براساس آمارهای موجود مصرف بنزین در کشور ما بسیار زیاد است به‌طوری که مصرف روزانه بنزین در برخی از روزهای سال جاری به ۱۰۰میلیون لیتر در روز نزدیک شده است.
افزایش بی‌رویه مصرف بنزین علاوه بر اینکه هزینه‌های دولت را برای تامین یارانه پنهان که در قیمت بنزین آشکار است را افزایش داده، مشکلات زیست محیطی بنزین نیز به همراه دارد.
عضوهیات علمی دانشگاه هرمزگان گفت: دولت از افزایش بنزین ۳ هدف کاهش مصرف سوخت، کاهش قاچاق بنزین و بهره‌مندی طبقان ضعیف جامعه از یارانه بنزین را تعقیب می‌کند.
محمد محبی روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در خصوص مزیت‌ها و مشکلات طرح افزایش قیمت بنزین اظهارداشت: با تداوم روند افزایش مصرف بنزین در کشور دولت باید روزبه روز مبلغ بیشتری از منابع خود را برای تامین بنزین به نرخ هزار تومان تخصیص بدهد که در شرایط فعلی و به دلیل کاهش درآمدهای دولت و به دلیل تحریم‌های ظالمانه چنین امری امکان‌پذیر نبوده و دولت با کسری بودجه شدید مواجه می‌شد.
وی ادامه داد: از طرف دیگر آمارها نشان می‌دهد که نزدیک به ۱۵میلیون لیتر و بیشتر از آن بنزین به طور روزانه از کشور قاچاق می‌شود، این به معنای آن است که هزینه تولید بنزین حدود ۵هزار تومان است و دولت باید بنزین حداقل ۵هزار تومانی را با اختصاص یارانه غیرمستقیم به قیمت هزار تومان بفروشد.
به گفته عضوهیات علمی دانشگاه هرمزگان، اگر قاچاقچی بنزین با خرید بنزین هزار تومانی آن را در مرزها به قیمتی پایین‌تر از ۴هزار تومان بفروشد در اینجا هرچند که قاچاق بنزین برای فردی که به این کار اقدام می‌کند، دارای سود بوده اما اقتصاد ملی مضرر می‌شود و بار دولت را افزایش می‌دهد.
افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی امری ناگزیر است
محبی افزود: با افزایش قیمت بنزین از یک طرف مصرف آن کاهش می‌یابد و از طرف دیگر فاصله قیمت تمام شده و قیمت فروش کمتر می‌شود و از این بابت مشکلات دولت را کمتر می‌کند.
وی تصریح کرد: هدف سوم دولت بازتوزیع مناسب یارانه‌های پرداختی به سوخت است، اما متاسفانه به نظر می‌رسد که به دلیل تغییر در سطح عمومی قیمت‌ها در عمل بخش عمده‌ای از دهک‌های درآمدی که نیازمند یارانه هستند با افزایش هزینه مواجه خواهند بود و تنها در دهک پایین درآمدی جامعه از این سیاست منتفع خواهند شد.
این استاد اقتصاد دانشگاه هرمزگان، اضافه کرد: اما دهک‌های متوسط درآمدی جامعه نه تنها وضعیت آن‌ها بهبود نمی‌یابد بلکه معیشت آن‌ها سخت‌تر می‌شود که به نظر می‌رسد دولت در اعمال افزایش قیمت بنزین به ۲ هدف اول یعنی کاهش مصرف و نیز کاهش زیان ناشی از قاچاق به طور نسبی دست می‌یابد.
محبی در این رابطه بیان داشت: در تحقق هدف سوم که باز توزیع درآمد به نفع اقشار ضعیف جامعه است جای شک و تردید وجود دارد چون در مجموع افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی برای دولت امری ناگزیر است.
وی در این رابطه توصیه کرد: دولت در کوتاه‌مدت با کنترل قیمت‌ها آثار منفی اجرای طرح افزایش قیمت بنزین را کاهش داده و در بلندمدت از طریق سیاست‌های درآمدی، فشار حاصل از اجرای این طرح را کاهش دهد.
بازگشت به قیمت‌های قبلی منطقی نیست
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان در خصوص نحوه اجرای سیاست طرح افزایش قیمت بنزین نیز گفت: متاسفانه از این یکبارگی و۳۰۰ درصد قیمت بنزین، اقتصاد با شوک‌های جدید روبرو میسازد که بهتر بود این کار به صورت تدریجی در ۳ سال گذشته انجام می‌شد تا آثار تخریبی افزایش قیمت بنزین کمتر شده و ازطرفی فشار روانی کمتری بر مردم وارد می‌شد.
محبی ادامه داد: با توجه به اینکه افزایش قیمت بنزین امری لازم بود و چون در شرایط فعلی امکان فروش بنزین به نرخ قبلی برای دولت وجود ندارد و هم‌چنین مشکلات دولت را در تامین منابع و تخصیص هزینه‌های جاری به شدت افزایش می‌دهد، این سیاست هرچند نادرست اعمال شده است لذا برگشت به وضعیت قبلی منطقی به نظر نمی‌رسد.
دولت در تعیین قیمت سوخت به وضعیت درآمد مردم توجه کند
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مقایسه قیمت سوخت داخل و خارج نیز اظهارداشت: از آنجایی‌که نفت یک ثروت ملی محسوب می‌شود، منطقی است که مردم انتظار داشته باشند با توجه به فراوانی این نعمت خدادادی نرخ سوخت در کشور نسبت به کشورهایی که از این نعمت بی‌بهره هستند، کمتر باشد.
این استاد دانشگاه گفت: به هرحال وجود فاصله قیمتی زیاد بین کشور ما و سایر کشورها نیز مشکلاتی را به دنبال دارد که می‌توان به نبود تخصیص بهینه منابع و امکانات برای تولید کالاهایی که از یارانه بسیار زیاد و پنهان استفاده می‌کنند، اشاره کرد.
محبی افزود: هم‌چنین این کفاف قیمتی باعث قاچاق سوخت می‌شود که به نفع اقتصاد ملی نیست لذا به نظر می‌رسد دولت در تعیین قیمت سوخت به وضعیت درآمدی اقشار ضعیف جامعه توجه کند و قیمت‌ها را به گونه‌ای تعیین کند که نسبت مخارج خانوار برای بنزین بر درآمد خانوار در ایران بیشتر از این نسبت، برای سایر کشورها نباشد که البته به عقیده من درحال حاضر این نسبت رعایت شده است.
