خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: قرارگاه مردمی مقابله با کرونا موسوم به «مکتب حاج قاسم» از بدو شیوع کرونا در شهرستان شاهرود اقدامات جهادی مانند تولید و توزیع ماسک، کمک‌های مردمی و … را بدون چشم‌داشت بر عهده داشته است. مواردی که تنها و تنها با کمک مردم و خیران صورت می‌گیرد و تا امروز شاهد خیر و برکات فراوان از سوی آن برای سراسر شهرستان شاهرود بوده‌ایم.
قرارگاه‌های مردمی در شهرستان‌ها با محوریت امامان جمعه در حالی شکل گرفتند که اقدامات جهادی برای مقابله با کرونا نیازمند یک نوع ساماندهی و مدیریت بود تا از موازی‌کاری، اقدامات بیهوده و بی‌هدف جلوگیری شود از سوی دیگر نیاز بود تا مانند دیگر بحران‌هایی که در کشور نمونه آن را شاهد بوده‌ایم، مردم به کمک دولت و مسئولان آیند لذا قرارگاه گاه مردمی مبارزه با کرونا در شهرستان شاهرود به‌ضرورت زمان و نوع فعالیت‌ها شکل گرفت.
مردم درصحنه هستند
کرونا آسیب‌های مالی و روحی فراوانی را به مردم شهرستان شاهرود مانند دیگر نقاط کشور و حتی جهان وارد کرد اما مردمی که با تقدیم هزار شهید دفاع مقدس و ۱۴ هزار رزمنده آن‌هم درزمانی که تمام جمعیت شهرستان به ۱۴۰ هزار نفر هم نمی‌رسید، بیدی نیستند که با این بادها به لرزه دربیایند. مردمی که تمام تدارکات جبهه را با دست‌خالی و از درآمد روزانه و باغ‌ها و مزارع و دامداری‌هایشان تأمین می‌کردند امروز نیز در میدان هستند تا در برابر کرونا ایستادگی کنند.
قرارگاه مردمی کرونا در شاهرود تنها با کمک مردم و خیران و همت بلند جوانان و روحانیان، طلاب، کسبه و دیگر اقشار مردم بدون هیچ چشم‌داشتی در راستای مقابله با این بیماری اقدامات جهادی را در دستور کار دارد و به‌نوعی بازوی کمک‌رسان مسئولان دولتی در کنترل شیوع ویروس منحوس هستند.
برای بررسی اقدامات قرارگاه مردمی مقابله با کرونای شهرستان شاهرود با حجت‌الاسلام عباس امینی رئیس این قرارگاه و همچنین امام‌جمعه شاهرود به گفتگو نشستیم تا ابعاد اقدامات قرارگاه مردمی را برایمان شرح دهد.
*در ابتدا از شکل‌گیری قرارگاه بگویید
بعد از آمدن ویروس کرونا به کشور مانند سایر کشورهای دنیا، اولویت‌های اولی برای کشور معلوم شد و آن‌هم بحث ضدعفونی کردن محیط‌های عمومی و تهیه ماسک بود که به دلیل عدم نیاز قبل از آمدن کرونا، به‌اندازه کافی در کشور وجود نداشت لذا در کنار ستاد ملی مبارزه با کرونا احساس شد که اولویت نخست در روزهای اول باید با همراهی مردم همراه شود و این تجربه‌ای بود که الحمدالله مردم ما در دوران جنگ و سیل و زلزله و … به‌خوبی از خود نشان دادند و کمک‌های مردمی به مسئولان توانست دفع برخی نگرانی‌ها را به دنبال داشته باشد.
در این مورد هم مردم خیلی خوب ورود کردن به‌طوری‌که در روزهای نخست به‌صورت آتش به‌اختیار نیروهایی در شاهرود وارد شدند و شاید در همان آغاز برخی آسیب‌ها هم در بحث ضدعفونی کردن معابر وجود داشت چراکه معیارهای لازم رعایت نمی‌شد و یا در توزیع ماسک و یا تهیه آن به شکل هدفمند عمل نمی‌شد لذا برای دو هدف نخست جذب کمک‌های مردمی و ساماندهی آن‌ها و تقسیم و توزیع عادلانه کمک‌های اولیه و دوم، کمک به ستاد مرکزی مبارزه با کرونا، کمیته مردمی تحت همین نام شکل گرفت و به نام مکتب حاج قاسم نام‌گذاری شد.
