غلامرضا ظریفیان: صحیفه سجادیه به ما درس توحید می دهد

به گزارش جماران، استاد تاریخ دانشگاه تهران با بیان اینکه خون حسین(ع) ظرفی را محیا کرد و محتوای آن را امام سجاد(ع) آماده کرد، گفت: امام حسین(ع) یک شوک ایجاد کرد و به نظر من امام حسین(ع) نه برای شهادت و نه برای حکومت رفت. کار امام حسین(ع) تفکیک دو اسلام بود. کار حسین(ع) پرده برداری از خدای دروغین بود. ظرف بسیار مستعدی را که امام حسین(ع) ایجاد کرده نیازمند محتوا است. امام سجاد(ع) بازکاوی و بازخوانی اسلام را بنیانگذاری کرد و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) این کار را تکمیل کردند و امام کاظم(ع) آن را رشد داد.

غلامرضا ظریفیان در هیأت خانواده شهداء گفت: عاشورا گذشته و طبیعتا باید در این ایام به نتایج قیام کربلا بپردازیم. از این به بعد کربلا دو قهرمان دارد تا هم پیامش را منتقل کنند و هم ظرف و ظرفیتی که خون اباعبدالله ایجاد کرد بتوانند حداکثر استفاده را بکنند. قهرمان اول حضرت زینب(س) بود. البته زینب(س) بعد از واقعه عاشورا عمر طولانی نداشتند و یک سال بعد از دنیا رفتند. زینب(س) قلب تپنده کربلا بود و خون حسین(ع) را در رگ زمین و زمان از کربلا تا کوفه، از کوفه تا شام، از شام تا مدینه و از آنجا تا همیشه زمان به جریان انداخت و حماسه را تکمیل و تکثیر کرد و ظلمت و ظلم بنی امیه را در هم شکست. نه فقط در برابر سپاه یزید، در بارگاه یزید آنها را در هم شکست.

وی افزود: تصویر یک بیمار از امام سجاد(ع) داریم در حالی که 35 سال امام بوده و از دیدگاه من یکی از فعال ترین، پرکارترین، با برنامه ترین و موفق ترین امامان شیعه امام سجاد(ع) است ولی تصویری ضعیف از این امام داریم. من امام صادق(ع) را مؤسس نمی دانم و امام سجاد(ع) را مؤسس می دانم و مدرسه را امام سجاد(ع) تأسیس کرد و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) آن را گسترش دادند و بزرگ کردند.

عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها تصریح کرد: امام حسین(ع) را در گوشه بیابانی شهید کردند و فکر کردند که کار تمام شد. اما از سال 61 تا 329 که غیبت کبری شروع می شود، خون حسین(ع) ظرفیتی ایجاد کرد که یک دامن تشییع در مراکش است و اولین حکومت شیعه در مراکش شکل گرفت و یک سر آن هم تا بخارا و سمرقند آمد. یعنی خون امام حسین(ع) ظرفی محیا کرد که محتوای آن را امام سجاد(ع) آماده کرد.

وی اظهار کرد: تعبیر تأمل برانگیزی پیامبر(ص) دارد که فرمودند من در بین دو جاهلیت قرار گرفتم. جاهلیت اول که روشن است. نکته اصلی این است که جاهلیت دوم از جاهلیت اول بزرگتر است. چون این بار شرک خودش را در قالب ایمان و تقوا و قامت خلیفه وارد کرد و کار سخت شد.

ظریفیان با تأکید بر اینکه کار امام حسین(ع) سخت تر و بزرگ تر از کار پیامبر(ص) است، افزود: چون مبارزه مستقیم با شرک خیلی راحت تر از مبارزه پیچیده در عرصه ریا و تزویر و با لباس خلیفة الله است. کار حسین(ع) پرده برداری از جمال خدا بود. همان طوری که از امام سجاد(ع) یک تصویر فانتزی داریم تصویری که از معاویه هم داریم یک تصویر مخدوش است. از زمان خلافت معاویه تا مرگش 20 سال طول کشید. فکر نکنید معاویه یک چهره لاییک، منحوس و سکولار در جامعه اسلامی بود. معاویه از همه ابزارهای فرهنگی، اجتماعی استفاده کرد و حوزه عملیه و مسجد تأسیس کرد و فقهای بزرگ معاویه را حمایت می کنند. امکان ندارد معاویه خطبه های خود را با نام خدا شروع و تمام نکند؛ ادبیاتش کاملا دینی است. 40 هزار منبر درست کرده که حدیث تولید می کنند و همه آنها هوشمندانه سبّ امیرالمؤمنین می کنند و چهره امیرالمؤمنین و اهل بیت (علیهم السلام) را زشت و سیاه نشان می دهند و چهره ای که از معاویه تصویر می کنند یک قدیس است که عامل به فرائض و نوافل و وحدت بخش به جامعه است.

وی تاکید کرد: حضرت امام حسین(ع) باید این پرده را بشکند که کار خیلی سخت و بزرگی است. اگر حسین(ع) نبود ممکن بود و من و شما هم اول ماه محرم جشن بگیریم. یعنی من و شما هم بگوییم الحمدلله که معاویه و یزید یک آشوبگر و فتنه گر که داشت دین را از بین می برد را کنار زد. در ادبیات اموی مخالفت با خلیفه عین کفر به خداوند است.

