چه بسا بسیاری این مساله را مطرح کننده که این حساسیت شدید توسط مسئولان عربستان درباره مساله دخالت در امور داخلی اش به نظر بیش از حد است و به مصلحت عربستان نیست که آن را برانگیزد به ویژه آن که این کشور در سوریه،یمن و لیبی به منظور تغییر نظام های شان دخالت نظامی کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،«عبدالباری عطوان »نیسنده و تحلیلگر مشهور عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم به قطع روابط عربستان با کانادا پرداخت و نوشت: عربستان سعودی سفیر کانادا در ریاض را اخراج و سفیرش از اتاوا پایتخت کانادا را فراخواند و همه روابط تجاری خود را با این کشور متوقف کرد و تصمیم گرفت که نزدیک به 15 هزار دانشجوی اعزامی خود که در دانشگاه های کانادا به ویژه در دانشکده های پزشکی و علوم تحصیل می کنند را در اعتراض به انتقاد دولت کانادا از نقض حقوق بشر در عربستان و بازداشت فعالان زن سعودی خارج کند؛ فعالانی که خواستار آزادی های بیشتر برای زنان هستند از جمله «سمر بدوی» خواهر«رائف بدوی» فعال لیبرال در بازداشت و «لجین الهذلول»که از جمله نخستین زنانی بود که خواستار اعطای حق رانندگی به زنان بود و نیز دیگر فعالان زن از جمله «عزیزه یوسف»، «نوف عبدالعزیز»، «ایمان النفجان» و «میاء الزهرانی».
دکتر«محمد الزلفه» عضو سابق مجلس شورای عربستان سعودی گفت که عربستان با این موضع گیری در قبال کانادا می خواست این پیام قوی را به کشورهای دیگر بدهد که دخالت در امور داخلی عربستان خط قرمز است و در مصاحبه با رادیو«بی بی سی» تأکید کرد اینکه کانادا از عربستان بخواهد که ضرورت دارد فورا این فعالان را آزاد کند باعث به وجود آمدن این بحران شده است، عربستان چنین شیوه ای را نمی پذیرد.
چه بسا از نظر مسئولان عربستان دولت کانادا با درخواستش برای آزادی فوری بازداشت شده ها تعبیر«غیردیپلماتیک» به کار برده است اما واکنش عربستان به باور بسیاری از ناظران بسیار زیاده از حد و بسیار بزرگتر از«جرم» کاناداست. انتقاد از نقض حقوق بشر در عربستان سعودی نباید با اخراج سفیر و خارج کردن دانشجویان اعزامی پاسخ داده می شد به ویژه آن که کشورهای بزرگ در غرب که آخرین آنها وزارت خارجه آمریکا بود این گونه انتقادها را ارائه می کنند.
حجم تبادل تجاری میان عربستان سعودی و کانادا به چهار میلیارد دلار در سال می رسد و بازنده بزرگ این توقف تبادل تجاری چه بسا عربستان است اگر چه می تواند به حکم ثروتمندی اش با رفتن به بازارهای دیگر کشورها این ضرر را جبران کند اما از این جهت نیز بازنده است که این کشور نیازمند به دوستان است و نه ایجاد دشمنان بیشتر به ویژه در غرب همپیمان اصلی اش آن هم در سایه اوضاع کنونی که در یمن جنگ به راه انداخته است و جنگی دیگر در سوریه را باخته است و در آستانه جنگی دیگر با ایران است. از دست دادن کانادا بسیار حاشیه ای است اگر به تولید ناخالص سالیانه اش که بیش از 1635 میلیارد دلار است و قرار گرفتن اش در رتبه دهم کشورهای دارنده اقتصاد بزرگ در جهان را در نظر بگیریم.
چه بسا بسیاری این مساله را مطرح کننده که این حساسیت شدید توسط مسئولان عربستان درباره مساله دخالت در امور داخلی اش به نظر بیش از حد است و به مصلحت عربستان نیست که آن را برانگیزد به ویژه آن که این کشور در سوریه،یمن و لیبی به منظور تغییر نظام های شان دخالت نظامی کرده است.
عربستان سعودی آلمان یکی از بزرگترین کشورها در جهان غرب را به دلیل انتقادهای مشابه درباره دخالت عربستان در یمن از دست داد و قراردادهای تسلیحای اش با این کشور را نیز از دست داد و اکنون نیز کانادا را از دست می دهد و خدا می داند کشور سوم یا چهارم و پنجم کدام کشورها هستند زیرا انتقاد کردن کشورهای غربی از نقض حقوق بشر در عربستان که توسط سازمان های جهانی بزرگ متخصص در این زمینه مستند شده است،متوقف نمی شود و ما بر این باور نیستیم که در نتیجه این واکنش انتقامجویانه خشن علیه کانادا متوقف خواهد شد.
حکومت عربستان از کانادا خواست که به دلیل این موضع گیری اش عذرخواهی کند. چه بسا برآورده کردن این خواسته بسیار سخت باشد به ویژه با توجه به واکنش اولیه کانادا که دولتش تأکید کرد که به دفاع از حقوق بشر در جهان و نه فقط در عربستان سعودی ادامه می دهد زیرا این دفاع رکن اساسی سیاست هایش است.
در دهه هشتاد نیز حکومت عربستان همین درخواست را از انگلیس کرده بود یعنی عذرخواهی به عنوان شرط بازگشت سفرا پس از خارج کردن آنها به دلیل بحران پخش فیلم«مرگ یک شاهزاده خانم» توسط یکی از شبکه های تلویزیونی انگلیسی که عربستان آن را فیلم توهین آمیز دانست؛ این بحران با ابراز «تأسف» و نه عذرخواهی دولت انگلیس به دلیل نمایش این فیلم آن هم از زبان«داگلاس هیرد»وزیر دولت در امور خارجی و نه از زبان «لرد کارینگتون» وزیر خارجه مطرح شد و به همین راه حل میانه نیز بسنده شد.
عربستان سعودی حق دارد استقلال و حاکمیت خود را حفظ کند و از دخالت دیگران در امور داخلی اش جلوگیری کند اما باید در این چار چوب الگوی پیشرو ارائه کند همانطور که در عمل به مدت ده ها سال در گذشته ارائه کرد و باید سیاست منعطف تری را در پیش گیرد که عنوان آن به دست آوردن دوستان و کم کردن دشمنان و اجتناب از بیشتر شدن تعداد آنهاست یا ما در این روزنامه این چنین باور داریم.
