استان مرکزی با بیش از یک میلیون و ۴۱۴ هزار نفر جمعیت و ۲۹ هزار هکتار وسعت در قلب ایران واقع شده و برخورداری از مزایای حمل و نقل ترکیبی در آن به لحاظ موقعیت جغرافیایی و نقش پذیری اقتصادی و فرهنگی حیاتی است.
گسترش روزافزون توسعه صنعت حمل و نقل هوایی جهان در دهه اخیر بهعنوان یکی از مهمترین محورهای توسعه و رشد کشورهای توسعه یافته مطرح شده و از جایگاه ویژهای در برنامهها توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی برخوردار است.
رشد فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی لزوم جابهجایی سریع مسافر و کالاها و در نتیجه افزایش روزافزون تقاضا بخش حمل و نقل هوایی را یک ضرورت اجتناب ناپذیر کرده و با گسترش جوامع و سهولت در رفتوآمد، استفاده از هواپیما و باندهای هوایی رونق یافت و فرودگاهها مانند سایر مراکز تبادل حمل و نقل و ترابری، همواره محلی برای جلب توسعه تجاری بودهاند.
بیش از دو دهه قبل سنگ بنای ایجاد فرودگاه در اراک زده شد که نیازمند کار کارشناسی بیشتری و از نظر جانمایی شرایط استقرار نیز نیازمند بررسی هایی بود، بهطوری که همجواری با تصفیهخانه فاضلاب و کویر میقان باعث شده که گاهی بوی بد فاضلاب برای مسافران آزاردهنده باشد و پدیده مه و پرواز پرندگان مهاجر نیز موضوع دیگری است که نیازمند توجه بود.
راه اندازی خطوط پرواز فرودگاه اراک به مقاصد مختلف کشور یکی از مطالبات مردم استان مرکزی است که همواره از سوی مدیریت ارشد استان با رویکر رونق اقتصادی منطقه مورد پیگیری قرار گرفت.
کارشناسان بر این باورند که ساخت فرودگاه کار دشواری نیست بلکه فرودگاهداری، نظم پروازها و تامین هزینهها اهمیت زیادی دارد و حال که فرودگاه در پایتخت صنعتی ایران ایجاد شده باید از این سرمایه ملی استفاده بهینه شود و در سایه خرد جمعی ضعف ها جبران و رونق در خطوط پروازی آن ایجاد گردد.
نگاهی بر کارنامه فرودگاه اراک نشان میدهد که بارها تلاش های مختلف تلاش مضاعفی برای راهاندازی خطوط پروازی و ماندگاری فراز و فرود هواپیماها در این مرکز حمل و نقل هوایی شده و از بهمن ماه پارسال است که صندلیهای سالن پروازی در انتظار مسافر است و صدای هواپیمایی در خطوط پروازی به گوش نرسیده است.
فرودگاه مهره واسط مهم توسعه در استان مرکزی
استاندار مرکزی گفت: رونق فرودگاه اراک به عنوان بخش کلیدی در حمل و نقل ترکیبی نقش موثری در توسعه استان مرکزی دارد و حمایتهای لازم برای این مهم انجام شده و یا درحال انجام است.
سید«علی آقازاده» افزود: زیرساخت لازم برای حمل و نقل هوایی در اراک ایجاد شده و باید برنامه مطلوب برایدایر شدن خطوط پروازی مسافران و زایران عتبات عالیات از فرودگاه اراک در دستور کار قرار گیرد که این مهم نیازمند همکاری سازمان حج و زیارت و سازمان هواپیمایی کشور است.
وی اظهار داشت: پویایی بیشتر فرودگاه اراک در گرو همکاری و حمایت همه دستگاههای و نهادهای این استان است.
استاندار مرکزی گفت: فرودگاه اراک از طرحهای ملی محسوب میشود و تاکنون حدود ۹۰ میلیارد ریال برای ایجاد و راهاندازی آن از محل اعتبارات استانی سرمایهگذاری شده چرا که این استان در قلب کشور واقع شده و قطب صنعت و کشاورزی محسوب میشود و نیاز به تقویت بنیه پروازی در مراودات مسافر و بار دارد.
فرودگاه اراک استانداردهای بینالمللی دارد
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی نیز گفت: مجموعه فرودگاهی اراک امکانات مطلوبی دارد و توان پذیرش هواپیماهای پهن پیکر نیز در آن ایجاد شده است اما مشکل اساسی شیوه استفاده از این خدمات و رغبت مردم در بهرهگیری از آن است که باید برای آن چارهای اندیشید.
