صفر تا صد طرح جدید برای سهمیه بندی سوخت

پایگاه خبری جماران، سجاد انتظاری: یکشنبه 30 دی ماه 97 علیرضا رحیمی از اعلام وصول طرح سهمیه بندی بنزین خبر داد و اسدالله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، توضیح داد که عده‌ ای از نمایندگان مجلس طرحی را مبنی بر اینکه به هر ایرانی در هر روز یک لیتر بنزین داده شود ارائه کرده ‌اند. بر همین اساس قرار است سامانه ‌ای ویژه این کار راه‌ اندازی و تعبیه شود که بنزین در آن خرید و فروش شود. این در حالی است که هفتم آذر ماه وزیر نفت در حاشیه جلسه دولت تأکید کرده بود که بحث سهمیه بندی مطرح نیست و استفاده از کارت سوخت مطرح است.

خبر رئیس کمیسیون اقتصادی از سهمینه بندی بنزین

البته این اختلاف نظر بین مجلس و دولت در بحث سهمیه بندی بنزین چیز تازه ای نیست و چند ماهی است که اخبار متنوع و بعضا متناقض در مورد آن شنیده می شود. با یک مرور ساده اخبار چند این چند ماه می بینیم که شاید اولین بار این قضیه را محمدرضا پورابراهیمی مطرح کرد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی 17 مهر ماه در گفت و گو با ایسنا گفت: قرار است کارت سوخت داده شود که در این کارت سوخت حدود ۶۰ لیتر بنزین برای یک ماه شارژ می‌شود. طبیعتا مصرف مازاد به معنای استفاده بنزین با قیمت آزاد است. در این باره ظرف یک ماه آینده تصمیم‌ گیری می ‌شود و معلوم خواهد شد این تصمیم از چه زمانی اجرا می شود.

سخنگوی هیأت رئیسه مجلس اعلام کرد کارت های سوخت احیا می شوند/ دولت هیچ تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین و سهمیه ‌بندی ندارد

اما بهروز نعمتی 23 مهر ماه گفت: نظر دولت این است که کارت‌ های سوخت را احیاء کند تا مصرف بنزین و فرآورده‌ های نفتی ساماندهی شود. متأسفانه در حال حاضر ۱۵ میلیون لیتر بنزین قاچاق می‌ شود و کسانی که در مبادی خروجی مسئولیتی دارند می‌ گویند این کارت‌ ها، کارت‌ های مهاجر هستند و نه کارت‌ های مردم منطقه. با توجه به این فضا تصمیم دولت این است که برای جلوگیری از قاچاق کارت سوخت احیاء شود. قاچاق سوخت در شرایط احیای کارت سوخت به حداقل می ‌رسد. دولت هیچ تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین و سهمیه ‌بندی ندارد و تنها موضوعی که در نشست ستاد اطلاع رسانی شورای هماهنگی سران قوا پیشنهاد شده موضوع احیای کارت سوخت است.

سهمیه بندی بنزین یکی از موضوعات مورد بحث فراکسیون های مجلس با علی لاریجانی

اما 29 آذر ماه علیرضا سلیمی بار دیگر مسأله سهمیه بندی را به میان آورد و در مصاحبه ای گفت که در جلسه اعضای سه فراکسیون مجلس با علی لاریجانی، بحث سهمیه بندی بنزین مطرح شده است.

این بار بیژن زنگنه واکنش نشان و یک روز بعد سهمیه بندی را تکذیب کرد.

وزیر نفت 30 آبان 97 در حاشیه جلسه دولت با اعلام اینکه در استفاده مجدد از کارت سوخت می ‌خواهیم جلوی قاچاق سوخت را بگیریم تأکید کرد که اصلا بحث افزایش قیمت یا سهمیه بندی بنزین نیست. اعداد و ارقامی که در مورد سهمیه بندی بنزین اعلام می ‌شود، درست نیست. هنوز در مرحله ثبت نام کارت سوخت هستیم و وقتی این مرحله تمام شد، تاریخ اجرای طرح تحویل بنزین با کارت سوخت را اعلام می‌کنیم. فعلا بحث سهمیه بندی مطرح نیست، بلکه بحث استفاده از کارت سوخت در تحویل بنزین مطرح است.

اعلام وصول طرح سهمیه بندی بنزین

اما درست دو ماه بعد، یعنی 30 آبان ماه، علیرضا رحیمی «طرح سهمیه بندی بنزین» را اعلام وصول کرد؛ تا بار دیگر این قضیه در اذهان و اخبار قرار گیرد. البته ما پس از تماس با نمایندگان عضو هیأت رئیسه مجلس و اعضای کمیسیون انرژی مجلس متوجه این امر شدیم که تقریبا هیچ کدام از آنها اطلاعی از این طرح و جزئیات آن نداشتند. در نهایت به اینجا رسیدیم که این طرح را حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نوشته و با گرفتن امضای چند نماینده دیگر آن را به هیأت رئیسه داده است.

