وعده "هر روز یک فیلم" وزیر ارشاد و چالش های پیش رویش

به گزارش جی پلاس، در روزهای کرونانشینی وعده وزیر ارشاد مبنی بر ارایه روزانه فیلم‌های جدید در سامانه‌های وی.او.دی و شبکه نمایش خانگی یکی از جذاب‌ترین وعده‌ها و پیشنهادات بود. وعده‌ای که در کنار ارایه رایگان خدمات یکسری سایت دانلود رایگان کتاب و کتاب صوتی و دیگر محتواهای جدید می‌تواند روزهای خانه‌نشینی اجباری کرونایی مردم را قابل تحمل‌تر سازد. وعده وزیر البته از جهتی دیگر نیز می‌تواند نافع باشد و آن چیزی نیست مگر جبران بخشی از خسارات سینمای ایران که کرونا آن را به تعطیلی کامل کشانده است...

وزیر ارشاد در روزهای آغازین قرنطینه خانگی مردم ایده وزارت ارشاد برای تأمین محتوای سینمایی مناسب برای مردم در روزهای خانه‌نشینی را در قالب «اضافه‌شدن روزانه یک فیلم جدید به شبکه خانگی» تشریح کرده بود. درواقع طبق این طرح قرار شده هر روز یک محتوای ایرانی جدید توسط سامانه‌های وی.او.دی عرضه شود. طرحی با عنوان «هر روز یک فیلم تازه در شبکه نمایش خانگی» که گفته می‌شود تا پایان فروردین ۹۹ ادامه خواهد داشت، یعنی حدود ٥٠ فیلم- تازه در صورتی که هجوم کرونا تا پایان فروردین ماه فروکش کرده باشد.

مسعود نجفی، مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی درباره این طرح می‌گوید: «در قالب این طرح قرار شده تا آخر فروردین ماه  هر روز یک محتوای ایرانی جدید در شبکه نمایش خانگی عرضه شود.» به گفته مسعود نجفی «این روند که چندی است آغاز شده، شامل طیف وسیعی، ازجمله فیلم‌های اکران‌نشده و اکران روز خواهد بود.»

در فازهای اول این طرح علاوه بر انتشار قسمت‌های تازه مجموعه‌های دل، کرگدن، خوابزده و هم‌گناه،  تاکنون فیلم‌هایی مانند شاه‌کش، ایده اصلی، دختر شیطان، کروکودیل، مشت آخر، رحمان ۱۴۰۰ و مارمولک به سبد نمایش خانگی افزوده شده‌اند. فیلم‌هایی که اغلب از تولیدات یک‌سال اخیر سینمای ایران هستند و البته دو مورد از آن نیز با توقیف درگیر بوده‌اند که همین نیز خود امیدواری‌هایی را در میان تهیه‌کنندگان فیلم‌های توقیفی به وجود آورده است که شاید در قالب این طرح بتوانند طلسم اکران نشدن فیلم‌هایشان را بشکنند.

سعید رجبی فروتن از کارشناسان و مدیران شبکه نمایش خانگی بر این باور است که «نوروز امسال در شرایط تعطیلی سینماها سنگینی بار پرکردن نیاز تصویری مردم بر دوش سامانه‌های آنلاین فیلم و سریال خواهد بود.» این یعنی که برخلاف همه ساله که معمولا در تعطیلات نوروز عرضه فیلم و سریال نیز متوقف‌می‌شد، امسال ناشران فیلم ‌و سریال با توجه به خانه‌نشینی میلیون‌ها خانوار در سراسر کشور، خدمات خود را ادامه خواهند داد.

اما این امر با دو چالش عمده مواجه است؛ نخست اینکه عمل به وعده «هر روز یک فیلم» نیاز به خوراک محتوایی مناسب و به اندازه دارد و دیگر اینکه تعطیلی زنجیره پخش در سراسر کشور در روزهای تعطیلات مانع از انتشار و عرضه همزمان نسخه فیزیکی و اینترنتی می‌شود.

در مورد چالش دوم راه‌حل‌هایی وجود دارد. مثلا سعید رجبی‌فروتن در زمینه این چالش به این موضوع اشاره می‌کند که «ناشران به این بیندیشند که اگر استثنائا برای دو تا سه هفته DVD  فیلم و سریال‌ها همزمان با پخش اینترنتی روانه بازار نشود، چه اتفاقی رخ خواهد داد، به‌خصوص که خریداران نسخه اورجینال محصولات شبکه نمایش خانگی از ۱۰ تا ۲۰‌هزار نفر بیشتر نیستند و مهم‌تر اینکه به جز یک موسسه ویدیو رسانه که حقوق فیزیکی و اینترنتی آثار تصویری را خریداری می‌کند، سایر عناوین توسط شرکت‌های VOD خریداری می‌شوند و برای این شرکت‌ها انتشار نسخه اینترنتی در اولویت قرار دارد.»

اما در زمینه لزوم تأمین خوراک محتوایی لازم برای عرضه به نکاتی چند می‌توان اشاره کرد. اول اینکه پس از موافقت با عرضه فیلم‌های توقیفی «رحمان ۱۴۰۰» و «مارمولک» صاحبان برخی فیلم‌های توقیفی درصدد پیوستن به این طرح و رونمایی از فیلم‌هایشان برآمده‌اند که در این زمینه می‌توان به صاحبان فیلم‌هایی مانند «صد‌سال به این سال‌ها»ی سامان مقدم، «خرس» خسرو معصومی، «ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا» عبدالرضا کاهانی، «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمی کیا و حتی فیلم‌های کمتر نامدارتری مانند «پدیده» علی احمدزاده و «دویدن در میان ابرها»ی امین فرج‌پور اشاره کرد که سالیان‌ سال است بلاتکلیفند و روزهای کرونایی سینمای ایران می‌تواند فرصت مغتنمی باشد برای بیرون آمدن از بلاتکلیفی و ارتباط با مخاطب.

