هیچ یک از مقامات دولت از جمله رئیس جمهور تا عصر جمعه از علت سقوط مطلع نبود/ از همه ملت عذرخواهی می کنم

پایگاه خبری جماران: نشست خبری امروز سخنگوی دولت در حالی آغاز شد که در گوشه ای از سالن جلسه شمع هایی مشکی و پوستری برای یادبود جان باختگان  هواپیمای اوکراینی به چشم می خورد. علی ربیعی سخنگوی دولت نیز با لباسی مشکی بر تن و صدایی گرفته در جلسه حاضر شد و سخنان خود را با «انا لله و انا الیه راجعون» آغاز کرد. تقریبا همه سوالاتی که خبرنگاران در این جلسه پرسیدند به موضوع سقوط هواپیمای اوکراینی برمی گشت.

ربیعی در ابتدای سخنانش گفت: درهفته‌ای که گذشت، هنوز از داغ فقدان سردار شهید قاسم سلیمانی فارغ نشده بودیم که داغ دیگری از راه رسید و بر سینه هایمان آوار شد. حادثه هواپیمای اوکراینی و کشته شدن 176مسافر این هواپیما که عمده آنها هموطنان ایرانی و سایرین نیز از هم نوعان ما بودند دل های ما را غمگین کرد و از آن غم انگیزتر و مصیبت بار تر این بود که بعد از تقریبا سه روز با خبر شدیم که این هواپیما در نهایت تاسف با آتش پدافند خودی ساقط شده است و این دردی مضاعف بر دل های  ما نهاد.

سخنگوی دولت افزود: اکنون ما هم عزادار شده ایم و هم دغدغه مند و نگران. عزادار و سوگواریم  چرا که جان انسان ها  که زن و بچه و عروس و داماد و بچه های خوب و نخبه ما و برخی از هم نوعان ما در این حادثه که ناشی ازیک خطا بوده از بین رفته است. دغدغه مند و نگران هستیم چون به هرحال ذهن همه ما و ملت ما را درگیر کرده است. دغدغه اینکه چه باید بکنیم که دیگر هیچگاه این خطای بزرگ اتفاق نیفتد و دغدغه دیگر اینکه چگونه این لطمه بزرگی که به اعتماد عمومی مردم و مرجعیت رسانه ای و اطلاع رسانی کشور وارد شد را جبران کنیم.

دروغ نگفتیم

وی با اشاره به ابهامات، انتقادات و واکنش هایی که در این خصوص به مقامات کشور وارد شده بود گفت: ما متهم به دروغگویی و پنهانکاری شدیم در حالیکه واقعا اینگونه نبود. حتی در بیانیه ای که من در پنجشنبه شب منتشر کردم برداشت عدم صداقت صورت گرفت. اما واقعیت این است که ما دروغ نگفتیم. دروغ به معنی جعل آگاهانه و عامدانه واقعیت است. این چیزی بود که از جانب ما به هیچ وجه اتفاق نیفتاد. همه کسانی که در آن روزها و در اوج جنگ روانی آمریکا علیه ملت ایران اظهار نظر می کردند مبتنی بر عرق ملی و با استناد به اطلاعات موجود در همان لحظه اظهار بود و همه موضع گیری ها ریشه در بی اطلاعی و یا بهتر بگویم بی اطلاع گذاشتن آنها داشت.

سخنگوی دولت ادامه داد: آنچه نیمه شب پنجشنبه بیان کردم مبتنی بر مشاهده جنگ روانی گسترده آمریکا علیه ملت ایران و از سوی دیگری مبتنی بر اطلاعاتی بود که در اختیار کل دولت بود مبنی بر اینکه موشک هیچ نقشی در این حادثه نداشته است. حالا الان قصد ندارم در این مجال از تماس های مکرر و اقداماتی که تا نیمه شب ادامه داشت سخن بگویم اما فرجام همه پرسش ها بر این قرار گرفت که موشکی اصابت نکرد.

به رئیس جمهور عصر جمعه اطلاع دادند

ربیعی خبر داد: روزجمعه نتایج تحقیقات نهایی شده ستاد کل نیروهای مسلح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و به اطلاع رئیس جمهور رسید و پس از آن جلسه ای در دفتر رئیس جمهور تشکیل شد. همه بهت زده، ناراحت و نگران بودند. هیچ یک از مقامات دولت از جمله شخص رئیس جمهور تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط هواپیما که همان آتش پدافند غیرعمدی خودی بوده مطلع نبودند و تا آن ساعت همان گونه که سردار حاجی زاده هم عنوان کردند صرفا بر اساس اطلاعات و داده های موجود همان موقع اظهار نظر می کردند.

