به گزارش ایرنا دزفول در شمال خوزستان با سابقه‌ چند هزار ساله و بافت تاریخی با بناهایی چون خانه های قدیمی، مساجد، ساباط، حمام و دیگر آثار منحصر بفرد از جمله شهرهای تاریخی ایران به شمار می رود که بسیاری از آثار و بناهای تاریخی آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بیش از 200 هکتار بافت قدیم دزفول مجموعه ای از آثار معماری است که رابطه میان اجزا و فرم حاصل از ترکیب آنها علاوه بر نمایش مهارت های فنی و هنری، تصویرگر گوشه ای از جریان زندگی معاصر در این خطه است.
در معماری بافت تاریخی دزفول به شایستگی آرمان ها و نیازمندی های انسان عصر خود شکل یافته که هنوز هم در گوشه گوشه آن می توان نمودهایی از آن را یافت.
با این همه در چندین دهه گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته و این خود باعث از دست رفتن محلات قدیمی، بناها و فضاهای معماری کهن بسیاری شده است؛ از سوی دیگر هرچه زمان می گذرد حلقه محاصره گسترش شهر جدید بر محلات قدیمی تنگ تر شده و آثار و علائم حیات در آنها بیشتر از دست می رود.
دزفول که به نقل از هلن کانتر «شهری از سپیده دم تاریخ» نام برده شده است دارای قدمتی چند هزار ساله است و ویژگی های ارزشمند بسیاری دارد که می توانند در سطح ملی و جهانی مطرح شوند.
با بافتی آجری که در کنار رود دز شکل گرفته و شامل محلات قدیمی و درهم تنیده با معماری خاص و تزئینات آجری بی نظیری است، دزفول را به شهر آجر معروف کرده که جلوه ای از هنر و عشق مردمان این کهن بوم است.
خانه های تاریخی دزفول با داشتن شوادون، استخر، اتاق های دوره ساز با معماری زیبای آجری بیانگر زندگی بی آلایش پیشینیان است که با وجود توسعه شهرنشینی برخی از این خانه ها همچنان پابرجاست و قرار گرفتن در میان سازه های جدید از زیبایی آنها نکاسته است.
در بافت قدیم دزفول خانه تیزنو با معماری زیبای باستانی و نماهایی از آجر با چشم اندازی از رودخانه دز خودنمایی می کند، خانه ای که به زیبایی تمام زندگی در دزفول باستان را به نمایش گذاشته و انسان را در زندگی پیشین مردم منطقه غرق می کند.
خانه تاریخی تیزنو با شماره ثبت ملی 2573 با هویت آجری و معماری ویژه یکی از بزرگترین و زیباترین خانه های بافت قدیم دزفول است.
این خانه زیبا در ضلع شرقی میدان اصلی محله قلعه قرار دارد؛ پیکره اصلی آن متعلق به دوره صفویه است و تغییرات عمده ای در دوره قاجار و اوایل پهلوی به خود دیده است.
در حال حاضر خانه تیزنو تغییر کاربری داده است و به عنوان پایگاه مشترک تدوین پرونده های نامزدی میراث جهانی دزفول و نمایندگی دفتر یونسکو و یکی از جاذبه های گردشگری دزفول به شمار می آید.
از دیگر خانه های شاخص و منحصر به فرد دزفول خانه تاریخی قلقچی می باشد که مربوط به دوره قاجاریه است و از چندین جهت دارای اهمیت می باشد.
این بنا در خیابان ساحلی زیر پل جدید در جوار رود دز و آسیاب های تاریخی دزفول بنا شده است.
از جاذبه های این خانه، حفر فضای دست کند (شوادون) در همکف بنا است و از این جهت شگفت انگیزترین خانه تاریخی دست کند دزفول است که اخیرا توسط شهرداری دزفول مرمت و بازسازی شده است.
مدیر پایگاه مشترک تدوین پروژه های نامزدی میراث جهانی دزفول در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: حدود 200 خانه ثبت ملی در دزفول وجود دارد که قدمت بالایی دارند و آثار زندگی پیشینیان به وضوح در بافت و ساخت آنها به نمایش گذاشته شده است.