مورد دیگر اما پیشنهاد شماری از تهیه‌کنندگان و کارشناسان سینما برای اکران شماری از فیلم‌های بالقوه کم‌فروش در قالب این طرح است. درواقع در شرایطی که کلیت سینمای ایران یکصدا درباره لزوم جبران خسارات کرونایی سینمای ایران هشدارمی‌دهد، در این میان پیشنهادی وجود دارد که می‌تواند کلیت سینمای ایران (جز جامعه سینماداران، البته) را در عبور از بحران کمک‌کند و آن هم چیزی نیست مگر ارایه برخی از فیلم‌های سینمایی در وی.او.دی‌ها. این پیشنهاد که حتی شامل فیلم‌های جشنواره اخیر فیلم فجر نیز می‌شود، ناظر بر این واقعیت آماری است که در شرایطی که حداقل نیمی از فیلم‌های هر‌ سال امکان اکران مناسب را پیدا نمی‌کنند، چرا نباید تمهیدی اندیشیده شود تا دولت از عرضه مستقیم برخی از آنها در وی.او.دی‌ها و دیگر سامانه‌های مرتبط حمایت کند؟ به‌خصوص که تقریبا می‌توان میزان فروش تقریبی اغلب فیلم‌های ایرانی را پیش از اکران تا حد زیادی تخمین زد و با این پیش‌فرض، دولت می‌تواند با تمرکز حمایت‌هایش در این بخش، هم از اتلاف منابع حمایتی خود جلوگیری کند، هم به‌طور غیرمستقیم زیر بال و پر این سامانه‌های وطنی را بگیرد و هم اینکه خوراک مناسبی برای روزهای خانه‌نشینی و قرنطینه کرونایی مردم ایجاد کند.

شماری از کارشناسان سینمایی این راه‌حل برای رفع چالش به‌هم‌ریختن نظام اکران سینمای ایران را «راه‌حل چینی برای معضل اکران» نامیده‌اند. در حقیقت چین نیز دستور تعطیلی سالن‌های سینما را داده و تقریبا سینما‌های چین به‌طور کامل تعطیل شده‌اند. صاحبان فیلم‌ها ولی برای جبران تعطیلی اکران سینما‌ها تصمیم گرفته‌اند فیلم‌ها را به جای اکران در سالن‌های سینما از طریق پلتفرم‌های اکران آنلاین به نمایش بگذارند. این امر که تاکنون در مورد دو فیلم سینمایی کمدی عملی شده است و این دو فیلم به صورت آنلاین اکران شده‌اند، البته با اعتراض سینماداران و صاحبان سینما‌ها مواجه شده است. حالا به نظر می‌رسد این راه‌حل  در ایران نیز می‌تواند اجرایی شود. روشی که در صورت اجرا هم از ایجاد ترافیک اکران برای‌ سال ۹۹ جلوگیری‌خواهدکرد، هم از ضرر و زیان بیشتر برای فیلم‌ها و هم اینکه برخی از فیلم‌ها و تهیه‌کنندگان که بازگشت سرمایه برایشان در اولویت قرار دارد، زودتر از شکل معمول شاهد بازگشت سرمایه و ادامه چرخه اقتصادی خواهند شد. 

صف فیلم‌های منتظر

فیلم سینمایی «مطرب» به کارگردانی مصطفی کیایی به‌زودی در شبکه نمایش خانگی توزیع می‌شود. این فیلم سینمایی که از اواسط آبان ماه در سینماهای کشور اکران خود را آغاز کرد و به فروشی بیش از ٣٨‌میلیارد تومان دست یافت، زودتر از موعد به نمایش خانگی می‌آید. اکران فیلم «مطرب» در سینماها با استقبال زیادی مواجه شد و نام این فیلم را در فهرست پرفروش‌ترین‌ها قرار داد و تا قبل از تعطیلی سینماها به دلیل انتشار ویروس کرونا روی پرده بود و اکران آن ادامه داشت. با توجه به توصیه‌های پزشکان برای در خانه ماندن مردم و قرار گرفتن در حالت قرنطینه خانگی این فیلم سینمایی برای بخشیدن فضایی شاد در این شرایط زودتر از زمان عادی هفته آینده در شبکه نمایش خانگی توزیع خواهد شد.

علاوه بر این، تهیه‌کننده فیلم توقیفی «ارادتمند نازنین بهاره تینا» ساخته عبدالرضا کاهانی که  ظاهرا با توزیع رحمان ١٤٠٠ منوچهر‌ هادی راه را برای رفع مشکل فیلم خودش هموار دیده، در پیشنهادی طعنه‌آمیز به وزیر ارشاد از او خواست مقدمات واگذاری آن با قیمت چهار‌سال پیش برای توزیع در شبکه ویدیویی را فراهم کند!  سعید خانی، تهیه‌کننده فیلم توقیفی «ارادتمند نازنین بهاره تینا» در اینستاگرامش نوشته: «سلام آقای وزیر. امیدوارم خوب باشید و کرونا دور باشد از شما! نطق فرمودید هر روز یک فیلم در شبکه نمایش خانگی، خواستم عرض کنم حاضرم با همان قیمت چهار‌سال پیش (قطعا خاطرتون هست دلار آن زمان ٣هزارو٥٠٠ تومان بود) فیلم «ارادتمند نازنین بهاره تینا را واگذار کنم.»