«مهدی زندیهوکیلی» افزود: شرکتهای هواپیمایی از سوی بخش خصوصی مدیریت می شوند و نگاه تجاری دارند و آنها مترصد فعالیت و درآمد هستند اما نبود مسافر در خطوط پروازی فرودگاه اراک از جمله تهران معضلی است که رغبت همکاری شرکتهای هواپیمایی را کمرنگ میکند و باعث شده تا استقبال از این خط نشود و هواپیما با ظرفیت خالی تردد کند که بهصرفه نیست.
وی اظهار داشت: فرودگاه اراک از استانداردهای بینالمللی برخوردار است و در صورتی که متقاضیان مقاصد مختلف به میزان قابل توجهی برسد، امکان راهاندازی خطهای پروازی وجود دارد و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
نداشتن توجیه اقتصادی عامل لغو برنامه پروازی فرودگاه اراک
مدیرکل فنی استانداری مرکزی نیز معتقد است: به گفته کارشناسان از ۵۴ فرودگاه در کشور ۵۰ فرودگاه توجیه اقتصادی ندارد و فقط فرودگاههای تهران، مشهد و شیراز درآمدزا هستند.
«حمیدرضا نوازنی» افزود: در دو دهه اخیر تلاشهای مکرری برای برقراری خطوط پروازی فرودگاه اراک صورت گرفته اما هر بار پروازها لغو شده است و باید علل اصلی این معضل به شکل علمی بررسی شود.
وی بیان داشت: بهنظر میرسد که نزدیکی اراک به پایتخت دلیل اصلی استقبال کمرنگ مردم استان مرکزی از خط پروازی فرودگاه اراک است و مسافران ترجیح میدهند با هزینه کمتر این مسافت را طی کنند.
مدیرکل فنی استانداری مرکزی گفت: برخی پروازها بهعلت شمار کم مسافر توجیه اقتصادی ندارد و از جمله خط پرواز تهران - اراک که شرکتهای هوایی به علت تامین نشدن هزینه حاضر به برقراری خط پروازی نیستند.
نوازنی افزود: فرودگاه اراک در ایام نوروز به مقاصد کیش و مشهد مسافر قابل توجهی دارد و در مقطع زمانی طولانی از مهرماه تا بهمن بدون مسافر است و مقطعی بودن خدمات مسافر برای شرکتهای هواپیمایی توجیه اقتصادی ندارد.
نوازنی افزود: شرکتهای هواپیمایی با انعقاد قرارداد باید خدماترسانی کنند و امکان لغو قرارداد را ندارند که این مهم منجر به هزینه بالا و انباشت زیان شده است.
وی اظهار داشت: استانداری مرکزی برای برقراری پروازهای چارتر در فرودگاه اراک حمایت ویژه از این مجموعه را انجام داد و کوشید تا با وجود شرایط نامناسب اقتصادی، خطوط پروازی را دایر نگهدارد اما واقعیت آن است که هزینه زیادی در این خصوص ایجاد میشود.
مدیرکل فنی استانداری مرکزی گفت: سازمان همیاری شهرداری استان مرکزی نیز با چارتر کردن خطوط پروازی در مقطعی به فرودگاه اراک کمک کرده است اما همین مساعدتها هم نتوانست فراز و فرود فرودگاه اراک را مستمر کند.
نوازنی افزود: شرکت هواپیمایی آسمان نیز با شدت یافتن تحریمها اعلام کرد در فرودگاه اراک حاضر به ارایه خدمات نیست و در استانهایی پذیرش خط هوایی میکند که درآمد اقتصادی داشته باشد و اراک از این منظر با مشکل مواجه شد.
وی اظهار داشت: تامین یک دستگاه فنی در فرودگاه اراک از بهانههای جدید شرکتهای هواپیمایی است که این تجهیز بهتازگی خریداری شده تا زمینه برقراری پروازها در این فرودگاه فراهم باشد.
فرودگاه تکه اصلی برای تکمیل پازل گردشگری در استان مرکزی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی نیز گفت: فرودگاه یکی از اصلیترین زیرساختهای مقاصد گردشگری هستند و این ظرفیت سهلترین و با کمترین خطر مورد توجه گردشگران است و اراک با وجود بهرهمندی از زیرساختها هنوز در خدمات گردشگری از این مسیر ضعفهای جدی دارد.
