اسماعیل هنیه، مستقر در قطر، مذاکرهکننده اصلی حماس در مذاکرات آتشبس با اسرائیل بود و عملگراتر و حامی توافق توصیف می شد.
به گزارش جماران، حماس روز سه شنبه پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی سابق خود، یحیی سنوار را به عنوان رهبر شاخه سیاسی خود منصوب کرد. سی ان بی سی در گزارشی در این باره می نویسد: این انتصاب باعث شد تا مردی که به طور گسترده به عنوان طراح حمله 7 اکتبر شناخته می شود، قدرتمندترین فرد در سازمان و چهره آن در دیپلماسی بین المللی باشد. مایکل هوروویتز، تحلیلگر ژئوپلیتیک که در حوزه مدیریت ریسک هم فعال است در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: فردی که معمار 7 اکتبر بود و به افراطی ترین بخش از بدنه حماس تعلق داشت اکنون رسما در قدرت است.
خاورمیانه پس از «ترور» اسماعیل هنیه در ایران در 31 ژوئیه که ایران و حماس، اسرائیل را مقصر آن دانستند، دچار بحران شده است. اسرائیل در این مورد سکوت کرده، در حالی که ایران متعهد شده است که نوعی حمله تلافی جویانه انجام دهد. در همین حال، حذف هنیه منجر به روی کار آمدن یک رهبر بسیار افراطی در حماس شده که احتمالاً این گروه مبارز فلسطینی را در جهتی قرار می دهد که نوید بدی برای گفتگوهای آتش بس با هدف پایان دادن به جنگ و آزادی اسرای اسرائیلی است که هنوز در غزه اسیر هستند.
هنیه، مستقر در قطر، مذاکرهکننده اصلی حماس در مذاکرات آتشبس با اسرائیل بود و عملگراتر و حامی توافق توصیف می شد. در حالی که مذاکرات ماهها بدون موفقیت ادامه دارد، سنوار که در داخل غزه مستقر است و گفته میشود حرف آخر را در مورد تصمیمات مهم حماس میزند اغلب در طول مذاکرات ارتباطات را متوقف یا قطع میکند.
ویکتور تریکو، تحلیلگر ارشد در شرکت مشاوره Control Risks، به سی ان بی سی گفت: نامزدی سنوار برای پست اصلی حماس، علیرغم اینکه او در غزه مستقر است، مقدمه سخت شدن قابل توجه موضع جنبش حماس ، به ویژه در مورد مذاکرات آتش بس است. این رهبر فلسطینی قبلاً در مذاکرات با اسرائیل، سهم بسزایی داشته اما تفاوت اکنون این است که صدای نسبتا عملگرایانه اسماعیل هنیه برای متعادل کردن دیدگاههای حداکثری سازش ناپذیر سنوار دیگر به گوش نمی رسد. با این حال، نامزدی وی بعید است که پویایی جنگ زمینی در غزه را تغییر دهد، زیرا از میان برداشتن او اولویت اصلی اسرائیل است. بی ثباتی شدید در منطقه برای چند ماه دیگر ادامه خواهد یافت.
یک عمر جنگیدن
سنوار 61 ساله در اردوگاه پناهندگان در غزه به دنیا آمد و حداقل 22 سال از زندگی بزرگسالی خود را در زندان های اسرائیل گذراند. او در سال 1989 به دلیل هدایت قتل دو سرباز اسرائیلی و چهار فلسطینی که به عقیده او با اسرائیل همدست بودند، به حبس ابد محکوم شده بود. با این حال، او در یک مبادله زندانیان در سال 2011 که بیش از 1000 اسیر فلسطینی را با یک سرباز اسرائیلی به نام گیلاد شالیت مبادله کردند، آزاد شد.
سینوار بعداً در مصاحبههایی گفت که از دوران زندان برای یادگیری صحبت کردن، خواندن و نوشتن به زبان عبری و درک روانشناسی و رفتار اسرای اسرائیلیاش استفاده کرده است. در سال 2015 از سوی دولت آمریکا به عنوان تروریست معرفی شد و در سال 2017 به عنوان رهبر حماس انتخاب شد.
دادگاه کیفری بینالمللی در ماه مه اعلام کرد که درخواستهای حکم بازداشت برای سینوار و هنیه را به دلیل جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت ارائه کرده است. این دادگاه به طور همزمان درخواستهای حکم بازداشت را برای جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و یوآو گالانت، وزیر دفاع وی ارائه کرد.
ارتقای سنوار به بالاترین مقام و در نتیجه ادغام شاخه های سیاسی و نظامی حماس، اجرایی شدن هرگونه طرح احتمالی را برای فردای جنگ در غزه پیچیده می کند. البته اسرائیل تاکنون درباره چنین طرح هایی اظهار نظر نکرده است.
آوی ملامد، یک مقام سابق اطلاعاتی اسرائیل و تحلیلگر منطقه ای می گوید: این انتخاب احتمالاً مشروعیت حماس را در صحنه بین المللی از میان خواهد برد. از بسیاری جهات، جدایی یک شاخه نظامی و سیاسی به حماس این امکان را داد تا برای مذاکره درباره برقراری آتش بس و تضمین آینده خود پس از جنگ کنونی در دولت آینده فلسطین، تلاش کند. حالا این انتصاب همه این بحث ها را با چالش روبه رو کرده است.
سنوار که هدف اصلی ارتش اسرائیل است، طی سالها از تلاشهای ترور جان سالم به در برده است و اعتقاد بر این است که بیشتر جنگ کنونی را از شبکه پیچیده تونلهای غزه هدایت می کند. غانم نصیبه، رئیس انجمن مسلمانان علیه یهودستیزی مستقر در لندن و یک مفسر مسائل منطقه معتقد است که حماس با تعیین سنوار به عنوان رهبر سیاسی در حقیقت قماری را با مهره ای نامرئی پیش می برد، البته وضعیت برای اسرائیل و واسطه ها سخت تر است و باید به آنها گفت که در مذاکره با تندترین چهره حماس که البته نامرئی هم هست، موفق باشید!