مسعود شامدیل افزود: آشنایی نسل جوان با زندگی پیشینیان یکی از ضروریاتی است که باید همواره در لیست برنامه های فرهنگی و آموزشی کودکان و نوجوانان قرار گیرد تا نسل جوان در جریان زندگی گذشته خود قرار گیرند.
وی با تاکید بر لزوم تلاش برای دور کردن نسل جوان از زندگی 100 درصد ماشینی کنونی اظهار داشت: در حال حاضر با توسعه فضاهای مجازی و زندگی آپارتمان نشینی کودکان و نوجوانان از لذت زندگی گذشتگان اطلاعی ندارند.
وی افزود: آشنایی کودکان و نوجوانان با سبک زندگی گذشتگان باعث می شود از دیواری که کودکان دور خود و فضای مجازی و الکترونیک کشیده اند بیرون آمده و حضور در جمع های خانوادگی را ترجیح دهند.
شامدیل گفت: با هماهنگی آموزش و پرورش و به منظور آشنایی هرچه بیشتر نسل جدید با نحوه زندگی پیشینیان، دانش آموزان از خانه تاریخی تیزنو بازدید می کنند.
وی افزود: پیوند نسل جوان و گذشته باید مورد توجه قرار گیرد تا نسل جوان با نوع و سبک زندگی والدین و پیشینیان خود آشنا شوند.
مدیر پایگاه مشترک تدوین پروژه های نامزدی میراث جهانی دزفول اظهار داشت: در خانه تیزنو دزفول جفت خانه(سوراخ هایی در دیوار) وجود دارد که در گذشته لانه پرندگان بوده و پرندگان با انسان ها همزیستی مسالمت آمیزی داشته اند بطوری که به زندگی با حیوانات اعتقاد داشته و وجود آنها را در خانه مایه خیر و برکت می دانستند.
وی افزود: در حال حاضر نیز پرنده بومی قندر نیز در خانه تاریخی تیزنو زندگی می کند که این امر نشانه زیستن این گونه پرنده در گذشته های نه چندان دور در بین مردم منطقه بوده است.
شامدیل گفت: با توجه به اهمیت ویژه ترویج فرهنگ و هنر غنی دزفول، معرفی و شناخت میراث فرهنگی نیاکانمان، دفتر یونسکو دزفول از افراد علاقه مند و دانش آموزان مدارس سطح شهرستان دعوت می کند تا با بازدید از این خانه های تاریخی نظاره گر شکوه و قدمت هویت خود باشند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دزفول نیز اظهار داشت: حدود 90 خانه تاریخی، بقعه، مسجد و ساباط ثبت ملی در دزفول وجود دارد که با قرار گرفتن در بافت قدیم می توانند نمود زیبایی از بافت آجری را نشان دهند.
حجت اله آریایی افزود: حدود 10 خانه تاریخی از جمله خانه گلچین، زرگر، طلوعی، تیزنو و قلمبر در دزفول با داشتن بافت آجری زیبا ظرفیت معرفی به نسل جدید را دارند ولی به دلیل ناتوانی مالکان خانه ها و کمبود بودجه های دولتی نمی توان همه این خانه ها را مرمت کرد.
وی گفت: امسال هفت پروژه مرمتی استان خوزستان به شهرستان دزفول اختصاص یافته که تلاش می شود با صرف این اعتبار بخشی از مرمت های مورد نیاز را انجام داد ولی این اعتبار در بین میزان فرسودگی بافت قدیم دزفول ناچیز است.
آریایی افزود: آنچه که گردشگران را به حضور در دزفول تشویق می کند وجود خانه های تاریخی در بافت وسیع قدیم و قرار گرفتن در کنار پل قدیم و چشم انداز رودخانه دز است.
وی آجرکاری بافت قدیم دزفول را بی نظیرترین بافت منسجم آجری کشور دانست و اظهار داشت: هر چقدر بودجه برای مرمت و بازسازی بافت قدیم در نظر گرفته شود در مقابل وسعت این بافت ناچیز است.
7278/3022
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
1 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.