*آیا کمیته‌های ذیل این قرارگاه شکل گرفتند؟
بله؛ در این قرارگاه کمیته‌هایی مشخص شد که ازجمله آن‌ها می‌توان به فرهنگی، سلامت معنوی، رسانه، فضای مجازی، شناسایی، توزیع، جذب کمک‌های مردمی و … اشاره کرد و به حمدالله در این مدت ضمن ساماندهی کمک‌های خوب مردم و تقسیم‌بندی آن توانستیم شاهد تقسیم وظایف خوبی هم باشیم.
برای مثال گروه پدافند هوایی ۱۰ محرم سپاه به‌صورت شهرستانی ضدعفونی مناطق را بر عهده گرفت تا کسی از پیش خود به ضدعفونی بی‌هدف نپردازد از سوی دیگر گروه‌های جهادی شناسایی و در جلساتی با آن‌ها صحبت شد تا نیازهایشان احصاء شوند و ارتباط با آن‌ها شکل بگیرد که در خدماتی که قرار است برسانند اگر نیاز به همکاری بود، از طریق کمیته مردمی صورت گیرد تا همه‌چیز هدفمند باشد.
*چقدر کمک مردمی در این قرارگاه جمع‌آوری‌شده است؟
تا امروز مبلغ ۲۲۵ میلیون تومان از کمک‌های مردمی توسط قرارگاه مردمی مکتب حاج قاسم جذب‌شده و در روزهای نخست برای خرید مواد اولیه ماسک، ضدعفونی‌کننده‌ها و توزیع آن در مکان‌های عمومی مانند بیمارستان‌ها، زندان، سالمندان و خانواده‌های بی‌بضاعت در مناطق مختلف و … توزیع شد و در کنار آن مسائل فرهنگی نیز انجام شد.
*درباره اقدامات دیگر این قرارگاه بگویید
توصیه بهداشت و درمان این بود که مردم باید در خانه بمانند و از مراسمی مانند پنج‌شنبه آخر سال، دیدوبازدید عید و … پرهیز داشته باشند لذا کاری که کمیته مردمی قرارگاه انجام داد این بود که کلیپ‌هایی ساخته شد تا اقشار مختلف مردم را به خانه ماندن توصیه کنند. همچنین سخنرانی‌ها و مباحث چنددقیقه‌ای تهیه و در فضای مجازی پخش شد تا مردم با مسائل مرتبط با کرونا آشنا شوند و در کنار آن بسته‌های معیشتی برای کسانی که قبل و بعد از کرونا آسیب‌دیده بودند، تهیه شد.
این فعالیت‌ها همچنین به نیمه شعبان منتهی شد و ما شاهد رزمایش یاوران مهدی (عج) با همکاری کمیته مبارزه با کرونای شهرستان شاهرود بودیم که هم مجدداً ضدعفونی مناطق شهری انجام شد و هم اهدای ماسک، بسته‌های معیشتی و … بین جامعه هدف توزیع گردید و در کنار این مسائل به دلیل تعطیلی مجالس جشن نیمه شعبان، خودروهایی بدون اجتماع مردمی نسبت به مداحی و مولودی‌خوانی مبادرت ورزیدند تا در بحث نشاط اجتماعی نیز در بحث نیمه شعبان انجام گرفت.
*رزمایش مواسات نیز قرار است در ماه رمضان برگزار شود درباره آن نیز توضیح دهید
در روز نیمه شعبان رهبر معظم انقلاب اسلامی سخنانی را برای مردم بیان فرمودند و یک بخش آن این بود که در یک مواسات و کمک مؤمنانه اقشار آسیب‌پذیر از کرونا، دیده شوند. ماقبل از کرونا نیز اقشاری داشتیم که اسامی‌شان مشخص بود و نهادهای مانند کمیته امداد و بهزیستی، امداد محله‌ها و خیران به آن‌ها خدمات می‌دادند اما کرونا سبب شد تا بخش‌هایی به این قشر اضافه شود که اتفاقاً جز افراد آبرومند جامعه نیز هستند.
کسانی که قبل از کرونا خودشان در زندگی نیازی به کسی نداشتند و احیاناً خودشان جز کمک‌کننده‌ها بودند برای مثال برخی قنادانی که پشتوانه مالی زیادی نداشتند به دلیل تولید انبوه شیرینی شب عید و عدم فروش آن‌ها ضررهای هنگفتی کردند یا کارگران فصلی، رستوران‌ها، گردشگری و …به همین شکل؛ لذا باید گفت گروه‌های دیگری براثر کرونا آسیب‌پذیر شدند، لذا در اولویت نخست مواسات قرار گرفتند اما این بدان معنی نیست که اقشار دیگر نادیده گرفته شوند.
