استان مازندران یکی از مناطق کهن ایران با رسم و رسوم سنتی شیرین و خاصه بوم منطقه است که در بسیاری زمینه ها و ابعاد از زبان و موسیقی گرفته تا لباس و آیین برای خود شناسنامه ای قطور دارد.
لباس یک منطقه باورها، عقاید، ارزش های مذهبی و فرهنگی و اجتماعی را در خود به همراه دارد که خود گویا و ابزار شناخت فرهنگ یک منطقه به عنوان اساس ماندگاری یک ملت است.
از شاخصه های قابل توجه لباس محلی مازندران ، جذابیت و زیبایی به دلیل استفاده از طرح های مورد پسند و رنگ های شاد و جذاب و در عین حال پوشیدگی لباس برای زنان در عین دست و پاگیرنبودن هنگام کار و فعالیت و برای مردان نیز طراحی و دوخت مطابق با نوع کار و براساس فصل فعالیت است.
یکی از اقدامات شایسته ای که طی سالیان اخیر علیرغم کمرنگ شدن آداب و رسوم اصیل و کهن و تغییر و تحولات فرهنگی محسوس و در عین حال ناگوار، در جلسات و مراسمات بویژه رسمی استان مازندران قابل توجه و پسندیدنی است اجرای بخش های متنوع فرهنگی از سوی هنرمندان مازندرانی با لباس های سنتی این منطقه است.
تقریبا بدون استثنا در تمامی مراسم ها چه در بخش اجرای موسیقی و یا برنامه های دیگر هنرمندان با لباس محلی ظاهر می شوند تا علاوه بر تنوع و جذابیت موجب حفظ و انتقال آن به نسل بعد، ترویج استفاده دوباره از این نوع لباس ها و نیز انتقال بخشی از فرهنگ به مخاطبان غیربومی جلسات باشد.
بسط و انجام این اقدام جالب توجه و در عین حال فرهنگی در دیگر مناطق کشور که دارای فرهنگ بومی متمایز و خاص و سنتی کهن هستند می تواند التیامی بر اندام زخم خورده کتاب سنت های گذشتگان باشد تا لباس های پر از حکایت نسل ها گذشته تنها به تن پوشی چند ساعته برای قرار گفتن در قاب عکس یادگاری تبدیل نشود.
تن پوش زنان مازندرانی شامل ؛ دامن پرچین و کوتاه به نام ' شلیته ' یا چرخی شلوار، تمبان یا پشمبال (نوعی شلوار با الگوی ساده به رنگ تیره)، نیم ساق، جومه (پیراهن و دامن یک سره از شانه تا زیر زانو)، نیم تنه (جلیقه به شکل جلیقه‌های مردانه با یقه هفت یا گرد و جلو باز )، کلیجه (کتی بلند و معمولا از جنس مخمل رنگی همراه با یراق دوزی و سکه‌های عراقی و رضاشاهی)، چادر شو (چادر شب مربع شکلی را سه گوش کرده دور کمر در پشت گره می‌زنند)، چارقد، مندل (سربندی از جنس کتان که آن را سه گوشه و روی چارقد استفاده می‌کنند) ، سراقوچ (نوعی کلاه زنانه از پارچه نخی یا الگویی مشابه کلاه نوزاد که برای نگهداری گیسوان بافته شده به کار می‌رود)، گیس بند ، کوش (در گویش محلی به کفش می‌گویند جنس آن از چرم دباغی شده و به رنگ‌های قهوه‌ای و مشکی بود)، گالش، چاروق (کفش مشترک مردان وزنان است)، پاتوئه (شال بلند ابریشمی است که دور پا پیچیده می‌شود و با کمک ریسمان‌های بلندی آن را می‌بندند) و قلدون یا گلوبند است .
تن‌پوش مردان مازندرانی نیز نیم تنه (جلیقه به شکل جلیقه‌های مردانه با یقه هفت یا گرد و جلو باز است و چند دکمه می‌خورد)، جرب (جوراب ویژه چوپان‌ها)، کوش (گیوه)، شیخی کوش ، چوموشک یا چموشک (کفشی با کفی از چرم گاو و پاشنه نعل آهنی که تا مچ پا بود و در همه فصول استفاده می‌شد) و چاروق سنتی‌ترین کفش این ناحیه که معمولاً با پاتوئه استفاده می‌شود و جنس آن چرم و دارای بندهای بلند برای بستن دور پا است.
