به گفته متخصصان، بیماریهای قلبی عروقی یکی از مهمترین بیماری های غیر واگیر و از تهدیدهای اصلی برای سلامت در قرن حاضر بشمار می رود و هم اکنون نیز اولین عامل مرگ و میر در جهان و همچنین در کشورمان محسوب می شود.
موارد مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی در کشورهای توسعه یافته در سالهای گذشته روند روند کاهش داشته است، در حالی که این موارد در کشورهای در حال توسعه همچنان سیر صعودی دارد.
آمار ها نشان می دهند این بیماری ها در دنیا سبب ۱۷.۳ میلیون مرگ در سال می شوند که هر سال نیز در حال افزایش هستند و انتظار می رود با روند کنونی تا سال ۲۰۳۰ سالانه ۲۳ میلیون نفر به علت بیماری های قلبی – عروقی فوت کنند که این تعداد بیش ازجمعیت قاره استرالیا خواهد بود.
آمار دیگری حکایت از آن دارد که هر ساله ۳۲ میلیون مورد سکته قلبی و مغزی در دنیا رخ می دهد که سهم بیماری های قلبی و عروقی از این مقدار بیش از ۴۸ درصد است و موضوع مهم تر اینکه ۷۰ درصد مرگ های ناگهانی( sudden death) به دلیل سکته قلبی است.
با نگاهی به این آمارها و حتی شمار مراجعه کنندگان به مطب ها، اورژانس های قلب مراکز بیمارستانی از افزایش شمار مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی حکایت دارد که هر روز نیز بر تعداد آنان افزوده می شود.
بنابر اعلام مسئولان بهداشت و درمان کشور ۴۷.۳ درصد علل مرگ و میرها در ایران نیز به علت ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی رخ می دهد.
لیلا ۵۲ ساله که به تازگی به مرحله بازنشستگی نایل شده اما همانند سایر بیماران مطب، در انتظار نوبت دهی و ویزیت توسط متخصص قلب و عروق است.
وی در این ارتباط اظهار داشت: چند ماهی است به دلیل شدت تپش قلب به پزشکان مختلفی مراجعه کردم که چندان موثر نبوده و بر این اساس به این پزشک متخصص مراجعه کردم.
این فرهنگی بازنشسته در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: همواره در تمامی زندگی ام، به نوعی با استرس و اضطراب مواجه بودم و همین مساله به نوعی مشکلات قلبی را برایم بوجود آورده و برای پیشگیری از عواقب ناخوشایند آن به درمانها ادامه می دهم.
فاطمه دیگر بیمار قلبی مراجعه کننده به مطب پزشک، بنا بر گفته خودش از ۳۲ سالگی و پس از زایمان چهارم، پزشکان به او اعلام کردند که فشار خون بالایی دارد و باید بلافاصله تحت متخصص مربوطه دارو مصرف کند.
وی در این ارتباط گفت: از ان زمان تا کنون که ۵۱ سال سن دارم به دلیل ابتلا به بیماری فشار خون دارو، مصرف می کنم، و وقفه ای کوتاه می تواند عوارض ناخوشایندی داشته باشد و علاوه بر آن در نحوه تغذیه ام نیز تغییراتی انجام دادم.
حسن ۷۲ سال نیز، به گفته خودش استعمال سیگار، مصرف غذای پر چرب موجب شده است جز مبتلایان به بیماری قلبی باشد که باید در زمان های مشخصی دارو مصرف کند تا بیماری وی کنترل شود.
بیماری های قلبی و عروقی در صدر علت های مرگ و میر در زنجان
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان نیز با اشاره به اینکه بیماری قلبی عروقی یک عامل هدایت کننده مرگ و ناتوانی در دنیا است گفت: این بیماری موجب مرگ ۱۷.۹ میلیون نفر در سال می شود که این تعداد یک سوم کل مرگ ها در دنیا و نصف کل مرگ های ناشی از بیماریهای غیرواگیر است که و حدود ۸۵ درصد این مرگ ها به علت بیماری قلبی و سکته مغزی می باشد.
دکتر محمدرضا صائینی افزود: بیماری قلبی عروقی همراه با سایر بیماریهای غیرواگیر، به علت هزینه های سلامتی عمومی و هزینه های بالای از جیب مردم در ایجاد فقر، به ویژه در جوامع با درآمد کم تا متوسط، سهیم است که در پی آن، بیماری قلبی عروقی بار سنگینی بر دوش اقتصاد جوامع با درآمد کم تا متوسط، می گذارد.
وی اضافه کرد: شایع ترین بیماری های قلبی عروقی شامل بیماری عروق کرونر قلب (مانند حمله های قلبی) و بیماری عروق مغزی (مانند سکته مغزی) هستند که از این میزان مرگ ۷/۴ میلیون نفر بدلیل بیماری کرونری قلب و ۶/۷ میلیون نفر دراثر سکته مغزی می باشد.
