یکی از روزنامههای آمریکایی نوشت: روایت ها درباره سرنوشت سعود القحطانی از نزدیکان بن سلمان ولیعهد سعودی متفاوت است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، واشنگتن پست گزارش داد: «سعود القحطانی» مشاور مستعفی قدرتمند دیوان پادشاهی عربستان از چند هفته پیش که مقامات عربستان گفتند در حال بازجویی از وی هستند، ناپدید شده است.
از 7 هفته پیش که دولت ریاض مدعی شده وی تحت بازجویی قرار دارد، تنها شایعاتی در مورد وی منتشر شده است. به گفته یک شهروند، او اخیرا در شهر «جده» رویت شده بود، و به گفته یک کارمند دولتی، او در دفاتر دیوان پادشاهی در ریاض بوده است. برخی هم احتمال می دهند القحطانی در بازداشت خانگی به سر ببرد.
واشنگتن و برخی دیگر پایتخت های خارجی از نزدیک شیوه برخورد دولت عربستان را با القحطانی زیر نظر دارند تا بدانند عربستان در محاکمه همه کسانی از جمله مقامات ارشد که در جنایت قتل جمال خاشقجی دست داشتند، جدیت نشان می دهد یا خیر. با این وجود بسیاری از سوالات بدون پاسخ در خصوص نقش القحطانی در این قتل وجود دارد. از جمله اینکه او چگونه به این توطئه کمک کرده است.
سازمان سیا به این نتیجه رسیده است که احتمالا ولیعهد دستور قتل خاشقجی را صادر کرده است. مقامات سعودی مدعی اند محمد بن سلمان از این توطئه بی خبر بوده و برخی از آنها محرمانه اعلام کرده اند که این قتل، طرح اشتباها برنامه ریزی شده قحطانی برای نشان دادن وفاداری اش به رئیسش بوده است.
دولت عربستان به درخواست ها برای اظهارنظر در مورد سرنوشت قحطانی واکنشی نشان نداده است. قحطانی خودش هم به ایمیلی که برایش ارسال شده، پاسخی نداده است. فرد نزدیک به دیوان پادشاهی گفته معتقد است قحطانی در بازداشت خانگی به سر می برد اما در این خصوص مطمئن نیست. در روز پنجشنبه گذشته دادستان کل عربستان گفت 11 متهم برای نخستین بار در دادگاه حاضر شدند. اما دفتر دادستانی اسامی متهمان حاضر در دادگاه را منتشر نکرد و مشخص نشد قحطانی هم بین آنها بوده یا خیر.
یک مقام آمریکایی در کنفرانس خبری گفت که دولت ترامپ از آغاز محاکمه ها خوشحال است اما این فرایند هنوز رضایت آن را جلب نکرده است.
آخرین اظهارنظر دولت در مورد قحطانی در تاریخ 15 نوامبر بود که بازپرس ها گفتند او تحت بازجویی است و اجازه خروج از کشور را ندارد. دولت ترامپ همان روز اعلام کرد تحریم هایی را علیه قحطانی اعمال کرده و او را بخشی از «جوخه ترور خاشقجی» نامید.
سکوت در مورد سرنوشت قحطانی، سوالاتی را در این خصوص در پی داشته که آیا او هنوز از پشت پرده بر امور عربستان نفوذ دارد یا خیر.
برخی این گونه اظهارنظر کرده اند که سرنوشت القحطانی در درجه دوم اهمیت قرار دارد. آنها می گویند مهمترین سوال این است که آیا عربستان برای دست برداشتن از سیاست های سرکوبگرانه خود، اقداماتی اتخاذ کرده است یا خیر؟ به گفته گروه های حقوق بشری قحطانی با آگاهی زیاد در بازداشت مخالفان و رقبای ولیعهد توسط دولت شرکت داشته و متهم به شکنجه بازداشت شدگان، و ردیابی و تعقیب منتقدان پادشاهی در خارج از کشور است.
مقامات سعودی قتل خاشقجی را یک اشتباه غم انگیز می دانند اما بر روی آن به عنوان یک عملیات انفرادی حساب می کنند که نشان دهنده سیاست های حکومت نیست.
اقدام ماه گذشته در تغییر کابینه عربستان به عنوان اذعان تلویحی رهبری عربستان به لزوم ارائه مشاوره های دوراندیشانه و مدبرانه تر به ولیعهد محسوب می شود.
اما «هلد الدوسری» فعال حقوق بشر عربستانی می گوید جز تغییر شخصیت ها، هیچ گونه اتفاقی در عربستان روی نداده و برای بازنگری در مسائل، هیچ گونه اقدامی اتخاذ نشده است؛ مسائلی مانند بازداشت و شکنجه فعالان و دیگر زندانیان اندیشه که القحطانی از زمان تصدی سمت خود، مدیریت این مسائل را در دست داشت.
«خلیل جهشان» مدیر اجرایی مرکز عربی واشنگتن گفت، ناپدید شدن قحطانی پیشرفت طبیعی تحقیقات عربستان است و احتمالا یک استراتژی برای حفاظت از بن سلمان در برابر اتهامات مرتبط با قتل خاشقجی محسوب می شود.
جهشان اظهار داشت: قصد سعودی ها اکنون این است که بن سلمان را از هرگونه اتهام در زمینه این قتل مصون نگاه دارند.
«عبدالعزیز الموید» فعال حقوق بشر سعودی گفت، ناپدید شدن قحطانی همان چیزی است که از ایدئولوژی سعودی انتظار می رود.
او تصریح کرد که متهمان قتل خاشقجی مجازات نمی شوند.
این فعال حقوق بشر که در ایرلند به سر می برد، گفت: محمد بن سلمان تمایل ندارد قاتلان خاشقجی را مجازات کند. او تمایل ندارد خودش را هم مجازات کند و این باعث میشود که او قدرت را از دست بدهد. در عربستان اقلیت کوچکی بر مردم تسلط دارند. مردم عربستان در حال مبارزه برای حقوق خود هستند و در این راه حبس می شوند.