نکته مهم در این زمینه این است که همه کمک‌ها در طرح مواسات مالی یا بسته غذایی و … نیست درست است که در ماه رمضان بیشتر مردم‌دوست دارند که افطاری یا سحری یا اطعام داشته باشند اما یک شیرینی فروش که ۶۰۰ میلیون تومان در کرونا ضرر کرده با هزار بسته غذایی هم دردی از او دوا نمی‌شود لذا دردی از درد مردم برداشتن نیز جز مواسات محسوب می‌شود.
در قبال این افراد در طرح مواسات اقدامات خوبی می‌توان انجام دادگاهی برای بانک این افراد می‌توان مهلت گرفت، گاهی می‌توان گره‌ی از کار آن‌ها در نظام اداری باز کرد و گاهی هم می‌توان برای انان وام قرض‌الحسنه گرفت لیکن بنا است که در این رزمایش هم بحث مالی و معیشتی و هم بحث روحی و روانی و عاطفی در نظر گرفته شود.
برای مثال در ایام کرونا اموات چه کرونایی و غیر کرونایی چندان تکریم نشدند و نتوانستیم شاهد برگزاری مراسم بزرگداشت برای آنان باشیم حداقل کاری که می‌توان کرد تسلیت گفتن به خانواده این افراد، سر زدن به خانواده‌شان یا اگر آسیب روحی و روانی دیدند با مشاوره به کمکشان رفت تا آلام روحی و روانی‌شان برطرف شود این مورد هم در مواسات مدنظر قرار دارد.
*آیا این رزمایش هم با کمک مردم برگزار می‌شود؟
بله؛ مواسات نیز مانند مرحله نخست، با کمک‌های مردمی اجرا می‌شود لذا قرارگاه‌های محله‌ای با محوریت مساجد در شهرستان شکل می‌گیرد. در رمضان نیز احتمالاً مساجد تعطیل باشند اما این به معنای تعطیلی تمام وظایف مسجد نیست لذا در طرح مواسات مساجد، امام جماعت، پایگاه، امنا، امداد محله و … گرد هم می‌آیند تا افراد گروه هدف شناسایی شوند تا اولویت‌ها تعیین شود تا بتوانیم به افراد کمک کنیم. در این مسیر اما باید گفت قرارگاه مردمی تنها واسطه است و تصدی‌گری نخواهد کرد یعنی همه کارها توسط مردم صورت می‌گیرد.
در این طرح کمک از خیران جمع می‌شود و توسط خود قرارگاه‌های محله‌ای که در همه محلات با محوریت مساجد برپا می‌شوند، بعد از شناسایی و به‌صورت هدفمند توزیع می‌شوند. سپاه پاسداران، کمیته امداد و نهادهای دیگر اقدامات خوبی را همان‌طور که در مرحله نخست مبارزه با کرونا داشتند در این مرحله نیز کمک خواهند کرد اما از مردم و اقشار مختلف نیز می‌خواهیم تا اگر افطاری، اطعام یا کمکی داشتند به این موضوع توجه کنند. نکته قابل‌توجه دیگر این است که بحث رزمایش مواسات شهرستانی است و منظور از شاهرود فقط شهر شاهرود نیست. در تمام شهرهای شهرستان با همراهی امامان جمعه طرح با محوریت مساجد برگزار می‌شود.
موضوع دوم قابل‌توجه این است که قرار شده این نوع کمک مؤمنانه تنها به ایام ماه رمضان تا عید فطر ختم نشود و چه کرونا باشد چه نباشد در مسائل کمک به مردم، فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی و … این ارتباط قرارگاه‌های مردمی با ستاد مرکزی تداوم یابد تا هم مشکلات مردم احصاء شود و در حلشان کوشا باشیم.
*نقش جوانان در قرارگاه مردمی مبارزه با کرونا چیست؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی که بیانیه گام دوم را صادر کردند و ما در سال دوم آن هستیم، بیشتر توجهشان به جوانان است یکی از نکات مثبتی که ما نیز در قرارگاه مردمی مبارزه با کرونای شهرستان شاهرود مشاهده کردیم این بود که مسن‌ترهای جمع مدد کردند اما آن‌کسی که در عمل وارد شد، ۹۰ درصد جوان بودند و این نکته مثبت حادثه کرونا در کنار همه تلخی‌ها و دشواری‌هایش است.
