امید عبدالوهابی: 24 خرداد روز شکست افراطیون بود. گروهی که همیشه درصحنه حضور دارند و در برابر اصلاح و تدبیر و تغییر، ساز مخالف میزنند. این بار اما مخالف خوانی رادیکالها سراغ وزرای پیشنهادی کابینه رفته تا آنها را یکی پس از دیگری با انواع تعابیر از میدان به در کند و رجز عدم رای اعتماد بخواند. نام وزارتخانه علوم و گزینه پیشنهادی آن دکتر میلی منفرد نیز در لیست افراطیها به چشم میخورد.
پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران دراین باره به سراغ یکی از اهالی دانشگاه رفت؛ دکتر احمد شیرزاد که این روزها حرف های زیادی از بایدها و نبایدهای وزارت علوم دارد و میلی منفرد را بهترین گزینه حال حاضر برای تصدیگری این وزارتخانه میداند.
همانطور که میدانید پس از کش و قوسهای بسیار بر سر معرفی وزیر علوم به مجلس بالاخره آقای میلی منفرد توسط دکتر روحانی به عنوان گزینه نهایی این وزارتخانه معرفی شد. به نظر شما دغدغههای اصلی وزیر علوم آینده غیر ازمطالبات آزادیخواهانه دانشجویی چه مواردی را شامل میشود؟
وزارت علوم یک وزارتخانه ستادی است که به تنهایی مجری آموزش عالی در کشور و مجری کار تحقیقات و فناوری نیست و فعالیتهای آن سیاستگذاری و نظارت بر نهادهای آموزشی، پژوهشی و فناوری، اعطای مجوز به آنها، تقسیم بودجه و امکانات و عمدتا کارهای ستادی است. اتفاقی که در هشت سال گذشته رخ داد، این وزارتخانه از نقش ستادی خود خارج و دخالتهایی در امور دانشگاهها انجام شد که اینها نه منطقی و معقول و نه قانونی و به صلاح دانشگاهها بود و نه در جایی از مجامع علمی و دانشگاههای جهان انجام میشود. اما با استفاده از امکانات از قبل قوانینی که اینها برای خود وضع کردند دخالتهای زیادی در دانشگاهها صورت گرفت و همین باعث شد که فضای دلسردی و ناامیدی بر دانشگاه حکمفرما شود. آنچه که از وزیر جدید توقع میرود این است که دانشگاه و وزارت علوم کارهای معمول خود را انجام دهد و کارهای غیر معمولی که در طی هشت سال گذشته انجام شد، کنارگذاشته شود. و اگر وزارت خانه قصد دارد که نقش اجرایی ایفا کند به شکلی قانونمند و منطقی باشد. اختیاراتی که بیجهت از دانشگاهها گرفته شد باید برگردد و نقش هیئت علمی در دانشگاهها باید مجددا احیا شود. بدون نظرخواهی و همکاری با هیئت های علمی دانشگاهها وزارت علوم نمیتواند به تنهایی و با چند کارشناس ستادی کاری از پیش ببرد.
این نوع برخورد در انتصاب روسای دانشگاه مسلما میتواند به پویایی آن کمک کند اما چگونه و باچه سازوکاری؟
ببینید بهترین روسای دانشگاهها آنهایی هستند که حمایت اساتید دانشگاه و هیئت علمی را پشت سرخود داشته باشد. البته این به معنای آنکه ما برای تعیین ریاست دانشگاه رای گیری کنیم نیست. چراکه هیچ کجای دنیا چنین کاری نمیکنند اما هیچ جای دنیا هم یک وزیر، استاد مدنظرش را کدخدای دانشگاهها نمیداند. به این معنا که صرفا به سلایق شخصی، گروهی و جناحی خود نگاه کند و براساس آن روسای دانشگاهها را منصوب کند. روسای دانشگاهها درست است که از وزیر حکم میگیرند یا وزیر هست که در جریان پروسه قانونی نصب آنها عمل میکند ولی واقعا مجموعه همکاریهای هئیت علمی دانشگاهها و وزیر است که باعث میشود تا رئیس یا هیئت رئیسههای خوبی در دانشگاه آغاز به کار کنند. بنابراین آشنایی با هیئات علمی دانشگاهها و دقت به نظرات و توجه به نظارت آنها در عزل و نصبها باید توسط وزیر مورد توجه قرار گیرد و بعد از آن اختیارت غصب شده از دانشگاهها را به آن برگردانند. خود دانشگاهها هم با دستورات و آئیننامههایی که تدوین میکنند عمده اختیارات در دست روسای انتصابی بود که باید توزیع شود و بایستی بخش عمدهای از اختیارات دانشگاه به دانشکدهها و از دانشکدهها به گروهها منتقل شود. طبق عرف و روال معمولی که شاید در بیست سی سال گذشته در دانشگاهها رعایت میشد متاسفانه در طول دو دولت اخیر بهم ریخته شد. به عنوان نمونه آقای کامران دانشجو بسیاری از این روالها را به هم زد که باید به همان جایگاه پیشین خودش بازگردد.