«علیرضا ایزدی» افزود: مطلوب بودن وضعیت فرودگاهی سایر کشورها بهعلت فراهم بودن این زیرساخت ایمن است که منجر شده تا مقاصد اصلی دنیا از این ظرفیت استفاده بهینه داشته باشند.
وی اظهار داشت: بهرهگیری از ظرفیت فرودگاه در بین سایر وسایل تردد مثل خودرو، کشتی و قطار دارای سطح بالایی است و میتواند با یک برند معروف منجر به توسعه منطقه شود.
مدیرکل میراث، فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: فرودگاه اراک مسافر ندارد که این نقیصه باید با شیوه علمی بررسی شود شاید مقصد پایتخت به دلیل نزدیکی برای استفاده مردم ضروری نباشد اما مقاصد پرطرفدار گردشگری با اندکی فرهنگ سازی میتواند با استقبال مواجه شود.
ایزدی افزود: هزینه بلیت یک سفر رفت از اراک به تهران و بالعکس سه میلیون ریال است که این رقم با توجه به بعد مسافت توجیه اقتصادی برای مسافران ندارد و استقبال کمرنگ است.
وی اظهار داشت: فرودگاه با ترمینال متفاوت است زیرا با توجه به تاخیر در پروازها مسافران یک ساعت زودتر در فرودگاه حضور دارند و باید برنامهریزی جامع و هدفمندی برای سپری کردن وقت مسافران در فرودگاه اندیشیده شود .
مدیرکل میراث، فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: مقصد گردشگری مردم عراق به مشهد با چند هدف از جمله زیارت و گردشگری سلامت انجام میشود که در صورت دایر شدن خطوط پروازی از اراک به اهواز میتوان درصد قابل توجهی از مسافران عراقی به استان را داشت چرا که بیمارستان خصوصی سینا در اراک قابلیت مناسب گردشگر درمانی را دارد.
وی اظهار داشت: تعریف مقاصد باری فرودگاه اراک از جمله مشهد به عنوان مقصد گردشگری زیارتی، کیش برای مقصد گردشگری تفریحی و اهواز بهعنوان جابجایی مسافر برای گردشگری سلامت میتواند به فرودگاه اراک جان تازه دهد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: برگزاری جام جهانی در قطر و دوران شلوغ و تردد مسافران میتواند راهاندازی خط پروازی کیش در استان را رونق دهد.
ایزدی افزود: بهرهمندی از مرز هوایی خارجی ایرلاین مقوله دیگر برای توسعه این مجموعه هوایی فرودگاه اراک است که با توجه به زیرساخت باند در فرودگاه اراک میتواند به رونق آن کمک کند.
وی اظهار داشت: مسافران استانهای خرم آباد و لرستان از فرودگاه مهرآباد استفاده میکنند که با جذب این بازار هدف، فرودگاه اراک میتواند توسعه یابد.
کورسوی امید برای برقراری پروازها/بهمن پارسال آخرین پرواز فرودگاه اراک
مدیر فرودگاه اراک گفت: بهمن ماه پارسال آخرین پرواز مسافری از این فرودگاه انجام شده که به تازگی مشکل هلدینگ از سوی شرکتهای هواپیمایی مطرح شده است.
«رحیم حسیننسب» افزود: دستگاه (ایراستاتر) که ابزار فرودگاهی کمیابی است که برای فرودگاه اراک تهیه شده و بر این اساس شرکتهای هواپیمایی قول برقراری پروازها را دادهاند.
وی اظهار داشت: در این فصل سال شرکت هواپیمایی قراردادهای زمستانی خود را بستهاند اما شرکت آسمان قول داده خارج از برنامه، یک پرواز عسلویه به فرودگاه اراک تدارک ببیند.
مدیر فرودگاه اراک گفت: برای فعال شدن خطوط پروازی فرودگاه اراک با چند شرکت هواپیمایی مذاکره شده و شرکت معراج پذیرفته تا خط پروازی مسیر مشهد، اراک و نجف اشرف را در فرودگاه اراک راهاندازی کند.
تطویل باند فرودگاه اراک از سه هزارمتر به سه هزار و ۷۰۰ متر، اجرای استریپ های دوطرف باند فرودگاه، هرکدام به عرض ۷۵ متر و طول سه هزار و ۷۰۰ متر و همچنین اجرای حدود هفت هزار و ۶۰۰ متر لایتینگ باند با صرف اعتباری بالغ بر ۲۰۰ میلیارد ریال در دولت تدبیر و امید محقق شده است.