به گزارش ایرنا، از کرانه های زرد فام خورشید که از سراوان سیستان و بلوچستان سر برآورده و روز را زودتر از همه جا در ایران اسلامی آغاز می کند تا سرخ فام غروب خورشید در موج های خروشان عمان چابهار و بادهای 120 روزه و تابش عمود خورشید در سیستان، این استان را به گنجینه توانمند طبیعی تبدیل کرده که با همتی بلند می توان از آن انرژی فراوانی تولید کرد.
شرایط جغرافیایی، منابع و آب و هوای سیستان و بلوچستان در کنار وسعت آن سبب شده تا طبیعت این منطقه نقش مهمی از زندگی مردم آن باشد و هرگز در گذر سالها کمرنگ نشود.
گرچه کشاورزی، صنعت، حمل و نقل، تجارت و روابط مرزی در سالهای اخیر رشد چشمگیری در این استان داشته اما برخی از ظرفیت های آن از جمله انرژی های تجدید پذیر مغفول مانده و نیاز به توجه بیشتری دارد.
از منابع اصلی انرژی های تجدیدپذیر می توان به انرژی باد و نور خورشید اشاره کرد که حجم عظیمی از آن در شمال و جنوب سیستان و بلوچستان نهفته است.
*انرژی تابشی و باد در دسترس ترین منابع تجدید پذیر
منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز هم مرز با کشور افغانستان بوده و سالها قبل طعم تلخ خشکسالی طولانی مدت را تجربه کرده و هنوز نیز با گذشت حدود 20 سال بار آن را به دوش می کشد.
گرچه آب و سرسبزی از این منطقه رخت بربسته اما بادهای معروف 120 روزه (که اینک از 160 روز هم بیشتر شده) و نیز تابش مستقیم نور خورشید در آن یادگاری از هزاران سال شکل گیری این منطقه است بطوری که نحوه ساخت و ساز منازل در شهر سوخته با قدمتی 6 هزار ساله و بسیاری دیگر از میراث فرهنگی این منطقه گواه این ادعاست.
بر اساس گزارش ها، شمال سیستان و بلوچستان ایده آل ترین منطقه تابشی است که بر اساس اطلس نقشه خورشید ایران که توسط سازمان انرژی های نو تهیه شده، این منطقه در هر متر مربع بین 2.5 تا 4.5 کیلو وات ساعت و نیز بر اساس آمار اطلس ماهواره ای ناسا از 6 تا هشت کیلو وات ساعت تابش دریافت می کند.
تابش خورشید در این منطقه تقریبا عمود بوده و به گفته کارشناسان گاه در برخی ایام تابستان دما در آن تا بیش از 54 درجه نیز می رسد، گرمای هوا در این منطقه چنان زیاد است که بسیاری از مردم آن در فصل تابستان و ایام تعطیلی مدارس به سایر شهرستانهای این استان و گاه خارج از استان سفر می کنند.
منطقه سیستان از دیرباز با بادهای 120 روزه خود معروف بوده که بر اساس شواهد موجود این پدیده در طول تابستان رخ می دهد، اما باید توجه داشت که وزش باد تنها محدود به 120 روز نیست بلکه در این مدت بصورت مداوم و با شدت زیاد می وزد در حالی که در سایر فصل های سال نیز وزش باد در منطقه وجود دارد و به گفته برخی افراد بومی، حدود 80 درصد ایام سال باد در حال وزیدن است.
یکی از مردم منطقه سیستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این منطقه همواره شاهد 2 پدیده تند باد و گرمای زیاد هوا بوده است.
سلطان دهمرده صادق ادامه داد: سقف منازل قدیمی و اصیل سیستانی از گنبد هایی با بادگیرهای رو به شمال ساخته شده که می توان آثار آنها را در تمام روستاها و شهرهای این منطقه دید.
وی افزود: وجود اینگونه سقف ها به خوبی نشان می دهد که مردم برای بهره گیری از باد مداوم این منطقه به خوبی برنامه ریزی داشته اند.
وی تصریح کرد: گرمای هوا در این منطقه بسیار زیاد است و مردم نیز در گذشته برای مقابله با این گرما منازل خود را با خشت و گل می ساختند که در تابستان خنگ و در زمستان گرم است.