وی افزود: از عصر روز جمعه که رئیس جمهور از موضوع مطلع شدند دستور تشکیل شورای عالی امنیت ملی را داند که منجر به صدور بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح و بیانیه رئیس جمهوری در این خصوص شد. از همان ساعت رئیس جمهوری تاکید کردند که به سرعت به مردم اطلاع رسانی شود.  همین جا از همه ملت ایران، افکار عمومی و روزنامه نگاران عزیز عذرخواهی می کنم. واقعیت این است که دولت خود گرفتار این چرخه معیوب اطلاع رسانی و کسب اطلاعات است.

مسئولان همگی اطمینان داده بودند که موشکی در کار نبوده است

سخنگوی دولت با اشاره به انتقاد برخی به وی به اینکه قبل از اعلام موضع تحقیق بیشتری به عمل نیاورده بود گفت: واقعیت این است که پیش از اظهار نظر از همه مسئولان ذی ربط استعلام کردم و آنها هم همگی براساس اطلاعاتی که داشتند اطمینان دادند که موشکی در کار نبوده است.

ربیعی بیانیه‌ ستاد کل نیروهای مسلح را قابل تقدیر و یک شروع خوب خواند و گفت: اما نمی‌توان منکر شد که غم و اندوه بزرگی بر دل‌های بازماندگان آن عزیزان و همچنین تمام ملت ایران نشست و متاسفانه در اثر تعلل و کوتاهی در اطلاع رسانی به موقع این حادثه، ضربات و لطمات جبران ناپذیری به سرمایه اجتماعی همه ما وارد شد.

ترور سردار سلیمانی بزدلانه بود

وی افزود: دولت در اولین جلسه خود تصمیم گرفت تحقیقات کاملی درباره علت وقوع اشتباه یگان پدافندی و ابعاد آن حادثه از جمله روشن شدن اینکه ناشی از یک خطای انسانی یا یک نقص ساختاری، تشخیص قصور و تقصیر در مسئولیت های مربوطه و همدردی و همراهی و رسیدگی به خانواده های جان باختگان  به عمل بیاید.یکی از مباحث مهم و مورد بحث بررسی ساختارهای اطلاع رسانی و یافتن نواقص است که انتظار می رود بعد از این ماجرا به نحوی سیستم هایمان را ارتقاء دهیم که احتمال خطای انسانی در آنها به صفر برسد و ساختارهای اطلاع رسانی دقیق و بهنگام در مواقع مهم و حیاتی اصلاح شود و ما از این چرخه معیوب خارج شویم.

سخنگوی دولت در ادامه گفت: در این میان نباید فراموش کنیم که ریشه این اتفاق ناگوار در کجا بود و از کجا آغاز شد. از همان شبی بود که رژیم آمریکا تصمیم به ترور بزدلانه سردار سلیمانی گرفت و سایه جنگ را بر سر این کشور گستراند و یک اضطراب و فشار روانی سنگین اجتماعی و سیاسی بر جامعه ما تحمیل کرد. در خلال این سوگواری مردم ایران شاهد بودیم که ترامپ به زبان فارسی برای مردم ما اشک تمساح ریخت و ادعا کرد در کنار مردم ایران ایستاده است.

بروز یک خطا نباید باعث شود که زحمات دیگر نهادهای نظامی کشور را زیر سوال ببریم

ربیعی گفت: مردم ایران فراموش نمی کنند این فرد همان کسی است که بلافاصله بعد از ترور محبوب ترین سردار این کشور، تهدید به بمباران 52 نقطه فرهنگی کرد و همین حالا ریشه عمده مشکلات اجتماعی و معیشتی ، دارویی و غذایی مردم ایران متاثر از تحریم های ضد بشری همین فرد است. هم او بود که با خروج از برجام، امید ملت ایران را به نا امیدی بدل کرد و حالا ژست حامی و دلسوز ملت ما را می گیرد. تاکید می کنم برغم اینکه مصیبت رخ داده سنگین است این موضوع نباید بهانه ای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مسلح کشور شود که حافظ جان و مال و نوامیس ما هستند. بروز یک خطا نباید باعث شود که زحمات و جان  فشانی های دیگر نهادهای نظامی و دفاعی کشور را زیر سوال ببریم.

