رانندگانی که در جاده های هرمزگان به ویژه در مناطق شرقی در حال حرکت هستند، گاه شبحی وحشتناک از یک موجود عظیم‌الجثه را در مقابل خودروهایشان می بینند که فرصت واکنش را از راننده می گیرد و خودرو در پیکار با شبح که همان شتر با آن لبخند خاصش است، واژگونی می شود و یک داستان غم انگیز رقم می‌خورد.
حضور شبانه شترها در راه‌های ارتباطی هرمزگان به ویژه در مناطق شرقی تاکنون منجر به بروز حوادث رانندگی و تلفات و خسارت بسیاری شده که در بیشتر این حوادث از آنجایی که شترها هیچ نشانه ای نداشتند امکان شناسایی مالکان آنها مقدور نبوده است.
شترهایی که در طول روز چرا کرده و به هنگام غروب باید با گله راه خانه در پیش گیرند، ساز ناکوک می زنند و حیران و سرگردان راه خود را در پیش می گیرند و گاه به هنگام گذر از جاده حق تقدم را رعایت نکرده و اینگونه ساز تصادف مرگبار را کوک می کنند.
قصه دردناک تصادف با شتر در هرمزگان دیگر قصه‌ای تکراری شده که در این قصه بسیاری ها از رییس دادگستری تا معلم جوان درس انگلیسی دانش آموزان روستایی جاسک جان خود را از دست دادند.
صنعت شترداری در بیشتر مناطق هرمزگان به ویژه در مناطق شرقی همچون میناب، سیریک و جاسک ، صنعتی فعال است و روستاییان این منطقه از گذر این صنعت امرار معاش می‌کنند؛ اما متاسفانه صاحبان این شترها، نظارتی بر نگهداری شترهایشان ندارند و این شترها در بیابان ها رها شده و با حرکت در مسیر راه ها، حادثه آفرین می شوند.
ساماندهی نشدن این حیوانات که به کابوسی ترسناک برای مردم هرمزگان به هنگام تردد در جاده‌های استان به ویژه در اوقات شب تبدیل شده، همواره از سوی مسوولان انتظامی هرمزگان به عنوان یک زنگ خطر جدی اعلام شده است.
۱۰ نفر بر اثر تصادف با شتر جان خود را از دست دادند
فرمانده قرارگاه پلیس راه هرمزگان می‌گوید: از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه ۱۰ نفر از مردم به هنگام رانندگی در جاده های این استان بر اثر تصادف با شتر جان خود را از دست داده و شمار زیادی هم زخمی شده اند.
سرهنگ مهدی نیکبخت بیان داشت: در همین زمان ۲۴ فقره تصادف جرحی ناشی از برخورد با شتر در محورهای ارتباطی استان رخ داده که در این حوادث ۳۴ نفر مجروح شدند.
وی خاطرنشان کرد: براساس آمارهای موجود در سال های ۹۳ تا ۹۶ در ۲۲ فقره حادثه رانندگی و برخورد خودرو با شتر در هرمزگان، ۲۸ نفر کشته و ۹۲ نفر زخمی شدند که هیچ گاه صاحبان آنها نیز معلوم و مشخص نشد.
نیکبخت ابراز داشت: در حادثه تصادف با شتر ارگان‌های مختلفی همچون جهاد کشاورزی به دلیل ساماندهی نکردن صحیح شترها، اداره راهداری به دلیل کافی نبودن انجام اقدامات ایمنی در جاده و مالک شتر به دلیل عدم نگهداری از دام هرکدام به نوعی مقصر هستند.
وی تاکید کرد: حل مشکل شترهای سرگردان در جاده‌های هرمزگان به ویژه جاده‌های شرقی استان که موجب تصادف و کشته و مجروح شدن مسافران می شود، نیازمند هم‌افزایی و تعامل بین دستگاهی است.
دستور فوری دادگستری هرمزگان برای جمع آوری شترهای سرگردان
با توجه به مخاطره‌های ناشی از تردد شترهای سرگردان در محورهای مواصلاتی استان هرمزگان و بروز حوادث ناگوار، دادگستری این استان دستور فوری جهت جمع آوری این شترها صادر کرد.
رییس کل دادگستری هرمزگان در نشستی در همین رابطه اظهار داشت: ساماندهی وضعیت تردد شترهای سرگردان در محورهای مواصلاتی استان از مهمترین مصادیق احقاق حقوق عامه می باشد و رسیدگی قانونی به مطالبات عمومی از مهمترین اولویت های کاری مسوولان قضایی است.
علی صالحی تصریح کرد: به منظور صیانت از حقوق عامه و با مصوبه شورای پیشگیری از وقوع جرم استان هرمزگان ، دستور فوری جهت جمع آوری و هویت گذاری شترهای سرگردان به دستگاه های مسوول از جمله اداره کل جهاد کشاورزی هرمزگان صادر شد.