وی بیان کرد: این 2 مولفه یعنی باد و تابش مستقیم خورشید همواره در منطقه وجود داشته و هیچگاه از آنها به عنوان منابع انرژی استفاده نشده است.
وی خاطرنشان کرد: با استفاده از این منابع علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز منطقه سیستان، می توان مازاد آن را به افغانستان نیز صادر کرد.
با توجه به افزایش روز افزون نیاز به انرژی و نیز کاهش مداوم منابع تجدید ناپذیر مانند نفت و نبود سیستم گاز کشی در این استان، بهره گیری از ظرفیت های انرژی های تمام نشدنی و تجدید پذیر از یک سو می تواند نیاز مردم منطقه را رفع کرده و از سوی دیگر می توان از این انرژی ها برای صادرات و کسب درآمد استفاده کرد.
**ظرفیتی عظیم و تنها یک توربین بادی
منطقه سیستان با در اختیار داشتن این ظرفیت های بی نظیر تا کنون تجربه عملی مزارع انرژی های نو را نداشته و نیز هیچ سرمایه گذاری برای بهره گیری از این انرژی ها گام بر نداشته است.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه زابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: منطقه سیستان یکی از مستعدترین مناطق برای احداث مزارع انرژی های نو محسوب می شود.
هوشنگ ناظری ادامه داد: وجود بادهای مداوم و تابش مستقیم و عمود نور خورشید در این منطقه منابع بسیار مفیدی هستند که توجیه اقتصادی برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های نو را فراهم کرده است.
وی افزود: تنها یک توربین بادی در منطقه سیستان در شهر جدید رامشار وجود دارد که هزینه نصب آن در سالهای گذشته حدود 10 میلیارد ریال بوده است.
وی بیان کرد: تنها توربین بادی موجود در این منطقه بیشترین راندمان تولید انرژی را در سطح کشور دارد.
وی تصریح کرد: باوجود تبلیغات بسیار در این زمینه و نیز اختصاص اراضی مخصوص این کار و همچنین اعلام همکاری دولت برای احداث مزارع انرژی های نو در سیستان تا کنون سرمایه گذار مناسبی در این زمینه یافت نشده است.
فرماندار زابل خاطر نشان کرد: البته در فضای پسابرجام برخی از کشور های خارجی در این زمینه اعلام آمادگی کرده اند که هنوز مذاکرات با آنها ادامه دارد.
ناظری گفت: نمایندگان شرکت آلمانی سان فارمینگ به تازگی برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های خورشیدی از منطقه سیستان بازدید و رغبت خود را برای سرمایه گذاری در برخی نقاط اعلام کردند.
وی اظهار داشت: این هیات از محدوده های مختلف منطقه سیستان از جمله رامشار و شهرستان های نیمروز، زهک و زابل بازدید کرده و تا کنون برای سرمایه گذاری در دانشگاه زابل اعلام آمادگی کرده اند.
وی ادامه داد: نمایندگان این شرکت در حال بررسی زمین های پیشنهادی در شهرستان های زهک و نیمروز هستند.
وی افزود: شرکت سان فارمینک در حوزه استفاده از انرژی های خورشیدی و کشاورزی فعالیت دارد.
فرماندار شهرستان ویژه زابل تصریح کرد: هدف اصلی این شرکت استفاده از انرژی های خورشیدی در گلخانه ها و نیز آموزش افراد متخصص در این زمینه است.
ناظری خاطرنشان کرد: این شرکت از طریق دفتر جذب سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان معرفی و پیش از این هم بازدیدهایی از منطقه داشته است.
**الزام به تنظیم سند جامع انرژی های تجدیدپذیر
استاندار سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: باید منطقه ویژه اقتصادی انرژی های نو با مشخص شدن زون ها و برخورداری از معافیت ها و مشوق های ترغیبی بوسیله شرکت برق منطقه ای این استان راه اندازی شود.
علی اوسط هاشمی ادامه داد: تکمیل زیرساخت های مورد نیاز در محل زون های انرژی از جمله جاده دسترسی، جانمایی خط انتقال برق و دیگر بسترها باید از اولویت های این شرکت باشد.
وی افزود: تاکنون موافقت اصولی برای 36 زون انرژی های نو در سیستان و بلوچستان اخذ شده است.
