محققان سوئیسی نوعی غشای لیپیدی زیستی ابداع کرده اند که از یخ زدن آب جلوگیری می کند.
به گزارش جی پلاس، گروهی از محققان مؤسسه فناوری ETH زوریخ با همکاری پژوهشگران دانشگاه زوریخ روشی جالب برای جلوگیری از انجماد آب یا در حقیقت ایجاد کریستالهای یخ ابداع کردهاند. به این ترتیب حتی در دمای زیر صفر نیز آب در وضعیت آمورفوس (بی شکل) یا مایع باقی میماند.
در گام نخست محققان نوع جدیدی از چربی را طراحی و تولید کردند تا فرم نرم بیولوژیکی مادهای به نام «مزوفاز لیپدی» را بسازند.
در این ماده لیپیدها به طور خودکار یک غشا ایجاد میکنند که شبیه مولکولهای چربی طبیعی عمل میکند.
این غشای لیپیدی آرایش مولکولی یکپارچه دارد و شبکهای متصل بهم از کانالهایی با قطر کمتر از یک نانو متر میسازد.
به طور دقیق در این ساختار مولکولهای چربی چنان با یکدیگر درهم آمیختهاند که یک شبکه بی نهایت نازک از مجاری متصل به یکدیگر به وجود میآورند که هرکدام از آنها قطری کمتر از یک نانومتر دارد.
نکته جالب و متمایز درباره این ساختار آن است که هیچ فضایی بین کانالها وجود ندارد و در نتیجه آب نمیتواند به کریستالهای یخ تبدیل شود. به همین دلیل آب حتی در دمای زیر صفر درجه نیز یخ نمیزند. علاوه بر آن غشای لیپیدی نیز یخ نمیزند.
طی این پژوهش، محققان با استفاده از هلیوم مایع مزوفاز لیپیدی را تا دمای ۲۶۳- درجه سانتیگراد سرد کردند. این دما ۱۰ درجه بالاتر از انجماد مطلق (صفر درجه) است. جالب آنکه در این دما نیز هیچ کریستال یخی به وجود نیامد. به گفته محققان آب در این دما مانند شیشه میشود.
تحقیق آنان درباره رفتار عجیب آب در زمانی که در یک مزوفاز لیپیدی محدود میشود، در ژورنالNature Nanotechnology منتشر شده است.