۱۰ دلیل موافقان و مخالفان کمک‌داور ویدیویی

به گزارش سرویس ورزشی جی پلاس، «استفاده از فناوری کمک داور ویدیویی یا VAR در جام جهانی فوتبال با واکنش های متفاوت رو به رو شده است. مخالفان و موافقان دلایلی اقامه می کنند که نمی توان نادیده گرفت و همین امر قضاوت را درباره این ورود این فناوری به فوتبال دشوار کرده است. این فناوری که در جام جهانی جاری در روسیه رسما به کار گرفته شده با استفاده از فیلم‌های بازی (به صورت زنده) و همچنین هدست امکان اجرای بهتر قوانین فوتبال را به داوران می دهد و هدف از آن کاهش اشتباهات داوری اعلام شده است.

هیات بین‌المللی فوتبال (IFAB) یگانه نهاد واجد صلاحیت قانون‌گذاری در ورزش فوتبال اعلام کرده هدف، دسترسی به دقت ۱۰۰ درصدی در تصمیمات داروی نیست، بلکه جلوگیری از اشتباهات واضح (همچون اشتباهاتی در مورد پنالتی‌ها، گل‌ها و اخراج بازیکنان) مد نظر است که گاه به تغییرات چشم‌گیر در نتیجه مسابقات ورزشی منجر می شود.

البته چون هنوز معادل فارسی برای «وی. ای. آر» ساخته نشده ناگزیر از به کارگیری این اصطلاح هستیم؛ هر چند که می توان بر اساس «کمک داور ویدیویی» واژه «کودو» را بسازیم قبل از آن که آن قدر رایج شود که نتوانیم تغییر دهیم همان گونه که «صمت» به جای «صنعت، معدن، تجارت» برای وزارت متولی صنعت و تجارت به کار می رود.

در مخالفت با استفاده از این روش این موارد گفته شده یا قابل ذکرند:

۱. زیبایی فوتبال به این است که مثل زندگی است با اشتباهات انسانی. همان گونه که بازیکن اشتباه می کند و به خودشان گل می زند داور هم ممکن است اشتباه کند و اگر قرار باشد تکنولوژی را وارد میدان کنیم به شکل انسانی و پیراسته آن آسیب رسانده ایم و همان بلایی که بر سر روستا می آید با احداث خط آهن بر سر فوتبال هم می آید با این فناوری.

۲. فوتبال یک ورزش کارگری است و مردمی و هر چه تکنولوژی در آن رواج یابد دست این طبقات از آن کوتاه می شود. به عبارت دیگر، فوتبال، تنیس نیست.

۳. این نگرانی وجود دارد که داستان به وی.ای.آر ختم نشود و هر دم از این باغ بری برسد و جام جهانی بعد بازیکنان هم مجهز و مسلح شوند. یا مثلا گوشه زمین تلسکوپ بگذارند تا کمک داور ناگزیر نباشد طول زمین را بدود و طی کند.

۴. اگر معیار این ابزارها باشد با خاطره هایی چون گل مارادونا در جام جهانی ۱۹۸۶ به تیم انگلیس که با دست به ثمر رساند چه کنیم؟ گلی که مارادونا به طعنه گفت: دست من نبود، دست خدا بود.

۵. اگر داوران عادت کنند از این گونه فناوری استفاده کنند به مرور سرعت تصمیم گیری خود را از دست می دهند و به این ابزار و بازبینی متکی می شوند؛ حال آن که لذت بازی به سوت سریع و تصمیم در لحظه داور است.

۶. فوتبال یکی از مناسک دنیای مدرن است و هر چند با مدرنیسم نسبت دارد اما سنت باید در آن رعایت شود و فناوری ها سنت را تهدید می کنند.

۷. داوری که هل دادن ساده را خطا نمی داند فیلم را هم ببیند باز خطا نمی داند و تغییری در تصمیم او ایجاد نمی شود و چون بر اساس دیدگاه خود عمل می کند نظر کمک داور کمکی نمی کند. کما این که بسیاری از داوران پیش از این نیز به نظر متفاوت داور وقعی نمی نهادند و حالا هم توجه نخواهند کرد.