وی خاطرنشان کرد: امیرالمؤمنین می فرماید دین به دست اشرار اسیر شده است. امام حسین(ع) آمده که این اسارت را نجات دهد. اولین کار بنی امیه این بود که خلیفه را جای خدا نشاند و استبداد سیاسی و سلطنت را تثبیت کرد. در ادبیات اموی پر است که هر کاری خلیفه می کند عین حکم الهی است. شریح می نویسد به خاطر حفظ شریعت پیامبر باید حسین(ع) کشته شود. امام سجاد(ع) در این شرایط امام شد. شاید هیچ یک از امامان شرایط امام سجاد(ع) را ندارد.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: در این شرایط امام سجاد(ع) به جای اینکه درگیر هیجانات شود مدتی تأمل و آسیب شناسی می کند که چرا جامعه این طور شد. در آسیب شناسی امام به این نتیجه رسید که این سرطان فقط در سیاست نیست؛ سرطان انحراف فکری همه اندام جامعه اسلامی را گرفته است و مشکل با چکاچک شمشیرها حل نمی شود؛ کما اینکه بعد از عاشورا قیام های متعددی داریم که عموما سرکوب شدند. جمع بندی امام این بود که مشکل جای دیگر است و باید مسأله را از جای دیگر حل کرد.

وی اظهار کرد: امام سجاد(ع) به این نتیجه رسید که قرآن، خدا، پیامبر و امامت دوباره باید مورد بازکاوی و بررسی قرار بگیرد. از داخل الهیات اموی عاشورا در می آید. خدایی که اموی ها معرفی می کنند در آن اخلاق و عدالت نیست و جنایت است. امام حسین(ع) یک شوک ایجاد کرد و به نظر من امام حسین(ع) نه برای شهادت و نه برای حکومت رفت. کار امام حسین (ع) تفکیک دو اسلام بود. کار حسین(ع) پرده برداری از خدای دروغین بود. ظرف بسیار مستعدی را که امام حسین(ع) ایجاد کرده نیازمند محتوا است. اگر خدا، پیامبر و اخلاقش درست تعریف نشود ممکن است مسلمانان جهاد کنند ولی مثل داعشی ها هستند. اگرمعرفت نبود خطاهای بزرگ رخ می دهد؛ کما اینکه در طول تاریخ بخشی از شیعیان دچار خطاهای بزرگ شدند.

ظریفیان بیان کرد: امام سجاد (ع) بازکاوی و بازخوانی اسلام را بنیانگذاری کرد و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) این کار را تکمیل کردند و امام کاظم(ع) آن را رشد داد. کار به جایی رسید که مأمون مجبور شد برای کسب محبوبیت شیعیان را به کنار خودش بیاورد. امام سجاد(ع) برای لحظه لحظه های عمرش برنامه داشتند که یکی از آنها بازخوانی دوباره اسلام است. صحیفه سجادیه یک دوره معارف دینی است. صحیفه سجادیه به ما درس توحید می دهد. اگر توحید ما درست نبود از آن داعش، خوارج، انجمن حجتیه و مجاهدین خلق بیرون می آید. به این دلیل اهل بیت برای ما صراط مستقیم هستند که علامت ها را درست می گذارند.

وی با تأکید بر اینکه امام سجاد(ع) از روی غصه و ناراحتی دعا نخوانده است، گفت: یک دوره نبوت شناسی و امام شناسی را در صحفیه سجادیه می بینیم. بعد از عاشورا در داخل بنی امیه درگیری به وجود آمد و امام سجاد(ع) بهترین استفاده را از این درگیری داشت و مدرسه بر پا و شروع به کادرسازی کرد و با یک برنامه دقیق، به هیچ وجه قیام ها را نفی نکرد ولی چون مسأله را در آنجا نمی دید خودش را درگیر نمی کرد. بخش زیادی از شاگردان امام سجاد(ع) شیعه نیستند.

ظریفیان یکی از کارهای بزرگ امام سجاد (ع) را مقابله با بحران معرفتی عنوان و تصریح کرد: تربیت نیروی انسانی و فرستادن نیروی انسانی به مکان های مختلف از اهداف او بود و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) برای همین آماده شدند. میراث غنی امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) این بود که یک شبکه عظیم برای توزیع معارف ایجاد کردند. قرن چهارم قرن شیعه شد چون زحمت کشیدند و تلاش کردند. دنبال نقاط اصلی می رفتند. دلیل اینکه امام سجاد(ع) برده می خرید و آزاد می کرد این بود که برده ها پیک می شدند. اما تصویری که از امام سجاد(ع) داریم آدم منفعلی است که یا سر سجاده و یا مریض است. امامان مظهر عاطفه هستند اما امام سجاد(ع) بعد از عاشورا منزوی و گوشه گیر نشد؛ یک بنیان محسوس درست کرد که امامان دیگر آن را تکمیل کردند و شیعه امروز مدیون امام سجاد(ع) است.