به گفته کارشناسان آنچه قیمت یک ساز را تعیین میکند آکوستیک یا دیجیتال بودن، جنس ساز یا نوع چوب، قدمت ساز، کارگاه سازنده یا کشور تولیدکننده است و همین عامل قیمت سازها را با هم متفاوت میکند،موسیقی متعلق به گروه ، سن و طبقه خاص اجتماعی نیست ولی به دلیل تنوع در قیمت سازها، طبقات مختلف درآمدی سازهای مختلفی خریداری می کنند ، نوع ساز آموزشی را در برخی مواقع طبقه اجتماعی ونیز سطح اقتصادی خانواده هنرجوها تعیین می کند مثلا ساز دهنی ، نی ، فلوت و... را بیشتر طبقه کم‌درآمد و پیانو را اقشار پردرآمد و خاص می توانند خریداری کرده و آموزش ببینند .
به گفته دست اندرکاران این حوزه هنرجویان به جای اینکه از مراکز فروش تخصصی لوازم موسیقی خریداری کنند ساز مورد نظر و لوازم جانبی کلاس‌های موسیقی را از خود آموزشگاهها تهیه می کنند، امری که نارضایتی فروشگاه داران را به دنبال داشته است.
فروشندگان ولی می گویند افزایش نرخ تورم و بالا رفتن نرخ مواد اولیه از یک سو و افزایش تعرفه واردات از سوی دیگر موجب شده در مقایسه با سال‌های پیش قیمت انواع ساز تا ۲۰۰ درصد افزایش پیدا کند و در کل عوامل مختلف باعث شده بازار سازهای موسیقی یکی از آشفته ترین بازارها شود.
کیفیت پایین سازهای کلاسیک و پاپ ایرانی نسبت به نوع خارجی
یک فروشنده سازهای موسیقی در اهواز گفت : فروش ساز در اهواز بوسیله برخی از فروشگاه‌های آلات موسیقی و آموزشگاهها تبدیل به یک مدل جدید مافیایی شده است و دلیل آن آگاه نبودن هنرجویان این رشته هنری از محل مناسب خرید آلات موسیقی است.
بابک شکیبایی فروشنده سازهای موسیقی در یکی از مراکز خرید اهواز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به بازار خرید سازهای موسیقی پاپ اظهار داشت : سازهای موسیقی پاپ به دلیل رایج بودن و علاقه مندی اکثر نوجوانان و جوانان از فروش بیشتری برخوردار است ، سازهای موسیقی سنتی هم طرفداران خاص خود را دارد و تعداد بسیار کمی به دنبال آموزش این نوع موسیقی هستند به همین دلیل فروش سازهای سنتی از تعداد کمی برخوردار است.
شکیبایی ادامه داد : به هیچ وجه کیفیت سازهای موسیقی کلاسیک یا پاپ خارجی را نمی توان با سازهای تولید داخلی مقایسه کرد به همین دلیل سازهای خارجی که با ارز خریداری و پس از طی مراحل گمرکی با قیمتی نجومی محاسبه می شوند ،مشتری های خاص خود را دارند ، قیمت این دست سازهای وارداتی گاه از ۱۰میلیون ریال به ۵۰ میلیون ریال رسیده است.
وی افزود : سازهای موسیقی قیمت معینی ندارند و هر فروشگاه متناسب با نرخ خرید از داخل یا خارج کشور قیمت گذاری می کند . عمده سازهای ارائه شده در فروشگاه های اهواز از تولیدی یا سازندگان ساز در تهران خریداری می شود که با مشابه خارجی چندان اختلافی ندارد ، به همین دلیل هنرجوها با مقایسه قیمت نمونه خارجی و ایرانی و تفاوت اندک آن اقدام به تهیه ساز خارجی می کنند .
این فروشنده سازهای موسیقی از فروش ساز در آموزشگاه های موسیقی گفت و ادامه داد : هیچ دستگاه نظارتی بر این که آموزشگاه ها اقدام به فروش ساز نکنند نیست ، همانگونه که آموزش موسیقی برای فروشگاه‌ها ممنوع است فروش ساز هم باید برای آموزشگاهها ممنوع باشد ، درصورتی که این چنین نیست بلکه مشاهده شده برخی آموزشگاهها با قیمتی حدود۲ برابر سازها را به هنرجویان می‌فروشند .
