رای دهندگان انگلیسی هم با رای به ترک اتحادیه اروپا، تصمیم احساسی مشابهی گرفتند و دیگر فرصت دومی به آنها داده نشد. اما ایتالیایی ها شانس آورده اند..
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه نیویورک تایمز در سرمقاله خود نوشت: این آخر هفته کشتی ای که نخستین دولت ضد اروپایی ایتالیا را حمل می کرد و ناخدای آن یک فرد آماتور بود و توسط یک اتحاد عجیب و غریب از دو حزب رقیب پوپولیستی مدیریت می شد، قبل از اینکه حتی بندرگاه را ترک کند، غرق شد. و اگر چه این به معنای آشفتگی بیشتر برای کشور است، چیز خوبی است.
حزب راست گرای لیگ (قبلا لیگ شمالی نام داشت) و جنبش 5 ستاره، یک وکیل به نام «جوزپه کونته» را به عنوان نخست وزیر و یک اقتصاددان ضد اتحادیه اروپا به نام «پائولو ساوونا» را به عنوان وزیر دارایی انتخاب کرده بودند. این مسئله برای «سرجیو ماتارلا» رئیس جمهور ایتالیا سنگین بود و به همین دلیل او روز یکشنبه دولت پیشنهادی را رد کرد. او گفت که انتخاب ساوونا، «برای خانواده های ایتالیایی و پس انداز آنها» خطر ایجاد می کند.
حتی بدون موضع ضد اتحادیه اروپای ساوونا، دولت بر وعده های غیر واقعی بنا شده بود. «توافق» 58 صفحه ای که جنبش 5 ستاره و لیگ بعد از چند هفته امضا کردند، برنامه هایی با ارزش بیش از 100 میلیارد یورو را شامل می شد که سرمایه گذاران خارجی را نگران کرد. (جالب توجه است که در این قرارداد هیچ گونه درگیری با بروکسل مطرح نیست؛ ساوونا ممکن است بخواهد یورو را ترک کند، اما احزاب خواستار چنین چیزی نیستند.)
به عبارت دیگر، دولت پیشنهادی بعید است که موفق شود، اما احتمالا برای اتحادیه اروپا نیز فاجعه ای نبوده است.
رهبران ائتلاف اکنون خواستار تصمیم گیری ماتارلا برای پایان دادن به دموکراسی در ایتالیا هستند، هر چند این امر به شدت در قدرت قانون اساسی او بوده است. آنها تهدید کرده اند که او را استیضاح کنند، اما آنها هرگز اکثریت مجلس و یا حمایت عمومی را برای انجام این کار به دست نخواهند آورد.
چه اتفاقی افتاده؟ ماتارلا از «کارلو کاتارلی» اقتصاددان و مدیر سابق صندوق بین المللی پول، خواسته است تا یک دولت موقت تشکیل دهد و ایتالیا را به سمت انتخابات جدید، احتمالا تا ماه سپتامبر، سوق دهد.
کار کاترلی آسان نخواهد بود. لیگ و جنبش 5 ستاره به طور مشترک در هر دو مجلس پارلمان اکثریت را در اختیار دارند. اما آیا آنها با هم خواهند ماند؟ احتمالا نه. چندی دقیقه پس از اینکه کشتی دولت آنها غرق شد، آنها دست بر روی خرخره یکدیگر گذاشته بودند؛ جایی که سال ها قرار داشتند.
آیا دموکراسی ایتالیا در حال فروپاشی است؟ البته که نه. درست یا غلط، بازارهای مالی و سایر نقاط اروپا متقاعد شده اند که دولت پیشنهادی یک تهدید اساسی بود؛ و در حال حاضر که کنار گذاشته شده است، آنچه را که می توانند برای جلوگیری از بازگشت آن انجام دهند.
اما آیا اوضاع این گونه می ماند. پس از آنکه دولت اسپانیا تلاش های کاتالان ها برای استقلال را مسدود کرد، ما شاهد آنچه در کاتالونیا اتفاق افتاد، بودیم: درگیری های خشونت آمیز در خیابان ها و بحران قانون اساسی واقعی. «ماتئو سالوینی» رهبر پر سر و صدای لیگ روز یکشنبه شب را تهدید کرد که رای دهندگان خود را به راهپیمایی به سمت رم دعوت کند. اما ایتالیایی ها، از جمله رای دهندگان به حزب لیگ، عاقل تر از آن هستند که به خیابان ها بیایند. و دیگر اینکه سالوینی، «بنیتو موسولینی» نیست.
هر زمان که انتخابات بعدی برگزار می شود، آنها تحت قانون جدید انتخاباتی قرار خواهند گرفت. ترکیب این موضوع با رضایت رای دهندگان و نتایج، بدون توجه به جایی که لیگ و جنبش 5 ستاره امروز در آن قرار دارند، قابل حدس است.
مطمئنا تابستان - حتی با استانداردهای اقلیمی و سیاسی ایتالیا - گرم خواهد شد. جنبش 5 ستاره - برنده انتخابات 4 مارس، با 33 درصد آرا - احساس می کند که از سوی لیگ که با جایگزینی ساوونا با یکی از خودی ها «جیان کارلو جیورجتی» مخالفت کرده، مورد خیانت قرار گرفته اند.
برنامه های آنها نیز کاملا متفاوت هستند. لیگ قاطعانه در سمت راست قرار دارد و در نیمه شمالی ثروتمند کشور که که مردم به پرداخت مالیات و مهاجرت توجهی ندارند، قوی ظاهر شده است. جنبش 5 ستاره بیشتر تمایل به سمت چپ دارد و اکثر رای های خود را از قشر فقیر در جنوب ایتالیا به دست آورده است؛ در حالی که رای دهندگان در آن منطقه، نگران بیکاری و دولت محلی آشفته هستند. بعید است که دو طرف در انتخابات بعدی با هم متحد شوند.
باید دید که آیا «سیلویو برلوسکونی» رهبر پیر، ضعیف اما غیرقابل انکار حزب راست میانه «ایتالیا به پیش» وارد خواهد شد و به دنبال یک ائتلاف با لیگ خواهد بود یا خیر. اگر سالوینی شکست بخورد، برلوسکونی تلاش خواهد کرد با 5 ستاره دولت تشکیل دهد. با این حال، سالوینی می تواند با تکرار وعده اعطای کنترل آژانس های قضایی و مخابرات، او را به عقب بازگرداند؛ زیرا برلوسکونی برای منافع تجاری و شخصی خود اهمیت زیادی قائل است.
شاید ساده لوحانه باشد، اما برندگان واقعی در اینجا رای دهندگان ایتالیایی هستند. از برکت رئیس جمهور خونسردشان، آنها شانس دارند تا به مهمترین سوال بار دیگر پاسخ دهند. آنها با رای دادن به لیگ و جنبش 5 ستاره، ایتالیا را در رویارویی با اتحادیه اروپا قرار می دهند. رای دهندگان انگلیسی هم با رای به ترک اتحادیه اروپا، تصمیم احساسی مشابهی گرفتند و دیگر فرصت دومی به آنها داده نشد. ایتالیایی ها باید خود را خوش شانس بداند: یک قانون اساسی محکم بهتر از یک همه پرسی شتابزده است.