به گزارش ایرنا، شب یلدا که از آخرین غروب پاییز آغاز و تا سپیده دم نخستین روز زمستان ادامه دارد، رسمی باستانی است که مهر، وحدت و اصالت را با خود دارد و پاسداشت این آیین بخشی از فرهنگ غنی ایران زمین محسوب می شود.
یلدا واژه ای سریانی به معنای تولید و زایش خورشید است که در ایران قدمتی هشت هزار ساله دارد و در سال 1388 خورشیدی در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده و در سال 2015 میلادی نیز مورد توجه سازمان یونسکو قرار گرفته است.
ساوه از دیرباز میزبان آیین های یلدایی بوده و با آداب و سنن محلی رنگ و لعاب خاصی را به این رسم داده و بخشی از داشته های فرهنگی ناب این منطقه محسوب می شود.
«علی سلطان محمدی» که یک نظامی بازنشسته و اهل بخش نوبران ساوه است در مورد حال و هوای یلدایی ساوجی ها در گذشته، گفت: ساوه در گذشته های نه چندان دور زمستان های سرد و پرفی داشت و شب یلدا با همه سردی و برودتش در محفل خانوادگی بزرگان فامیل با گرما و شور فوق العاده ای همراه بود.
وی افزود: ساوجی ها در شب چله در خانه بزرگ فامیل گرد کرسی چوبی جمع می شدند و حافظ و شاهنامه و قصه و متل تعریف می کردند.
به گفته این شهروند، کدبانوهای ساوجی نیز در شب اول زمستان سینی حاوی انواع تنقلات فراهم کرده و روی کرسی می گذاشتند و تکریم میهمان و پیوند اعضای فامیل هدیه بود که یلدا در نهایت صداقت و سادگی به خانواده ها ارزانی می کرد.
سلطان محمدی گفت: در باور مردمان این دیار یاری رسانی به محرومان و بخشش در شب یلدا خوش یمن بود و به همین خاطر نوجوان با رفتن بر بام های منازل می رفتند و انداختن شال از هواکش بام ها از صاحب خانه مقداری تنقلات برای برکت زمستانشان هدیه می گرفتند و صاحبخانه نیز حضور میهمانان را فراز خانه اش به فال نیک می گرفت.
«زیور محمودی» یکی دیگر از شهروندان ساوه در خصوص رسوم یلدایی این خطه گفت: رسمی در مناطق روستایی ساوه وجود داشته که از آن به نام «اتلیک شامو » یاد می کردند و برای ادای این رسم در فصل تابستان گوسفندی از میان گله نشان می شد و تا شب اول زمستان پروار شده و برای شام اهالی خانواده و فامیل قربانی می شد و غذاهای لذیذ و متنوعی از گوشت و احشای آن نصیب میهمانان .
این شهروند وی ادامه داد: ساوه به نام شهر انار شهرت دارد و دانه های الماس سرخ همواره مزین کننده خوان یلدایی مردمان این دیار بوده است.
محمودی توضیح داد: علاوه بر انار از بین میوه ها هندوانه، کدو حلوایی و لبو پای ثابت شب یلدا بودند و نان قندی، گندم برشته و مخلوط برف و شیره انگور از خوراکی های این شب به شمار می رفتند.
وی اضافه کرد: در این شب مسن ترها قصه های زندگی خود و روایاتی از گذشته تعریف می کردند و تجربه هایشان را در اختیار اطرافیان قرار می دادند.
«یوسف شهباز» از فرهنگی های بازنشسته ساوه نیز گفت: شب یلدا در ساوه فرصتی بود برای دور هم جمع شدن و برطرف کردن کدورت ها و آشتی دادن افرادی که از هم دلگیر بودند.
وی افزود: ساوجی ها آخرین هندوانه و خربزه هایی که در فصل تابستان می ماند را زیر خاک می کردند و به دلیل سردی هوا، میزان ماندگاری آنها طولانی می شد و در شب چله استفاده می کردند.
این شهروند ساوجی خاطرنشان کرد:تازه دامادها نیز همراه خانواده و نزدیکان خود با هدیه، «خوانچه» به انضمام خوراکی و پارچه برای ادای مراسم «شب چلگی» راهی خانه عروس می شدند که این رسم هنوز هم پابرجاست.
شهباز تصریح کرد: باسوادان و افراد سالخورده خانواده ها در آیین یلدایی اشعار شاهنامه، داستان های شیرین حسین کرد شبستری و امیر ارسلان نامدار، قمر و وزیر می خواندند و موضوع این قصه ها اغلب روایتگر تقابل خوبی با بدی، روح پاک و پلیدی ها بود که بدین شکل در روح و اندیشه کودکان و نوجوانان تزریق می شد و تاثری مثبت داشت.
