میان روسیه و ترکیه چه خبر است؟/ هشدار تلویحی مسکو به آنکارا

به گزارش جماران، جنگ اوکراین برای کشوری مانند ترکیه که عضو ناتو و رفیق شفیق روسیه محسوب می شود شرایط سختی را فراهم کرده است. سایت المانیتور در تحلیلی کوتاه به بررسی این وضعیت پرداخته و می نویسد:

اجتناب اخیر ترکیه از رویارویی عمومی با روسیه ممکن است نشان دهنده تلاش های این کشور برای حفظ تعادل در سیاست خارجی خود و حل مشکلات پشت درهای بسته باشد.  آنکارا و مسکو  قبل از انتخابات عمومی ترکیه در ماه مه روابط خوبی داشتند. اما در ماه‌های اخیر، آنکارا مجموعه‌ای از گام‌ها را برای فاصله گرفتن از مسکو برداشته است، از جمله اعلام حمایت کامل از عضویت اوکراین در ناتو در جریان سفر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به استانبول در اوایل ژوئیه، آزادی فرماندهان گردان آزوف اوکراین که قرار بود تا پایان جنگ در ترکیه بر اساس قرارداد مبادله اسرا بمانند و موافقت رجب طیب اردوغان برای پیوستن سوئد به ناتو .

روس ها به سختی این تحولات را در سکوت نظاره کردند.  در 17 ژوئیه، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، خروج کشورش از توافقی را که اجازه می داد محموله ایمن غلات اوکراینی از طریق دریای سیاه صادر شود را اعلام کرد. این توافق ابتدا به ساکن با  میانجیگری ترکیه و سازمان ملل متحد انجام شده بود.

در 6 آگوست، نیروهای روسی به کارخانه "موتور سیچ" در زاپوریژیا اوکراین، تاسیساتی که تجهیزات هوانوردی در آن تعمیر می‌شود حمله کردند.  هواپیماهای بدون سرنشین مشهور بین المللی بایکار ترکیه در این کارخانه تولید می شوند. پهپادهای TB2 این شرکت نقش مهمی در دفاع اوکراین در برابر نیروهای روسی ایفا کرده‌اند و یک دیپلمات ارشد ترکیه در گفتگو با دیفنس نیوز، این حمله را "به عنوان یک هشدار نمادین روسیه به ترکیه " توصیف کرد.

سرانجام در 13 اوت، نیروهای روسی به یک کشتی باری به مقصد اوکراین که متعلق به یک شهروند ترکیه است در دریای سیاه، حدود 50 کیلومتری سواحل ترکیه، حمله کردند. در اوایل این هفته، مسکو تصاویری از این حمله را منتشر کرد.

به گفته یوروک ایسیک، تحلیلگر ژئوپلیتیک مستقر در استانبول و محقق غیرمقیم در موسسه خاورمیانه، حمله روسیه «عجیب» بود، اما عجیب تر از آن، واکنش کم حاشیه آنکارا بود.

طرف ترکی روز پنجشنبه با شکستن سکوت خود به مسکو نسبت به اقدامات بیشتر که می تواند تنش ها در دریای سیاه را تشدید کند، هشدار داد. ایسیک به المانیتور گفت: «روسیه به دلیل جنگ در اوکراین با مشکل جدی مواجه است، اما طرف ترکیه نیز از همه اهرم های فشار خود استفاده نمی کند.  

اونور ایشی، استادیار روابط بین‌الملل در دانشگاه کادیر هاس استانبول، رویکرد ترکیه را تلاش برای حفظ تعادل بین روسیه و غرب دانسته و به المانیتور می گوید روابط نزدیکتر با غرب به معنای قطع رابطه با روسیه نیست  اما همزمان پیروی چشم و گوش بسته  از تحریم های غرب علیه روسیه نه برنامه ای عملی برای ترکیه و نه ممکن است .

در حال حاضر اخباری مبنی بر دیدار قریب الوقوع ولادیمیر پوتین با رجب طیب اردوغان منتشر شده و پیش بینی می شود که دو طرف در این دیدار نقاط مشترکی پیدا کنند.  جنگ در اوکراین اقتصاد روسیه را در تنگنا قرار داده است. علاوه بر این، آنکارا و مسکو باید از حجم تعهدات خود در سوریه کاسته و بر مسائل دیگری در منطقه که از اهمیت بیشتری برای آنها برخوردار است تمرکز کنند. همزمان ، علیرغم بدبینی چند صد ساله ترکها نسبت به غرب، تصویر روسیه در افکار عمومی ترکیه هم وضع بهتری ندارد.