق چوب و زغال در این مناطق کاهش داشته است.
نوربخش رضایی افزود: افزایش امکانات و پاسگاههای محیط بانی در چند سال اخیر و تجهیز پاسگاه های محیط بانی به خودروهای کمک دار و موتورسیکلت از دیگر برنامه های این اداره کل برای افزایش ضریب حفاظت است.
به گزارش ایرنا، در سالهای اخیر با فرهنگسازی در زمینه حفظ و حراست از منابع غنی جنگلی ، تیغ تیز اره قاچاقیچان چوب و زغال در جنگل های زاگرس میانی بسیار کُند شده است و اکنون در این مسیر حیات جنگل ها به نوزندگی جدیدی پس از این حفاظت ها خواهد رسید.
7360/2097
کپی شد
