نامش عذرا و ۳۵ ساله است با اینکه خودش عجله دارد و پایی که به پای دلش نمی دود تا او از نماز جا نماند به من که می رسد خم می شود و با تاکید و در عین حال با شتاب می گوید اینجا نشین خیلی سرده بیا داخل بیا داخل و می رود تا به صف نماز برسد.
سختی در گام برداشتنهایش که با پستی و بلندهای نامناسب شهر سختر هم شده است، باعث نشده تا از اراده او برای شرکت در نماز جمعههای که می گوید به او آرامش می دهد و احساس در جمع بودن را تجربه می کند را بگیرد.
نماز که تمام می شود فرصتش آزادتر است تا از سختی های کوچه و خیابان ها و معابری بگوید که گاه ترجیح می دهد درخانه بماند چون سختی های بیرون رو تاب ندارد اما می گوید از نماز جمعه نمی تواند بگذرد.
از روستایی در شمال بروجرد آمده، مناعت طبع و اصالت ذاتی اش خیلی به او اجازه نمی دهد مستقیم از سختی هایش بگوید فقط به این اکتفا می کند که چاله ها و پستی و بلندی های خیابان ها گذر هر روزمان است و برایمان عادی می شود هر چند گاه گداری هم به ستوه بیاییم اما می گذریم.
زهرا صدیق دختر نوجوانی که از ناحیه اندام حرکتی هر ۲ پا معلولیت دارد و رفتن به مدرسه و تحصیل را با تمام مشقت هایش دوست دارد، می گوید: هر روز با ویلچر می رود و سختی های فراوانی برای عبور از موانع دارد.
زهرا می گوید: موانع و مناسب سازی هایی که انجام نشده باعث می شود افرادی همچون او همیشه وابسته به دیگران باشند و لاجرم در این مسیر هر روزه حتما باید پدر یا مادر او را همراهی کنند.
این دختر نوجوان میگوید: بی توجهی به مناسبسازی سختی های زیادی در رفت و آمد معلولان ایجاد کرده است، مشکلاتی که گاه با ایجاد یا اصلاح یک پل و ایجاد یک رمپ استاندارد و نه فقط ارائه کاری از سر رفع تکلیف می توان راه معلولان را هموار کرد تا ناچار به خانه ماندن نشوند.
علیرضا ۴۱ ساله که او نیز در یکی از پاهایش معلولیت دارد، میگوید: عبور از موانع و سختی های کوچه و خیابان های شهر را ما بر اثر تکرار تمرین کرده ایم ولی قبول باید کرد معلولان حتی اگر گذر هر روزه شان هم باشد و تعادل را تمرین کرده باشند همه اینها نشان دهنده تلاش آنها برای وابسته نبودن و روی پای خود ایستادن است.
وی افزود: نباید آنکه نقصی در اعضای حرکتی اش دارد تا ابد خانه نشین شود در حالی که مسوولان با نگاهی از سر وظیفه باید مشکلات معلولان به خصوص در حوزه مناسب سازی را حل کنند تا با فراهم کردن فرصت های برابر برای آنها زمینه رشد و پیشرفت معلولان را فراهم کنند.
علیرضامی گوید: امثال ما و با درجه معلولیتی در حد من، هنوز هم می توانیم راه برویم اگر این خیایان ها بهتر می شدند اگر برخی ادارات که ما سر و کارمان به آنها می افتد برای راحتی رفت و آمد ما فکری می کردند.
حسن صدیق که او نیز در اندام حرکتی دچار معلولیت خفیف است، می گوید: یکی از عمده ترین مشکلات معلولان ، ناتوانی در استفاده از عابربانک ها و دسترسی به بانک ها است اما هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
وی افزود: نصب رمپ استاندارد را هم رعایت نمی کنند بطوریکه گاه از آنچنان شیبی برخوردار هستند که قابل استفاده نیستند یا اینکه یک فرد سالم هم بسختی می تواند معلول را از آن عبور دهد.
صدیق گفت: گذاشتن یک رمپ کنار پله ها در برخی ادارات و موسسات و بانک یک ضرورت است که نه فقط معلولان بلکه سالمندان نیز با وجود رمپ راحت تر خواهند بود که متاسفانه رعایت نمی شود.
وی بیان کرد: شرایط عبور و مرور برای معلولان آنقدر سخت شده که در بسیاری مواقع مگر در صورت ضرورت از خانه بیرون بیایند که تداوم این وضعیت به انزوای آنها از اجتماع می انجامد.
مناسب سازی مهمترین دغدغه معلولین
بنا بر گفته مدیر کل بهزیستی لرستان در شرایط فعلی مناسبسازی دغدغه اصلی معلولین است؛ بیش از ۹۸ هزار مترمربع از معابر استان مناسب سازی شده اما بیش از مناسب سازی فیزیکی به مناسبسازی فرهنگی نیاز داریم.
فاطمه زهرا توکلی گفت: به لحاظ شیوع معلولیت جزء ۱۰ استان اول کشور هستیم و هم اکنون از مجموع ۴۹ هزار معلول در استان ۲۰ هزار نفر شدید و بسیار شدید هستند.
