والفجر هشت؛ عملیاتی که حیرت جهانیان را برانگیخت

جی پلاس: ماه بهمن علاوه بر یادآوری خاطرات دهه فجر، یادآور رشادت رزمندگان اسلام در عملیات والفجر هشت است چرا که در بیستمین روز این ماه، عملیاتی در منطقه عملیاتی فاو به وقوع پیوست که با وجود طولانی بودن اما پیروزمندانه بود.

والفجر ۸ با رمز مقدس "یا فاطمه‌الزهرا(س)" به عنوان طولانی‌ترین عملیات دوران هشت سال دفاع مقدس با هدف قطع ارتباط رژیم بعث عراق با خلیج فارس انجام شد که دستاوردها و تاثیرات بزرگی در ادامه موفقیت‌های رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی به دنبال داشت.

ساعت ۲۲ و ۱۰ دقیقه روز یکشنبه ۲۰ بهمن ۶۴  محسن رضایی فرمانده وقت کل سپاه  رمز یا فاطمه الزهرا(س) عملیات الفجر ۸  را مخابره کرد و پس از آن عملیات با عبور موفقیت‌آمیز غواصان از رود خروشان اروند آغاز شد.

عبور از رودخانه، بر روی کاغذ و به نظر قریب به اتفاق فرماندهان جنگ در جهان غیرممکن و همواره یکی از مشکلات ارتش‌ های جهان است ولی در علمیات والفجر ۸  نیروهای عمل کننده با عبور از رودخانه اروند که به رودخانه وحشی مشهور است، تعجب دنیا را برانگیختند.

پس از عبور غواصان از اروند خروشان یگان‌ های نیروی زمینی سپاه پاسداران با پشتیبانی آتش و شلیک هزاران گلوله، تهاجم خود را در محورهای مورد نظر آغاز و مبادرت به شکستن خط مقدم دشمن کردند.

رزمندگان اسلام در این عملیات با عبور از رودخانه اروند که از تلاقی ۲ رودخانه دجله و فرات سرچشمه گرفته و در عرض ۴۰۰ تا ۱۶۰۰ متر متغیر بوده و از جزر و مدهای بسیار شدیدی برخوردار است یکی از شگفت آورترین عملیات‌ های هشت سال دفاع مقدس را رقم زدند و اروند خروشان در برابر اراده غواصان این عملیات تعظیم کرد.

غافلگیری مهمترین اصل پیروزی عملیات والفجر ۸

مسئول یادمان شهدای عملیات والفجر هشت اصل غافلگیری را از مهمترین اصول پیروزی در این عملیات دانسته و گفته است: حفاظت گفتار، اصل غافلگیری و توجیه بودن نیروها در این خصوص از مهمترین اصول حفاظتی در پیروزی این عملیات بوده است.

سرهنگ پاسدار مرتضی شیروی افزوده است: طرح ریزی و اجرای این عملیات کاری بسیار گسترده و دشوار بود به گونه ای که متفکرهای نظامی دنیا عبور از رودخانه وحشی اروند را غیرممکن می دانستند ولی رزمندگان با توکل به خدا و روحیه ی معنوی که داشتند توانستند این کار غیرممکن را انجام دهند.

روز چهارشنبه ۲۳ بهمن سال ۱۳۶۴  حملات شیمیایی عراق با گازهای اعصاب و به مقدار کمتری با خردل و سیانید به صورت بمباران هوایی آغاز شد و سپس توپخانه عراق در حملات شیمیایی فعال شد.

اگر چه ساعت شروع حملات شیمیایی را برخی گزارش ها ۱۰ صبح ذکر کرده اند، ولی مهمترین بمباران ها حدود ساعت پنج بعد از ظهر انجام شد که یکی از طولانی ترین بمباران های شیمیایی در تاریخ جنگ بود.

حدود ۳۲ فروند هواپیما به صورت گروه های کوچک و هماهنگ منطقه را به مدت یک ساعت مورد بمباران شیمیایی قرار دادند. پس از گذشت مدت کوتاهی، غلظت سموم شیمیایی و خصوصا گازهای اعصاب در منطقه بالا رفت. بعضی از رزمندگان به دلیل نزدیکی به محل بمباران توسط ترکش بمب های شیمیایی و همچنین بمب های عادی زخمی شدند و از این راه سموم وارد بدنشان شد. 

