مراسم بزرگداشت روز دانشجوی در دانشگاه تربیت مدرس با سخنرانی محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عبدالله رمضان زاده، سخنگوی دولت اصلاحات برگزار شد. بنابر اعلام قبلی این تشکل قرار بود بهزاد نبوی نیز به عنوان سخنران در مراسم حضور یابد که به دلیل پاره ای از ناهماهنگی ها حضور نایب رئیس مجلس ششم میسر نشد.
به گزارش خبرنگار جماران، اولین سخنران این مراسم محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بود.
وی سخن خود را اینگونه آغاز کرد: دانشگاه از بدو تاسیس در ایران با همه فراز و فرودها نقش پیش روانه خود را ایفا کرده و برای کشودن در های کشور به سمت آموزه های مدرن نقش خود را تا حد مناسبی ایفا کرده و در همه تحولات سیاسی کشور هم نقش پشگامی داشته است؛ به ویژه این نقش در پیروزی انقلاب نیز چشم گیر بوده است.
وی ادامه داد: همچنین پس از انقلاب نیز نقش پیشگامانه دانشگاه غیر قابل تردید است. امام در این باره فرمودند دانشگاه مبداأ همه تحولات است و اگر بخواهد در این کشور تحول، پیشرفت و توسعه ای اتفاق بیفتد نمیتوان راهی بجز دانشگاه برای آن تصور کرد. اما برای این اتفاق باید لوازم و زمینه های لازم فراهم باشد. چه از منظر سیاسی و چه از منظر اجتماعی و فرهنگی.
صادقی با تاکید بر اینکه آموزش حقی اساسی و بشری است گفت: همه احاد ملت حق دسترسی به امکانات آموزشی را دارند. فارغ از اصول مختلفی که به طور پراکنده به این اصل پرداخته است، اصل سی ام قانون اساسی آموزش را به عنوان حقی همگانی دانسته و بر این اساس دولت مکلف است برای هریک از آحاد ملت فارغ از مسائل جانبی این حق را فراهم کند.
وی ادامه داد: در قانون اساسی بسیاری از اصول عمومی هستند و تعبیر عام دارند. اصول ناظر بر برابری و مساوات، آزادی بیان، حق مسکن، انتخاب کار و به ویژه آموزش شمولیت عام دارند و من میخواهم تصریح کنم تمام ایرانیان صرف نظر از ویژگی های زبان، رنگ و مذهب از حق آموزش برخوردارد باشند.
نماینده مردم تهران تصریح کرد: بنابراین نمی توان کسی را از حق آموزش محروم کرد، حتی اگر پیرو مذهبی باشد که در قانون اساسی ذکر نشده است. به موجب اصل چهاردهم قانون اساسی هیچ دلیل برای محروم کردن فردی از آموزش وجود ندارد. بنابر این محدودیت هایی که به دلیل پیروی از مذهب خاص اعمال می شود خلاف قانون اساسی است.
وی همچنین با اشاره به مسائل مربوط به حقوق استخدامی گفت: متاسفانه قانونی که درسال 64 تحت عنوان مقررات انتظامی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها نوشته شده است، با موازین حقوقی چندان منطبق نیست، به ویژه در موردی که پیش از رسیدگی قضایی اجازه تعلیق را می دهد که در سالهای گذشته از این قانون سو استفاده هایی صورت گرفته است.
نماینده مردم تهران در ادامه با اشاره به روز قانون اساسی گفت: خوشبختانه با گذشت کمتر از یک سال از پیروزی انقلاب ما صاحب قانون اساسی شدیم. در بهمن 57 انقلاب پیروز شد و ما در آذر 58 صاحب قانون اساسی بودیم. این امر بسیار معنا دار است. در بسیاری از انقلاب ها تا رسیدن به قانون اساسی و نظم قانونی زمان زیادی گذشته است. اما با اصرار امام، انقلاب ما خیلی زود چهره قانون اساسی به خود گرفت. این امر به معنای این است که همه روابط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افراد باید حول محور قانون شکل بگیرد. البته قانون اساسی ما ویژگی های خاص خود را دارد، اما بسیاری از اصول آن مبتنی بر اصول عقلانی است.
