عفونت ریه علائم متفاوتی دارد، که به عوامل مختلف از جمله سن و سلامتی کلی بدن شما بستگی دارد.
به گزارش جی پلاس، عفونت ریه می‌تواند در اثر ویروس، باکتری و حتی گاهی قارچ ایجاد شود. یکی از شایعترین انواع عفونت‌های ریه ذات الریه نامیده می‌شود. ذات الریه، که بر کیسه‌های هوای کوچکتر ریه‌ها تأثیر می‌گذارد، بیشتر در اثر باکتری‌های مسری ایجاد می‌شود، اما می‌تواند در اثر ویروس نیز ایجاد شود.
فرد پس از عطسه یا سرفه فرد آلوده و تنفس باکتری‌ها یا ویروس‌های او به این عفونت آلوده می‌شود. با نشانه‌های عفونت ریه، علل ابتلا، راه‌های پیشگیری و نحوه درمان این بیماری آشنا شوید.
عفونت‌های ریه چگونه بروز می‌کنند؟
هنگامی که لوله‌های بزرگ برونشی که هوا را به داخل ریه‌های شما می‌برند و از آن خارج ریه‌های شما آلوده می‌شوند، به آن برونشیت گفته می‌شود. برونشیت بیشتر از طریق ویروس ایجاد می‌شود تا باکتری.
ویروس‌ها همچنین می‌توانند به ریه‌ها یا معابر هوایی که به ریه‌ها می‌رسند حمله کنند. به این حالت برونشیولیت گفته می‌شود. برونشیولیت ویروسی بیشتر در نوزادان مشاهده می‌شود.
عفونت‌های ریه مانند ذات الریه معمولاً خفیف است، اما جدی هم می‌تواند باشد، به خصوص برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف شده یا شرایط مزمنی مانند بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) دارند.
ادامه این مطلب را بخوانید تا شایعترین علائم عفونت ریه را بشناسید و بدانید اگر به این بیماری مبتلا شدید چه روش درمانی را باید انتظار داشته باشید.
علائم ابتلا به عفونت ریه
علائم عفونت ریه از خفیف تا شدید متفاوت است. این به عوامل مختلفی از جمله سن شما و سلامتی کلی و اینکه آیا این بیماری توسط ویروس، باکتری یا قارچ ایجاد شده است بستگی دارد. علائم ممکن است شبیه به سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد، اما تمایل به ماندگاری بیشتر دارند.
اگر مبتلا به عفونت ریه هستید، شایعترین علائمی است که انتظار دارید:
۱- سرفه‌ای که مخاط غلیظی ایجاد می‌کند
سرفه کمک می‌کند تا بدن شما از مخاطی که بر اثر التهاب راه‌های هوایی و ریه‌ها ایجاد می‌شود، خلاص شود. این مخاط همچنین ممکن است حاوی خون باشد.
شما با برونشیت یا ذات الریه، ممکن است سرفه‌ای ایجاد کنید که مخاطی ضخیم داشته باشد و ممکن است رنگ آن هم مشخص باشد. از جمله:
- شفاف
- سفید
- سبز
- زرد مایل به خاکستری
حتی بعد از بهبود علائم دیگر، سرفه می‌تواند چندین هفته بماند.
۲- درد تیز و سوزاننده قفسه سینه
درد قفسه سینه که در اثر عفونت ریه ایجاد می‌شود، اغلب به صورت تیز یا سوزاننده توصیف می‌شود. در هنگام سرفه یا نفس کشیدن عمیق، درد قفسه سینه بدتر می‌شود. گاهی اوقات درد‌های شدید می‌تواند در قسمت میانی تا پشت شما احساس شود.
۳- تب
هنگامی که بدن شما سعی در مقابله با عفونت دارد، تب ایجاد می‌شود. دمای معمولی بدن معمولاً در حدود ۹۸٫۶ درجه فارنهایت (۳۷ درجه سانتی گراد) است.
اگر عفونت باکتریایی ریه دارید، تب شما ممکن است به اندازه ۱۰۵ درجه فارنهایت خطرناک (۴۰٫۵ درجه سانتیگراد) افزایش یابد.
هر تب بالا بالای ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) اغلب منجر به بسیاری از علائم دیگر از جمله:
- تعریق
- لرز
- درد‌های عضلانی
- کمبود آب بدن
- سردرد
- ضعف
اگر تب شما بالاتر از ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) است یا بیش از سه روز ادامه دارد باید به پزشک مراجعه کنید.
۴- درد بدن
عضلات و کمر شما ممکن است در هنگام ابتلا به عفونت ریه درد کند. به این عارضه میالژی گفته می‌شود. بعضی اوقات می‌توانید در عضلات خود التهاب ایجاد کنید که در صورت ابتلا به عفونت نیز می‌تواند به درد بدن منجر شود.