این فروشنده سازهای موسیقی ادامه داد: استادان موسیقی به هنرجوها پیشنهاد خرید برندهای خاصی از ساز را می دهند که با توجه به نظر کارشناسی استاد هنرجو از آموزشگاه مستقیما اقدام به تهیه ساز خود می کند ، همین عمل باعث نقص کار در چرخه خرید و فروش ساز برای فروشگاهداران شده است .
سازهای سنتی ایرانی افزایش قیمت چندانی نداشته اند
مهزیار کریمی دیگر فروشنده سازهای موسیقی در پاساژ قیصریه اهواز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا بیان کرد : بازار امسال نسبت به سال گذشته تقریبا بیش از سه برابر افزایش قیمت دارد و همین عامل باعث می شود بازار فروش سازهای موسیقی کساد شود .
کریمی افزود : قیمت سازهای سنتی ایرانی نسبت به سازهای کلاسیک به دلیل اینکه تولید داخلی هستند و مشتری های خاص خود را دارند، خیلی افزایش قیمت نداشته ، البته از قدیم سازهای ایرانی قیمت کمتری نسبت به کلاسیک داشته اند .
وی ادامه داد: سازهای سنتی ایرانی مثل تنبک ، تمپو ، نی انبان و... نسبت به سازهای کلاسیک از فروش بسیار کمی برخوردار است و قابل مقایسه با فروش سازهایی مثل گیتار که مشتری فراوانی دارد نیست و دلیل آن هم طرفداران بیشتر این نوع موسیقی است .
این فروشنده افزود : به عنوان مثال گیتار مارک یاماها به دلیل کیفیت و نوع طراحی این ساز وارداتی است ، سال گذشته این نوع گیتار با قیمت حدود چهار میلیون و ۵۰۰هزار ریال فروخته می شد که امسال حدود ۲۰ میلیون و ۲۰۰هزار ریال قیمت گذاری شده است .
کریمی گفت : هنرجو هایی که قصد خرید ساز دارند از سازهای قیمت پایین شروع به آموزش کنند و پس از گذشت چند ترم ساز خود را ارتقاء دهند تا هزینه بالایی در این خصوص نکرده باشند ، بسیاری از هنرجوها پس از یکی ۲ ترم از آموزش انصراف می دهند و از ساز خود استفاده نمی‌کنند که در این اوضاع بد اقتصادی خانواده ها متضرر می شوند.
اهواز صنف لوازم موسیقی ندارد
رضا سلطانی مدیر یک آموزشگاه موسیقی دراهواز از نبود نظارت بر فروشگاه های آلات موسیقی در اهواز گفت و بیان کرد : فروشندگان لوازم موسیقی فاقد صنف تخصصی هستند و ظاهرا زیر مجموعه صنف کالاهای خانگی هستند که هیچگونه تخصصی در زمینه کارشناسی ساز و موسیقی ندارند .
سلطانی ادامه داد :فروشندگان آلات موسیقی نیاز به یک صنف تخصصی در خصوص ارزش گذاری و رسیدگی به شکایات مشتری و فروشگاهداران دارند که مجموعه ای از نوازنده ، سازنده ساز،موسیقیدان و یک نفر از کسبه باشد که کاملا بتوانند بر این حوزه اشراف داشته باشند .
وی افزود : فروش آلات موسیقی در آموزشگاه ها نوعی تخلف است که متاسفانه در برخی از آموزشگاه دیده می شود بدون ارجاع هنرجو به فروشگاه ها خود استادان یا آموزشگاه دار اقدام به فروش ساز مورد نیاز هنرجو می کند .
این مدرس موسیقی و مدیر آموزشگاه از فروش سازهای موسیقی با قیمت بسیار بالا در برخی آز آموزشگاه ها گفت و بیان کرد : بارها دیده شده سازی با ارزش واقعی ۲میلیون ریال درآموزشگاه ها با قیمتی معادل سه تا چهار برابر به هنرجو فروخته می شود و پس از اینکه هنرجو از قیمت حقیقی این ساز اطلاع پیدا کرد هیچ مرجعی برای رسیدگی و پیگیری این موضوع وجود ندارد .
یک استاد موسیقی در آموزشگاه اهواز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه هنرجوها به اختیار خود ساز مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های فروش آلات موسیقی خریداری می کنند اظهار داشت : پس از اینکه هنرجو در آموزشگاه ثبت نام میکند با مشاوره استاد موسیقی خود اقدام به تهیه ساز از فروشگاه های سطح شهر میکند که پس از خرید کارشناسی می شود و در صورت تایید نشدن مجدد مرجوع می شود و اکثر فروشگاه‌ها همکاری می کنند و ساز دیگری را به هنرجو تحویل می دهند .