وی ادامه داد: یکی از اصول عقلانی تفکیک قواست که سه قوه اصلی در ضمن تفکیک از یکدیگر مستقل هستند. مسئله مهم دراین زمینه است که از نگاه امام و قانون اساسی مجلس در راس امور است. مجلسی که نماینده آن حق سوال دارد، میتواند در همه امور اظهار نظر و تحقیق و تفحص کند. همچنین مطابق اصل 86 نماینده مجلس نیز به مناسبت ایفای نمایندگی دارای مصونیت است.
صادقی خاطرنشان کرد: از نگاه قانون اساسی جامعه ما در حال گذار است. گذار از سیستم استبدادی به مردم سالاری و سپردن سرنوشت مردم به خودشان مسئله ای است که در قانون اساسی نیز به ان اشاره شده است. اما اینکه در این 4 دهه تا چه اندازه موفق شده ایم به سمت مردم سالاری پیش بروی جای بررسی دارد.
وی افزود: اما برخی مسائل انسان را دچار یاس میکند. اما اگر به نوع نگاه قانوم اساسی نظر داشته باشیم که قائل به حرکتی دینامیکی و غیر ایستا است، به ما این پیام میرسد که عبور از وضعیت استبدادی یک شبه، دستوری و با وضع قانون محق نمیشود. نیاز به بستری وجود دارد که البته در قانون اساسی فراهم شده است.
صادقی با تاکید بر اینکه باید ظرفیت های قانون را بشناسیم گفت: ما می توانیم با اعمال حقوق قانونی خود میتوانیم در مسیر گسست از سیستم استبدادی به سمت جمهوری حرکت کنیم. البته از نگاه قانون اساسی، جمهوری ایجاد شده است، اما ما باید رفته رفته به مفهوم واقعی آن یعنی سپردن امور به دست مردم برسیم.
وی در ادامه تصریح کرد: من فکر میکنم لازم است که دانشجویان قانون را بشناسند و از ظرفیت های آن به خوبی استفاده کنند. برخی سو مدیریت ها و سو تدبیر ها موجب میشود ما فراموش کنیم با احیای قانون میتوانیم بهتر از شکستن ساختارها به نتایج مثبت برسیم.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با مثال ولایت فقیه افزود: به عنوان مثال شاید از یک نگاه وجود نهادی به نام ولایت فقیه مطلوب تلقی نشود و به نوعی از موانع گذار به مردم سالاری به حساب آید. اما نوع نگاه قانون اساسی به این مفهوم به گونه ای است که اگر همان رهیافت ها را مطالبه کنیم، ولایت فقیه با مردم سالاری بسیار سازگاری دارد.
وی ادامه داد: از نظر قانون اساسی ولایت فقیه مادام العمر نیست، مادام صفات است. ولایت فقیه که ولایت فرد نیست، ولایت وصف است. کسی که فقیه است، عادل است، ستمگر و دیکتاتور نیست و ... میتواند ولی فقیه باشد. در قانون هم به راحتی پیش بینی شده است که هرگام معلوم شود ولی فقیه یکی از اوصاف را از دست داده یا معلوم شود از ابتدا فاقد آن صفات بوده است، از مقام خود عزل میشود. که البته تشخیص هم به عهده خبرگان رهبری است.
وی تاکید کرد: ولی فقیه یک فرد مطلق العنان نیست، بلکه فردی مسئول و پاسخگو است که مردم و نمایندگان مردم بر آن ناظر هستند. به نظر من به جای آنکه ساختار ها را زیر سوال ببریم، باید به دنبال تحقق واقعی آن ها باشیم. در واقع بهتر آن است که به دنبال استیفای چنین حقوقی باشیم و حق پرسشگری و سوال را برای خود محفوظ بداریم.
صادقی ادامه داد: مجلسی که عصاره فضائل ملت باشد مجلسی که عصاره فضایل مردم باشد، ظرفیت زیادی برای تحقق قانون اساسی باشد، البته من همیشه به شوخی میگویم این مجلس عضاره فضائل شورای نگهبان است. این مجلس میتواند بدون هیچ گونه محدودیتی در همه امور کشور تحقیق و تفحص به عمل آورد. قانون اساسی همچنین برای هیچ مقامی جز نماینده مجلس مصونیت قائل نشده است.
وی افزود: نکته جالب این است که در قانون برای هیچ مقامی پیش بینی نشده است که نطق آن به صورت زنده از رادیو و تلویزیون پخش شود اما برای نماینده چنین مسئله ای پیش بینی شده است. جالب است که صدا و سیما گاهی سخنرانی رهبری را هم سانسور میکند اما جلسات علنی مجلس اصولا زنده پخش میشود و این نشان دهنده اقتدار مجلس است.