به گفته این محقق، در شب یلدا و قبل از شروع آیین، بازی هایی از قبیل تندور بازی، کش ملقی، بیردنبیل که همراه با شعرخوانی در محیط باز بود اجرا می شد ضمن اینکه بازی های دیگری نظیر سبدک یگابرم (شبیه گل یا پوچ امروزی)، «قند می شکنم» (در فضای اتاق انجام می شد) برگزار می شد که علاوه بر جنبه سرگرمی، حضور دهن افراد را نیز تقویت می کرد.
وی توضیح داد: فرهنگ و آیین های یلدا امروز تغییراتی داشته اما هنوز حیات دارد بستری برای تقویت ارتباطات عاطفی و دوستی ها است.
«مریم نوری زاده» از بانوان ساکن ساوه نیز در مورد برگزاری آیین های شب یلدا در ساوه، گفت: کارکرد یلدا در تقویت روابط بین خانواده ها است و این مهم هنوز در خانواده ها باقوت برگزار می شود.
وی افزود: رجوع به دیوان حافظ در این شب جایگاه خاصی در خانواده ما دارد و با طلب شادی برای روح حافظ از اشعار او برای آینده بهره می گیریم.
به گفته او، ضرب المثل و شعر خوانی که یکی از آداب مرسوم در این شب است که در سال های قدیم کمرنگ تر شده که دلیل آن رونق فضای مجازی است و باید متولیان فرهنگی برای زنده نگه داشتن این سنت های ارزشمند تدبیری ویژه بیندیشند.
نوری زاده ادامه داد: با نزدیک شدن به شب یلدا، مردم به فکر خرید و تدارک می افتند اما وضعیت اقتصادی و گرانی سبب شده خوراکی هایی نظیر آجیل از سفره یلدا حذف شود.
**بازار یلدا در ساوه تحت نظارت است
اما این روزها بازار فروش هندوانه، انار و سایر خشکبار بسیار داغ است و شهروندان توقع نظارت جدی و قاطع بر قیمت ها را دارند.
رئیس اتحادیه صنف میوه و تره بار ساوه در گفت و گو با ایرنا، اظهار کرد: در اتاق اصناف ساوه گروه ویژه ای تحت عنوان بازرسی شب یلدا تشکیل شده و بازرسی های بازار نزدیک به این شب به شکل ویژه دنبال می شود.
«سید رضا ابطحی» افزود: قیمت هر کیلوگرم هندوانه ممتاز در بازار ساوه اکنون بین 40 تا 45 هزار ریال است و نسبت به سال گذشته 10 درصد افزایش قیمت داشته است.
ابطحی افزود: بهترین نوع انار ساوه با اندازه متوسط نیزبا نرخ هر کیلوگرم 50 هزار ریال در میدان میوه و تره بار به فروش می رسد.
وی گفت: مشکلی در عرضه و میزان موجودی میوه در بازار ساوه وجود ندارد و قیمت ها نیز افزایش چندانی نداشته اند اما قیمت موز به دلیل وارداتی بودن و نوسانات قیمت ارز، شیب تندی داشته است.
رئیس اتحادیه صنف قنادان، آجیل و خشکبار ساوه نیز بیان کرد: بازرسی ها و نظارت بر بازار به طور روزانه با همکاری اتاق اصناف و اداره صنعت، معدن و تجارت انجام می شود.
«رضا اسماعیلی» اظهار داشت: قیمت آجیل و تنقلات نسبت به سال های پیش افزایش زیادی داشته است و نرخ گذاری نیز در شهرستان انجام نمی شود و رویه به این صورت است که کاسبان، اقلام را طبق فاکتور خریداری و با افزایش 10 درصدی به فروش می رساند.
وی افزود: با اینکه امسال صادرات پسته نبوده اما قیمت این محصول نسبت به سال قبل حدود 200 درصد افزایش داشته و هر کیلوگرم پسته در بازار بین یک میلیون و 800 هزار ریال تا 2 میلیون و 300 هزار ریال به فروش می رسد.
اسماعیلی معتقد است: بخشی از این افزایش قیمت به نوسانات ارزی و بخشی دیگر نیز به دلیل سوء استفاده سودجویان بر می گردد که گاه نزدیک به هزار تن پسته در سردخانه ها انبار می کنند.
رئیس اتحادیه صنف قنادان، آجیل و خشکبار ساوه از مردم خواست هرگونه تخلفی در مورد گرانفروشی، کم فروشی را با شماره تلفن 42215514-086 اطلاع دهند.
