پایگاه خبری جماران: در هفته ای که گذشت؛ ویدئوی ۵۵ثانیه‌ای از نحوه مواجهه وزیر بهداشت با یک نانوای بازنشسته که از هزینه های بالای فیزیوتراپی زنش گلایه مند بود، واکنش‌های مختلفی در فضای مجازی به وجود آورد. به نحوی که در ساعات ابتدایی بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی از این رفتار وزیر بهداشت به شدت انتقاد کردند.
در همین رابطه، یک رواشناس اجتماعی خشم درونی جامعه را عامل اصلی انتقاد از شوخی وزیر بهداشت می داند و معتقد است که یکی از دلایل عمده این خشم می تواند شرایط اقتصادی و سیاسی باشد.
وزیر بهداشت با این تصور که مزاحش عاری از مشکلی است این کار را کرده است
دکتر مهرداد فلاطونی در گفت و گو با خبرنگار جماران، با اشاره به واکنش های جامعه به برخی اظهارات مسئولین گفت: همانطور که می دانیم، بخشی از فرآیند هویت‌های فردی ما از درون خانواده و جامعه شکل می‌گیرد و طبیعی است که وقتی در جامعه‌ای احساس خشم زیاد می‌شود، باید به علل یا عواملی رجوع کنیم که پیش تر در آن ایجاد شده است.
وی افزود: این مسأله می‌تواند ریشه در خانواده یا در نوع فرهنگ و آداب ما داشته باشد. همچنین ممکن است ناشی از نگرش‌هایی باشد که از سوی فضای مجازی به ما القاء می شوند. زمانی که وزیر بهداشت با یکی از شهروندان شوخی می‌کند، حتماً با این تصور که چنین کاری عاری از مشکلی است این مزاح را کرده، چرا که وقتی فردی در مقام وزارت یا مدیریت یک مجموعه قرار می‌گیرد، قبل از هر چیز آموزه‌های لازم را در این ارتباط می‌بیند.
باید با این نگاه که آقای وزیر قصد و غرضی نداشته به این موضوع بنگریم
این روانشناس اجتماعی در ادامه گفت: ما باید با این نگاه که آقای وزیر قصد و غرضی نداشته به این موضوع بنگریم. اما متاسفانه ما یادگرفته ایم که آن‌چنان‌ها را آن‌چنان‌تر کنیم و انگار هر جناحی به دنبال آن است تا از این نمد برای خودش کلاهی درست کند.
فلاطونی گفت: خشم در جامعه ما به دلیل وجود مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، زیاد شده است. ما نمی‌توانیم این را نادیده بگیریم که گرانی‌ها و مسائل مختلفی که وجود دارند، مردم را عصبی کرده و خشم درونی را در جامعه ما گسترش داده است. بنابراین از نظر ماهوی، برای هر موضوعی که می‌خواهیم در جامعه مطرح کنیم، حتی همین شوخی و کوچکتر از آن، باید بتوانیم به سه موضوع اصلی پاسخ دهیم و آن چیستی، چرایی و چگونگی موضوع است.
یکی از دلایل عمده خشم مردم می‌تواند شرایط اقتصادی و سیاسی باشد
وی بیان کرد: باید بگوییم که این خشم درونی ما از کجا می آیدا یا اینکه اصلاً چرا باید بروز کند و اصلاً علت این خشم درونی چیست؟ طبیعتاً یکی از دلایل عمده آن می‌تواند شرایط اقتصادی و سیاسی باشد. انگار مردم در جای دیگر نمی‌توانند صحبت کنند و دنبال یک کاتالیزور می گردند و آن می‌تواند شوخی یک وزیر با یک فرد یا بی ارزش شمردن مشکلات طرف مقابل باشد.
فلاطونی گفت: در مقابله با مسائل، زمانی که جایگاه و زاویه نگاه خود را عوض می کنیم، مسأله متفاوت می‌شود. یعنی اینکه متوجه می‌شویم که فردی حرفی را برای این زده تا شخصی را اذیت کند یا اینکه مقصودش تنها شوخی بوده است. لذا این موضوع، به زاویه نگرشی بازمی‌گردد که به موضوع نگاه می‌کنیم. مسلماً تا زمانی که شخصیت طرف مقابل خود یا جامعه هدف خود را نشناسیم، هر نوع قضاوتی که کنیم شخصی به حساب می‌آید.
شرایط جامعه باید تغییر کند
این روانشناس اجتماعی در ادامه گفت: گاهی همین قضاوت‌های شخصی با تبلیغ و تکرار آنقدر زیاد می شوند که مردم فکر می‌کنند واقعاً اتفاقی که از آن چنین قضاوت‌هایی می شود، افتاده است و گاهی حتی تبدیل به یک باور برای مردم می‌شود. از این رو، شرایط جامعه باید تغییر کند، زیرا علت این خشم درونی، می تواند مسائل و موارد متعددی باشد.