۵- آبریزش بینی
آبریزش بینی و سایر علائم آنفلوانزا مانند نظیر عطسه، اغلب با عفونت ریه‌ای شبیه برونشیت همراه است.
۶- تنگی نفس
تنگی نفس به این معنی است که احساس می‌کنید تنفس دشوار است یا نمی‌توانید نفس بکشید. اگر در تنفس مشکل دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۷- خستگی
معمولاً وقتی بدن شما با عفونت مبارزه می‌کند احساس تنبلی و خستگی می‌کنید. استراحت در این مدت بسیار مهم است.
۸- خس خس سینه
هنگام بازدم یا بیرون دادن نفس، ممکن است صدای سوت‌های پر صدا که به عنوان خس خس معروف است، بشنوید. این حالت نتیجه باریک شدن مجاری هوایی یا التهاب می‌شود.
۹- کبود شدن پوست یا لب
به دلیل کمبود اکسیژن ممکن است رنگ لب یا ناخن‌های شما کمی به رنگ آبی متمایل شود.
۱۰- صدا‌های ترک خوردگی و یا خرخر در ریه‌ها
یکی از علائم حکایت از عفونت ریه، صدای ترک خوردگی در انتهای ریه‌ها است، که به عنوان کراکل یا ترک‌های bibasilar نیز شناخته می‌شود. پزشک می‌تواند با استفاده از ابزاری به نام استتوسکوپ یا گوشی طبی این صدا‌ها را بشنود.
علل ابتلا به عفونت ریه
برونشیت، ذات الریه و برونشیولیت، سه نوع عفونت ریه هستند. آن‌ها معمولاً در اثر ویروس یا باکتری ایجاد می‌شوند.
شایعترین میکروارگانیسم‌های مسئول برونشیت عبارتند از:
ویروس‌هایی مانند ویروس آنفولانزا یا ویروس سینسیتیال تنفسی (RSV)
باکتری‌هایی مانند مایکوپلاسما پنومونیه، پنومونیه کلامیدیا و بوردتلاپرتوسیس
شایعترین میکروارگانیسم‌های مسئول پنومونی عبارتند از:
باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک پنومونی (شایع ترین)، آنفولانزای هموفیلوس و مایکوپلاسما پنومونیه
ویروس‌هایی مانند ویروس آنفولانزا یا RSV
به ندرت، عفونت‌هایریه می‌تواند توسط قارچ‌هایی مانند پنوموسیستیس جیرووسی، آسپرژیلوس یا کپسولاتوم هیستوپلاسما ایجاد شوند.
عفونت قارچی ریه در افرادی که سیستم ایمنی سرکوب شده دارند بیشتر است؛ چه به دلیل بروز نوع خاصی از سرطان باشد یا ایدز یا مصرف دارو‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی.
تشخیص عفونت ریه
ابتدا پزشک سابقه پزشکی شما راخواهد گرفت و در مورد علائم شما سؤال خواهد کرد. ممکن است از شما در مورد شغل، مسافرت اخیر یا قرار گرفتن در معرض حیوانات سؤال شود. پزشک دمای بدن شما را اندازه گیری می‌کند و با یک استتوسکوپ به سینه شما گوش می‌دهد تا صدا‌های کراکل یا ترک خوردگی در ریه را بررسی کند.
روش‌های متداول دیگر برای تشخیص عفونت ریه عبارتند از:
تصویربرداری، مانند رادیوگرافی قفسه سینه یا سی تی اسکن
اسپیرومتری، ابزاری برای اندازه گیری میزان و سرعت فرو بردن هوا در ریه با هر نفس
پالس اکسی متری برای اندازه گیری میزان اکسیژن در خون شما
انجام آزمایش و نمونه برداری از مخاط یا ترشحات بینی
سواب گلو برای پاک سازی
شمارش کامل خون (CBC)
کشت خون
درمان عفونت ریه
معمولا برای پاکسازی و از بین بردن عفونت باکتریایی نیاز به آنتی بیوتیک است. عفونت قارچی ریه به یک داروی ضد قارچ مانند کتوکونازول یا ووریکونازول نیاز دارد.
آنتی بیوتیک‌ها روی عفونت‌های ویروسی کار نمی‌کنند. در بیشتر مواقع، باید صبر کنید تا بدن شما به تنهایی از عفونت خارج شود.
در ضمن، می‌توانید به بدن خود در مقابل عفونت کمک کرده و خود را با دارو‌های زیر در مورد مراقبت‌های خانگی راحت‌تر کنید:
- استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کنید تا تب شما کاهش یابد.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
- چای داغ را با عسل یا زنجبیل امتحان کنید.
- آب نمک غرغره کنید.
- تا حد امکان استراحت کنید.
- از رطوبت ساز برای ایجاد رطوبت در هوا استفاده کنید.
- تا زمانی که عفونت از بین برود آنتی بیوتیک مصرف کنید.
