تیم ملی فوتبال ایران تاکنون در 5 دوره جام جهانی شرکت کرده و 11 کاپیتان مختلف داشته است.
جی پلاس؛ بازیکنان زیادی رویای حضور در جام جهانی را در سر می‌پرورانند. در هر دوره از بازی‌های جام جهانی تعداد زیادی از بازیکنان گلایه دارند که حقشان خورده شده اما تعداد بازیکنانی که بازوبند کاپیتانی تیم ملی خود را در جام جهانی را به بازو می‌بندند، به زحمت به تعداد انگشتان دو دست هم می‌رسد.
در طول پنج دوره‌ای که تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی حاضر شده، پروین، عابدزاده، دایی، نکونام و شجاعی کاپیتان‌های اصلی تیم ملی ایران بوده‌اند اما در این بین برخی بازیکنان هم در غیاب نفرات اصلی، بازوبند را برای یک بازی یا دقایقی در اختیار داشته‌اند.
نادر محمدخانی، احسان حاج‌صفی، یحیی گل محمدی، کریم انصاری‌فرد، علیرضا جهانبخش و امید ابراهیمی هفت بازیکنی هستند که در غیاب کاپیتان‌ها فرصت بستن بازوبند را به دست آورده‌اند.
یکی از نکات عجیب در جام جهانی ۲۰۰۶ رقم خورد که تیم ملی ایران از دقیقه ۸۸ مقابل پرتغال با خروج یحیی گل‌محمدی از زمین کاپیتان نداشت چرا که یحیی فراموش کرد بازوبند کاپیتانی را در اختیار مهدی مهدوی‌کیا قرار دهد.
از اتفاقات جالب دیگر کاپیتانی پنج بازیکن در جام جهانی ۲۰۱۸ است که این عدد در پاره‌ای از مواقع می‌توانست به هفت نفر هم برسد اما به علت بازی نکردن دژاگه و منتظری، این دو نفر از کاپیتانی برای تیم ملی محروم شدند.
در این دوره از جام جهانی نیز احسان حاج‌صفی، کریم انصاری‌فرد و علیرضا جهانبخش به ترتیب کاپیتان‌های اول تا سوم تیم ملی هستند و شاید هر سه بتوانند این بازوبند را برای دقایقی در اختیار داشته باشند.
در این گزارش به ۱۲ بازیکنی که بازوبند کاپیتانی تیم ملی را به بازو بسته‌اند، می‌پردازیم:
جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین
علی پروین
نخستین کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی کسی نیست جز علی پروین؛ سلطان پرسپولیسی‌ها و هافبک ریز نقش و تکنیکی فوتبال ایران که در ۳۱ سالگی تبدیل به اولین کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی شد. تا به امروز هم هیچ بازیکنی نتوانسته رکورد پروین را بشکند و او همچنان جوان‌ترین کاپیتان تاریخ تیم ملی ایران در جام جهانی محسوب می‌شود.
پروین در هر سه دیدار تیم ملی ایران در جام جهانی به عنوان کاپیتان وارد زمین می‌شود و تعویض نمی‌شود. در صورتی که پروین در این بازی‌ها تعویض می‌شد و از زمین بیرون می‌رفت، ناصر حجازی در ۲۸ سالگی می‌توانست بازوبند را به دست خود ببندد اما مهاجرانی اعتقاد بسیار زیادی به کاپیتان تیمش داشت.
علی پروین بعد از قلیچ‌خانی بازوبند تیم ملی را در اختیار گرفت. وقتی که قلیچ خانی به دلایل سیاسی از تیم ملی ایران کنار گذاشته شد، مهاجرانی هیچ گزینه‌ای بهتر از پروین نداشت. بعد از صعود ایران به جام جهانی بدون حتی یک شکست، زمزمه‌هایی درباره بازگشت قلیچ‌خانی به تیم ملی مطرح شد. با این حال پروین و حجازی در جلسه با مهاجرانی بازگشت قلیچ‌خانی در آن مقطع را به ضرر اتحاد و همدلی در تیم ملی می‌دانند و در نهایت بازگشت یکی از بهترین‌های فوتبال ایران منتفی می‌شود.
جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه
احمدرضا عابدزاده
دروازه‌بان افسانه‌ای تیم ملی فوتبال ایران که برخی از اهالی فوتبال او را بهترین دروازه‌بان تاریخ می‌دانند، کاپیتان یکی از بهترین نسل‌های فوتبال ایران بود که توانست اولین برد ایران در جام جهانی را در یک بازی خاطره انگیز مقابل آمریکا رقم بزند.