شما برای وزیر آینده به ویژگیهایی اشاره کردید، به نظر شما آقای میلی منفرد که توسط آقای روحانی به مجلس معرفی شدند دارای چنین ویژگی هایی هستند؟
بله! آقای میلی منفرد تا چند دوره معاون وزارت علوم بوده و کار اجرایی بسیار زیادی کرده است. کاملا به نحوه اداره وزارتخانه مسلط است و مدت کوتاهی هم سرپرست وزارتخانه بودهاند و با مجموعه کار وزارت علوم آشناست و نیروی کارآی بسیار قوی است که تسلط خوبی هم روی مقررات وزارت علوم و بخشهای و ابسته به آن دارد. به نظرم آقای میلی منفرد یک چهره کاملا کاری و مجرب در این حوزه هستند که بیشتر چهره کاری و اجرایی دارند و از این جهت درکار خود یک چهره مثبت و مقتدر بود و امیدوارم که لیاقتهای کاری و حرفهای ایشان مدنظر قرار بگیرد و مجلس به آن رای مساعد دهد.
دراین چند روز رسانههای منتسب به طیف تندروی اصولگرایان خبرها و تیترهایی را به کار میبرند دال براینکه اصلاحطلبان به دنبال سهمخواهی بودند و براین اساس سعی کردند که گزینهها را به آقای روحانی تحمیل کنند. در مورد وزارت علوم نیز همین کار را کردند و سهمیه خود را به اصولی که باید برای این وزارتخانه درنظرگرفته شود ترجیح دادند. نظر شما دراین باره چیست؟
ما اگر قرار بود سهممان را دنبال کنیم باید 90% وزرا اصلاح طلب میشدند هرچند که وزرای پیشنهادی در لیست کابینه ضد اصلاح طلبان نیستند. بعضی از آنها که از مجموعه اصولگراها بودند البته اصولگراهای منطقی، معتدل و بعضی دیگر هم خیلی چهره سیاسی نیستند و یک عده دیگر هم تقریبا اصلاح طلب هستند که آنها نیز چهرههای خیلی شناخته شده اصلاحطلب نبودند، ولی به هرحال عده دیگری هم حضور دارند که دارای سبقه اصلاحطلبانه هستند. اگر قرار بود که سهممان را بگیریم باید نود درصد کابینه از آن ما میشد. برای اینکه در انتخابات باید پرسید که مگر اصولگرایان به آقای روحانی رای دادهاند؟ بخشی از اصولگرایان که به شدت نسبت به سیاستهای گذشته منتقد بودند نظیر آقای مطهری که اکنون از لحاظ فکری بسیار به اصلاحطلبان نزدیکند. غیر از این افراد چه کسانی از این جناح به آقای روحانی رای دادند؟ آقای روحانی البته رئیس جمهور همه است اما تقسیم کابینه مطابق سهمها نبوده است. البته من فکر میکنم که دوستان اصلاحطلب این عقلانیت را دارند که آقای روحانی را به همان شکلی که هست پذیرفته اند. یادمان نرود که آقای عارف خود را به عنوان کاندیدای اصلاحطلبان معرفی کرد و آقای روحانی هیچ ادعایی در این باره نداشتند اما در مجموع درایت و حسن تدبیری که دوستان اصلاحطلب داشتند همین بود که آقای دکتر روحانی را به همین شکلی که هست و با همین هیبت و مشخصاتی که هست بپذیرند. بنابراین باید بپذیریم که ایشان کابینهای را محیا کرده است که مشابه با شخصیت خودش هست. اگر بخواهیم چهره کابینه را دریک قاب تصویر کنیم کاملا شبیه به چهره آقای روحانی است. یعنی چهرهای که با همه گروهها ارتباط دارد و از همه گروهها نظر میگیرد و با آنها کار میکند و مورد اعتمادشان هست. بنابراین من فکر میکنم تهمت نابه جایی است نه سهمی به ما داده شده و نه سهمی خواستهایم و نه اصولا منطقی است که چنین اوضاع و احوالی ما بخواهیم به دنبال سهم جناحی خودمان باشیم. اگر قرار بود سهم مان را بدهند سهم ما خیلی بیشتر بود.
