80 درصد اختلالات بینایی قابلیت پیشگیری دارد

جی پلاس، عباس عظیمی، با تبریک روز جهانی بینایی، در ارتباط با اهمیت بینایی و درست دیدن، اظهار داشت: سازمان بهداشت جهانی از سال ۱۹۷۵ برنامه‌های متعددی برای جلوگیری از نابینایی انجام و طرح ریزی کرده که یکی از مهم‌ترین آنها طرح پیشگیری از نابینایی به نام طرح ۲۰۲۰ بود که در سال تحقق آن هستیم.

مهر نوشت: وی افزود: دلیل راه اندازی طرح ۲۰۲۰ این بود که در سال ۱۹۷۵ در جهان ۲۸ میلیون نابینا وجود داشت و پیش بینی می‌شد که در سال ۲۰۲۰، تعداد این جمعیت به ۴۵ میلیون نابینا و ۱۳۵ میلیون کم بینا افزایش یابد که متأسفانه آمارها طی این مدت به ۷۶ میلیون نابینا و ۱۸۰ میلیون کم بینا افزایش داشته است.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به افزایش موارد نابینایی و کم بینایی در دنیا، ادامه داد: از همین رو تصمیم گرفته شد برنامه‌هایی تنظیم و همه کشورها را موظف به اجرای آن نمود. خوشبختانه در ایران نیز اقدامات مهمی از طرف سازمان‌های ذی نفع و نیز انجمن‌های اپتومتری و همکاران اپتومتریست انجام شد و غربالگری‌های بسیار دقیق و سازمان یافته‌ای انجام یافت و تا حدودی منجر به کاهش نابینایی و کم بینایی در ایران گردید.

عظیمی گفت: البته ذکر این نکته ضروری است که به رغم مراقبت‌ها و غربالگری‌ها و اصلاح و درمان اختلالات چشمی، تعداد فزاینده ای از مردم کشور با رشد جمعیت و مسن شدن در معرض اختلال بینایی هستند.

وی افزود: بیماری‌های سیستمیک مانند فشارخون، دیابت، تیروئید و غیره و نیز اختلالات چشمی مانند رتینوپاتی دیابتی، آب مروارید، آب سیاه، بیماری‌های عفونی، صدمات چشمی و سوختگی، دژنراسیون ماکولا و مهم‌تر از همه عدم اصلاح عیوب انکساری خطر بسیار جدی است که سلامت جامعه و بینایی را تهدید می‌نماید.

عظیمی گفت: نکته بسیار مهم و حیاتی اینکه سه چهارم نابینایی‌ها و کم بینایی‌ها یعنی حدود ۸۰ درصد آن قابل پیشگیری است که برای دست یافتن به این هدف مهم نیاز به توسعه اقتصادی-اجتماعی و برخورداری از زمینه‌های لازم اجرای طرح‌های بهداشتی است که خوشبختانه به نحو قابل قبول در ایران پایه ریزی شده است.

وی افزود: نابینایی و کم بینایی در همه جوامع پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و انسانی زیادی دارد و هزینه‌های بهره وری از دست رفته و توانبخشی و آموزش و پرورش نابینایان بار اقتصادی به فرد ، خانواده و جامعه تحمیل می‌نماید. لذا باید اهمیت این روز را از همه ابعاد بسنجیم و برای حفظ سلامت جسمانی و جلوگیری از اختلالات آن با جدیت تلاش کنیم.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ادامه داد: در ایران مهم‌ترین علت نابینایی و کم بینایی آب مروارید یا کاتاراکت است که عمل جراحی آب مروارید یکی از به صرفه ترین مداخلات و مراقبت‌های بهداشتی است.

وی افزود: آب مروارید در ایران با افزایش سن شروع می‌شود و قابل پیشگیری نیست اما عمل جراحی و قرار دادن لنز داخل چشم بسیار مؤثر است و منجر به بهبودی بینایی می‌شود. مدیریت خوب و مناسب اپتومتریست ها با بیماران آب مروارید می‌تواند منجر به حفظ و نگهداری بینایی آنها شود. زیرا یک اپتومتریست مجرب و کارآزموده ضمن انجام معاینات دقیق چشم و بینایی به درستی می‌داند که چه موقع باید بیمار دچار آب مروارید را جهت انجام عمل جراحی به چشم پزشک معرفی نماید و چه خدمات بینایی و مشاورهای لازم را بعد از عمل جراحی برای بیمار خود انجام دهد.

عضو هیأت مدیره انجمن علمی اپتومتری ایران، تاکید کرد: در حال حاضر در جهان بیش از ۱۸ میلیون نفر نابینا وجود دارد که به دلیل تعلل و یا نبودن امکان عمل جراحی ، دچار نابینایی شده اند. در ایران هم مهم‌ترین عامل نابینایی و کم بینایی عبارتند از: مشکلات اقتصادی، اجتماعی ،عدم دسترسی به مراکز بیمارستانی، عدم اطلاع، کم اهمیت دادن و سایر موارد دیگر می باشد. لذا به موقع آب مروارید چشم خود را عمل نمی کنند و دچار بیماری آب سیاه و یا نابینایی می شوند.

وی ادامه داد: اگر چه هر روز هزاران نفر در ایران به مراکز مربوطه جهت انجام آب مروارید مراجعه می‌کنند ولی متأسفانه هستند مردمانی که در اقصی نقاط کشور زندگی می‌کنند که به دلیل مشکلات اقتصادی و نبود امکانات و تعلل، دچار نقص بینایی می‌شوند. لذا، نقش همکاران و اپتومتریست ها در غربالگری ، معاینات دقیق و تشخیص اختلال، هدایت و مدیریت و نهایتاً اقدام عمل جراحی توسط چشم پزشکان، بسیار مهم و حیاتی است.

عظیمی گفت: بهره گرفتن از کارکنان بهداری روستایی، ارسال اکیپ‌های غربالگری، آموزش، استفاده از پرسنل میان سطح مانند بهورزان و نیز معاینات دقیق و تشخیص به موقع آب مروارید می‌تواند کمک شایانی به هموطنان گرفتار آب مروارید بنماید و با عمل جراحی در زمان مناسب ، کمک شایانی به این افراد و نهایتاً کمک به ارتقا و سطح سلامت جامعه می‌شود.

وی افزود: شعار امسال روز جهانی بینایی «امید در بینایی» نامگذاری شده است و ما همه با هم می‌توانیم در جهت حمایت از پیشگیری از نابینایی و اطمینان از سلامت چشم کار کنیم. به امید روزی که شاهد حداقل نابینایی و کم بینایی در جهان و ایران باشیم.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، به شیوع کرونا و ارتباط آن با بیماری‌های چشم اشاره کرد و گفت: همه گیری ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ باعث مشکلات عدیده ای در حوزه سلامت شده است و متأسفانه روزانه شاهد درگیری تعداد زیادی از هموطنان با این بیماری کشنده هستیم و از همه می‌خواهم که حتی در این شرایط، پیگیر بیماری‌های چشمی خود مانند آب مروارید، آب سیاه، مشکلات شبکیه‌ای، عوارض چشمی دیابت، عوارض چشمی نوزادان نارس و غیره باشند و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی با اپتومتریست و چشم پزشک خود مشورت‌های لازم را انجام دهند.