گزارش باورنکردنی از کابوس جدید فوتبالیست ها؛ چه بر سر زانوی بازیکنان آمده است؟

ورزشی جماران، فرشته مقدم: یک روز قبل از شروع لیگ قهرمانان اروپا با فرمت جدید رودری ارناندس فرصت پیدا کرد نسبت به فشرده بودن بازی ها که علیه بازیکنان حرفه ای است اعتراض کند. هافبک منچسترسیتی اظهار کرد: "از هر بازیکنی بپرسید به شما همان چیز را خواهد گفت. اگر این شرایط ادامه پیدا کند برای ما چاره ای باقی نمی ماند تا اعتصاب کنیم. این موضوع ما را نگران کرده است. یک نفر باید از ما مراقبت کند چون ما فرد اول در این ورزش، تجارت یا هر چیزی که می خواهید نامش را بگذارید هستیم. همه چیز پول و مارکتینگ نیست کیفیت مسابقه هم هست."

یک هفته از این اظهارات نگذشته بود که بازیکن اسپانیایی رباط صلیبی پای راستش پاره شد. در همان زمان رباط صلیبی مارک آندره تراشتگن، دروازه‌بان بارسلونا به طور کامل پاره شد. چند روز پیش دنی کارواخال با درد شدید سانتیاگو برنابئو را ترک کرد و علاوه بر رباط صلیبی، دو پارگی دیگر نیز در پای راستش داشت. سه بازیکن در سطح جهانی فصل را به طور کامل از دست دادند. چه اتفاقی برای زانوی بازیکنان افتاده است؟ 

آ‌ب‌ث از کارشناسان حوزه های مختلف سوال کرد تا روشن شود چرا بازیکنان اخیرا از این قسمت آسیب می بینند. در لالیگای اسپانیا در یک سال و نیم گذشته ۲۰ بازیکن دچار آسیب دیدگی از رباط شدند. این آسیب دیدگی به کابوس فوتبالیست ها تبدیل شده است اما گفته می شود شرایط بدتر هم خواهد شد. واقعا این چنین است؟ آیا از سلامت بازیگران نقش اول این ورزش مراقبت می شود؟ می توانند ریسک را به حداقل برسانند؟ 

پدرو لوییس ریپول، مدیر مرکز پزشکی فیفا ریپول و د پرادو در این رابطه اظهار کرد: "در دو فصل اخیر پارگی رباط صلیبی در لالیگا نسبت به سه فصل قبل از آن تقریبا دو برابر شده است. تنها از ژانویه سال گذشته ۲۴ بازیکن رباط پاره کردند." او در دفتر خود آمار را در اختیار دارد و می داند چه تیم هایی بیش از همه با این مشکل روبرو شدند: رئال سوسیداد، ختافه و رئال مادرید. لوییس کاسایس که دکترای علوم فعالیت های فیزیکی و ورزش دارد و مربی بدنساز تیم ملی روسیه است، گفت: "به نظرم این نوع مصدومیت در فوتبال حرفه ای تغییری نکرده است البته شدیدتر شده است." او معتقد است که با حساس شدن روی این قضیه تصور می شود موارد آسیب دیدگی بالا رفته است.  