صادقی در پایان با تاکید بر اینکه دانشگاه دچار احتضار نیست گفت: به شرط آنکه ما واقعا دانشجو باشیم و به صرف دیدن ناملایمتی یا نشستن ستاره در کنار اسم برخی دچار یاس نشویم. همینکه دچار یاس هستیم و میتوانیم با یکدیگر گفت و گو کنیم نعمت بزرگی است که به سادگی فراهم نشده است.
این نماینده مجلس گفت: علی رغم همه انتقادات موجود به این گونه نبوده است که در این دولت هیچ گام رو به جلویی برداشته نشده است. در همین دوره بسیاری از اساتید دانشگاهی که حذف شده بودند به سر کار برگشتند. ما امیدواریم بتوانیم با شور و نشاط بیشتر از فضا استفاده کنیم.
وی با تصریح اینکه بسیاری از اختیارات وزارت علوم از این نهاد گرفته شده است، گفت: یکی از مشکلات دانشگاه این است که دولت تنها تصمیم گیرنده نیست. در این حوزه نهاد های مختلفی مداخخله دارند. به ویژه در حوزه پذیرش دانشجو، منابع امنیتی و اطلاعاتی مداخله میکنند.اما با این حال باید امیدوار بود. یکی از مشکلات اساسی دانشگاه همین نگاه از بالا به پایین به دانشجو دانشگاه و دخالت نهاد های غیر ذیربط به این حوزه مشکلات بسیاری را ایجاد میکند.
صادقی افزود: ما در تصمیم گیری دچار تشتت هستیم. یک رئیس دانشگاه باید از خیلی جاها استعلام بگیرد که بتواند حتی مجوز یک جلسه را بدهد. همچنین باید بررسی کرد وزیر علوم چند درصد اختیارات آموزشی را به عهده دارد؟ به گفته آقای توفیقی، 30 درصد اختیارات به وزیر علوم بستگی دارد. یعنی 70 درصد صلاحیت های آموزش عالی به دست نهاد های دیگر است.
وی خاطر نشان کرد: این مشکلات در بعد علمی هم تاثیر خود را به جای میگذارد و تنها محدود به مسائل سیاسی نیست. به طور مثال وقتی گفته میشود 3700 بورسیه وجود دارد، بر وضعیت علمی هم موثر باشد. البته ممکن است در میان این 3700 نفر تصادفا افراد علمی و صلاحیت دار هم وجود داشته باشد.
صادقی در پایان گفت: به طور حتم از رئیس جمهور توقع میرود که تلاش خود را برای دانشگاه به کار گیرد اما در تحلیل عملکرد وی باید وجود نهادهای موازی را هم در نظر گرفت.
عبدالله رمضان زاده سخنران بعدی مراسم انجمن اسلامی پیشرو دانشگاه تربیت مدرس بود. وی در ابتدای سخنان خود با اشاره به مناسبت این روز گفت: شانردهم آذر یادآور شهادت سه دانشجوی پیشتاز در تاریخ ایران است. نکته ای که میخواهم بر آن تاکید کنم این است که اتفاق 16 آذر سال 32 در کمتر از 4 ماه از کودتای 28 مرداد اتفاق افتاد.
وی ادامه داد: در واقع پیش تازی زمانی معنا میدهد که در سخت ترین شرایط مقاومت اتفاق بیافتد. و این سه بزگروار در روز های سختی که استعمار بر ایران حاکم شده بود و استبداد داخلی سیطره کاملی بر شرایط کشور داشت، به دنبال این رفتند که راه جدیدی را باز کنند و برای همیشه تاریخ ما ماندگار شوند.
رمضان زاده افزود: نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است که تحرک دانشگاه در آذر سال 32 به پیروی و با دستور و همراهی نهضت مقاومت ملی همراه شد. در واقع دانشجو زمانی احیا میشود که با تاثیرگذار ترین بخش فعالین اجتماعی کشور همراه میشود. وقتی دانشگاه با نهضت مقاومت ملی هماهنگ عمل میکند نتیجه اش حضور تاثیرگذار در تاریخ یک کشور میشود.