ما باید بدانیم؛ زمانی که احساس می‌کنیم بدترین شرایط را داریم، همان شرایط برای تغییر مناسب است. یعنی همان‌جاست که ما باید درباره مسائل مختلف بازنگری کنیم.
وی اظهار کرد: این خشم می‌تواند از موارد پنجگانه فرهنگ، طبقه اجتماعی، آموزش و پرورش، گروه همسالان و والدین ناشی شده باشد و بخشی از آن نیز می‌تواند در تفکر اجتماعی وجود داشته باشد. به نحوی که بعضی چیزها آنقدر در فرهنگ ما جاافتادند که به عنوان یک باور مطرح می‌شوند. اما بخشی دیگر می‌تواند این باشد که وقتی ما در یک شرایط و یا جایگاه خاص قرار می‌گیریم، انگار در هر حرفی که می‌زنیم، به دنبال این هستیم که خشم خود را تخلیه کنیم.
این مسأله به مشکلاتی که مردم دارند بازمی گردد و باید التیام پیدا کند
فلاطونی گفت: برای این بخش آخر، کافی hست که یک نفر به عمد یا غیرعمد، کاتالیزوری برای خالی کردن خشم در اختیار آنها قرار دهد. فضای مجازی نیز تبدیل به جولانگاهی شده که هر کسی با هر نظر و دیدگاهی در آن حضور دارد. لذا این بار وزیر بهداشت سیبل هدف این گروه قرار گرفته و در آینده نیز هر فرد دیگر می‌تواند هدف حمله آنها قرار گیرد. به نحوی که افراد محبوبتر نیز در گذشته مورد حمله قرار گرفتند.
وی افزود: این مسأله به مشکلاتی که مردم دارند بازمی گردد و باید التیام پیدا کند. اگر بخواهیم راهکارهای مقابله‌ای برای این مشکلات ارائه دهیم، اولین راهکار این است که ما این دیدگاه را با آموزش‌هایی که می‌گذاریم تغییر دهیم. صداوسیما نیز می‌تواند در مواردی بسیار موثر باشد. همچنین مطبوعات و خبرگزاریها و NGO ها می‌توانند تأثیرگذار بوده و در مسأله آشتی میان جامعه نقشی اساسی ایفا کنند.
شبکه های مجازی بهترین فضا برای بروز خشم های فروخورده است
این روانشناس اجتماعی گفت: باید یک برنامه جامع توسط پژوهش‌گران نوشته شود، برای آنکه جامعه از این خشم درونی رهایی پیدا کند. این خشم اجتماعی ماحصل امروز نیست، بلکه ناشی از سالهای متمادی است. اساس این خشم درد نان است، زیرا درد نان باعث می شود که خشم مردم فروخورده شود. این خشم فروخورده در یک جا بروز پیدا می کند که شبکه های مجازی بهترین فضا برای بروز آن است.
وی بیان کرد: داشتن اینترنت و شبکه های مجازی بد نیست، زیرا همه دنیا از این امکانات استفاده می کنند. ولی استفاده بهینه از این شبکه‌ها نیاز به آموزش دارد. تمام انسان‌ها برای رسیدن به هویت آرمانی خود زندگی می‌کنند. ما یکسری آرزوهای آرمانی داریم، بنابراین افرادی موفق هستند که بتوانند سطح آرزوهای آرمانی خود را به آرزوهای واقعی نزدیکتر کنند. کسی که خود آرمانیش را نشناخته باشد یا آرزوهای آرمانی نداشته باشد، نمی‌تواند امیدوار زندگی کند.
وقتی در جامعه‌ای امید نباشد، اعتماد به فردا نیز از دست می‌رود
این روانشناس اجتماعی با بیان اینکه کسی که نمی‌تواند حقش را دریافت کند در درونش نارضایتی شکل می‌گیرد، افزود: وقتی در جامعه‌ای امید نباشد، اعتماد به فردا نیز از دست می‌رود. برای اینکه تغییر پیدا کنیم و پویا باشیم، باید امید وجود داشته باشد. باید بدانیم که به هرحال باید زندگی کرد و روابط اجتماعی روابطی نیستند که ما بتوانیم درباره آنها شناخت پیدا کنیم. بنابراین در بسیاری مواردی که برایمان اتفاق افتاده، حذف عامل می‌کنیم و این کاری اشتباه است.
وی در پایان گفت: ما مجبوریم که با افراد رابطه داشته و زندگی کنیم. مجبور به تغییر روند زندگی خود هستیم و برای این تغییر باید خودباوری درونی داشته، زیرا بالاخره این ماهستیم که باید تغییر را به وجود آوریم. ما باید بدانیم؛ زمانی که احساس می‌کنیم بدترین شرایط را داریم، همان شرایط برای تغییر مناسب است. یعنی همان‌جاست که ما باید درباره مسائل مختلف بازنگری کنیم.