محققان دپارتمان فیزیوتراپی دانشکده علوم بهداشتی دانشگاه مالاگا درباره این قضیه در سال گذشته سیاه را روی سفید گذاشتند. در این تحقیق مشخص شده است میانگین 11 پارگی رباط صلیبی در هر فصل لالیگا اتفاق می افتد یعنی هر تیم در هر دو فصل حداقل یک بازیکنش با چنین آسیب دیدگی روبرو می شود. تحقیقات این دپارتمان جنبه های دیگر را نیز نشان می دهد مانند اینکه ریسک این نوع آسیب دیدگی در بازی ها بیشتر از تمرینات است (۶۸ درصد بیشتر)، معمولا این آسیب دیدگی بدون برخورد به وجود می آید (۵۶.۳۶ درصد)، میانگین دوری از میادین ۲۱۹ روز است و بیشترین مصدومیت در ماه های سپتامبر تا اکتبر و مارس تا آوریل اتفاق می افتد. چلو پیندا، استاد فیزیوتراپی دانشگاه مالاگا در این باره گفت: "در اسپانیا این پدیده مانند دیگر لیگ های اروپا مورد بررسی قرار نگرفته است و بر این باوریم نتایجی که استخراج می شوند می توانند در آینده برای پیشگیری از آسیب دیدگی استفاده شوند." این تحقیق همچنین آشکار کرده است که پست دروازه‌بانی کمترین آسیب را می بیند با وجود آسیب دیدگی های نمونه های به نامی همچون سرخیو آسنخو، ویکتور والدس، تیبو کورتوا و تراشتگن. 

کارشناسان می گویند آسیب دیدگی از زانو تنها در ورزش حرفه ای اتفاق نمی افتد. بر عکس در فوتبال آماتور و پایه این مورد زیاد دیده می شود. کاسایس گفت: "این موضوع می تواند به تغییر سبک زندگی و عادت های جسمانی مرتبط باشد. دهه های گذشته کودکان ساعت ها در خیابان ها بازی می کردند، بیشتر از زمان حضورشان برای آموزش های فیزیکی و تمرینات در باشگاه ها. اکنون اوقات فراغت و ظاهر شهرها تغییر کرده است. 

عوامل بیرونی 

تنها این نیست. همچنین در تمرینات فوتبال پایه کمبود کیفیت و طراحی وجود دارد. خوسه آنخل گارسیا ردوندو، مربی بدنساز اتلتیکومادرید در سالی که این تیم دوگانه را فتح کرد از این موضوع شکایت کرد. او در طی سال ها شاهد عدم توازن ماهیچه در کودکان شد. آن ها ماهیچه های سر ران خیلی قوی دارند اما ماهیچه همسترینگ شان ضعیف است که این شرایط باعث می شود در آینده از زانو دچار مصدومیت شوند. او گفت: "برای من مهمترین فاکتور کار هماهنگ و قدرت با کودکان هشت، ۱۰ و ۱۲ ساله به شکل متعادل است. در فوتبال حرفه ای خیلی حرکات تکنیکی وجود دارد و باید ماهیچه ها بتوانند آن را تحمل کنند."

و آخرین عامل: انتخاب کفش ورزشی نامناسب. در سطح حرفه ای بازیکنان می خواهند از همه مدل ها استفاده کنند و خیلی سخت است که یک متریال مناسب داشته باشند. با این حال خیلی مهم است که اشتباه نکنند. کاسایس در این رابطه اظهار کرد: "نباید استوک هایشان را به خاطر فشار مد یا تقلید از حرفه ای ها انتخاب کنند. برخی از مدل ها مناسب نیستند چون موجب اصطکاک بیشتر در زمین می شوند، چرخش ها و تغییر مسیر را سخت می کنند و در ماهیچه های کمتر تقویت شده نتایج خیلی بدی به همراه می آورند."

در ورزش حرفه ای وقتی رقابت فشرده تر می شود اوضاع بدتر می شود. در سال های اخیر بازی ها هر فصل بیشتر می شوند. تورنمنت ها مدام طولانی تر و بازی ها بیشتر می شوند. روزهای خالی باقی مانده هم با برگزاری تورنمنت جدید پر می شوند. دکتر ویکتور لاینس ترماتولوژ و پزشک تیم ملی بسکتبال اسپانیا گفت: "بازیکنان فصل را تقریبا بدون تمرین شروع می کنند. آن ها می رسند، تست پزشکی انجام می دهند، سوار هواپیما می شوند و در چین یا آمریکا بازی می کنند." از این به بعد بازی پشت بازی. دکتر ریپول اظهار کرد: "عامل نخست این آسیب دیدگی ها خستگی است و به تعداد دقایقی که یک بازیکن حرفه ای بازی می کند بستگی دارد." دکتر لاینس در این رابطه گفت: "هر چقدر تعداد بازی ها بیشتر باشد ریسک بالاتر است. این موضوع آشکار است."