فکر میکنید علت شکلگیری این جو افراطی چیست؟ و به دنبال این است که با تئوری فتنه چهرههای مختلف را ناموجه جلوه دهد و این بار آمده است تا بگوید کابینه دولت اعتدال فتنهگر است..
یکی اینکه این دوستان هنوز نمیخواهند اخلاق خود را اصلاح کنند و هنوز نفهمیدند که این نوع اخلاقیات، برخوردها و برچسب زنیها به نفعشان نشده و مردم را از آن ها روی گردان کرده است. اینکه یک کیسه بزرگی درست کنی و روی آن نیز یک برچسب بزرگ «فتنه» بزنی و هرکسی که آمد بگویی اهل فتنه است که حرف حساب نشد. اگر کسی کار غیر قانونی یا خلاف اخلاق یا هرچیز دیگری مرتکب شده است باید با مستندات مطرح کنند. اینطور که نمیشود انسانهای شریفی مثل آقای میلی منفرد که دوره مسئولیت پاکی داشته و کار کرده و هیچ کسی و کاری پشت میز اتاقش نمانده است. بنده دراین باره حاضرم شهادت بدهم که ایشان کارها را در یک حوزه بسیار پردردسر و پرمخمصه نظیر معاونت دانشجویی به خوبی انجام میداد. و هیچ نقطه سوئی در پرونده کاری ایشان مشاهده نمیشود و پرونده اخلاقی و رفتاریش نیز به عنوان یک استاد شریف که در دانشگاه امیر کبیر مشغول به کار بوده است. خب درباره این کار و این ادعا اگر قادر نیستند که آن را به صورت مستند ارائه کنند بهتر است دراین باره سکوت کنند و دست از این تبلیغات سوء خود بردارند. علت دیگرش نیز این است که اینها هنوز نفهمیدهاند که در انتخابات شکست خوردند. نکته مهم این است که نخواستند برخورد اخلاقی را درمورد شکستشان بپذیرند اما اکنون گویا سرحال شدهاند و دریافتهاند که فضا به طور جدی تغییر یافته است.
پیش بینی شما از رویکرد مجلس چیست؟
من نسبت به اخذ تصمیمات مجلس امیدوار هستم. طبیعی است که در روزهای نخستینی که لیست کابینه به مجلس ارائه میشود همانند همه مجالس اظهار نظرات تند و متنوعی مطرح شود اما خیلی نباید به این اظهارات توجه کرد. معمولا فضای کلی مجلس بعد از این که رئیس جمهور حضور یابد، این تلاطم از بین میرود و خوشبختانه در چند روز اخیر آقای دکتر روحانی نشان داده که بسیار مقتدرانه، قوی و تاثیرگذار است و خود وزرا که در کمیسیونها شرکت میکنند از نزدیک به بحث می پردازند. نمایندگان مجلس نیز ممکن است تصوراتی داشته باشند که فلانی که گفتهاند اهل فتنه است و چه هست چه نیست... چنانچه از نزدیک با این گزینهها ملاقات میکنند، میبینند که همه نیروهای دلسوز مملکت بودهاند اما به دلیل بعضی بی مهریها چند سالی خانه نشین بودهاند و در گوشه و کنار کار خودشان را انجام میدادند. به نظر من، این وحشت تا حدی فرو ریخته و امیدوار هستم انشاالله کابینه پیشنهادی دولت منتخب رای بیاورد.