وی تصریح کرد: دولت تدبیر و امید برای تبدیل سیستان و بلوچستان به مرکز انرژی های نو تمام تلاش خود را خواهد کرد.
استاندار سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: باید زمینه برای ورود بخش خصوصی به این عرصه از طریق مشوق های لازم آماده شود.
هاشمی بیان کرد: به منظور محقق شدن این اهداف باید زمین مورد نیاز با قیمت بسیار مناسبی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.
وی اظهار داشت: باید از ظرفیت های بیشمار سیستان و بلوچستان از جمله سواحل مواج دریای عمان، بیش از 150 روز باد با حداکثر سرعت 108 کیلومتر بر ساعت، گرمایش زمین و آفتاب دائمی برای تولید انرژی های نو بهترین استفاده را کرد.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: 11 هزار هکتار از زمین های مستعد به احداث زون انرژی های پاک اختصاص داده شده است.
ماندانا زنگنه ادامه داد: هم اینک ساخت 6 نیروگاه سیکل ترکیبی توسط بخش خصوصی و دولتی در استان در حال انجام است.
وی افزود: نیروگاه 880 مگاوات یونیت اینترنشنال توسط سرمایه گذار ترک در سه راهی دشتک در دست اقدام است که مجوز های محیط زیستی آن اخذ شده و عزم جدی برای احداث آن وجود دارد.
سیستان و بلوچستان با موقعیت خاص و توانمندی های بی نظیر خود می تواند به قطب تولید انرژی های پاک در ایران و حتی خاور میانه تبدیل شود که در صورت تحقق این هدف می توان مسیر جدیدی را برای کسب درآمد و کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی ایجاد کرد.
وجود 1100 کیلومتر مرز زمینی و 310 کیلومتر مرز دریایی با کشورهای افغانستان، پاکستان و حوزه دریای عمان ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات انواع محصولات تولیدی از جمله انرژی از سیستان و بلوچستان را فراهم کرده که با بهره گیری شایسته از این ظرفیت و توانمندی می توان جنوب شرق کشور را متحول کرد.
مناطق مرزی پاکستان و افغانستان با ایران بشدت نیازمند انرژی برق هستند و در صورت تولید این انرژی از باد و خورشید و دریا صادرات آن منبع درآمد و ارزآوری بسیار خوبی برای کشور است.
7311**6081 خبرنگار: اسماعیل مرادقلی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
شرایط جغرافیایی، منابع و آب و هوای سیستان و بلوچستان در کنار وسعت آن سبب شده تا طبیعت این منطقه نقش مهمی از زندگی مردم آن باشد و هرگز در گذر سالها کمرنگ نشود.
گرچه کشاورزی، صنعت، حمل و نقل، تجارت و روابط مرزی در سالهای اخیر رشد چشمگیری در این استان داشته اما برخی از ظرفیت های آن از جمله انرژی های تجدید پذیر مغفول مانده و نیاز به توجه بیشتری دارد.
از منابع اصلی انرژی های تجدیدپذیر می توان به انرژی باد و نور خورشید اشاره کرد که حجم عظیمی از آن در شمال و جنوب سیستان و بلوچستان نهفته است.
*انرژی تابشی و باد در دسترس ترین منابع تجدید پذیر
منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز هم مرز با کشور افغانستان بوده و سالها قبل طعم تلخ خشکسالی طولانی مدت را تجربه کرده و هنوز نیز با گذشت حدود 20 سال بار آن را به دوش می کشد.
گرچه آب و سرسبزی از این منطقه رخت بربسته اما بادهای معروف 120 روزه (که اینک از 160 روز هم بیشتر شده) و نیز تابش مستقیم نور خورشید در آن یادگاری از هزاران سال شکل گیری این منطقه است بطوری که نحوه ساخت و ساز منازل در شهر سوخته با قدمتی 6 هزار ساله و بسیاری دیگر از میراث فرهنگی این منطقه گواه این ادعاست.
بر اساس گزارش ها، شمال سیستان و بلوچستان ایده آل ترین منطقه تابشی است که بر اساس اطلس نقشه خورشید ایران که توسط سازمان انرژی های نو تهیه شده، این منطقه در هر متر مربع بین 2.5 تا 4.5 کیلو وات ساعت و نیز بر اساس آمار اطلس ماهواره ای ناسا از 6 تا هشت کیلو وات ساعت تابش دریافت می کند.