فاطمه رحمتی - خبرنگار ایرنا مرکز ساری
انتهای پیام لباس یک منطقه باورها، عقاید، ارزش های مذهبی و فرهنگی و اجتماعی را در خود به همراه دارد که خود گویا و ابزار شناخت فرهنگ یک منطقه به عنوان اساس ماندگاری یک ملت است.
از شاخصه های قابل توجه لباس محلی مازندران ، جذابیت و زیبایی به دلیل استفاده از طرح های مورد پسند و رنگ های شاد و جذاب و در عین حال پوشیدگی لباس برای زنان در عین دست و پاگیرنبودن هنگام کار و فعالیت و برای مردان نیز طراحی و دوخت مطابق با نوع کار و براساس فصل فعالیت است.
یکی از اقدامات شایسته ای که طی سالیان اخیر علیرغم کمرنگ شدن آداب و رسوم اصیل و کهن و تغییر و تحولات فرهنگی محسوس و در عین حال ناگوار، در جلسات و مراسمات بویژه رسمی استان مازندران قابل توجه و پسندیدنی است اجرای بخش های متنوع فرهنگی از سوی هنرمندان مازندرانی با لباس های سنتی این منطقه است.
تقریبا بدون استثنا در تمامی مراسم ها چه در بخش اجرای موسیقی و یا برنامه های دیگر هنرمندان با لباس محلی ظاهر می شوند تا علاوه بر تنوع و جذابیت موجب حفظ و انتقال آن به نسل بعد، ترویج استفاده دوباره از این نوع لباس ها و نیز انتقال بخشی از فرهنگ به مخاطبان غیربومی جلسات باشد.
بسط و انجام این اقدام جالب توجه و در عین حال فرهنگی در دیگر مناطق کشور که دارای فرهنگ بومی متمایز و خاص و سنتی کهن هستند می تواند التیامی بر اندام زخم خورده کتاب سنت های گذشتگان باشد تا لباس های پر از حکایت نسل ها گذشته تنها به تن پوشی چند ساعته برای قرار گفتن در قاب عکس یادگاری تبدیل نشود.
تن پوش زنان مازندرانی شامل ؛ دامن پرچین و کوتاه به نام ' شلیته ' یا چرخی شلوار، تمبان یا پشمبال (نوعی شلوار با الگوی ساده به رنگ تیره)، نیم ساق، جومه (پیراهن و دامن یک سره از شانه تا زیر زانو)، نیم تنه (جلیقه به شکل جلیقه‌های مردانه با یقه هفت یا گرد و جلو باز )، کلیجه (کتی بلند و معمولا از جنس مخمل رنگی همراه با یراق دوزی و سکه‌های عراقی و رضاشاهی)، چادر شو (چادر شب مربع شکلی را سه گوش کرده دور کمر در پشت گره می‌زنند)، چارقد، مندل (سربندی از جنس کتان که آن را سه گوشه و روی چارقد استفاده می‌کنند) ، سراقوچ (نوعی کلاه زنانه از پارچه نخی یا الگویی مشابه کلاه نوزاد که برای نگهداری گیسوان بافته شده به کار می‌رود)، گیس بند ، کوش (در گویش محلی به کفش می‌گویند جنس آن از چرم دباغی شده و به رنگ‌های قهوه‌ای و مشکی بود)، گالش، چاروق (کفش مشترک مردان وزنان است)، پاتوئه (شال بلند ابریشمی است که دور پا پیچیده می‌شود و با کمک ریسمان‌های بلندی آن را می‌بندند) و قلدون یا گلوبند است .
تن‌پوش مردان مازندرانی نیز نیم تنه (جلیقه به شکل جلیقه‌های مردانه با یقه هفت یا گرد و جلو باز است و چند دکمه می‌خورد)، جرب (جوراب ویژه چوپان‌ها)، کوش (گیوه)، شیخی کوش ، چوموشک یا چموشک (کفشی با کفی از چرم گاو و پاشنه نعل آهنی که تا مچ پا بود و در همه فصول استفاده می‌شد) و چاروق سنتی‌ترین کفش این ناحیه که معمولاً با پاتوئه استفاده می‌شود و جنس آن چرم و دارای بندهای بلند برای بستن دور پا است.
فاطمه رحمتی - خبرنگار ایرنا مرکز ساری
کپی شد
