حالا اما تهران، کلانشهر بی در و پیکری شده که زندگی در آن با توجه به چالش‌هایی که دارد، به غایت دشوار شده است. شهری چند ده میلیونی با انبوهی از مشکلاتی مانند: ترافیک‌های سنگین و آلودگی هوا و سختی تردد و کمبود منابع آبی و... .
در این جلسه حجت‌الاسلام ناصحی، رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی وقت شورای شهر تهران گفت: نظر به تاثیر ویژه شهر تهران در تاریخ کشور و معرفی ظرفیت ملی پایتخت ایران در داخل و خارج ا زکشور به شورای فرهنگ عمومی پیشنهاد شد تا 14 مهر را به عنوان روز تعیین تهران به عنوان پایتخت ایران در تقویم رسمی کشور نامگذاری کنند.
حالا با گذشت یک سال از آن تاریخ، دیروز، 14 مهرماه، دومین سالگرد تقویمی رسمی خود را پشت سر گذاشت. «تهران»، پیش از اسلام و بعد از آن، از «ری» تبعیت داشته و «ری» از شهرهای بزرگ و معتبر مشرق زمین بوده است تا آنجا که شهرت و ثروت این شهر از قلمرو تاریخ به عالم شعر و ادب رسیده و دوبیتی‌های منسوب به بابا طاهر عریان:
دوچشمونت پیاله پرز می بی/ دو زلفونت خراج ملک ری بی، حکایت از آن دارد که ثروت سرشار مردم «ری» زبانزد مردم آن روزگار بوده است.
گلایه شهردار از بی‌هویتی تهران
حالا اما تهران، کلانشهر بی در و پیکری شده که زندگی در آن با توجه به چالش‌هایی که دارد، به غایت دشوار شده است. شهری چند ده میلیونی با انبوهی از مشکلاتی مانند: ترافیک‌های سنگین و آلودگی هوا و سختی تردد و کمبود منابع آبی و... .
مشکلاتی که شهردار جدید تهران در پیامی که به مناسبت روز تهران منتشر کرده، به گوشه‌ای از آنها اشاره می‌کند. شهردارتهران به مناسبت روز تهران در پیامی نسبت به خالی شدن تهران از حافظه تاریخی کهنش هشدار داد و از شهروندان تهرانی درخواست همراهی کرد برای ساختن تهران. متن پیام محمدعلی نجفی که در صفحه شخصی وی در اینستاگرام منتشر شده، آورده است: «امروز درست 110 سال از روزی که در نخستین دوره مجلس، از «تهران» به عنوان دارالخلافه نام برده شد و برای نخستین‌بار شهر تهران به صورت قانونی به عنوان پایتخت معرفی شد، می‌گذرد.
در تمام این سال‌ها تهران به عنوان پایتخت ایران، فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت‌سر گذاشته است؛ فراز و نشیب‌هایی که تهران امروز ماحصل آن است. وی در ادامه با اشاره به «بی‌هویت» شدن این شهر آورده است: تهران در روزگار ما برخلاف تمام زرق و برق‌های خود، شهری است با هویتی فراموش شده. خطری که تهران ما را تهدید می‌کند، خالی شدن شهر از حافظه تاریخی کهنش است؛ دیگر چندان نیستند آنهایی که تهران و روایت‌هایش را می‌شناسند و به کوچه باغ‌هایش احترام می‌گذارند. پایتخت ایران امروزه بیش از هر زمان دیگری از «تهران بودگی» تهی است و خاطرات شهر در حال فراموش شدن است. همه اینها یک زنگ خطر است؛ زنگ خطری که بیش از همیشه باید ما را به فکر وادارد و به تامل مشغول کند. نجفی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به شرایط موجود نوشته است: «امروز تهران در آستانه دورانی تازه قرار دارد؛ دورانی که در آن عقلانیت و مشارکت شهروندان در تعیین سرنوشت شهر، اعتقادی راسخ در بین تصمیم‌گیران شهری است. از همین رو بر این باورم که تک‌تک شهروندان تهرانی «روزِ تهران» را باید فرصتی برای اندیشیدن کنند؛ اندیشیدن به تهرانی که بود، تهرانی که هست و تهرانی که باید باشد. از همین‌رو از همه شهروندان تهرانی خالصانه درخواست می‌کنم همراه و دستگیر شهرشان باشند با هم بسازیم آنچه را که