تابش خورشید در این منطقه تقریبا عمود بوده و به گفته کارشناسان گاه در برخی ایام تابستان دما در آن تا بیش از 54 درجه نیز می رسد، گرمای هوا در این منطقه چنان زیاد است که بسیاری از مردم آن در فصل تابستان و ایام تعطیلی مدارس به سایر شهرستانهای این استان و گاه خارج از استان سفر می کنند.
منطقه سیستان از دیرباز با بادهای 120 روزه خود معروف بوده که بر اساس شواهد موجود این پدیده در طول تابستان رخ می دهد، اما باید توجه داشت که وزش باد تنها محدود به 120 روز نیست بلکه در این مدت بصورت مداوم و با شدت زیاد می وزد در حالی که در سایر فصل های سال نیز وزش باد در منطقه وجود دارد و به گفته برخی افراد بومی، حدود 80 درصد ایام سال باد در حال وزیدن است.
یکی از مردم منطقه سیستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این منطقه همواره شاهد 2 پدیده تند باد و گرمای زیاد هوا بوده است.
سلطان دهمرده صادق ادامه داد: سقف منازل قدیمی و اصیل سیستانی از گنبد هایی با بادگیرهای رو به شمال ساخته شده که می توان آثار آنها را در تمام روستاها و شهرهای این منطقه دید.
وی افزود: وجود اینگونه سقف ها به خوبی نشان می دهد که مردم برای بهره گیری از باد مداوم این منطقه به خوبی برنامه ریزی داشته اند.
وی تصریح کرد: گرمای هوا در این منطقه بسیار زیاد است و مردم نیز در گذشته برای مقابله با این گرما منازل خود را با خشت و گل می ساختند که در تابستان خنگ و در زمستان گرم است.
وی بیان کرد: این 2 مولفه یعنی باد و تابش مستقیم خورشید همواره در منطقه وجود داشته و هیچگاه از آنها به عنوان منابع انرژی استفاده نشده است.
وی خاطرنشان کرد: با استفاده از این منابع علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز منطقه سیستان، می توان مازاد آن را به افغانستان نیز صادر کرد.
با توجه به افزایش روز افزون نیاز به انرژی و نیز کاهش مداوم منابع تجدید ناپذیر مانند نفت و نبود سیستم گاز کشی در این استان، بهره گیری از ظرفیت های انرژی های تمام نشدنی و تجدید پذیر از یک سو می تواند نیاز مردم منطقه را رفع کرده و از سوی دیگر می توان از این انرژی ها برای صادرات و کسب درآمد استفاده کرد.
**ظرفیتی عظیم و تنها یک توربین بادی
منطقه سیستان با در اختیار داشتن این ظرفیت های بی نظیر تا کنون تجربه عملی مزارع انرژی های نو را نداشته و نیز هیچ سرمایه گذاری برای بهره گیری از این انرژی ها گام بر نداشته است.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه زابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: منطقه سیستان یکی از مستعدترین مناطق برای احداث مزارع انرژی های نو محسوب می شود.
هوشنگ ناظری ادامه داد: وجود بادهای مداوم و تابش مستقیم و عمود نور خورشید در این منطقه منابع بسیار مفیدی هستند که توجیه اقتصادی برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های نو را فراهم کرده است.
وی افزود: تنها یک توربین بادی در منطقه سیستان در شهر جدید رامشار وجود دارد که هزینه نصب آن در سالهای گذشته حدود 10 میلیارد ریال بوده است.
وی بیان کرد: تنها توربین بادی موجود در این منطقه بیشترین راندمان تولید انرژی را در سطح کشور دارد.
وی تصریح کرد: باوجود تبلیغات بسیار در این زمینه و نیز اختصاص اراضی مخصوص این کار و همچنین اعلام همکاری دولت برای احداث مزارع انرژی های نو در سیستان تا کنون سرمایه گذار مناسبی در این زمینه یافت نشده است.
فرماندار زابل خاطر نشان کرد: البته در فضای پسابرجام برخی از کشور های خارجی در این زمینه اعلام آمادگی کرده اند که هنوز مذاکرات با آنها ادامه دارد.