سجاد کوراوند ادامه داد : تعدادی از آموزشگاه‌های سطح شهر اقدام به فروش لوازم موسیقی و ساز می‌کنند که در اصل کاری غیراخلاقی محسوب می شود به دلیل اینکه آموزشگاه محل آموزش هنر می باشد نه خرید و فروش ساز موسیقی اما مشاهده شده استادان و آموزشگاه داران به دلیل کسب درآمد بیشتر از فروش ساز به هنرجوها خود اقدام به تهیه ساز مورد نیاز هنرجو کرده و چه بسا گاهی با قیمتی بیشتر از فروشگاه ها به فروش می رسانند .
کوراوند افزود : تشخیص ساز خوب و بد به عهده استاد موسیقی است که برای شناخت ساز بد و خوب یا با کیفیت و بی کیفیت کارشناسی شود و این کار نیاز به دانش در زمینه چوب و انواع چوب درخت ها می باشد تا بتوان نوع بدنه و سطح کیفی و مقاومت ساز را سنجید ، این نیاز به نظر کارشناسی عاملی شده برخی استادان و آموزشگاه داران ساز مورد نیاز هنرجو را خود تهیه کنند .
انصراف از آموزش موسیقی به دلیل گرانی ساز
مهرناز یزدی یک علاقه مند به آموزش موسیقی در اهواز به خبرنگار ایرنا گفت :پس از اینکه تصمیم به آموزش موسیقی گرفتم برای تهیه ساز با یکی از اساتید موسیقی در آموزشگاه مشورت کردم وقتی از قیمت ساز مورد نظرم مطلع شدم گرانی این ساز باعث شد از یادگیری موسیقی منصرف شوم.
یزدی ادامه داد : سال گذشته قیمت همین ساز حدود پنج میلیون ریال بود که به دلایلی خریداری نکردم و امسال با قیمتی بیش از ۲۵ میلیون ریال روبرو شدم که کلا از گذراندن دوره های آموزشی منصرف شدم.
امین سهیلی دیگر علاقه مند به آموزش موسیقی در اهواز بیان کرد : ساز خود را با هماهنگی استاد موسیقی سنتی آموزشگاهم خریداری کرده ام که به گفته وی این ساز ساخت تهران است و مستقیم از تهران خریداری وارسال شده است .
سهیلی ادامه داد : طبق مشاوره ای که با استاد موسیقی تار داشتم قیمت این ساز در اهواز بیشتر از سایر شهرهای کشور است ، این نوع آلات موسیقی سنتی نوعی صنایع دستی محسوب می شود که نمی‌توان برای آن نرخ واقعی مشخص کرد به همین دلیل هر فروشگاهی، قیمتی را برای ساز نرخ گذاری می کند .
وی افزود : سازهای موسیقی بر اساس معیار جنس چوب، سازنده ساز ، پرداخت و کیفیت ساخت و صدای آن قیمت گذاری می‌شوند که کاملا تخصصی است که هنرجویان مبتدی، آن چنان تخصصی ندارند که خود ساز مناسب را انتخاب کنند ، به همین دلیل من هم ترجیح دادم ساز موردنظر را از استادم خریداری کنم که مورد تایید است .
مهدی عالیوند هنرجو موسیقی در اهواز گفت : آموزشگاه من در منطقه گلستان اهواز است که ۲سال پیش کلیه لوازم موسیقی از جمله دفتر نت،زیر پایی ، دیاپازون و ساز سنتورم را از طریق آموزشگاه خریداری کرده ام ، و به دلیل اینکه استادم تایید کرده بود دیگر به فروشگاه‌های سطح شهر مراجعه نکردم .
وی خاطر نشان کرد : زمان ثبت نام استاد موسیقی آموزشگاهم پیشنهاد داد از یک فروشگاه که مورد تایید است خریداری کنم ولی به دلیل اینکه فروشگاه‌ها ساز فروخته شده را پس نمی‌گرفتند و احتمال اینکه در خرید متضرر شوم ، خرید ساز را به عهده خود استادم گذاشتم و به راحتی ساز مورد تائید را خریداری کردم.
گزارش : حمیدرضاترابی فرد
۷۱۶۵
