جامع‌نگری، کیفیت و سازماندهی فضایی از مهمترین ویژگی‌های آمایش سرزمین بوده و آمایش، پایدارترین آرایشی است که به سه مؤلفه مهم جمعیت، سرمایه و منابع طبیعی و محیطی ختم می‌شود.
جلسه کارگروه اقتصادی، اشتغال و سرمایه‌گذاری استان زنجان روز یکشنبه به ریاست استاندار و با محوریت سند آمایش سرزمینی این استان برگزار شد.
سند آمایش سرزمینی کشور از ۱۲ سال پیش تدوین شده و امروز در مرحله نهایی شدن است که به این منظور، مسئولان دستگاه‌های مختلف در این جلسه نسبت به آن اظهار نظر کردند.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان گفت: رویکرد اخیری که سازمان برنامه و بودجه و حاکمیت در ابعاد اقتصادی مطالعات به آن می‌پردازد، نهایی کردن سند آمایش سرزمین کشور بوده که در حال جمع‌بندی است.
شهرام طهماسبی اظهار داشت: سازمان برنامه و بودجه، مطالعات استان‌ها در خصوص آمایش را به صورت یکدست، یکپارچه و با مطالعات مشخص، نهایی می‌کند که برای این مهم چند گام عملیاتی در این مسیر تعریف شده است.
وی خاطرنشان کرد: گام اول، انسجام اقدامات استان‌ها در چند محور و گام دوم، برگزاری جلسات مشترک کارشناسی با حضور سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، دستگاه بخشی و بخش کارشناسی مربوطه است.
طهماسبی با بیان اینکه گام سوم، تشکیل کمیسیون‌های تخصصی است، افزود: گام نهایی نیز اراسال سند نهایی استان به شورای عالی آمایش سرزمینی کشور پس از اصلاحات و تصویب در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان ابراز کرد: امیدواریم این سند، کشور را از بحران و مسائلی که دچار آن شده، خارج کند.
طهماسبی گفت: مبنای این کار و تدوین سند آمایش مربوط به چند دوره بوده و مبانی بر اساس الگوها در برنامه هفتم توسعه باید به صورت کامل شکل بگیرد.
وی با بیان اینکه بخش‌های مختلف از جمله منابع آبی، طبیعی و زیست‌محیطی در این طرح لحاظ شده است، اظهار داشت: در واقع هدف از این طرح، سرزمین‌آرایی بدون سرزمین‌آلایی است.
طهماسبی با بیان اینکه اگر مساله‌ای طرح می‌شود ۲ هدف دارد، خاطرنشان کرد: اول اینکه بدانیم چه هدفی در پیش داشته و چه می‌خواهیم بکنیم و دوم اینکه اگر طرح دارای نواقصی است به بحث گذاشته و مرتفع شود.
جوانب مختلف در طراحی سند، لحاظ شده است
معاون برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان گفت: این سند راهبردی دارای رئوس هفت‌گانه بوده و تمام جوانب محیطی، طبیعی، فرهنگی و اقتصادی در آن لحاظ شده است.
احمد خداوردی افزود: اجرای الگوی کشت مناسب از جمله این جوانب بوده و زنجان در چشم‌انداز به عنوان استانی پایدار، ایمن، مقاوم در برابر آسیب‌های اجتماعی و مخاطرات و سوانح طبیعی دیده شده و برخورداری از کشاورزی و صنعت پایدار و مدرن بر پایه فناوری‌های نوین نیز در سند نهایی شکل گرفته است.
وی در خصوص جمعیت، خاطرنشان کرد: حفظ و نگهداشت جمعیت روستایی در این سند، مد نظر بوده و در کنار آن توجه ویژه‌ای نیز به بخش شهری شده است.
خداوردی تصریح کرد: هدف از افزایش جمعیت در این طرح، گذر از مهاجرفرستی به مهاجرپذیری است.
معاون برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان گفت: ماموریت اصلی در این سند، افزایش سهم استان از انرژی‌های نو و حفظ منابع طبیعی است.
وی اظهار داشت: پایه و اساس آمایش بر روی حفظ منابع طبیعی است و ابتدا و انتهای طرح با این موضوع، بسته می‌شود و حفاظت از اراضی و منابع طبیعی استان در تمام موارد در آمایش در نظر گرفته شده است.
محور غرب به شرق، مهمترین کریدور حمل و نقل استان است
مدیرکل راه و شهرسازی استان زنجان نیز گفت: شبکه حمل و نقل این استان، کارکرد خود را در ۲ کریدور غرب به شرق و شمال به جنوب دارد که غرب به شرق، بهترین و مهمترین کریدور است.