9921/6539/6013/
گزارش از سمیرا عارفی مجد
یلدا واژه ای سریانی به معنای تولید و زایش خورشید است که در ایران قدمتی هشت هزار ساله دارد و در سال 1388 خورشیدی در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده و در سال 2015 میلادی نیز مورد توجه سازمان یونسکو قرار گرفته است.
ساوه از دیرباز میزبان آیین های یلدایی بوده و با آداب و سنن محلی رنگ و لعاب خاصی را به این رسم داده و بخشی از داشته های فرهنگی ناب این منطقه محسوب می شود.
«علی سلطان محمدی» که یک نظامی بازنشسته و اهل بخش نوبران ساوه است در مورد حال و هوای یلدایی ساوجی ها در گذشته، گفت: ساوه در گذشته های نه چندان دور زمستان های سرد و پرفی داشت و شب یلدا با همه سردی و برودتش در محفل خانوادگی بزرگان فامیل با گرما و شور فوق العاده ای همراه بود.
وی افزود: ساوجی ها در شب چله در خانه بزرگ فامیل گرد کرسی چوبی جمع می شدند و حافظ و شاهنامه و قصه و متل تعریف می کردند.
به گفته این شهروند، کدبانوهای ساوجی نیز در شب اول زمستان سینی حاوی انواع تنقلات فراهم کرده و روی کرسی می گذاشتند و تکریم میهمان و پیوند اعضای فامیل هدیه بود که یلدا در نهایت صداقت و سادگی به خانواده ها ارزانی می کرد.
سلطان محمدی گفت: در باور مردمان این دیار یاری رسانی به محرومان و بخشش در شب یلدا خوش یمن بود و به همین خاطر نوجوان با رفتن بر بام های منازل می رفتند و انداختن شال از هواکش بام ها از صاحب خانه مقداری تنقلات برای برکت زمستانشان هدیه می گرفتند و صاحبخانه نیز حضور میهمانان را فراز خانه اش به فال نیک می گرفت.
«زیور محمودی» یکی دیگر از شهروندان ساوه در خصوص رسوم یلدایی این خطه گفت: رسمی در مناطق روستایی ساوه وجود داشته که از آن به نام «اتلیک شامو » یاد می کردند و برای ادای این رسم در فصل تابستان گوسفندی از میان گله نشان می شد و تا شب اول زمستان پروار شده و برای شام اهالی خانواده و فامیل قربانی می شد و غذاهای لذیذ و متنوعی از گوشت و احشای آن نصیب میهمانان .
این شهروند وی ادامه داد: ساوه به نام شهر انار شهرت دارد و دانه های الماس سرخ همواره مزین کننده خوان یلدایی مردمان این دیار بوده است.
محمودی توضیح داد: علاوه بر انار از بین میوه ها هندوانه، کدو حلوایی و لبو پای ثابت شب یلدا بودند و نان قندی، گندم برشته و مخلوط برف و شیره انگور از خوراکی های این شب به شمار می رفتند.
وی اضافه کرد: در این شب مسن ترها قصه های زندگی خود و روایاتی از گذشته تعریف می کردند و تجربه هایشان را در اختیار اطرافیان قرار می دادند.
«یوسف شهباز» از فرهنگی های بازنشسته ساوه نیز گفت: شب یلدا در ساوه فرصتی بود برای دور هم جمع شدن و برطرف کردن کدورت ها و آشتی دادن افرادی که از هم دلگیر بودند.
وی افزود: ساوجی ها آخرین هندوانه و خربزه هایی که در فصل تابستان می ماند را زیر خاک می کردند و به دلیل سردی هوا، میزان ماندگاری آنها طولانی می شد و در شب چله استفاده می کردند.
این شهروند ساوجی خاطرنشان کرد:تازه دامادها نیز همراه خانواده و نزدیکان خود با هدیه، «خوانچه» به انضمام خوراکی و پارچه برای ادای مراسم «شب چلگی» راهی خانه عروس می شدند که این رسم هنوز هم پابرجاست.
شهباز تصریح کرد: باسوادان و افراد سالخورده خانواده ها در آیین یلدایی اشعار شاهنامه، داستان های شیرین حسین کرد شبستری و امیر ارسلان نامدار، قمر و وزیر می خواندند و موضوع این قصه ها اغلب روایتگر تقابل خوبی با بدی، روح پاک و پلیدی ها بود که بدین شکل در روح و اندیشه کودکان و نوجوانان تزریق می شد و تاثری مثبت داشت.