الان نمی توانم از جزئیات مراسم عزاداری صحبت کنم

سخنگوی دولت در پاسخ به سوال خبرنگار جماران در ارتباط با طرح دولت برای تشییع جان باختگان گفت: ما یک روز عزای عمومی اعلام کردیم اما در فضای شلوغ رسانه ای کمتر دیده شد. دولت کمیته ای متشکل از وزیر راه، وزیر خارجه، معاون حقوقی، وزیر دادگستری، اینجانب، و رئیس بنیاد شهید تشکیل داده است. بخشی از وظایف این کارگروه برگزاری مراسمی برای تجلیل از جانباختگان هواپیمای اوکراینی خواهد بود. احتمالا فردا اولین جلسه کمیته خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه برنامه ای برای تشییع عمومی برگزار خواهد شد یا نه گفت: باید با خانواده ها هم هماهنگ شویم. پیش از آنکه به این جلسه هم بیایم سعی کردم با رئیس پزشکی قانونی صحبت کنم که ببینم روند بررسی DNA جانباختگان به کجا رسید اما موفق نشدم. فعلا نمی توانم از جزئیات صحبت کنم.

سفیر بریتانیا پس از شناسایی آزاد شد‌

سخنگوی دولت همچنین در پاسخ به خبرنگاری درباره بازداشت کوتاه مدت سفیر انگلیس در تهران گفت: حضور سفیر بریتانیا در تجمعات مغایر با وظایف تعریف شده یک سفیر، غیرحرفه‌ای و غیرقابل قبول است. ما اعتراضات خودمان را از طریق وزارت خارجه اعلام کردیم.

وی با بیان اینکه سفیر بریتانیا توسط نیرو‌ انتظامی بازداشت شد اما پس از شناسایی آزاد شد‌ افزود: بریتانیا کارنامه نامناسبی در ارتباط با ایران دارد، این کشور بارها در امور داخلی ما دخالت کرده است قطعا به طور جدی هشدار می‌دهیم تا از هرگونه دخالت در مسائل داخلی ما اجتناب کند.

در اطلاع رسانی یک عیب ساختاری داریم

خبرنگاری هم از ربیعی در ارتباط با سیل سیستان و بلوچستان پرسید. سخنگوی دولت پاسخ داد: پنج نفر ناپدید شدند، اما در حادثه سیل سیستان و بلوچستان یک نفر جان خود را از دست داده است. امروز وسایل و کمک ها بیش از گذشته به منطقه وارد شده است و قطعی برق‌ها در روستاها در حال وصل شدن است و خودروهای زیادی رهاسازی شده اند و منتظریم که سطح آب هم در برخی از مناطق پایین ‌تر آید تا رسیدگی های دیگری هم انجام شود. البته حتما خسارات ناشی از سیل به حادثه دیدگان پرداخت می‌شود و تلاش می کنیم در کوتاه‌ترین مدت مردم به زندگی عادی بازگردد.

ربیعی همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا روحانی هنوز با مردم درباره هواپیمای اوکراینی سخن نگفته‌ است؟ گفت: ما یک عیب ساختاری در اطلاع رسانی داریم و در پس این حادثه باید ساختار معیوب اطلاع رسانی به مقامات اصلاح شود. ستاد کل هم تا روز پنج شنبه به قطعیت نرسیده بود. رییس جمهور هم به محض اطلاع از موضوع در شب جمعه جلسه برگزار کردند و از همان روز که دو بحران داشتیم، یکی در داخل و دیگری در خارج هردو در حال پیگیری بود. هم با خارجی ها گفت و گو کردند و هم در داخل دستورات لازم برای رسیدگی به این موضوع را ارائه کردند و به زودی با مردم هم در این زمینه سخن خواهند گفت. البته زمان دقیق آن نتوانستم مطلع شوم.

رئیس جمهور با مردم صحبت می کند

وی درباره پیگیری ابعاد حقوقی حادثه هواپیمای اوکراینی نیز گفت: در این شکی نیست که کار را در پیگیری ابعاد حقوقی آن پیش می‌بریم و در در داخل نیز بر اساس سلسله مراتب با قصور و تقصیر قاطعانه برخورد می شود و رهبری هم به آن تاکید داشتند و رییس‌جمهور هم به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی بر این موضوع تأکید کردند.