وضعیت نامناسب مناسب سازی در بروجرد
معاون استاندار لرستان و فرماندار بروجرد در خصوص وضعیت مناسب سازی در این شهرستان بیان کرد: بنا بر مصوبات جلسات متعدد کمیته مناسب سازی، بسیاری از ادارات و بانک ها و دستگاه های مختلف باید مقررات مناسب سازی را رعایت می کردند تا معلولان امکان دسترسی داشته باشند در حالیکه هنوز مشاهدات نشان می دهد بطور عملی کاری انجام نشده است.
وی با انتقاد از جلسات بی نتیجه در خصوص مناسب سازی در بروجرد اظهارداشت: اینکه صرفا به برگزاری جلسه ای اکتفا شود و الزامی برای انجام مصوبات آن جلسات نباشد باعث می شود این جلسات هیچ بازخوردی برای بهبود وضعیت رفت و آمد معلولان نداشته باشد.
هنوز معلولین در خیایان ها سردرگم می شوند
رییس اداره بهزیستی بروجرد نیز در این زمینه اضافه کرد: موضوع مناسب سازی در بروجرد از سال ۹۱ آغاز شده تا بتوان مبلمان شهری را به گونه تغییر داد و یا طراحی کرد تا معلولان امکان استفاده مناسب را داشته باشند و شهرداری متولی اصلی این کار است و سایر ادارات هم البته وظایفی دارند.
کرم رضا پیردایه بیان کرد: شهرداری اقدامات خوبی انجام داده اما کافی نیست بطوری که می توان گفت هنوز ۵۰ درصد مشکلات در حوزه مناسب سازی برای معلولان هم مرتفع نشده است که باید همه ادارات به وظایف خود عمل کنند.
وی ادامه داد: خط ویژه نابینایان، موزائیک های سکه ای و اصلاح برخی پل ها گاه نیاز به هزینه زیادی ندارد ؛ بخش هایی از کار در خیابان ها انجام شده و تا نقطه ای به دلیل مشکلاتی اعم از جابجایی ها و نبود مدیریت و هزینه کافی کار رها شده است.
نگاه از سر رفع تکلیف به مناسب سازی
رییس اداره بهزیستی بروجرد ادامه داد: تنها چند متر ادامه دادن خط ویژه نابینایان و یا موزائیک ها سکه ای می توان معلول را به مسیری دیگر هدایت کرد ولی کار نیمه تمام رها شده و معلول سردرگم می ماند که مسیر را چگونه ادامه دهد.
کرم رضاپیردایه با انتقاد از شیوه تعبیه برخی رمپ ها گفت: برخی ادارات رمپ هایی را ایجاد کرده اند اما از چنان شیبی برخوردار هستند که عملا امکان استفاده از آنها وجود ندارد که نشان می دهد صرفا برای رفع تکلیف کاری انجام داده اند.
کند شدن روند مناسب سازی در بروجرد
معاون خدمات شهری، شهرداری بروجرد افزود: از ابتدای امسال تا کنون ۱۱ هزار متر مربع در خیابان های متعدد شهر بروجرد مناسب سازی شده است و سال گذشته نیز ۴۰ هزار متر مربع انجام شد.
سیروس پاپی گفت: از ابتدا فعالیت کمیته مناسب سازی تا کنون ۹۰۰ مورد اخطار به نهادهای و دستگاه های مختلف در خصوص مناسب سازی انجام شده و طی ۲ سال اخیر نیز ۱۰۰ مورد اخطار داده شده است.
وی با اشاره به اخطارهایی که به بانک ها، ادارات و کاسب های خیابان ها و معابر داده شده است، افزود: بیشتر نارضایتی معلولان از وضیعت بانکها است که عملا به دلیل رعایت نکردن اصول مناسب سازی دسترسی به هیچ بانکی برای معلولان در بروجرد فراهم نیست.
ادارات فاقد ورودی مناسب برای معلولان هستند
پاپی افزود: ۹۰ درصد ادارات نیز ورودی نامناسبی برای استفاده معلولان دارند که اگر بانک و ادارات بتوانند این مشکلات خود را حل کنند در بخش معابر، خیابان ها و اماکن عمومی همچون پارک ها شهرداری می تواند بصورت ویژه کار مناسب سازی را انجام دهد.
به هر روی معلولیت یک تهدید بالقوه است، تصادف، سقوط از ارتفاع و حوادث کار همیشه وجود دارد و سالمندان، کودکان و بانوان در مقاطعی کم‌توان می‌شوند، بر این اساس امر مناسبسازی باید به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و نظارت مستقیم مهندسان ناظر این حساسیت را ایجاد می کند تا ضوابط مناسبسازی رعایت شود.
معلولیت اتفاق دور از انتظاری نیست آن هم در شرایطی که تمام افراد در معرض انواع بیماری ها، حوادث و تصادفات قرار دارند و پایان این حوادث نیز همیشه مرگ نیست، از کار افتادگی بخشی از عواقب این حوادث و بیماری ها می تواند باشد؛ بنابراین رعایت ضوابط و اصول مناسب سازی، مساله ای است که باید بعنوان یک اولویت همیشه مورد توجه قرار گیرد.