به گفته این محقق، در شب یلدا و قبل از شروع آیین، بازی هایی از قبیل تندور بازی، کش ملقی، بیردنبیل که همراه با شعرخوانی در محیط باز بود اجرا می شد ضمن اینکه بازی های دیگری نظیر سبدک یگابرم (شبیه گل یا پوچ امروزی)، «قند می شکنم» (در فضای اتاق انجام می شد) برگزار می شد که علاوه بر جنبه سرگرمی، حضور دهن افراد را نیز تقویت می کرد.
وی توضیح داد: فرهنگ و آیین های یلدا امروز تغییراتی داشته اما هنوز حیات دارد بستری برای تقویت ارتباطات عاطفی و دوستی ها است.
«مریم نوری زاده» از بانوان ساکن ساوه نیز در مورد برگزاری آیین های شب یلدا در ساوه، گفت: کارکرد یلدا در تقویت روابط بین خانواده ها است و این مهم هنوز در خانواده ها باقوت برگزار می شود.
وی افزود: رجوع به دیوان حافظ در این شب جایگاه خاصی در خانواده ما دارد و با طلب شادی برای روح حافظ از اشعار او برای آینده بهره می گیریم.
به گفته او، ضرب المثل و شعر خوانی که یکی از آداب مرسوم در این شب است که در سال های قدیم کمرنگ تر شده که دلیل آن رونق فضای مجازی است و باید متولیان فرهنگی برای زنده نگه داشتن این سنت های ارزشمند تدبیری ویژه بیندیشند.
نوری زاده ادامه داد: با نزدیک شدن به شب یلدا، مردم به فکر خرید و تدارک می افتند اما وضعیت اقتصادی و گرانی سبب شده خوراکی هایی نظیر آجیل از سفره یلدا حذف شود.
**بازار یلدا در ساوه تحت نظارت است
اما این روزها بازار فروش هندوانه، انار و سایر خشکبار بسیار داغ است و شهروندان توقع نظارت جدی و قاطع بر قیمت ها را دارند.
رئیس اتحادیه صنف میوه و تره بار ساوه در گفت و گو با ایرنا، اظهار کرد: در اتاق اصناف ساوه گروه ویژه ای تحت عنوان بازرسی شب یلدا تشکیل شده و بازرسی های بازار نزدیک به این شب به شکل ویژه دنبال می شود.
«سید رضا ابطحی» افزود: قیمت هر کیلوگرم هندوانه ممتاز در بازار ساوه اکنون بین 40 تا 45 هزار ریال است و نسبت به سال گذشته 10 درصد افزایش قیمت داشته است.
ابطحی افزود: بهترین نوع انار ساوه با اندازه متوسط نیزبا نرخ هر کیلوگرم 50 هزار ریال در میدان میوه و تره بار به فروش می رسد.
وی گفت: مشکلی در عرضه و میزان موجودی میوه در بازار ساوه وجود ندارد و قیمت ها نیز افزایش چندانی نداشته اند اما قیمت موز به دلیل وارداتی بودن و نوسانات قیمت ارز، شیب تندی داشته است.
رئیس اتحادیه صنف قنادان، آجیل و خشکبار ساوه نیز بیان کرد: بازرسی ها و نظارت بر بازار به طور روزانه با همکاری اتاق اصناف و اداره صنعت، معدن و تجارت انجام می شود.
«رضا اسماعیلی» اظهار داشت: قیمت آجیل و تنقلات نسبت به سال های پیش افزایش زیادی داشته است و نرخ گذاری نیز در شهرستان انجام نمی شود و رویه به این صورت است که کاسبان، اقلام را طبق فاکتور خریداری و با افزایش 10 درصدی به فروش می رساند.
وی افزود: با اینکه امسال صادرات پسته نبوده اما قیمت این محصول نسبت به سال قبل حدود 200 درصد افزایش داشته و هر کیلوگرم پسته در بازار بین یک میلیون و 800 هزار ریال تا 2 میلیون و 300 هزار ریال به فروش می رسد.
اسماعیلی معتقد است: بخشی از این افزایش قیمت به نوسانات ارزی و بخشی دیگر نیز به دلیل سوء استفاده سودجویان بر می گردد که گاه نزدیک به هزار تن پسته در سردخانه ها انبار می کنند.
رئیس اتحادیه صنف قنادان، آجیل و خشکبار ساوه از مردم خواست هرگونه تخلفی در مورد گرانفروشی، کم فروشی را با شماره تلفن 42215514-086 اطلاع دهند.
9921/6539/6013/
گزارش از سمیرا عارفی مجد
کپی شد