در حالی که دولت هفته گذشته مبلغ ۵۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار جهت کمک به صندوق بیمه بیکاری برای پرداخت به کارگران آسیب دیده از کرونا تصویب کرد، به نظر می‌رسد افزایش تعداد ثبت نام کنندگان در سامانه بیمه بیکاری باعث اعمال محدودیتهایی در اختصاص مقرری بیمه بیکاری شده باشد؛ تا جایی که به گفته مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار ملاک پرداخت مقرری بیمه بیکاری تنها ثبت نام در سایت نیست و کارگرانی که متقاضی دریافت بیمه بیکاری هستند حتما باید مشمول قانون کار، قانون بیمه بیکاری و قانون تامین اجتماعی باشند.
به گزارش جی پلاس؛ اواخر هفته گذشته در جلسه اقتصادی ستاد مقابله با کرونا تصویب شد که مبلغ ۵۰۰۰ میلیارد تومان منابع در اختیار صندوق بیمه بیکاری برای کمک به کارگران آسیب دیده از کرونا اختصاص داده شود.
آن زمان اعلام شد که این مبلغ به تمام کارگران و مشاغل و صنوف آسیب دیده از کرونا پرداخت خواهد شد و بسیاری از مقامات کارگری نیز اعلام کردند که طبق جلسات و نشستهایی که در وزارت کار برگزار و پیشنهاداتی که مطرح شده، محدودیتهایی همچون داشتن یکسال سابقه کار برداشته شده و کارگرانی که سه یا چهار ماه سابقه کار داشته ولی به دلیل کرونا شغل خود را از دست داده باشند هم می توانند درخواست بیمه بیکاری بدهند. بر همین اساس بود که بسیاری از کارگران آسیب دیده از کرونا در سامانه bimebikari.mcls.gov.ir که در وزارت کار به این منظور راه اندازی شده درخواست خود را برای بیمه بیکاری به ثبت رسانده و طبق آخرین آمارها بیش از ۷۰ هزار نفر در این سامانه ثبت نام کرده‌اند.
بر اساس قانون، پرداخت مقرری بیمه بیکاری به کسانی صورت می گیرد که به طور غیر ارادی و به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، آتش سوزی و نظایر آن بیکار شده باشند. همچنین طبق قانون بیمه بیکاری افراد باید مشمول قانون تامین اجتماعی باشند و ماهانه حق بیمه خود را که سه درصد آن بابت بیمه بیکاری است پرداخت کرده باشند.
طبق ماده ۶ قانون بیمه بیکاری، افراد بیکار شده موظفند حداکثر ظرف ۳۰ روز مراتب بیکاری خود را به ادارات کار استان محل سکونت اعلام کنند و اعلام سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری کارگران آسیب دیده از کرونا در واقع با هدف رعایت این بند قانونی صورت گرفته است.
مسعود بابائی، مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص راه اندازی این سامانه به پایگاه اطلاع رسانی دولت گفته که سامانه ای در وزارت کار با نشانی bimebikari.mcls.gov.ir طراحی شده تا افراد مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی که مشمول قانون بیمه بیکاری هم باشند بتوانند با مراجعه به این سامانه و با وارد کردن اطلاعات شغلی و شخصی نسبت به تکمیل در خواست خود اقدام کنند.
وی از دستور العمل مشترکی خبر می دهد که در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۹۸ به امضای معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی رسیده و به موجب آن مقرر شده شیوه نامه اجرایی این دستورالعمل از سوی ادارات کل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری و امور بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی به منظور نحوه اجرا و چگونگی بهره مندی متقاضیان بیمه بیکاری تهیه شود.
بنا بر اعلام مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار در این شیوه نامه که در تاریخ ۱۱ فروردین ۱۳۹۹ به امضای مشترک معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی رسیده و به تمامی استانها ابلاغ شده است، ۱۰ گروه از فعالیتها و زیربخشهای اقتصادی به عنوان فعالیتهایی که متاثر از ویروس کرونا بوده اند و به صورت غیر مترقبه کسب و کار آنها دچار آسیب شده و کارگران این فعالیتها هم مشمول قانون کار و بیمه بیکاری باشند می توانند برای مدت سه ماه از مزایای بیمه بیکاری طبق ضوابط قانونی بهره مند شوند.
همچنین سایر بنگاههایی که جزو ۱۰ گروه شغلی مذکور نبوده اما به دلیل اثرات ناشی از این ویروس ناچار به کاهش فعالیت و تعدیل بخشی از نیروی کار خود شده اند با تشخیص مدیران کل تعاون کار و رفاه اجتماعی و تامین اجتماعی استان می توانند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنند.
آنطور که مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار می گوید، ملاک دریافت مقرری بیمه بیکاری تنها ثبت نام در سایت نیست و بیمه بیکاری صرفا به افرادی تعلق می گیرد که سه شرط مشمول قانون کار بودن، مشمول قانون تامین اجتماعی و مشمول قانون بیمه بیکاری بودن را داشته باشند.
با درنظر گرفتن این شرط می توان گفت که سایر بیمه شدگان از جمله بیمه های خاص، مشاغل آزاد، خویش فرمایی، کارگران ساختمانی، قالیبافان، رانندگان تاکسی و حمل و نقل شهری که سه درصد بیمه بیکاری را واریز نمی کنند و از شمول قوانین ذکر شده مستثنی هستند نمی توانند درخواست بیمه بیکاری بدهند.
بر این اساس علاوه بر مشاغل ذکر شده فوق، بخش اعظمی از جامعه کارگری اعم از کارگران زیرپله ای، کارگران فصلی و دستفروشان که مشمول قانون کار و تامین اجتماعی نیستند و حق بیمه ای برایشان واریز نمی شود و به دلیل شیوع کرونا بیکار شده یا گرفتار تعطیلی کارگاه شده اند از گرفتن مقرری بیمه بیکاری در شرایط حاضر محروم خواهند ماند.
پیش از این وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اختصاص ۳۰۰۰ میلیارد تومان به منظور ارائه تسهیلات و پرداخت بیمه بیکاری به کسب و کارهای تعطیل شده، دستفروشان و افرادی که قرارداد رسمی ندارند خبر داده بود.
اگر چه در شیوه نامه جدید وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی از ۱۰ گروه فعالیت و زیربخش اقتصادی نامی برده نشده ولی با توجه به لحاظ کردن سه شرط مشمول بودن قانون کار، قانون تامین اجتماعی و قانون بیمه بیکاری برای متقاضیان بیمه بیکاری احتمالا در روزهای آینده شاهد حضور کارگرانی خواهیم بود که برای معاش و تامین هزینه های زندگی خود ناچارند به خیابانها آمده و برای رزق و روزی خود دستفروشی یا مسافرکشی کنند.