این مسئول ادامه داد: در کشور ما نیز بیماریهای قلبی عروقی ۴۴ درصد مرگ ها (اولین علت مرگ و میر) هستند که از این میزان ۲۰.۵ درصد مربوط به سکته قلبی و ۱۰.۱ درصد مربوط به سکته مغزی و بقیه مربوط به سایر بیماریهای قلبی عروقی است.
وی اظهار داشت: در استان زنجان نیز بیماریهای قلبی عروقی اولین علت مرگ و میر اعلام شده. براساس آخرین آمار در استان بیماری های قلبی عروقی علت ۴۲.۸ درصد مرگ ها (اولین علت مرگ و میر) هستند.
این مسئول ادامه داد: میزان شیوع فشار خون بالا در جمعیت بالای ۱۸ سال در کشور ۲۷ درصد و استان زنجان حدود ۲۲ درصد است.
وی یادآوری کرد: یکی از عوامل افزایش فشارخون، مصرف بیش از حد نمک در مواد غذایی است که این میزان حدمجاز مصرف نمک بطور روزانه حدود سه تا پنج گرم در روز اعلام شده که این میزان در کشور حدود ۹ گرم و در استان زنجان حدود ۱۰ گرم در روز گزارش شده است.
چاقی ۵۸ درصدی افراد بالای ۱۸ سال در زنجان
صائینی با اشاره به درصد افراد دارای اضافه وزن و چاق در کشور و این استان ادامه داد: بر اساس آخرین بررسی ها(طرح بررسی عوامل خطر STEPS سال ۹۵) ۶۰ درصد کشور و در استان حدود ۵۸ درصد در افراد بالای ۱۸ دارای اضافه وزن و چاقی هستند.
وی اضافه کرد: بر اساس همین مطالعه، کم تحرکی در کشور ۵۶ درصد بوده و در استان این میزان حدود ۴۲ درصد اعلام شدخ و با توجه به همین آمار فقط ۹ درصد از افراد بالای ۱۸ سال کشور حداقل ۲ بار در هفته ماهی مصرف می کنند که این آمار در استان فقط ۴.۵ درصد است. درصد استعمال دخانیات در افراد بالای ۱۸ سال در کشور ۲۱.۵ و در استان ۲۲.۳ درصد می باشد.
این مسئول با اشاره به اهم فعالیت های حوزه معاونت بهداشت در زمینه پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی عروقی گفت: انجام برنامه ایراپن، خطرسنجی سکته قلبی و مغزی برای ۱۰ سال آینده با انجام آزمایش رایگان قندخون و چربی خون در افراد بالای ۳۰ سال از سال ۱۳۹۵ که تا کنون ۴۹۹ هزار ۵۹۱ نفر حدود ۸۸.۵ درصد افراد بالای ۳۰ سال خطر سنجی شده اند.
وی، اجرای برنامه های آموزشی و و اطلاع رسانی عمومی. اجرای کارگاههای آموزشی و همایش های علمی برای پرسنل بهداشتی درمانی و اجرای برنامه های آموزشی در سطح ادارات و سازمان ها را از دیگر فعالیت ها برشمرد.
استعمال سیگار بزرگترین عامل مرگ زود رس
یک متخصص بیماریهای قلب و عروق مرکز آموزشی و درمانی و تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: هم اکنون آمار مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی وعروقی در جهان بالا گزارش شده اما این آمار به علت کم تحرکی و تغذیه نامناسب در کشورمان به مراتب بالاتر اعلام شده است.
دکتر آرمان بردبار افزود: بر این مبنا در تمامی استانها علت اصلی مرگ و میر در نتیجه بیماری های قلبی و عروقی است و با توجه به اهمیت این نوع بیماری ها فدراسیون جهانی قلب، که نقش مهمی در حساس سازی و اطلاع رسانی در خصوص سلامت قلب و عروق دارد ۲۹ سپتامبر مقارن با ۷ مهر ماه روز جهانی قلب نامگذاری شده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان ادامه داد: شعار امسال روز جهانی قلب:"قهرمان سلامت قلب شوید و و پیام آن، یک قول بدهید تا قهرمان سلامت قلب شوید در سال ۲۰۱۹ از افراد دنیا درخواست می شود با دادن یک قول به کسی که دوستش دارند یا برایشان مهم است، یک قهرمان قلب باشند یک قولی برای تغذیه سالم تر، فعالتر بودن و به دخانیات نه بگویندو
وی اضافه کرد: در ارتباط با تغذیه سالم باید گفت که متاسفانه آمار مصرف نمک در ایران ۲ تا سه برابر سایر افراد کشورهای جهان است که این میزان در مردان بیشتر است و مصرف شکر نیز تا ۶ برابر مردم دنیا اعلام شده که در این ارتباط باید گفت مصرف این ۲ ماده موجب شده ۱۰ درصد مردم کشورمان به دیابت و ۲۰ درصد به فشار خون مبتلا باشند.