توضیحات حاجی دلیگانی در مورد طرح پیشنهادی

حسینعلی حاجی دلیگانی، در توضیح طرح پیشنهادی خود در خصوص سهمیه بندی بنزین اظهار داشت: پیش ‌بینی ما بر این بود که اگر بنا است سهمیه بندی صورت بگیرد ارزش اصلی به انسان ها داده شود نه به خودرو و سرمایه. دولت ممکن است بگوید که کارت سوخت احیاء شده است و به ازای هر کارت سوخت سهمیه بنزین داده شود، اما ما می گوییم این سهمیه را به خودرو ندهید،‌ بلکه سهمیه بر اساس کد ملی به سرپرست خانوار اختصاص یابد. فارغ از این که آن خانواده‌ خودرو دارد یا خیر. بر اساس بررسی‌ ها ۲۰ درصد از مردم کشور اصلا خودرو و موتور سیکلت ندارند. همچنین ۲۰ درصد از مردم بیش از سهمیه تعیین شده بنزین مصرف می ‌کنند. ما می‌ خواهیم این ۲۰ درصد سهمیه اضافه روی آن ۲۰ درصد قبلی سرشکن شود. در چنین شرایطی اگر قیمت بنزین احیانا افزایش پیدا کند این به ضرر افراد ضعیف نیست؛ بلکه به نفع آنها خواهد بود. زیرا هر قدر قیمت بالاتر برود مابه التفاوتی که آنها می‌ توانند دریافت کنند بیشتر است و در اندوخته شان قرار می ‌گیرد.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه افزود: در این طرح پیش ‌بینی شده است که به ازای هر کد ملی در روز یک لیتر به حساب سرپرست خانوار واریز شود که بر این اساس یک خانواده‌ چهار نفره در ماه ۱۲۰ لیتر بنزین سهمیه دارند و می‌ توانند هر قدر می ‌خواهند از این سهمیه مصرف کنند. طبق پیش ‌بینی‌ ها این سهمیه ها در کارت افراد قرار می‌ گیرد و می ‌توانند تمام یا بخشی از آن را به قیمت آزاد بفروشند و یا صادر کنند. در واقع بر اساس این طرح سهمیه بنزین قابل نقل‌ و انتقال است. پیش ‌بینی دیگری که در این طرح داشتیم این بود که وزارت نفت سامانه ای به عنوان بورس معاملات بنزین ایجاد کند. ما معتقد هستیم که در صورت اجرایی شدن این طرح صرفه جویی در مصرف بنزین هم صورت می ‌گیرد، زیرا مابه التفاوت میزان مصرفی بنزین به جیب خود فرد می‌ رود.

مخالفت عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی با طرح سهمینه بندی بنزین

کوروش کرم پور، عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس، در گفت و گو با جماران در مورد این طرح اظهار داشت: طرحی را با امضای 16 نماینده به هیأت رئیسه مجلس تحویل داده اند. این طرح هنوز در اختیار اعضای کمیسیون انرژی قرار نگرفته و تا کنون جزو موضوعات کمیسیون انرژی مجلس نبوده است.

وی تصریح کرد: در این طرح دولت را موظف کرده اند که سهمیه بندی بنزین را بر مبنای هر ایرانی روزانه یک لیتر اعمال کند. وزارت نفت را موظف کرده اند سامانه بورس الکترونیک معاملات بنزین را ایجاد و امکان خرید و فروش بنزین مازاد بر نیاز شهروندان را فراهم کند. در این طرح جایگاه های سوخت را هم موظف کرده اند بنزین مازاد بر نیاز افراد را بر اساس قیمت سامانه به فروش برساند.

دبیر کمیسیون انرژی مجلس در خصوص تبعات این طرح گفت: ما بررسی کارشناسی خودمان را بر اساس محتوای طرح انجام می دهیم و اگر نیاز دیدیم با صاحب نظران و متخصصین بخش خصوصی و بخش دولتی و افرادی که در این زمینه تجربه دارند مشورت می کنیم که آیا این طرح تاکنون در هیچ کشوری اجرا شده یا نشده؟ این طرح چقدر با هدفمندسازی یارانه ها همراه است؟ چقدر منافع ملی را تأمین می کند؟ چقدر به مردم جامعه خدمت می کند؟ همه اینها مورد بررسی قرار می گیرد.

وی تأکید کرد: با یک نظر کلی به این طرح می گویم که من نسبت به این طرح خوش بین نیستم و با آن مخالفت خواهم کرد. دلیل مخالفتم این است که سوخت برای خودرو تعریف شده و ما بر اساس نیاز خودروهایی که در کشور از طریق ملتمان استفاده می شود باید سوخت را تأمین کنیم و اگر سوخت زیاد مصرف می شود همه مسئولین، دولتمردان و اصحاب رسانه باید تلاش کنیم که فرهنگ سازی مصرف انرژی را در کشور حاکم کنیم. چطور توانستیم فرهنگ شهادت را بر جامعه حاکم کنیم؟ الآن هم باید سعی کنیم فرهنگ مصرف انرژی را بر کشور حاکم کنیم.

این طرح احتمال قاچاق سوخت به خارج از کشور را بالا می برد

کرم پور افزود: اگر ما نمی توانیم خوب قانون را اجرا کنیم و نتوانستیم نظارت را خوب انجام دهیم نباید فورا مسأله جدیدی را ایجاد کنیم. به نظر من اگر این اتفاق بیفتد ما نمی توانیم نظارت خوبی را بر مصرف سوخت داشته باشیم و خدماتی که شایسته ملتمان هست را در جامعه اجرا کنیم و احتمال قاچاق سوخت به خارج از کشور بسیار بالا می رود. چون این یک بازار کاذب است و ما نباید ملت را به بازارهای کاذب هدایت کنیم.

ما باید از تصمیمات غیر استانداردی که در هیچ جای دنیا تجربه نشده پرهیز کنیم

وی ادامه داد: من به عنوان یکی از اعضای هیأت رئیسه کمیسیون انرژی از جزئیات این موضوع بی اطلاع هستم. چقدر زیبا بود که طراحان این طرح قبل از تحویل به هیأت رئیسه آن را در کمیسیون انرژی موضوع را مطرح می کردند تا تخصصی و اجرایی بودن آن بررسی شود. ملتی می تواند در دنیا موفق باشد که تمام سطوح زندگی آن استاندارد باشد. ما باید از تصمیمات غیر استانداردی که در هیچ جای دنیا تجربه نشده پرهیز کنیم.