سخنگوی دولت در پاسخ به این پرسش که دولت برای پیگیری موضوع کرمان و تشییع پیکر شهید سلیمانی چه اقدامی داشته است؟ تاکید کرد: وزیر اطلاعات برای این موضوع مامور شده است و کار را پیگیری می‌کند. در برگزاری آن مراسم تفکیک کار هم انجام شده بوده است و سهم هر بخش و نهاد مشخص است و هرجا هم دولت تقصیر داشته با آن برخورد می شود. موضوع را برای پیگیری ابعاد آن ماجرا غم انگیز پیگیری می ‌کنیم.

باید سخن شنیدن خیابانی را تحمل کنیم

در ادامه یکی از خبرنگاران از سخنگوی دولت پرسید: چرا با تجمع بدون مجوز در برابر سفارت انگلیس همراهی شد  کسی بهانه نیاورد که بدون مجوز بوده و حتی صدا و سیما هم آن را پوشش خبری داد اما در برابر تجمع اعتراضی به پنهان‌کاری‌ های صورت گرفته اصل مساله کتمان شد، صدا و سیما آن را پوشش نداد و در مقابل با گاز اشک‌آور همراه شد؟ ربیعی گفت:     درباره اینکه چرا صدا و سیما تجمعات مردمی را نشان نداد من پاسخگو نیستم‌. اما باید با مردم در فضای رسانه ای،مجازی یا هر وسیله دیگری که فراهم شود بیشتر صحبت کنیم.  اگر ما باب گفت و گوی اجتماعی با مردم و سخن شنیدن خیابانی را هم تحمل کنیم قطعا مقوم امنیت ملی ما خواهد بود.

گزارش استفاده از گاز اشک آور را داریم

سخنگوی دولت حضور خود در حاشیه برخی از مراسم‌های یادبود و سوگواری جانباختگان هواپیمای اوکراینی اشاره کرد و افزود: در حاشیه دو مراسم شرکت کردم، دستورات ابلاغ شده مبنی بر رفتار مسالمت آمیز با معترضان است. وی بیان کرد: تاکنون گزارشی از شلیک گلوله "سربی" به سمت معترضان به ما نرسیده است؛ اما گزارش شلیک گاز اشک آور را داریم که البته ممکن است به سلامتی مردم هم آسیب بزند.

چرا کسی استعفا نمی دهد؟

در ادامه خبرنگاری در ارتباط با نحوه برخورد با تجمع کنندگان و نحوه برخورد نیروهای امنیتی پرسید. ربیعی گفت: ما با جمع شدن، عزاداری کردن، بیان ناراحتی کردن و اعتراض به اطلاع رسانی دیرهنگام مشکلی نداریم. من خودم در حاشیه دو تا از این تجمعات بودم و شلیک گلوله‌ای صورت نگرفته است، ولی گاز اشک آور استفاده شده است.

ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا مسئولانی مانند وی بعد از مشخص شدن ابعاد واقعه هواپیمای اوکراینی استعفا نمی دهند؟ گفت: اگر نسبت به خودم احساس این را می‌کردم که واقعیتی را می دانستم و به مردم نگفته ام حتما می رفتم. اگر الان هم، چنین احساسی کنم که بودنم و آمدنم که برای کمکی به مردم بوده است تغییر کرده، لحظه ‌ای نمی ماندم. مطمئن باشید که رییس جمهور عصر روز جمعه از این واقعه خبر دار شده است. در این موضوع شک نکنید. ایشان تا عصر جمعه مطلع نبودند. نمی دانم نیاز به چه چیزی بوده که کار بررسی این موضوع طول کشیده است. اما برخی از چهره‌هایی که بیش از چهل سال است می شناسم همچون سرلشکر باقری انسان‌هایی بسیار صادق و برای مردم و کشور خود فداکار هستند.

مد نظر رئیس جمهور برخورد خویشتن دارانه است

ربیعی در ادامه درباره برگزاری بدون درگیری تجمعات مردمی اظهار کرد: آیین نامه ای از سوی دولت تهیه شد که در دیوان به مشکل خورد اما به دنبال به ثمر رساندن آن هستیم. اعتراضات زیادی انجام شده است و بنای نیروی انتظامی برخورد مسالمت‌آمیز است اما بعضاً مسائلی رخ می‌دهد که حوادث تلخ را به همراه دارد. اینکه برخورد خویشتن دارانه داشته باشیم از مد نظر رئیس جمهور است.