عابدزاده در ۳۲ سالگی توانست در دو دیدار به میدان برود و از درون دروازه تیم ملی را در داخل زمین رهبری می‌کرد. او در شرایطی به جام جهانی رفت که دروازه‌بان اول پرسپولیس بود اما به علت مصدومیت، نخستین بازی ایران مقابل یوگسلاوی را از دست داد. غیبت او در این دیدار و گل خوردن تیم ملی از روی ضربه ایستگاهی که توسط سینیشا میهایلوویچ رقم خورد، یکی از حسرت‌های فوتبال ملی است چرا که در صورت کسب تساوی یا پیروزی در این دیدار، تیم ملی می‌توانست اولین صعود خود در جام جهانی را رقم بزند.
با این حال عابدزاده به عنوان کاپیتان در جام جهانی سه گل از آمریکا و آلمان دریافت کرد. او در مراسم قبل از بازی ایران و آمریکا نیز در مراسم اهدای گل به تیم حریف به منظور نشان دادن رابطه دوستانه قبل از دیدار دو تیم، کاپیتان تیم ملی بود.
کاپیتانی عابدزاده در این مسابقات در حالی بود که نادر محمدخانی، مدافع تیم ملی ایران دو سال بزرگتر از او بود اما به علت وقفه چند ساله در حضور محمدخانی در تیم ملی، عابدزاده کاپیتان تیم ملی شد.
نادر محمدخانی
محمدخانی بعد از وقفه‌ای چند ساله و در دوران مربیگری ایویچ به تیم ملی ایران برگشت. او در دیدار ایران و استرالیا هم غایب بود و در ۳۴ سالگی امید چندان زادی برای حضور در تیم ملی نداشت اما توانست در غیاب عابدزاده بازوبند تیم ملی را هم در دیدار با یوگسلاوی به بازوی خود ببندد.
محمدخانی در آن زمان بازیکن تیم پلی‌اکریل اصفهان بود اما با درخشش در این بازی‌ها برای دومین بار به پرسپولیس پیوست و شاگرد علی پروین شد.
جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان
علی دایی
مهاجم اسطوره‌ای فوتبال ایران و آقای گل فوتبال ملی در آن زمان، در ۳۷ سالگی به عنوان رهبر و کاپیتان تیم ملی به جام جهانی رفت و تا به امروز مسن‌ترین بازیکن و کاپیتان تاریخ ایران در جام‌های جهانی است. کاپیتانی او در این رقابت‌ها در شرایطی بود که مشکلاتی بین برخی از بازیکنان و علی دایی به وجود آمده بود که از این مساله به عنوان مهم‌ترین عامل در ناکامی تیم ملی در این رقابت‌ها یاد می‌شود.
در آن مقطع، بازیکنان به دو دسته مختلف تبدیل شده بودند که گروهی همراه با علی دایی و گروه دیگر شامل برخی بازیکنان مانند علی کریمی و مهدی مهدوی‌کیا رابطه چندان خوب و دوستانه‌ای با دایی نداشتند. این مساله بعدها نمود بیشتری داشت و افراد بارها درباره این مساله صحبت کردند. علی دایی بعد از بازگشت از جام جهانی در مصاحبه‌ای گفت که «بعضی بازیکنان به چشم او زل می‌زدند و به او پاس نمی‌دادند.»
همان زمان انتقادهایی هم به بازی کردن علی دایی در تیم ملی وجود داشت چرا که کارشناسان معتقد بودند برانکو باید زمان بیشتری به بازیکنانی مانند عنایتی، برهانی و خطیبی بدهد اما عنایتی که دو فصل آقای گل ایران شده بود، در این بازی‌ها یک دقیقه هم به میدان نرفت.
در نتیجه دایی در دیدار با مکزیک به طور کامل در زمین بود و برای تیم ملی بازی کرد اما با شکست سنگین تیم ملی و انتقادها از برانکو، علی دایی در بازی دوم نیمکت نشین‌شد اما در عمل اتفاقی رخ نداد و تیم ملی در گلزنی ناکام بود. در نتیجه در سومین بازی مجددا علی دایی مقابل آنگولا به زمین آمد اما این بار هم در گلزنی ناکام بود.
یحیی گل‌محمدی
یحیی گل‌محمدی در جام جهانی ۲۰۰۶ از بهترین بازیکنان تیم ملی بود. او به عنوان یکی از دو مدافع مرکزی تیم ملی به آلمان رفت و در بازی اول مقابل مکزیک موفق به گلزنی شد. یحیی که در ۳۵ سالگی از بسیاری از بازیکنان جوان آن دوره بهتر بود، در دومین بازی تیم ملی به علت غیبت علی دایی بازوبند کاپیتانی را هم به بازو بست اما در کسب نتیجه لازم مقابل پرتغال ناکام بود و روی فیگو خطا کرد تا رونالدو پنالتی را به گل تبدیل کند.
برانکو در اواسط نیمه دوم گل‌محمدی را که پنالتی داده بود و مصدوم هم شده بود، از زمین بیرون کشید و اما گل‌محمدی فراموش کرد بازوبند را در اختیار مهدی مهدوی‌کیا قرار دهد.
جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل
جواد نکونام
رکورددار بازی ملی برای فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ یک رهبر واقعی برای تیم ملی بود و در هر سه بازی مقابل نیجریه، آرژانتین و بوسنی و هرزگوین به طور کامل به میدان رفت و بازوبند کاپیتانی را هم در اختیار داشت.
نکونام تا بازی سوم مقابل بوسنی تقریبا بدون نقص بازی کرده بود و در بازی با بوسنی پاس اشتباه او به پیانیچ رسید و او هم با یک ضد حمله سریع موجب گلزنی ادین ژکو شد.
نکونام در این دوره از بازی‌ها دومین حضور خود در جام جهانی را تجربه می‌کرد و در ۳۴ سالگی کوله‌باری از تجربه بود و تا آخرین روزهای بازی خود در فوتبال ایران در ترکیب ثابت تیم ملی هم به میدان رفت و در نهایت برای ایجاد فضا برای سایر بازیکنان از تیم ملی خداحافظی کرد.
جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه
مسعود شجاعی
مسعود در جام جهانی روسیه تبدیل به نخستین بازیکن ایرانی شد که در سه جام جهانی به میدان رفته و کاپیتان تیم ملی هم بود. شجاعی در یک بازی مقابل مراکش به میدان رفت و در دو بازی بعد نیمکت نشین بود اما مربیان تیم ملی اذعان می کنند که او نقش بالایی در رهبری تیم ملی ایران داشت.
شجاعی در ۳۴ سالگی کاپیتان اصلی ایران بود اما در نبود او در دو بازی آتی، نوبت به حاج‌صفی و انصاری‌فرد هم رسید تا بتوانند طعم کاپیتانی در این مسابقات را بچشند.
احسان حاج‌صفی
کاپیتان کنونی تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۱۸ در هر سه بازی تیم ملی به میدان رفت و در دو بازی به عنوان کاپیتان اصلی ایران در زمین بود. او در روسیه حضور موثری در بازی‌های تیم ملی داشت و می‌توانست به عنوان کاپیتان صعود ایران به دور دوم جام جهانی را جشن بگیرد اما این اتفاق رخ نداد.
حاج‌صفی که از ۱۸ سالگی برای تیم ملی به میدان می‌رود و بیش از ۱۰۰ بازی ملی را با پیراهن ایران انجام داده، این امید را دارد که در جام جهانی قطر تبدیل به اولین کاپیتانی شود که در مرحله یک هشتم نهایی با تیم ملی ایران حضور دارد.
بازیکن چند پسته تیم ملی ایران که در نقاط مختلف زمین به میدان می‌رود، در اردوهای اخیر ایران حضور مثبتی داشته و نقش موثری در برنامه‌های کی‌روش دارد.
کریم انصاری‌فرد
مهاجم اردبیلی تیم ملی احتمالا آخرین حضور خود در جام جهانی قطر تجربه خواهد کرد و به مسعود شجاعی با سه حضور در جام جهانی می‌پیوندد. او در جام جهانی روسیه در دو دیدار بعد از حاج‌صفی کاپیتان تیم ملی شد و در بازی با پرتغال هم توانست به عنوان نخستین کاپیتان تیم ملی گلزنی کند. تا قبل از او هیچ بازیکن با وجود بازوبند کاپیتانی گلزنی نکرده بود.
انصاری‌فرد در این سال‌ها با مهاجمان بسیاری در تیم ملی رقابت کرده اما با وجود اینکه همواره به عنوان دومین گزینه سرمربیان تیم ملی ایفای نقش کرده اما حضور مستمری در تیم ملی داشته و همیشه یک گزینه مناسب برای کارلوس کی‌روش بوده است.
علیرضا جهانبخش
علیرضا جهانبخش در دومین حضور خود در جام جهانی برای دقایق کوتاهی کاپیتان تیم ملی ایران بود. او بعد از اینکه در بازی با اسپانیا به جای انصاری‌فرد وارد زمین شد، در ۲۴ سالگی بازوبند کاپیتانی تیم ملی در غیاب مسعود شجاعی، اشکان دژاگه، احسان حاج صفی، کریم انصاری‌فرد و پژمان منتظری به بازو بست که در نوع خود یک رکورد به شمار می‌رود.
جهانبخش در آن زمان کاپیتان تیم ملی نبود اما نبود این تعداد بازیکن باتجربه در زمین، او را برای دقایقی تبدیل به کاپیتان تیم ملی ایران کرد.
امید ابراهیمی
تیم ملی ایران در جام جهانی روسیه پنج کاپیتان مختلف داشت. در نبود شجاعی و تعویض حاج‌صفی و انصاری‌فرد، کارلوس کی‌روش بازوبند کاپیتانی تیم ملی را در دیدار با اسپانیا در اختیار امید ابراهیمی قرار داد. امید در حالی که در این بازی‌ها کاپیتان پنجم تیم ملی بود و جهانبخش هم در زمین حضور داشت، با درخواست کی‌روش و با توجه به قدرت رهبری بالای خود بازوبند کاپیتانی را در اختیار گرفت.
