به گزارش جماران حداقل 33 هزار فلسطینی از هفت اکتبر 2023 تا به امروز قربانی حملات هوایی و زمینی رژیم اسرائیل به نوار محصور و جنگ زده غزه شده اند. آمار مجروحان رقم بیش از 75 هزار نفر را نشان می دهد و این در حالی است که با ادامه جنگ و مقاومت رژیم اسرائیل در برابر برقراری آتش بس فراگیر، هر لحظه بر تعداد کشته شده ها و مجروحان افزوده می شود. از سوی دیگر نهادهای حقوق بشری در گزارش های مختلف که منعکس کننده خطر قحطی و سوءتغذیه شدید ساکنان غزه است اشاره می کنند که حتی اگر امروز این تبادل آتش متوقف شود باز هم بر تعداد قربانیان این جنگ که در اثر استفاده اسرائیل از غذا به عنوتان سلاح جنگی در یک روند تدریجی جان خود را از دست خواهند داد، افزوده خواهد شد.

در چنین شرایطی تازه تربن خبرهای مربوط به جنگ غزه در رسانه ها درخواست جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده از قطر و مصر به عنوان طرف های مذاکره است. واشنگتن از این دو میانجی خواسته که حماس را برای پذیرش آتش بس در دور جدیدی از این مذاکرات که به زودی آغاز خواهد شد، تحت فشار بگذارند. اما آنچه که در چند روز اخیر به یک روند و یا تحول بی سابقه در جنگ غزه از زمان آغاز آن در پانزدهم مهرماه برابر با هفت اکتبر تبدیل شد بالا گرفتن اختلاف میان دولت ایالات متحده با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل بود. با نگاهی به سیر تحولات در بیش از شش ماه اخیر می توان گفت که آن حمایت های پرشور سیاسی، نظامی، اطلاعاتی و تسلیحاتی از تل آویو که عملا به چک سفید امضایی از سوی واشنگتن به بی بی تبدیل شد جای خود را به انتقادهای علنی رئیس جمهور، وزیر خارجه و سخنگوهای کاخ سفید و وزارت خارجه از سیاست های نخست وزیر رژیم اسرائیل داده است.

جزئیات ابراز نارضایتی آمریکا

همه چیز در رسانه ها از علنی شدن بخش هایی از گفت و گوی تلفنی بایدن و نتانیاهو آغاز شد. به گزارش رسانه ها لحن و ادبیات بایدن در این تماس تلفنی به گونه ای بوده که می توان آن را به تهدید نتانیاهو تعبیر کرد. رئیس جمهور ایالات متحده  تهدید کرد که ادامه حمایت امریکا از حمله اسرائیل به غزه مشروط به انجام اقدامات مشخص برای محافظت از امدادگران و غیرنظامیان در غزه خواهد بود. او در این تماس تلفنی برای اولین بار به امکان استفاده از کمک‌های آمریکا برای تأثیرگذاری بر رفتار نظامی اسرائیل اشاره کرد.

روایت جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید درباره این تماس تلفنی جزئیات بیشتری را افشا کرد. او گفت که این تماس تلفنی «صریح» و «حرفه‌ای» بود و سرخوردگی  بایدن در هفته‌های اخیر درحال افزایش بوده که چرا درخواست‌های او از اسرائیل بی‌جواب مانده است. بایدن در این تماس همچنین حمله هوایی اخیر به امدادرسانان و وضعیت کلی انساندوستانه در غزه را غیرقابل قبول خوانده و تاکید کرده که یک آتش‌بس فوری برای پایدار کردن شرایط و بهبود وضعیت انساندوستانه و حفاظت از جان غیرنظامیان ضروری است.

به گزارش رسانه ها، جان کربی  در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا آمریکا هنوز در روابط خود با اسرائیل توانایی تاثیرگذاری بر سیاست اسرائیل را دارد گفت: «در مورد اهرم فشار دایم از من سوال می‌شود، اسرائیل متحد ماست. رئیس جمهور قویا بر این باور است، و همیشه در طول دوران خدمات دولتی خود باور داشته، که امنیت مردم اسرائیل باید تامین باشد. همزمان آمریکا می‌خواهد ببیند که اسرائیل «اراده و توانایی آن را دارد تا قدم‌های عملی فوری برای محافظت از امدادگران بردارد و نشان دهد که تدابیری برای محافظت از جان غیرنظامیان در کار است.

زنجیره اعمال فشار سیاسی و دیپلماتیک بر اسرائیل در واشنگتن و به سخنان بایدن و کربی محدود نشد بلکه  آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در بروکسل در جمع خبرنگاران موضع مشابهی گرفته و با اشاره به اینکه  اسرائیل باید اجازه افزایش امدادرسانی به غزه را بدهد،گفت:  «اگر ما تغییراتی را که باید ببینیم مشاهده نکنیم، سیاستمان تغییر خواهد کرد. نکته این است که اگر اسرائیل در جنگ غزه نتواند از جان غیرنظامیان حفاظت کند، با این خطر روبروست که رفتار آن قابل تمایز از حماس نباشد. درحال حاضر، هیچ اولویتی در غزه بالاتر از حفاظت از غیرنظامیان، افزایش کمک‌های انساندوستانه، و اطمینان از امنیت کسانی که کمک می‌رسانند وجود ندارد. اسرائیل باید از عهده این لحظه برآید.»