وی با تاکید بر اینکه باید دید امروزه پیشتازی چه معنایی دارد خاطر نشان کرد: امروز هم باید ببینیم که پیشتازی چه معنایی دارد. پیش تازی سال 32 با استبداد و استعمار همراه بود، باید ببینیم امروز چه معنایی برای پیشتازی وجود دارد. به نظر من امروز پیشتازی در مبارزه با فساد و ناکارآمدی است. استعمار خارجی مدت هاست که نقشش را در کشور ما از دست داده است. در این برهه ما باید به ساختار حاکمیت داخلی نگاه کنیم و امید به اصلاح آن باید داشته باشیم. اما فساد و ناکارآمدی مسئله ای شده است که همه آحاد ملت از آن در رنج هستند.
وی با طرح این پرسش که راه مبارزه با فساد و ناکارآمدی کجاست و دانشجو باید چه حرکتی داشته باشد، گفت: مبارزه با فساد و ناکارآمدی تنها در چارچوب آگاهی، عدالت طلبی و آزادی معنا پیدا میکند. یعنی ما وقتی میتوانیم با فساد و ناکارآمدی مبارزه کنیم که بتوانیم از آن حرف بزنیم. کسانی مانع حرف زدن در مقابله با فساد میشوند که خود فاسد باشند. بنابراین اگر پیشتازی امروز بخواهد معنا پیدا کند در مقابله با فساد و ناکارآمدی است و این کار تنها در سایه حرکت جمعی امکان پذیر خواهد بود.
رمضان زاده ادامه داد: حرکت جمعی هم تنها در شرایطی امکان پذیر است که اعتماد اجتماعی وجود داشته باشد، نقطه ای که جامعه ما از نبودش در رنج است. سنجشی در سال 82 و 92 انجام شده نشان میدهد که اعتماد اجتماعی در جامعه ما به حداقل رسیده است و گاه گفته میشود تا 75 درصد جامعه ایرانی به یکدیگر بی اعتمادند. در این بی اعتمادی هر اتفاقی ممکن است رخ دهد. فساد و ناکارآمدی هم از مواردی هستند که از بی اعتمادی نشات میگیرند. اما حرکت اعتماد ساز باید چگونه باید شکل بگیرد؟
وی همچنین با تاکید بر از دست رفتن سرمایه های اجتماعی در جامعه گفت: این مسئله آن چیزی است که جامعه شناسان تحت عنوان سرمایه اجتماعی بر آن تاکید میکنند. ما ناچاریم برای پیش تازی به حلقه های اعتمادساز ملی روی بیاوریم و تنها در صورت تشکیل شبکه هایی از حلقه اعتماد سازی است که میتوان به تغییر امید داشت و این کار در سایه همدلی پیش می آید، امری که گم شده ملت ماست.
رمضان زاده افزود: برای اینکه حلقه های اعتماد سازی ملی شکل بگیرد ما مجبوریم نهادهای اعتماد ساز ملی را هم تقویت کنیم. شما دیدید در انتخابات اخیر با اعتماد به یک فرد و جریانی که از او حمایت میکند، توانستیم منشا تغییری شویم که کسی گفته بود باعث شدید ائتلاف نامبارک آقایان یزدی، مصباح و جتبی از خبرگان حذف شوند. بنابراین نگویید که کاری نکرده ایم. درست است که کاری کارستان نیست، اما کار کارستان در یک شب و دو شب اتفاق نمی افتد. ما به تجربه میگوییم که انقلاب یک بار اتفاق می افتد. بعد از انقلاب باید به سراغ اصلاحات تدریجی رفت.
وی افزود: راه احیای جامعه، دانشگاه، سیاست و فساد ایجاد حلقه های اعتمادساز ملی است و این حلقه ها در شکل های کوچ و بزرگ معنا پیدا میکند. در قالب اتحادیه ها و انجمن های صنفی است که این حلقه ها شکل میگیرد. ما میتوانیم با ما شدن کاری انجام دهیم، با من ها کاری از پیش نمیرود.
سخن گوی دولت اصلاحات در خاتمه گفت: امیدواریم سال آینده همه محدودیت هایی که برای منابع اعتماد ساز ملی از جمه جناب سید محمد خاتمی، جناب میرحسین موسوی و آقای کروبی رخ داده رفع شود تا بتوانیم گفت و گوی ملی را آغاز کنیم. کشور مشکلات بسیاری دارد و جز با اتحاد این حل نمیشود.
این خبر تکمیل می شود ...