با 5 دوربین که نمی شود VAR درست کرد!/ بود و نبود این سیستم چه فرقی به حال فوتبال دارد؟

ورزشی جماران؛ امیررضا احمدی: سرانجام پس از مدت ها، فدراسیون فوتبال در ابتدای فصل بیست و چهارم لیگ برتر از ورود کمک داور ویدیویی VAR به کشور سخن گفت. با وجود این در دو هفته ابتدایی لیگ برتر، کمک داور ویدیویی به شکلی عجیب استفاده شد و تصاویر آن، شباهتی به تصاویر وار روز دنیا نداشت بلکه بیشتر به ویدیو چک از دوربین های تلویزیونی شباهت داشت. موضوعی که باعث شد انتقادات مختلفی از این نحوه استفاده از کمک داور ویدیویی شکل بگیرد.

حسین عسگری، داور اسبق فوتبال ایران و کارشناس داوری در گفت و گو با سرویس ورزشی جماران درباره ورود کمک داور ویدیویی به فوتبال ایران گفت:  VAR یک امکانات خوب است تا به کمک داوری بیاید. فیفا شب نخوابیده که صبح بیدار شود و VAR را تصویب کند بلکه مدت ها تحقیق کرده اند. چون قضاوت بازی های فوتبال توسط انسان انجام می شود و انسان هم ممکن است خطا کند و هر چه قدر آن کار حساس تر باشد، ضریب خطا بیشتر می شود. پس راهی پیدا شده تا صحنه های مشکوک توسط کمک داور ویدیویی چک شود. اما  VAR  شاخصه هایی دارد و نمی شود فقط اسمش را کمک داور ویدیویی گذاشت. اگر قرار است  VAR  بیاید و همچنان پوشش فوتبال صرفا با 5 یا 6 دوربین باشد که نمی شود.  VAR حداقل به 15 تا 20 دوربین نیاز دارد تا همه صحنه ها را پوشش دهد.

او ادامه داد: تا وقتی بین صداوسیما و فدراسیون یکدلی نباشد، این قضیه حل نمی شود. در این شرایط نه داور مقصر است و نه کمک داوران در اتاق  VAR . چون آن ها تصویری ندارند که بخواهند بررسی کنند. وقتی فقط 5 یا 6 دوربین مسابقه را پوشش دهند پس خیلی از صحنه های حساس و تعیین کننده درست به تصویر کشیده نمی شوند. پس باید کمک داور ویدیویی مانند گذشته نباشد که کارشناس ها فقط تصویر را از یک زاویه داشتند و بر اساس حدس و گمان نظر می دادند. بلکه باید تصویر آنقدر واضح باشد که یک فرد مبتدی و تماشاگر معمولی که خبره نیست هم با دیدن واقعه، بتواند تشخیص دهد خطایی صورت گرفته یا نه. وقتی تصویری نباشد که نمی شود کار خاصی کرد. این موضوع هم به یک هماهنگی و یکدلی واقعی بین صدا و سیما و فدراسیون نیاز دارد. بازی های قطر با 40 دوربین پوشش داده می شود و کمتر از 20 دوربین اصلا جوابگو نیست. نباید تصویر به شکلی باشد که صحنه را از 100 متری نشان دهند.

عسگری درباره کیفیت تصاویر کمک داور ویدیویی گفت: به قول خود تلویزیونی ها نباید تصویر لانگ شات باشد چون از فاصله دور و زیرجایگاه که نمی توان تصویر را تشخیص داد. باید تعداد دوربین به حداقل 15 تا 20 دوربین برسد که یک اتفاق را از زاویه های مختلف ضبط کنند و واضح ترین صحنه را نشان دهند تا یک فرد معمولی هم بداند چه اتفاقی افتاده چه برسد به داور. شما ببینید همین هفته در بازی استقلال، پنالتی مشکوکی رخ داد که اکثر کارشناسان با آن موافق نبودند. چون تصویر واضح نیست. بازیکن در حال حرکت است که دوربین می چرخد و می بینید دو نفر روی زمین افتاده اند. این صحنه را داوری که در اتاق  VAR نشسته هم به همین شیوه می بیند که بیننده تلویزیونی می بیند. اگر چه تصمیم گیرنده نهایی داور مسابقه است اما ممکن است داور تصمیم اشتباه بگیرد.

او ادامه داد: در این شرایط باید یک تصویر و مدرک وجود داشته باشد که داور اشتباه کرده، و  VAR  باید این تصویر را نشان دهد. اما داوران در اتاق  VAR تصویری ندارند که به داور بگویند تصمیمش درست بوده یا نه. آن ها هم همان تصویری را دارند که ما داریم. در کدام کشور و مسابقات اینطور بوده؟ امکان ندارد با 5 یا 6 دوربین وار درست شود. این همان روال گذشته است و فقط یک اتاق درست کرده اند که چند داور در آن نشسته اند و یک مانیتور هم جلوی آن هاست. اما آن مانیتور همان چیزی را به تصویر می کشد که من و شما می بینیم.  این که مشکلی را حل نمی کند.

رئیس اسبق کمیته داوران فدراسیون فوتبال درباره کم بودن تعداد دوربین ها و تفاوت وار در ایران با سایر کشورها و مسابقات گفت: واقعا نمی دانم چون هیچ اطلاعات واقعی و کاملی منتشر نشده است. فقط می گویند  VAR آمده است. مثل اینکه بگوییم ماشین آمده است. این ماشین اسمش چیست؟ چه مدلی است؟ چینی است یا ژاپنی؟ همه این ها با یکدیگر تفاوت دارند.  VAR  تعریف شده و باید مشخص شود که چه چیزی وارد شده است. اگر تیم ملی بخواهد در آینده بازی کند، با این سیستم  VAR به مشکل می خورند. واقعا مشخص نیست مشکل از صدا و سیماست یا فدراسیون. چون فقط می گویند وار آمده. اما اگر قرار باشد  VAR به این شکل باشد که بودنش چه فرقی به حال فوتبال دارد؟ بگذریم از اینکه همه مسابقات را هم پوشش نمی دهد اما بحث این است که همان یک مسابقه را هم که پوشش می دهد باید درست پوشش دهد. اما در یک بازی می بینید  پنالتی گرفته شده و  VAR هیچ نقشی نداشته. عمده کارشناس ها هم گفته اند که پنالتی درست نبوده است. این  VAR  قرار است پس چه چیزی را حل کند؟ واقعا باید مانند بقیه مسابقات که نشان می دهند،  VAR  استاندارد و به صورت کامل باشد.