برای عفونت‌های شدیدتر ریه، ممکن است در طول بهبودی خود نیاز به ماندن در بیمارستان داشته باشید. در صورت مشکل در تنفس، ممکن است در طی مدت اقامت آنتی بیوتیک، مایعات داخل وریدی و تنفس درمانی دریافت کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت عدم درمان، عفونت ریه می‌تواند یک بیماری جدی باشد. به طور کلی، اگر سرفه شما بیش از سه هفته طول بکشد، یا در تنفس دچار مشکل هستید، به پزشک مراجعه کنید.
تب بسته به سن شما می‌تواند به معنی موارد مختلف باشد. به طور کلی، شما باید این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید:
در نوزادان
اگر کودک شیرخوار شما جزو موارد زیر است به پزشک مراجعه کنید:
- نوزاد کمتر از ۳ ماه، با دمای بدن بیش از ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد)
- بین ۳ تا ۶ ماه، با تب بالاتر از ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) و به نظر می‌رسد بسیار تحریک پذیر، بی حال یا ناراحت باشد
- بین ۶ تا ۲۴ ماه، با تب بیش از ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) بیش از ۲۴ ساعت
در کودکان
اگر فرزندتان شرایط زیر را دارد، حتما به پزشک مراجعه کرد:
تب بالاتر از ۱۰۲٫۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) دارد
بی میل یا تحریک پذیر است، به طور مکرر استفراغ می‌کند، یا سردرد شدید دارد
بیش از سه روز تب داشت
یک بیماری پزشکی جدی دارد یا سیستم ایمنی بدن او به خطر افتاده است
اخیراً در یک کشور در حال توسعه بوده است
در بزرگسالان
اگر بزرگسال هستید و علائم زیر را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید:
دمای بدن بیش از ۱۰۳ درجه فارنهایت (۳۹٫۴ درجه سانتیگراد) داشته باشید
بیش از سه روز تب داشتید
یک بیماری پزشکی جدی دارید یا سیستم ایمنی بدن شما به خطر افتاده است
اخیراً در یک کشور در حال توسعه بوده است
همچنین اگر تب با هر یک از علائم زیر همراه باشد، باید به نزدیکترین مرکز اورژانس مراجعه کنید و به دنبال معالجه اضطراری باشید یا در صورت بروز تب با هر یک از علائم زیر تماس بگیرید:
- سردرگمی ذهنی
- در تنفس مشکل دارید
- گرفتگی گردن
- درد قفسه سینه
- تشنج
- استفراغ مداوم
- بثورات غیرمعمول پوستی
- توهم
- گریه غیرقابل تحمل در کودکان
اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید و تب، تنگی نفس یا سرفه‌ای که همراه با خون است امان شما را بریده است، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید.
جلوگیری از ابتلا به عفونت ریه
نمی‌توان از همه عفونت‌های ریه جلوگیری کرد، اما می‌توانید با نکات زیر خطر خود را به حداقل برسانید:
- مرتباً دستان خود را بشویید
- از تماس با صورت یا دهان خودداری کنید
- از به اشتراک گذاشتن ظروف، غذا یا نوشیدنی با افراد دیگر خودداری کنید
- از قرار گرفتن در مکان‌های شلوغی که ویروس به راحتی پخش شود، خودداری کنید
- سیگار نکشید
- برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوانزا هر ساله واکسن آنفولانزا بزنید
Preventing Lung Infections via Airway Suction
برای افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، بهترین راه برای جلوگیری از ذات الریه باکتریایی که شایعترین گونه باکتری است یکی از دو واکسن خواهد بود:
واکسن کونژوگه پنوموکوکی PCV۱۳
واکسن پلی ساکارید پنوموکوکی PPSV۲۳
این واکسن‌ها برای افراد زیر توصیه می‌شود:
- نوزادان
- بزرگتر‌ها
- افرادی که سیگار می‌کشند
- کسانی که بیماری‌ها و عوارض جسمی مزمن دارند
خط آخر
عفونت ریه باعث علائمی مشابه سرماخوردگی یا آنفولانزا می‌شود، اما ممکن است شدیدتر و به طور معمول طولانی‌تر باشد.
سیستم ایمنی بدن در مجموع قادر خواهد بود عفونت ریه ویروسی را با گذشت زمان از بین ببرد. از آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی ریه استفاده می‌شود.
اگر این عوارض دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در تنفس
- رنگ مایل به آبی در لب یا نوک انگشتان ایجاد می‌شود
- درد شدید قفسه سینه
- تب بالا
- سرفه با مخاطی که رو به وخامت است
افراد بالاتر از ۶۵ سال، کودکان زیر ۲ سال و افرادی که عوارض جسمی مزمن دارند یا سیستم ایمنی بدن آن‌ها در خطر است، در صورت بروز هرگونه علائم عفونت ریه، باید سریعاً به دنبال درمان پزشکی باشند.