ناظری گفت: نمایندگان شرکت آلمانی سان فارمینگ به تازگی برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های خورشیدی از منطقه سیستان بازدید و رغبت خود را برای سرمایه گذاری در برخی نقاط اعلام کردند.
وی اظهار داشت: این هیات از محدوده های مختلف منطقه سیستان از جمله رامشار و شهرستان های نیمروز، زهک و زابل بازدید کرده و تا کنون برای سرمایه گذاری در دانشگاه زابل اعلام آمادگی کرده اند.
وی ادامه داد: نمایندگان این شرکت در حال بررسی زمین های پیشنهادی در شهرستان های زهک و نیمروز هستند.
وی افزود: شرکت سان فارمینک در حوزه استفاده از انرژی های خورشیدی و کشاورزی فعالیت دارد.
فرماندار شهرستان ویژه زابل تصریح کرد: هدف اصلی این شرکت استفاده از انرژی های خورشیدی در گلخانه ها و نیز آموزش افراد متخصص در این زمینه است.
ناظری خاطرنشان کرد: این شرکت از طریق دفتر جذب سرمایه گذاری استانداری سیستان و بلوچستان معرفی و پیش از این هم بازدیدهایی از منطقه داشته است.
**الزام به تنظیم سند جامع انرژی های تجدیدپذیر
استاندار سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: باید منطقه ویژه اقتصادی انرژی های نو با مشخص شدن زون ها و برخورداری از معافیت ها و مشوق های ترغیبی بوسیله شرکت برق منطقه ای این استان راه اندازی شود.
علی اوسط هاشمی ادامه داد: تکمیل زیرساخت های مورد نیاز در محل زون های انرژی از جمله جاده دسترسی، جانمایی خط انتقال برق و دیگر بسترها باید از اولویت های این شرکت باشد.
وی افزود: تاکنون موافقت اصولی برای 36 زون انرژی های نو در سیستان و بلوچستان اخذ شده است.
وی تصریح کرد: دولت تدبیر و امید برای تبدیل سیستان و بلوچستان به مرکز انرژی های نو تمام تلاش خود را خواهد کرد.
استاندار سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: باید زمینه برای ورود بخش خصوصی به این عرصه از طریق مشوق های لازم آماده شود.
هاشمی بیان کرد: به منظور محقق شدن این اهداف باید زمین مورد نیاز با قیمت بسیار مناسبی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.
وی اظهار داشت: باید از ظرفیت های بیشمار سیستان و بلوچستان از جمله سواحل مواج دریای عمان، بیش از 150 روز باد با حداکثر سرعت 108 کیلومتر بر ساعت، گرمایش زمین و آفتاب دائمی برای تولید انرژی های نو بهترین استفاده را کرد.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: 11 هزار هکتار از زمین های مستعد به احداث زون انرژی های پاک اختصاص داده شده است.
ماندانا زنگنه ادامه داد: هم اینک ساخت 6 نیروگاه سیکل ترکیبی توسط بخش خصوصی و دولتی در استان در حال انجام است.
وی افزود: نیروگاه 880 مگاوات یونیت اینترنشنال توسط سرمایه گذار ترک در سه راهی دشتک در دست اقدام است که مجوز های محیط زیستی آن اخذ شده و عزم جدی برای احداث آن وجود دارد.
سیستان و بلوچستان با موقعیت خاص و توانمندی های بی نظیر خود می تواند به قطب تولید انرژی های پاک در ایران و حتی خاور میانه تبدیل شود که در صورت تحقق این هدف می توان مسیر جدیدی را برای کسب درآمد و کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی ایجاد کرد.
وجود 1100 کیلومتر مرز زمینی و 310 کیلومتر مرز دریایی با کشورهای افغانستان، پاکستان و حوزه دریای عمان ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات انواع محصولات تولیدی از جمله انرژی از سیستان و بلوچستان را فراهم کرده که با بهره گیری شایسته از این ظرفیت و توانمندی می توان جنوب شرق کشور را متحول کرد.
مناطق مرزی پاکستان و افغانستان با ایران بشدت نیازمند انرژی برق هستند و در صورت تولید این انرژی از باد و خورشید و دریا صادرات آن منبع درآمد و ارزآوری بسیار خوبی برای کشور است.
7311**6081 خبرنگار: اسماعیل مرادقلی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
کپی شد