آیا اسرائیل تهدیدها را جدی گرفت؟

در پی  تماس بایدن و نتانیاهو،  دولت اسرائیل روز پنجشنبه بازگشایی گذرگاه اِرِز (بیت حانون) در شمال غزه را برای اولین بار از زمان حمله حماس در روز ۷ اکتبر تصویب کرده است. دفتر نخست وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای که رسانه‌های این کشور منتشر کردند این خبر را تایید کرد. کابینه اسرائیل همچنین استفاده از بندر اشدود برای کمک به انتقال بیشتر کمک به نوار غزه را تایید کرد. البته رسانه هایی چون الجزیره که گزارش های میدانی از جنگ غزه منتشر می کنند مدعی هستند که تغییر چندانی در کمیت و کیفیت کمک رسانی ها به غزه علیرغم ادعای نتانیاهو در بازگشایی این گذرگاه ها صورت نگرفته است.

دفتر نتانیاهو شوکه شد

رسانه آمریکایی اکسیوس در گزارشی درباره این تماس تلفنی به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی نوشت نتانیاهو و دستیارانش از درخواست بایدن برای توقف درگیری خارج از چارچوب معامله این آتش بس با آزادی اسرای در اختیار حماس شوکه شده اند. 

در جلسه کابینه امنیتی اسرائیل چند ساعت پس از این تماس، نتانیاهو به حاضران در جلسه گفته که به نظر نمی رسد منظور بایدن از ضرورت توقف آتش در غزه اشاره به آن به عنوان بخشی از معامله برای آزادی اسرای در اختیار حماس باشد. اما این مقام گفت که پس از درخواست اسرائیل از کاخ سفید برای شفاف سازی آنچه در این تماس گفته شد، دولت بایدن هم  علنا و هم به طور خصوصی به صراحت اعلام کرد که هنوز فکر می کند که در ازای آزادی گروگان ها باید آتش بس شش هفته ای برقرار شود.  یکی از مقامات آمریکایی به اکسیوس گفت: "موضع ما همچنان این است که باید آتش‌بس به عنوان بخشی از معامله در ازای آزادی اسرای اسرائیلی  برقرار شود و باید فوراً اتفاق بیفتد.

 فشارها برای قطع کمک های تسلیحاتی به اسرائیل

هرچند که در فحوای سخنان بایدن، کربی و بلینکن اشاره ای به اینکه اهرم فشار امریکا در صورت عدم پذیرش توصیه های واشنگتن علیه تل آویو چیست نشده است اما در شش ماه گذشته از آغاز جنگ غزه این کمک های تسلیحاتی بی امان امریکا به اسرائیل بوده که ادامه جنگ را ممکن ساخته است. رئیس جمهور امریکا در چند هفته اخیر تحت فشار بسیاری برای استفاده از این اهرم فشار به منظور وادار کردن اسرائیل به حفاظت از غیرنظامیان در غزه و اجازه ورود کمک‌ها به این منطقه جنگ زده بوده است.

بر همین اساس به نظر می رسد که اگر نتانیاهو در روند جاری تغییر چشمگیری ایجاد نکند، بایدن در سال انتخابات و تحت فشار افکار عمومی بین المللی ناچار به استفاده از این اهرم فشار خواهد شد. در میان هم حزبی های دموکرات او نیز درخواستها برای متوقف کردن این روند افزایش یافته است.

به گزارش رسانه ها، نام نانسی پلوسی رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا در میان د‌ه‌ها نفر از نمایندگان دموکراتی است که با امضای نامه‌ای از جو بایدن خواسته‌اند فرستادن تسلیحات به اسرائیل را متوقف کند. امضا کنندگان این نامه از رئیس جمهوری و وزیر خارجه آمریکا خواسته‌اند که تا زمانی که تحقیق کاملی درباره حمله مرگبار به خودروی امدادگران در غزه منتشر نشد، تصمیم درباره کمک تازه تسلیحاتی به اسرائیل را بازنگری کنند. این نامه که از سوی هم حزبی‌ها و متحدان رئیس جمهوری نوشته شده تازه‌ترین نشانه نارضایتی رو به افزایش در میان دموکرات‌ها در قبال حمایت از اسرائیل است. در این نامه نانسی پلوسی و ده‌ها نماینده دیگر «نگرانی و خشم مشترک» خود را نسبت به حمله اسرائیل به کارکنان سازمان خیریه آشپزخانه مرکزی جهان توضیح داده‌اند و «با جدیت» از دولت جو بایدن خواسته‌اند که در این زمینه تحقیقاتی مستقل انجام دهد.

در این نامه همچنین آمده است «با توجه به شرایط رو به وخامت بحران انسانی در غزه» هر گونه انتقال تسلیحات به اسرائیل «غیرقابل توجیه» خواهد بود.

دموکرات‌های کنگره می‌گویند اگر مشخص شود که حمله اسرائیل ناقض قوانین آمریکا و یا قوانین بین‌الملل بوده است، تا وقتی که مسئولان این حمله مجازات نشده‌اند انتقال تسلیحات جدید به اسرائیل باید معلق شود.

افزایش درخواست‌ها برای تعلیق مجوزهای صادرات تسلیحات به اسرائیل که در بریتانیا نیز جریان دارد، پس از آن صورت می‌گیرد که هفت امدادگر از جمله سه شهروند بریتانیا در حملات هوایی روز دوشنبه در غزه کشته شدند. اتباع استرالیایی، فلسطینی، لهستانی و آمریکایی-کانادایی هم در میان کشته شدگان این حملات بودند.