وی تاکید کرد: سوگواری و مطالبه گری هر دو باهم قابل درک است و اطلاع رسانی درباره این حادثه به درستی انجام نشده است. در این زمینه با چند استاندار صحبت کردیم تا در هر استان اعتراضات کاملا به صورت مسالمت‌آمیز برگزار شود. دیروز در تهران و شهرستانها از هر برخوردی اجتناب شد، اما قبول کنید تفکیک سخت است.

ربیعی با بیان این که ما هیچ مشکلی با تجمع مردم نداریم، افزود: تاکنون گزارشی از شلیک گلوله "سربی" به سمت معترضان به ما نرسیده است. سخنگوی دولت تصریح کرد: شعار دادن حق است اما گاهی شعارها به سمتی می رود که نیاز به حضور پلیس است. حضور پلیس در همه دنیا وجود دارد اما نیروهای امنیتی باید رفتاری داشته باشند که از امنیت مراسم مراقبت شود.

ربیعی درباره ادعای برخی مقامات آمریکا مبنی بر احتمال مذاکره با ایران پس از ترور سپبهد سلیمانی گفت: تحلیل آمریکا این است که در صورت فشار بیشتر بر گلوی ایران، ایران بهتر به مذاکره راضی خواهد شد. این سنت آمریکایی است که می‌گوید که زمین ایرانی‌ها را آنقدر داغ کن که مردم بریزند و آنقدر فشار بده که ذلیلانه مذاکره کنند.

به رئیس جمهور آمریکا اعتمادی نیست

سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه ما هرگز برجام را ترک نکردیم بلکه آن‌ها ترک کردند؛ گفت: اینکه در پیام‌های خود می گویند شما کاری به دیگر کشورها نداشته و مستقیم با آمریکا گفت و گو کنید، به دلیل عدم اعتماد امکان پذیر نیست.

ربیعی با تاکید بر اینکه ما می‌خواهیم فشار و تحریم به مردم کم شود، گفت: در شرایط کنونی تن دادن به هر چیزی فشار مضاعف بر مردم است. متاسفانه ما نتوانستیم دلیل این مقاومت را برای مردم خوب باز کنیم. به رئیس جمهور آمریکا هیچ اعتمادی نیست و هر اندازه ما حرکت کنیم او فکر می‌کند که می تواند با فشارهای بیشتر بر زندگی مردم ما را به نقطه دیگری برساند. در این شرایط با توجه به اینکه اکنون آمریکا گلوی ایران را می فشارد موضوع مذاکره نمی‌تواند محلی از اعراب داشته باشد.

وی تاکید کرد: از زمانی که ترامپ به ریاست جمهوری رسیده است‌، رژیم آمریکا برای خروج از برجام به سایر طرف‌ها فشاور آورده است و آنها را تشویق می کند و مربوط به امروز نیست. آمریکا در مقابل برجام تنها مانده است و هر کدام از طرف‌های برجام در واکنش به درخواست‌ها و فشارهای واشنگتن برای خروج از برجام، به کاخ سفید پاسخ منفی داده اند.

سخنگوی دولت با بیان اینکه پاسخ منفی گرفتن کشورها در خروج از برجام و همراهی نکردن کشورهای منطقه با ترور سردار سلیمانی درس های مهمی برای  ترامپ و آمریکا داشته است، اظهار کرد: واکنش منفی اروپایی ها به موضع ضدبرجامی ترامپ نه با انگیزه دفاع از ایران، بلکه ناشی از تلاش آنها برای اثبات استقلال سیاسی خود از کاخ سفید است و آگاهی از اهمیت بقای برجام است.

وی با بیان اینکه نپذیرفتن خواسته‌های آمریکا یک گام رو به جلو برای دستاوردهای ایران و تنها ماندن آمریکا است، اظهار کرد: نابودی برجام پیامدهای مخربی برای چندجانبه گرایی، صلح و امنیت بین المللی و اصل قانونمندی در کشورهای جهان دارد.

مبنای پرداخت سه میلیارد دلاری قطر غیرعقلانی است

سخنگوی دولت درباره ادعای غرامت سه میلیارد دلاری از سوی قطر خاطرنشان کرد: مبنای این سخن غیرعقلایی است. ما تعامل خوبی با قطری‌ها داشتیم. در رابطه با امنیت منطقه نیز با قطری‌ها گفت وگو داشتیم. اساسا نه وظیفه قطر است که غرامت بدهد نه با عرف بین‌الملل سازگار است. این بحث‌های داخلی ما است. قطری‌ها به دنبال تعاملات پرقدرت‌شان با ما همانند سابق هستند.