مسعود بیات‌منش اظهار داشت: به دلیل اینکه آزادراه زنجان- قزوین (از تبریز تا تهران) در آینده اشباع می‌شود، جاده ترانزیت در حال چهار بانده شدن است.
وی با اشاره به ظرفیت استان زنجان در حمل و نقل ریلی، خاطرنشان کرد: احداث خط آهن زنجان- همدان مصوب شده و سرچم- اردبیل نیز در دست ساخت است که نقش مهمی در حمل و نقل، آماد و پشتیبانی می‌تواند داشته باشد.
بیات‌منش با بیان اینکه شبکه حمل و نقل داخل استان نیز در سند آمایش استان باید مورد توجه باشد، گفت: اکنون محورهای استان به صورت شعاعی و قطبی حرکت می‌کند که باید به صورت شبکه‌ای تبدیل شود.
مدیرکل راه و شهرسازی استان زنجان اظهار داشت: در نظام سکونتگاهی نیز علاوه بر زنجان، شهرستان‌های ابهر و خرمدره و در مرحله بعدی نیز خدابنده می‌تواند در این سند لحاظ شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان نیز گفت: منابع پایه مانند آب، خاک و پوشش گیاهی و حفاظت از این منابع و سرمایه‌گذاری بر روی آن‌ها باید جزو محورهای اصلی در تدوین و نهایی‌سازی سند آمایش سرزمین باشد.
خلیل آقاجانلو اظهار داشت: در محاسبات اقتصادی باید به منابع طبیعی توجه ویژه‌ای شده و در کنار بحث‌های توسعه‌ای، لحاظ شود.
وی خاطرنشان کرد: یکی از شاخص‌های توسعه در کشورهای پیشرفته، سطوح سبز و ترسیب کربن و سایر مسائلی است که در محاسبات اقتصادی در نظر گرفته می‌شود.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دانشگاه زنجان نیز گفت: یکی از اهداف مهم و چشم‌انداز مناسب برای آموزش عالی استان، ارتقای دانشگاه‌ها به نسل سوم یعنی دانشگاه‌های کارآفرین است.
داود عباسی اظهار داشت: دانشگاه‌ها از آموزشی و پژوهشی به سمت کارآفرین، هدایت می‌شوند که علاوه بر نقش بین‌المللی دانشگاه‌ها فناوری می‌تواند در چارچوب بین‌المللی در این سند دیده شود.
وی خاطرنشان کرد: دانشگاه‌های آینده مبتنی بر فناوری خواهند بود.
رئیس پارک علم و فناوری استان زنجان نیز با بیان اینکه میانگین اشتغال در بخش کشاورزی در کشور ۱۸ و در استان ۳۶ درصد است، گفت: این در حالی است که درآمد خالص این بخش در کشور ۱۹ و در استان زنجان هفت درصد است که این موضوع در حوزه دانشگاهی می‌تواند در تدوین سند لحاظ شود.
داود مرادخانی افزود: می‌توان از ظرفیت تعیین تکلیف پسماند روی نیز در این طرح استفاده و لحاظ کرد.
وی اظهار داشت: استان زنجان به عنوان قطب برق، الکترونیک و آی‌تی مطرح شده که این مورد نیز می‌تواند در سند آمایش استان گنجانده شود.
مدیر کارآفرینی و اشتغالِ اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان نیز با بیان اینکه بهره‌وری نیروی کار، چند سال است که با آن روبه‌رو هستیم، گفت: ۲ برابر میانگین کشور، نیروی کار در بخش کشاورزی استان انباشته شده اما در عین حال درآمد این بخش، نصف میانگین کشوری است.
طیب جعفری اظهار داشت: این موضوع در بخش صنعت با میانگین کشوری، برابر است اما در بخش خدمات، درآمد بالا و شمار شاغلان مناسب نبوده و اوج خدمات نیز مربوط به حوزه بهداشت و درمان است.
وی خاطرنشان کرد: طبق این مطالعات علاوه بر جذب سرمایه به جذب جمعیت نیز اشاره شده که اگر جمعیت جدید در بخش خدمات، مشغول شود انحصار را می‌شکند اما اگر در بخش کشاورزی فعال شود، نتیجه برعکس خواهد بود.
جعفری افزود: موضوع بعدی این است که برای مثال بیکاری بخش کشاورزی در شهرستان طارم به صفر، میل می‌کند اما سرمایه‌گذاری از منطقه دیگری آمده و درآمد حاصل را نیز در استان خود هزینه می‌کند و نتیجه‌ای برای استان زنجان ندارد که این موارد نیز باید در سند آمایش لحاظ شود.