برای یک بازیکن ملی پوش عجیب نیست که در طول فصل ۷۰ بازی انجام دهد. رودری از سپتامبر ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ در ۶۶ بازی به میدان رفت. طبق آخرین گزارش فیفپرو درباره کارکرد بازیکنان، ۵۴ درصد فوتبالیست ها حجم کاری شان بالا است. این رقم قابل توجهی است که آن ها از میزان توصیه شده متخصصان پزشکی بیشتر کار می کنند. این قضیه بدتر هم می شود. با این ریتم کنونی سلامت بازیکنان در خطر است. 

ریسک صفر درصد

با توجه به روشن بودن عواملی که موجب چنین آسیب دیدگی های می شوند پیدا کردن راه حل خیلی سخت نیست. در واقعیت این چنین نیست و بعید است که پیشنهادات کارشناسان اعمال شود. از نگاه پزشکی سه جنبه خیلی ضروری است. به گفته دکتر ریپول نخستین آن، بازگشت به مراقبت است که نیازمند تمرینات سازمان یافته است و باید پیش فصل خوبی وجود داشته باشد. دوم، مدت بازی کردن بازیکنان کاهش یابد چون بعید است فوتبالیست ۱۰ سال هر فصل ۷۰ بازی کند و مصدوم نشود. در آخر تقویم بازی ها بازبینی شود و بخش چهارم اضافه شود: در آن مدت دوران نقاهت بر اساس توصیه کادر پزشکی فیفا ذکر شود که اینکار معمولا انجام نمی شود. 

کاسایس تاکید کرد: "هر چقدر پیش فصل طولانی باشد می توان بیشتر از بازیکن مراقبت کرد. شاید باید تعداد فیفا دی ها کمتر شود یا تعداد بازی های باشگاهی در رقابت های مختلف. سوال این است: می خواهیم بازی های سطح بالای بیشتری ببینیم یا تنها می خواهیم بازی های بیشتری تماشا کنیم؟"

مربی بدنساز تیم ملی روسیه اطمینان دارد که در فوتبال حرفه ای به خوبی از این مشکل آگاه هستند و از بخش فیزیکی گرفته تا تمرینات آن را لحاظ می کنند. او در این باره اظهار کرد: "تقریبا همه کارها انجام می شود. موضوع دیگر این است برخی از ورزش ها آسیب دیدگی های مخصوص به خود را دارند. در هندبال و والیبال اغلب مصدومیت ها از کتف است، در تنیس آرنج و در فوتبال زانو.'

 ریسک صفر درصد وجود ندارد و باید آسیب ها را به حداقل رساند. باید از لحظه اول از بازیکن آسیب دیده مراقبت کرد و او را همراهی کرد. استاد پیندا در این رابطه گفت: "فیزیوتراپ باید از همان ابتدا حضور داشته باشد. همچنین روانشناس. همه از نحوه برخورد با مصدومیت آگاه نیستند، به خصوص بازیکنانی که این پروسه را طی نکردند. از زمان شروع درمان این توازن در قوی کردن ماهیچه ها باید هدایت شود و نباید اجازه داد یک حرکت عادی زانو پیامد داشته باشد. از لحاظ روحی و روانی نیز باید حمایت وجود داشته باشد چون برای بازیکن مانند این است که باید از یک دوره افسردگی عبور کنند. هدف بزرگ این است که بازیکن دوباره به چنین مصدومیتی دچار نشود. این موضوع نیز در حال بررسی است.‌" ۲۰ درصد بازیکنان دوباره با این کابوس روبرو می شوند.