بردبار افزود: مصرف روغن نباتی و، مصرف کمتر میوه ها و سبزیجات نیز لبنیات، کم چرب از علل شیوع بالای بیماری های قلبی و عروقی است و از طرفی با توجه به ماشینی شدن زندگی امروزی و کاهش نیاز به فعالیت های سنگین روزمره، برای هر فردی توصیه می شود هر فردی حداقل روزانه ۳۰ دقیقه فعالیت ورزشی شامل پیاده روی سریع، طنا ب زدن، دو چرخه سوار ی و حتی شنا کردن باشد.
وی اظهار داشت:توصیه می شود افراد در طول روز از نشستن ها و سکون به مدت طولانی اجتناب کنند که به سلامت قلب و مفاصل آسیب وارد می کند و اینکه استعمال سیگار طی ۲۰ سال گذشته و با اتخاذ سیاست های مدون در کشورهای توسعه یافته روند کاهشی داشته و به تازگی به نصف رسیده اند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زنجان ادامه داد: اما در کشورمان مصرف سیگار با توجه به مالیات و قیمت پایین، حجم بالای قاچاق و برخی مسائل فرهنگی و اجتماعی روند افزایشی بوده بطور یکه ار هر ۲ سیگاری یک نفر بخاطر مصرف سیگار جان خود را ازدست می دهد.
وی اضافه کرد: در این میان استعمال سیگار بزرگترین عامل مرگ زود رس است که البته این مهم قابل پیشگیری بوده واین در حالی است در کشورهای توسعه یافته تا ۷۰ درصد مالیات بر سیگار وضع می کند اما این میزان در کشورمان در حد ۲۰ درصد اعلام شده و حتی تولید کنندگان مواد اولیه و کاغذ را دلار ۴ هزا رو ۲۰۰ تومانی وارد می کنند.
این متخصص بیمار ی های قلب و عروق ادامه داد: علاوه بر استعمال سیگار بزرگترین مشکلی که در جامعه ایران وجود دارد شیوع بیشتر قلیان به دلیل قبح کمتر در بین عموم حتی زنان ترویج یافته که متاسفانه مشکلات قلبی را افزایش می دهد و هر نوبت مصرف قلبان برابر برابر با ۷۵ تا ۱۰۰ نخ سیگار است که با اتخاذ سیاست ها و فرهنگ سازی صحیح شمار مبتلایان بیش از گذشته کاهش یابد.
مصرف غذاهای آماده از علل بروز بیماری های قلبی و عروقی
کارشناس مسئول گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی زنجان درنیز مصرف غذاهای آماده، انواع روغن های اشباع شده و کم تحرکی را از جمله علل بروز بیماری های مزمن به ویژه قلبی و عروقی اعلام کرد و گفت که بسیاری از افراد بدون توجه به برنامه غذایی مناسب خود انواع چربی ها و حتی نمک بیش از حد را در مواد غذایی استفاده می کنند.
عصمت عباسی افزود: مصرف نابجای مواد غذایی، استرس، اضطراب و چاقی به افزایش کلسترول خون منجر شده و عملکرد قلب و عروق را مختل می کند.
وی یادآوری کرد: علت پایه ای چاقی و اضافه وزن، نبود تعادل بین کالری دریافتی و کالری های مصرفی است.
این کارشناس تغذیه مرکز بهداشت استان زنجان ادامه می دهد: تغییر رژیم غذایی به سمت مصرف زیاد غذاهایی محتوی انرژی که دارای چربی و قند زیاد هستند اما ویتامین، مواد معدنی و دیگر ریز مغذی ها را ندارند از علل افزایش چاقی و اضافه وزن است.
وی بیان کرد: برای داشتن قلبی سالم نکاتی مهم مانند مصرف متعادل نمک در الگوی غذایی روزانه باید مورد توجه قرار گیرد.
عباسی ا افزود: عموم مردم نباید بیش از سه تا پنج گرم در روز نمک مصرف کنند این درحالی است که میزان استفاده از نمک ۲ تا ۳ برابر میزان مجاز آن است.
کارشناس مسئول گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی زنجانادامه داد: اغلب مردم به مصرف مواد شور علاقه بیش از حدی دارند و نمک بیشتری را مصرف می کنند و این موضوع عاملی خطرناک در بروز بیماری مختلف مانند فشار خون و یا بیماری های قلبی و عروقی است.
وی اضافه کرد : استفاده از یک برنامه غذایی مدون و اصولی عامل مهم در پیشگیری از بیماری های مختلف است.
اتحادیه جهانی قلب به همراه اعضای خود، سالانه بر اساس اولویت ها و موضوعاتی که در آن سال تعیین می کند اهمیت پیشگیری از این موضوع را در سراسر جهان مطرح و اطلاع رسانی می کند.
۲۹ سپتامبر مقارن با هفتم مهر روز جهانی قلب نامگذاری شده است و فعالیت های ملی و بین المللی سازمان های ذیربط در زمینه گرامیداشت این روز بر اساس شعار مخصوص سال صورت می گیرد.
۹۶۴۶/۸۰۶۸