وی بر ضرورت تشریک مساعی و هم افزایی همه دستگاه‌ها به منظور ساماندهی به وضعیت شترهای سرگردان به عنوان یکی از دغدغه‌های مهم مردم استان تأکید کرد.
رییس کل دادگستری هرمزگان خاطرنشان کرد: در صورت استنکاف مالکان از جمع آوری و هویت گذاری شترهای خود ، نسبت به برخورد قانونی و توقیف و ضبط احشام رها شده و بلاصاحب اقدام خواهد شد.
اقدامات راهداری برای کاهش تصادف با شتر
رییس اداره ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هرمزگان با اشاره به تلاش های این ارگان در جهت ایمن سازی جاده ها به منظور کاهش تصادف با شتر در استان، گفت: در همین راستا طی یکسال گذشته ۸۵ تابلو اطلاعاتی خطر برخورد با شتر در جاده‌های هرمزگان به ویژه در مناطق شرقی نصب شده است.
مهدی حاتمی تصریح کرد: از اول سال گذشته تاکنون برای ۳ هزار و ۵۰۰ نفر شتر نیز شبرنگ نصب و ۱۲ هزار و ۱۵۰ متر ردیف حفاری نیز به منظور جلوگیری از عبور شتر در جاده‌های هرمزگان ایجاد شده است.
پلاک کوبی شترها راهکاری سازنده برای پیشگیری از تصادف
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری هرمزگان نیز این خصوص بیان داشت: یکی از بهترین راه‌ها برای ساماندهی شترهای سرگردان پلاک‌کوبی این حیوان است که مشخصات ساربان را تعیین و در زمان بروز حادثه برای پرداخت خسارت مسئول آن مشخص می‌شود.
علیرضا احمدی منش در خصوص شترهای بدون صاحب ، گفت: این شترها اموال بلامالک محسوب می‌شوند و اگر صاحبان آن پیدا شود که بعد از پلاک گذاری تحویل آنها می‌شود و اگر نه که جزو بیت‌المال است و بنا بر شرایط و تصمیم دادستان اقدامات لازم انجام می شود.
وی تاکید کرد: باید درصد تقصیر ارگان‌هایی همچون جهاد کشاورزی و راهداری در تصادف‌های جاده‌ای که بر اثر برخورد با شتر اتفاق می‌افتد، مشخص شود.
هویت بیش از ۸۵ درصد از جمعیت شتر هرمزگان مشخص است
طبق اعلام مسوولان سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان ، جمعیت شتر در این استان رقمی در حدود ۲۱ هزار نفر است که از این شمار ۱۹ هزار نفر یعنی بیش از ۸۵ درصد جمعیت آن هویت گذاری شده‌اند.
مدیر بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی هرمزگان به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در طرح هویت گذاری شترها پلاک شناسایی حاوی کد پانزده رقمی بر گردن شتر نصب می شود که اطلاعات شتر و مالک آن بر روی سامانه ای ویژه ثبت می شود.
طهماسب غلام پور تصریح کرد: هویت گذاری شترها با هدف ثبت و احراز مالکیت شتر، تهیه آمار دقیق از جمعیت و پراکنش دام، برنامه ریزی اصلاح نژادی و دسترسی فوری به اطلاعات، ردیابی دام از مزرعه تا کشتارگاه، پایش قرنطینه ای و بهداشتی انجام می شود.
وی خاطرنشان کرد: این سازمان آمادگی لازم جهت هویت گذاری باقی‌مانده شترهای موجود را دارد اما لازمه آن همکاری مردم و دیگر بخش ها به ویژه دهیاریها، بخشداری‌ها و فرمانداری‌ها است .
تهدید را به فرصت تبدیل کنیم
طبق گفته کارشناسان کشاورزی، صنعت پرورش شتر ، صنعتی کم هزینه و پربازده است که در صورت توجه به آن در مناطق مستعدی همچون هرمزگان ، می تواند به یک صنعت بزرگ سودآور و اشتغالزا تبدیل شود.
اما همین صنعت سودآور، در صورت رها بودن عنصر اصلی آن یعنی شتر در جاده ها، امنیت مسافران و رانندگان را به خطر می اندازد و حوادث تلخی را رقم می زند؛ از همین رو باید برای پیشگیری از حوادث تلخ جاده ای که پای شترها در برخی از آنها گیر است، به فکر راهکار بود.
گاردریل، پلاک کوبی، نصب کمربندهای مخصوص یا همان شبرنگ به شترها و اصلاح حاشیه مسیرها به منظور پیشگیری از ورود شتر به جاده از جمله راهکاری‌های توصیه شده از سوی متخصصان و اهل فن است ؛ البته هرکدام از این موارد تا حدودی در هرمزگان اجرا شده اما به نظر می رسد با توجه به اینکه هنوز خطر برخورد با شتر در جاده های این استان همچنان به قوت خود باقی است، باید متولیان امر اهتمام بیشتری در اتخاذ راهکارهای کاربردی تر داشته باشند.
