رقابت آمریکا و روسیه بر سر نفوذ این روزها از سوریه، خلیج فارس و عراق به عمق قاره آفریقا و به طور مشخص به سد «النهضه» مساله مورد مناقشه مصر و اتیوپی کشیده شد.
به گزارش جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم نوشت: رقابت آمریکا و روسیه بر سر نفوذ این روزها از سوریه، خلیج فارس و عراق به عمق قاره آفریقا و به طور مشخص به سد «النهضه» مساله مورد مناقشه مصر و اتیوپی کشیده شد.
«عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر پس از آن که مذاکرات اخیر میان کشورهای مصر، اتیوپی و سودان در خارطوم با حضور وزرای آب سه کشور در اواسط ماه گذشته به بن بست رسید از آمریکا خواست برای حل اختلافات میانجی گری کند اما آمریکا تحت فشار اسرائیل به این درخواست پاسخ نداد ولی به محض آن که دو طرف اتیوپی و مصر اعلام کردند که «ولادیمیر پوتین» از برگزاری نشست سران با نظارت خودش میان رئیس جمهور مصر و «آبی احمد» نخست وزیر اتیوپی در حاشیه نشست سران روسیه و آفریقا که کار خود را در «سوچی» و امروز چهارشنبه آغاز نمود، استقبال کرد دولت آمریکا بلافاصله از وزرای خارجه سه کشور برای رایزنی درباره اختلافات درباره سد النهضه با اشراف «مایک پمپئو» وزیر خارجه دعوت کرد.
دو طرف روس و آمریکا به این دلیل دخالت کردند که دریافتند تنش میان دو کشور مصر و اتیوپی رو به صعود است و به دلیل اصرار هر طرف بر خواسته هایش به سمت جنگ می رود.
اتیوپی می خواهد که در ساخت سد و پر کردن مخزن آن از آب طی پنج سال آینده و کاهش سهمیه سالیانه مصر به اندازه پنج میلیون متر مکعب فقط از « نیل آبی» (مجموع سهمیه مصر 55.5 میلیارد متر مکعب است) گام بردارد و مصر این اقدام را گامی به معنای گرسنه کردن میلیون ها کشاورز مصری و کاهش تولید برق سد«العالی» به دلیل کاهش میزان آب لازم برای راه اندازی توربیدهای تولید برق می داند.
سخنان آبی احمد در پارلمان اتیوپی که تهدید کرد در صورت لزوم با مصر وارد جنگ می شود، دولت مصر را شوک زده کرد زیرا توقع این را نداشت که فردی که به تازگی برنده جایزه نوبل صلح شده است به جنگ آن هم به این شکل تحریک آمیز تهدید کند.
این خود مصر است که باید تهدید به جنگ بکند زیرا بیشترین زیان را این کشور از سد النهضه می بیند ولی اکنون به آرامش و روی آوردن به مذاکره به عنوان بهترین راه حل برای اجتناب از جنگ و رسیدن به راه حل مسالمت آمیز تمایل دارد ولی اگر میانجی گری های روسیه و آمریکا در رسیدن به راه حل رضایت بخش برای دو طرف ناکام بماند بعید نیست که مصر آغاز کننده جنگ شود زیرا بریدن آب مانند بریدن گردن است.
دردناک این است که همه قاره آفریقا از جمله سودان پشت اتیوپی قرار گرفته اند و در اختلاف هایش با مصر از این کشور حمایت می کنند، مصر خودش را تنها می بیند و هیچ گونه حمایت عربی به ویژه از همپیمانانش در منطقه خلیج فارس که بی طرفی خود را حفظ کرده و چوب را از وسط گرفتند، نمی بیند.
آقای آبی احمد نخست وزیر اتیوپی در تهدید به جنگ علیه مصر و بسیج ملت اتیوپی پشت سرش کاملا تحریک آمیز بود و این را فراموش کرد که ممکن است که صد میلیون مصری برای حفظ سهم مشروع شان از آب نیل که در معاهدات بین المللی موثق شدهاست جان خود را فدا کنند.
هیچ کس جنگ نمی خواهد ولی اینکه کسی که میلیون ها کشاورز مصری را گرسنه کند و باعث شود مصر یک سوم توان برق سد العالی از دست دهد مساله ای است که نمی توان در برابر آن سکوت کرد و نباید در برابر آن سکوت کرد. اتیوپی می تواند مدت زمان پر کردن مخزن سد النهضه را از پنج سال به هفت سال بیشتر طول دهد و چه بسا مصر هیچ گونه ضرری نبیند ولی تحریک اتیوپی توسط اسرائیل امری است که همه چیز را به رویارویی نظامی می کشاند.
امیدواریم که رقابت روسیه و آمریکا بر سر نفوذ در آفریقا و سد النهضه برای صلح باشد نه برای جنگ و نیز امیدواریم که در سایه تهدید وجودی مصر و امنیت آبی و غذایی اش توسط اتیوپی باعث شود همه مصری ها پشت دولت شان قرار گرفته و از موضع اش حمایت کنند و در عین حال دولت مصر نیز رویکرد تند خود را تغییر دهد و سرکوب ها را متوقف کند و درهای گفت و گو با دشمنان و مخالفانش را باز کند تا به آشتی و تقویت وحدت ملی برسد.
قرن بیست و یکم قرن جنگ های آب به ویژه در خاورمیانه است و به نظر می رسد که رهبران منطقه آخرین کسانی باشند که این را درک می کنند و اوج فاجعه در همین جا نهفته است.
مصر نباید در رویارویی با این خطر تنها بماند و همه عرب ها باید از این کشور حمایت کنند زیرا خواسته هایش برای تأمین لقمه نانی برای میلیون ها نفر از مردمش مشروع است، آیا پاسخ برگزاری نشست سران عرب برای رایزنی درباره این خطر خواهد بود؟