این حادثه باعث شد تا شاهد یک وحدت و انسجام از نوع جوانانه و حتی نوجوانانه بودیم و حتی در همین رزمایش مواسات و کمک مؤمنانه نیز شاهد ورود جوانان هستیم. مسن‌ترها باید باشند تا از فکرشان و از توان مالی‌شان بهره گرفت اما به‌واقع این جوانان هستند که بیشتر کارها را صورت می‌دهند و ما قدردان این زحمات و خدمات هستیم.
درعین‌حال از همه انتظار داریم به‌خصوص کسانی که در شرایط حساس کشور و در موضوعات مختلف، اهل اظهارنظر و اقدام هستند، همه ورود کنند چراکه ما امروز در یک جنگ بیولوژیک هستیم. مواسات درواقع مقابله با ترکش‌هایی است که از قسمت اول جنگ یعنی کرونا شاهد آن هستیم که بخش‌هایی از جامعه آسیب دیدند لذا همه باید در میدان بیایند چراکه در این امر دیگر سلیقه و گرایش سیاسی و … ملاک نیست و مردم، ان جی او، محلات و… باید به کمک بیایند.
*آیا این کمک‌ها مختص به اقشار آسیب‌دیده در خصوص کرونا است؟
خیر؛ در کنار کرونا و مشکلات آن شاهد سرمازدگی شدیدی در بخش باغداری بودیم که بخشی از مناطق اطراف شهرستان شاهرود را تحت تأثیر قرارداد در این زمینه باید گفت متأسفانه سه سال متوالی است که این اتفاق رخ می‌دهد و خانواده‌هایی که ارتزاقشان از راه باغداری است با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند که اتفاقاً این مشکلات هم کمتر رسیدگی شده است در بحث بیمه معمولاً کشاورزان راضی نیستند و در سال جاری اصلاً باغ‌هایشان را بیمه نکردند و ستاد حوادث غیرمترقبه در سال‌های قبل هم کاری دیده نشد در کنار اقشار آسیب‌دیده از کرونا، اقشار آسیب‌دیده از سرمازدگی نیز دیده خواهند شد تا مدد شوند.
خانواده‌های زیادی هستند که تنها راه درآمدشان از طریق باغ است و سه سال متوالی درآمدی از باغشان نداشته‌اند و این یعنی قطعاً این خانواده‌ها باید جز افرادی قرار گیرند که در کمک‌های مؤمنانه می‌بایست دیده شوند. از مسئولان کشاورزی، بانک‌ها، مسئولان شهرستانی و استانی و خیران و مردم می‌خواهیم تا به این باغداران نیز توجه داشته باشند چراکه آسیب جدی و شدیدی دیده اند.
*بسیاری نگران عدم غسل و کفن اموات کرونایی بودند درباره این موضوع توضیح می‌دهید؟
یکی دیگر از کارهایی که در قرارگاه توسط طلاب جوان جهادی شهرستان شاهرود انجام شد، غسل و کفن اموات کرونایی بود. از همان روزهای نخست کرونا که ترس و وحشتی در بین مردم وجود داشت برخی غسال ها عنوان کردند که از ترس گرفتاری به کرونا اموات را غسل نمی‌دهند در حالی از سوی متخصصان بیان شد که اموات به دلیل عدم سرفه، عطیه و تراوش اخلاط سینه و آب دهان، خطر کمتری هم دارند، به هر حال طبیعی هم بود که برخی هراس‌ها وجود داشته باشد لذا طلاب و روحانیان جهادی به این امر ورود کردند.
این طلاب بدون هیچ چشم‌داشتی به‌صورت جهادی برخی روزها تا چهار میت را غسل و کفن می‌کردند و حتی مستحباتی مانند تلقین و … را برگزار کردند و حتی در برخی جاها که خودرویی برای خاکریزی نبود خودشان خاک هم روی لهد ریختند که باید از آن‌ها نیز قدردانی کرد چراکه دغدغه مردم را کاهش دادند.
از سوی دیگر در برخی موارد بیان می‌شد که روی اموات آهک ریخته می‌شود که این امر هم اصلاً وجود نداشت چراکه اموات کرونایی مانند سایر اموات تدفین و بر روی لهد مقداری آهک برای عدم شیوع ویروس ریخته می‌شد که به حمدالله سبب شد تا دغدغه مردم کاهش یابد.
