خروج آمریکا از سوریه و تنها گذاشتن همپیمانانش که امید زیادی به حمایت واشنگتن داشتند، بار دیگر نشان داد که واشنگتن همپیمان قابل تکیه و اعتمادی نیست.
به گزارش جماران، آمریکایی ها از دیر باز به بد عهدی و به خنجر زدن از پشت به ویژه به دوستان خود عادت کرده اند. این وضعیت به ویژه در دوران«دونالد ترامپ» رئیس جمهور کنونی آمریکا به وضوح نمایان شده است. جهان در دوران ترامپ که چهره واقعی آمریکایی ها را عیان کرد، شاهد خروج از عهدنامه ها و توافقنامه های بین المللی نظیر توافقنامه هسته ای با ایران، توافقنامه آب و هوایی پاریس و ...بود که جهان را به سمت نزاع ،هراس و تنش بیشتر برده است. نقض عهدنامه ها و توافقنامه های بین المللی مساله ای بسیار گسترده است که قصد نداریم به آن بپردازیم اما آن چه قصد داریم در این جا به آن بپردازیم خنجر زدن از پشت توسط آمریکایی و خالی کردن پشت همپیمانان و دوستان واشنگتن است. آمریکایی ها تا زمانی با دوستان و همپیمانان خود همراهی می کنند که منافع شان تأمین می شود اما به محض آن که این منافع تأمین شد و به اهداف خود برسند، این همپیمانان و دوستان خود که سابقه ائتلاف و دوستی با برخی از آنها به بیش از هشتاد سال می رسد، را به حال خود رها می کنند. بهترین و جدیدترین نمونه برای این بدعهدی آمریکایی ها در این روزها خروج شان از سوریه و تنها گذاشتن همپیمانان خود در شمال سوریه و جنوب آن است.
آمریکایی ها در شمال سوریه «نیروهای دموکراتیک سوریه» یا همان «قسد» که اکثریت عناصر آن را کردها تشکیل می دهند با خروج خود از این منطقه تنها گذاشتند؛ کردهایی که آمریکا آنها را آموزش داده و تسلیح کرد و قصد داشت ارتشی برای شان تشکیل دهد تا بتوانند سودای شان برای تشکیل یک کشور یا حداقل داشتن یک منطقه خود مختار در شرق رود «فرات» را عملی کنند. طی گذشت هفت سال از بحران در سوریه نیز با حمایت همین آمریکایی ها با ارتش سوریه در چند منطقه درگیر شدند و از ورود ارتش به مناطقی در شرق فرات جلوگیری کردند.
کردها این روزها از یک سو با تهدید حمله ترکیه برای از بین بردن شان و جلوگیری از تهدید امنیت ملی ترکیه و از سوی دیگر درگیری با داعش در مناطقی از شرق استان«دیرالزور» که هنوز داعش در آن جا حضور دارد رو به رو هستند. این جدای از آن است که آنها مجبور به کنار آمدن با دولت قانونی دمشق هستند و اکنون که آمریکا در حال خروج از سوریه است بهترین گزینه برای آنها کنار آمدن با دمشق است. کردهای سوریه پس از آن که ترامپ در توئیتی خبر از خروج نیروهایش از سوریه داد، اعلام کردند که این اقدام آمریکا به مثابه خنجر زدن از پشت به آنهاست. ولی مگر آنها نمی دانند که دیگر آمریکا نیازی به آنها ندارد و آنها را قربانی منفعت بزرگتری یعنی حفظ رابطه با ترکیه همپیمان قوی اش می کند.
از همان ابتدای همپیمانی کردهای سوریه با آمریکا، بارها کارشناسان به آنها هشدار داده بودند که نباید به آمریکا اعتماد کنند اما سودای تشکیل یک کشور در شرق فرات باعث شد آنها به چنین هشدارهایی توجه نکنند. از سوی دیگر شاید تصور نمی کردند که ترکیه به شکل جدی در سوریه دخالت نظامی کند تا نگذارد به اهداف شان برسند. بازپس گیری بیشتر مناطق توسط ارتش سوریه و دعوت به مذاکره و تهدید آنها توسط دمشق نیز دیگر جای خود دارد که توسط «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در یک مصاحبه اعلام شد. اسد در این مصاحبه گفته بود که دمشق شرق فرات را یا با صلح یا با جنگ بازپس می گیرد. حالا آمریکا به سادگی هر چه تمامتر همپیمانان خود در شمال سوریه را تنها گذاشت و آنها اکنون یا باید با دمشق کنار بیایند و همه مناطق تحت کنترل خود را تحویل دولت مرکزی دهند تا احتمال دخالت نظامی بیشتر ترکیه در سوریه کاهش پیدا کند یا باید با ترکیه بدون هیچ گونه پشتیبانی در بیفتند.به نظر می رسد رهبران کردهای سوریه مذاکرات با دولت سوریه را در پیش گیرند و زمزمه هایی نیز در این باره و حضور رهبران کرد در دمشق شنیده شده است.
و اما در جنوب سوریه، اوضاع بهتر نبوده و نیست. گروه های مسلح سوری که نام ها و عناوین زیادی دارند به عنوان همپیمانان واشنگتن در این منطقه به ویژه در استان«درعا» ،خاستگاه اعتراض هایی که با دخالت کشورهای عربی ، غربی و منطقه ای دیگر تبدیل به جنگ داخلی خانماسوز شد، نیز توسط آمریکا و همپیمان عرب و غربی اش تسلیح و حمایت مالی شدند اما در نهایت چه شد؟ آنها نیز به محض آن که تاریخ مصرف شان به پایان رسید به حال خود رها شدند. پس از آن که ارتش سوریه با حمایت همپیمانانش برای بازپس گیری این استان و دیگر مناطق جنوبی به ویژه مناطق مرزی و استراتژیک حرکت کرد، آمریکا با ارسال پیامی به گروه های مسلح اعلام کرد که هیچ کاری برای شان در برابر حمله ارتش سوریه نمی تواند بکند. آمریکا این گروه ها را در برابر ارتش سوریه که پس از آزادی مناطق مهمی مانند «حلب» دیرالزور و «حمص» جان تازه ای گرفته بود تنها گذاشت و آنها مجبور به مذاکره شدند و برخی سوار بر اتوبوس های معروف به اتوبوس های«سبز» شدند و به شمال یعنی استان«ادلب» که در کنترل گروه های مسلح است رفتند و برخی دیگر تسلیم شده و به ارتش ملحق شدند. در همین منطقه جنوبی و به طور خاص« التنف» آخرین بقایای افراد مسلح زیر نظر ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا به حضور خود ادامه داده بودند اما آنها نیز اعلام کردند که آمریکا رسما خروج نیروهای ائتلاف از پایگاه نظامی التنف را اعلام کرده است. این افراد مسلح نیز که پشت شان را آمریکا خالی کرد خواستار آن شده اند که گذرگاه امنی برای شان ایجاد شود تا بتوانند به شمال سوریه بروند و به دیگر افراد مسلح در ادلب به عنوان آخرین پایگاه گروه های مسلح سوری، ملحق شوند.
بدعهدی آمریکا اگر تا کنون بد بوده است اما به نفع دولت سوریه در حال تمام شدن است و به زودی بسیاری از دیگر مناطق باقی مانده خارج از کنترلش را با دردسر کمتری می تواند بازپس گیرد.
سعید رساپور،دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل.
