نظام سلامت ایران نیز همانند سایر کشورهای دنیا با سیر صعودی هزینهها و مخارج حوزه سلامت مواجه بوده است.
به گزارش جماران؛ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی روند هزینه های سلامت در ایران و جهان و نحوه مدیریت آن بررسی کرد.
دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در مطالعهای با عنوان «نگاهی بر روند هزینه های سلامت در ایران و جهان و نحوه مدیریت آن» با بیان اینکه بررسی روند هزینههای سلامت در جهان نشاندهنده افزایش مخارج سلامت در غالب کشورهاست، میافزاید؛ این امر موجب شده تا سیاستگذاران اهرمهای سیاستی را بهمنظور مقابله با آن بهکار برند. این راهکارها با توجه به وضعیت هر کشور متفاوت بوده است و طیف گستردهای از اقدامات را در هر دو سوی عرضه و تقاضای خدمات در برگرفتهاند. بررسی دقیقتر نشان میدهد که عمده اقدامات صورت گرفته بهمنظور مهار هزینههای سلامت در سمت تقاضای خدمات معطوف به سه بخش هزینهای عمده نظامهای سلامت (یعنی بخشهای دارویی، بستری و سرپایی) میشوند که در این میان نوع اقدامات اجرا شده در هر بخش بسته به ساختار نظام سلامت هر کشور (نظام طب ملی، نظام بیمه همگانی و...) متفاوت میباشند.
این گزارش اقدامات صورت گرفته در سمت تقاضا در این کشورها براساس بخشهای عمده هزینهای را شامل بخش دارویی، بخش بستری و بخش سرپایی میداند.
گزارش حاضر تصریح دارد که اقدامات انجام شده در این کشورها در سمت عرضه عمدتاً شامل اصلاح مکانیسمهای بازپرداخت یا بودجهای (بهطور کلی تأمین مالی) و تغییر میزان پوشش خدمات میشوند که بخش قیمتی آن هستند. بخش غیرقمیتی آن نیز عمدتاً توسعه راهنماهای بالینی و بررسی هزینه اثربخشی و هزینه منفعت را با هدف افزایش کارآیی دربر میگیرد. بهطور کلی کشورها در سمت عرضه در عین حالیکه در پی افزایش پوشش خدمات سلامت و تضمین دسترسی به آن هستند، از طریق انتقال ریسک ارائه خدمات غیرضروری به ارائهکنندگان و افزایش کارآیی آنها در پی مدیریت هزینهها هستند. به اینصورت که از طریق استفاده از نظامهای پرداخت ترکیبی و عمدتاً آیندهنگر در پی مدیریت ارائه خدمات هستند و از طریق تأسیس سازمانها و کمیتههایی برای بررسی هزینه اثربخشی تکنولوژیها، داروها و تجهیزات پزشکی بهدنبال استفاده از کارآترین موارد میباشند.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس همچنین میافزاید؛ نظام سلامت ایران نیز همانند سایر کشورهای دنیا با سیر صعودی هزینهها و مخارج حوزه سلامت مواجه بوده است و علیرغم پیشبینی راهکارهای مؤثر در قوانین و اسناد بالادستی بهویژه ارائه بسته کامل در برنامه پنجم توسعه بهدلیل عدم اجرای قانون و بعضاً اجرای نادرست برخی از موارد قانونی، کماکان شاهد رشد هزینههای سلامت بوده و هستیم و پیشبینی میشود که این سیر صعودی در آینده نیز ادامه یابد.
این گزارش تاکید دارد که با توجه به مفاد سیاستهای کلی سلامت و قانون برنامه ششم مجموعهای کامل از راهکارهای اصلاحی در حوزه نظام سلامت با رویکرد مدیریت ارائه خدمت و کنترل هزینهها پیشبینی شده است ازجمله موارد موجود در این برنامه میتوان به موارد تأمین منابع مالی پایدار برای بخش سلامت، توسعه کمّیوکیفی بیمههای سلامت و مدیریت منابع سلامت از طریق نظام بیمهای، راهاندازی پایگاه اطلاعات برخط بیمهشدگان درمان کشور، ایجاد وحدت رویه بین بیمههای درمانی صندوقها و سازمانهای بیمهای در چارچوب قانون، خرید راهبردی خدمات، واگذاری امور تصدیگری با رعایت ماده (١٣) قانون مدیریت خدمات کشوری و سطحبندی خدمات، فهرست رسمی دارویی ایران براساس نظام دارویی ملی کشور، استقرار سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان، «نظام خدمات جامع و همگانی سلامت» با اولویت بهداشت و پیشگیری بر درمان و مبتنیبر مراقبتهای اولیه سلامت با محوریت نظام ارجاع و پزشک خانواده و بهکارگیری پزشکان عمومی و خانواده، ارائه مراقبتهای پرستاری در سطح جامعه و منزل، سطحبندی خدمات، پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان، پرداخت مبتنیبر عملکرد، سطحبندی تمامی خدمات تشخیصی و درمانی براساس نظام ارجاع مبتنیبر پزشک خانواده و اجازه تجویز اینگونه خدمات صرفاً براساس راهنماهای بالینی، طرح فاقد نام تجاری (ژنریک) و نظام دارویی ملی کشور اشاره کرد.