در عملیات والفجر هشت، نزدیک به ۸۰۰ کیلومتر مربع از خاک عراق آزاد و تلفات و خسارات سنگینی بر دشمن وارد شد.

عراق در جریان این عملیات، بیش از ۵۰ هزار تن کشته، زخمی و اسیر داد که در میان کشته‌ شدگان، یک فرمانده لشکر و ۵ فرمانده  تیپ، و در میان اسیران، چندین سرهنگ، خلبان هواپیما و چرخبال و تعدادی درجه دار وجود داشت.

 در مجموع، ۱۰ تیپ پیاده کماندویی و نیروی مخصوص  و ۲ تیپ زرهی، چهار گردان ضد هوایی، ۱۰ گردان جیش الشعبی و پنج گردان توپخانه دشمن در عملیات والفجر ۸ منهدم شدند.

در جریان عملیات والفجر هشت شهر راهبردی فاو به تصرف رزمندگان اسلام در آمد همچنین بیش از ۵۰ فروند هواپیما و چرخبال، صدها دستگاه تانک، نفر بر و خودرو نظامی، توپ صحرایی، توپ ضدهوایی و ناوچه موشک انداز منهدم شد و ده‌ها دستگاه تانک و نفربر، ۱۸۰ دستگاه خودرو، ۲۰ عراده توپ صحرایی، ۱۲۰ عراده توپ ضدهوایی، سه دستگاه رادار موشک و ۳۴ دستگاه مهندسی از میان تجهیزات ارتش عراق به غنیمت قوای ایران درآمد.

در بیش از ۷۵ روز نبرد گسترده که صحنه واقعی رویارویی نیروی نظامی و ماشین جنگی حزب بعث عراق با توان قوای ایرانی بود، ایران بر سواحل شمالی خورعبدالله در شبه جزیزه مسلط و راه ورود عراق به خلیج فارس بسته شد.

والفجر هشت و بازتاب آن در رسانه های خارجی

- خبرگزاری فرانسه: امام خمینی تمام قدرت خود را برای جنگ به کار گرفته است.

- شبکه دوم تلویزیون آلمان: تهران به تهدید‌های خود عمل کرد و جنگ وارد مرحله جدید شد.

- معاون وزیر خارجه انگلیس: عراق از سلاح‌‌ های شیمیایی استفاده کرده است و تسهیلات کاملی برای تولید صدها تن گاز خردل و اعصاب (تابون) دارد.

- بی.بی.سی: ایرانیان احساس می‌ کنند اگر نتوانند در این سال جنگ را خاتمه دهند، هیچ‌وقت نخواهد توانست.

- گاردین: کاهش قیمت نفت، طرز فکر رهبران ایران را دگرگون کرده است.

مجله ساوت به نقل از فرمانده وقت سپاه: ایران تاکنون فقط 2 درصد نیروی انسانی و کمتر از 8 درصد توان اقتصادی را به خدمت جنگ گرفته است

به دنبال این تحولات جدید بود که ورق جنگ به سود ایران برگردانده شد و شورای امنیت سازمان ملل در اسفند ماه سال ۱۳۶۴ پیشنویس توافقنامه‌ ای با بندهای مورد نظر ایران تهیه کرد که با مخالفت آمریکا و فرانسه مواجه شد. در نهایت والفجر ۸ کمک بزرگی برای تحقق خواسته‌ های ایران در توافقنامه کرد.

خاطرات محسن رضایی در خصوص عملیات والفجر ۸

در عملیات فاو به ذهنم آمد از حضرت امام رضا(ع) کمک بگیریم. بنابراین از خط مقدم با (مرحوم) آیت الله طبسی در آستان قدس، تماس گرفتم و از ایشان خواستم پرچم مقدس گنبد حرم حضرت امام رضا(ع) را به خط مقدم ارسال فرمایند. 

لشکر ۲۵ کربلا زودتر از سایر یگان ها توانست خط را بشکند و پرچم متبرک رضوی را بالای مناره مسجد فاو نصب کرد. (همان مسجد معروفی که کنار اروند است) و با این کار رزمندگان نیروی مضاعفی پیدا کردند و در مقابل سختی و خستگی ناشی از عملیات و عبور از اروندرود انرژی مضاعفی گرفتند .