۸. اگر بخواهیم هیچ خطایی در داوری رخ ندهد هیچ داوری‌ای نباید اتفاق افتد! چندان که به طعنه می گویند مهم ترین عامل طلاق، نه اعتیاد است نه وضعیت اقتصادی نه روابط فرازناشویی نه اختلاف فرهنگی بلکه خود ازدواج است چون تا ازدواج هست طلاق هم هست و طلاق وقتی صفر می شود که ازدواجی در کار نباشد!

۹. داوران نمایندگان فیفا در زمین هستند و کاهش اقتدار آنان کاهش اقتدار فیفاست. اگر تیم ها با داوری مشکل دارند انگار با فیفا مشکل دارند. در «مزرعه حیوانات» جناب بنجامین الاغ می گوید: من دُمی دارم که با آن مگس‌ها را می رانم. اما کاش نه دمی می داشتم و نه مگسی بود تا بخواهم برانم.

۱۰. یکی از بازیکنان مشهور گفته است: ما بعد از گل نمی دانیم شادی کنیم یا نه؟! چون ممکن است کمک داور فیلم بازی را ببیند و به داور بگوید و نظر خود را تغییر دهد!

موافقان هم دلایل خود را دارند:

۱. مهم ترین وظیفه داور اجرای عدالت است و از این فناوری با هدف تحقق عدالت استفاده می شود و هیچ آرمانی فروغ عدالت را ندارد.

۲. وقتی از فناوری در مذهب هم استفاده می شود و شاهدیم که رؤیت هلال ماه، با ابزارهای مدرن صورت می پذیرد چرا در فوتبال نه؟

۳. همین حالا هم در تلویزیون این صحنه ها را نشان می دهند منتها امکان استفاده از تکنولوژی برای صاحب حق فراهم نیست در حالی که با این روش حق به حق دار می رسد.

۴. تا کنون داور فرصت اصلاح خطای خود را نداشت و چه بسا مجازات و محروم می شود اما با این فناوری امکان تصحیح پیدا می کند و به نفع داوری است.

۵. وی.آی آر یک کمک داور دیگر است و قرار نیست داوری کند و حاکمیت داور را زیر سؤال ببرد. همان گونه که داور مجاز است به نظر کمک خود اعتنا کند یا نکند در قبال این کمک داور که در واقع خود کمکِ کمک داور انسانی است نیز همین اختیار را دارد.

۶. همین حالا شما این مطلب را از روی مانیتور یا صفحه نمایشگر گوشی تلفن همراه می خوانید و فناوری با زندگی ما عجین است. بازیکنان با هواپیما جا به جا می شوند و مسابقات از طریق ماهواره پوشش داده می شود و فناوری راه خود را باز می کند و به زمین سبز فوتبال هم رسیده است و همان گونه که از عرصه های دیگر نمی توان راند از اینجا هم نمی توان.

۷. تماشاگر تلویزیونی نیز برنامه ضبط شده را بارها می بیند و وقتی دیگران می بینند در حالی که کار از کار گذشته چرا داوران را از این امکان محروم کنیم؟

۸. فیفا همواره با این اتهام رو به رو بوده که برخی از داوران به عمد تصمیماتی را می گیرند یا گل هایی را مردود اعلام می کنند تا سیطره آنچه آنان مافیای فوتبال در فیفا می خوانند حفظ شود. فیفا با این کار اعاده حیثیت می کند.

۹. به عکس آن چه تصور می شود این فناوری داوران را تنبل نمی کند بلکه به دقت بیشتر وامی دارد زیرا هر چه بازبینی بیشتر باشد از اعتبار داور می کاهد. مثل مکانیسم بازشماری آرا در انتخابات که هر چند قابل اجراست ولی اگر در کشوری هر انتخاباتی باطل و آرا بازشماری شود صحت ساز و کارها زیر سرال می رود و مدام نباید تکرار شود.

۱۰. در فوتبال کم اتفاق نیفتاده که تصمیم نادرست داور بر سرنوشت تیم ها دیگر نیز تأثیر گذاشته در حالی که نقشی نداشته اند. این فناوری می خواهد از قربانی شدن آنان جلوگیری کند.

دلایل ۱۰ گانه مخالفان و نیز ۱۰ دلیل موافقان را جداگانه برشمردیم؛ بی آن که عجالتا خود به نتیجه نهایی رسیده باشد. قطعا مخالفان و موافقان دلایل دیگری هم دارند.