ساختنی است و باز پس‌گیریم آنچه را مدت‌هاست زیر پا مانده. فراموش نکنیم که تهران متعلق به ما است و همگی در قبال آن مسوولیم.» محمدعلی نجفی همچنین دیروز درحالی که این روز مصادف با روز سالمند شده بود در مراسمی که به همین منظور برگزار شده بود خطاب به سالمندان حاضر در مجلس گفت: سالمندان از نظر ما یک فرصت محسوب می‌شوند و نه یک تهدید؛ در فرهنگ و ادبیات ما نیز نسبت به این بزرگان و احترام به آنها توجه ویژه‌ای شده است و سالمندان گنجینه‌ای از تجربه، عشق، محبت و عاطفه هستند. وی با اشاره به اینکه سالمندان گنجینه‌های شهر محسوب می‌شوند، گفت: در سال‌های گذشته شهرداری تهران اقدامات خوبی انجام داده است که ادامه خواهد داشت. کانون‌های سالمندان که یک نهاد غیردولتی و فعال در شهر تهران محسوب می‌شوند در حدی که در توان شهرداری تهران باشد، تقویت خواهند شد. نجفی درباره کارت‌های منزلتی که در اختیار سالمندان قرار گرفته است، گفت: این کارت‌ها بعضی از خدمات را شامل نمی‌شود و امروز با معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در این خصوص مباحثی مطرح شد و تلاش می‌کنیم خدمات بهتری را در این زمینه ارایه بدهیم. در حدی که بتوانیم شهر تهران را برای زندگی عموم شهروندان به شهری پر از شکوفایی تبدیل می‌کنیم. شهردار تهران افزود: شهر تهران باید برای تمامی شهروندان از جمله کودکان، سالمندان و نوجوانان شهری پر از آرامش و آسایش باشد.
تهران‌گردی در روز تهران
دیروز همچنین محسن هاشمی و احمد مسجدجامعی ازاعضای شورای شهر، به بهانه روز تهران به مرکز دایره‌المعارف اسلامی رفتند و سپس به دیدار استاد عبدالله انوار و رضا شیرازیان رفتند تا مروری داشته باشند برتاریخ این ابرشهر جهان.
احمد مسجدجامعی در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی با اشاره به نامگذاری روز تهران گفت: روزی که تهران به عنوان پایتخت از سوی آقامحمدخان قاجار معرفی شد، نوروز بود اما ما نمی‌توانستیم نوروز را روز تهران معرفی کنیم چون واژه تهران در آن گم می‌شد. وی ادامه داد: پیشنهادهای دیگری نیز مطرح شد اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم 14 مهرماه که در قانون اساسی مشروطیت، تهران به عنوان پایتخت تثبیت شد به عنوان روز تهران معرفی شود. مسجدجامعی گفت: بر همین مبنا چندین سال پیش پیشنهاد دادیم که دایره المعارف بزرگ اسلامی بخشی را به عنوان دانشنامه تهران بزرگ تدوین کند که اکنون بخش شمیرانات آن به‌طور کامل منتشر شده و دو جلد مربوط به تهران آماده است. دکتر همدانی، مسوول تدوین دایره‌المعارف تهران بزرگ نیز گفت: دشواری اصلی ما این بود که تهیه منابع عمدتا به صورت شفاهی و محیطی صورت می‌گرفت. ما در حوزه شمیرانات هزار و 300 مقاله گردآوری کردیم. در ادامه تور تهران‌گردی دیروز، مسجدجامعی و تهران‌گردان به دیدار رضا شیرازیان، از پژوهشگران تهران رفتند که پژوهشگر در حوزه جمع‌آوری نقشه‌های مربوط به تهران است. شیرازیان اظهارکرد: سه نقشه بسیار مهم برای نشان دادن سیر تحول تهران وجود دارد که البته در اختیار هیچ پژوهشگر داخلی نیست که نقشه اول متعلق به سال 1309 و نقشه خیابان‌کشی‌های تهران است و نقشه دوم نقشه اردشیر زارع است که در سال 1321 رسم شده و نقشه سوم نیز عکس هوایی است که انگلیسی‌ها از تهران گرفته‌اند. امیدواریم شهرداری تهران نسبت به خرید این سه نقشه مهم اقدام کند تا بتوانیم نقشه تاریخی تهران و سیر تحول آن را تکمیل کنیم.
روزنامه اعتماد
تهرام 1735**1625
