«زنان سوری به ورزشگاه رفتند، اما زنان ایرانی نه.» این خلاصهای از حواشی بازی ایران و سوریه در آخرین بازی تیمملی فوتبال برای صعود به جامجهانی بود. تیمملی فوتبال به جامجهانی صعود کرده بود و اگرچه آن بازی با تساوی تمام شد اما حواشی آن بازی بیشتر از خود بازی در متن توجه قرار گرفت.
به گزارش جماران، از برخی نمایندگان مجلس گرفته تا دستیار رئیسجمهوری در امور حقوق شهروندی و بعضی از چهرههای سیاسی به راه ندادن زنانی که پشت در استادیوم ماندند، اعتراض کردند. فاطمه حسینی، نماینده تهران در مجلس سوال از وزیر ورزش در این زمینه را تقدیم هیأترئیسه مجلس کرد و در آخر وزیر ورزش و جوانان از تلاش برای ایجاد همفکری و هماهنگیهای لازم به منظور فراهم شدن زمینه حضور خانوادهها در ورزشگاهها خبر داد.
حالا درحالی بعد از تمام این حرف و حدیثها، آیتالله مکارم شیرازی ورود زنان به ورزشگاهها را یک بحث انحرافی و آیتالله حسن ممدوحی، عضو جامعه مدرسین ورود زنان به ورزشگاهها را موجب تهییج آنها دانسته که علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس در گفتوگو با «شهروند» میگوید که حاضر است با مراجع قم در اینباره مذاکره کند.از طرفی مصطفی کواکبیان، عضو فراکسیون امید مجلس هم به «شهروند» میگوید که وزیر ورزش میتواند این موضوع را حلوفصل کند.بهروز نعمتی، عضو هیأترئیسه مجلس هم در گفتوگو با «شهروند» از لزوم ایجاد زیرساختهای مناسب برای ورود زنان به ورزشگاهها میگوید و طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس هم در گفتوگو با «شهروند» معتقد است باید به ورود زنان به ورزشگاهها امیدوار باشیم.
قصه از کجا شروع شد
٣٦ سال از آخرین حضور زنان در ورزشگاهها میگذرد و بعضی از مسئولان در هر دولتی که سر کار آمده، گهگاه به این موضوع پرداختهاند؛ از دولت سیدمحمد خاتمی گرفته تا دولتهای نهم و دهم و حالا دولت تدبیر و امید. نخستین حضور زنان در ورزشگاههای ایران به بازی ایران و بحرین در مقدماتی جامجهانی ۲۰۰۶ بازمیگردد. در این بازی که ایران به جامجهانی صعود کرد، علاوه بر زنان، سیدمحمد خاتمی، رئیسجمهوری وقت هم از تماشاگران ویژه بود، اما این حضور ادامهدار نبود تا اینکه ١١سال پیش و در زمانی که محمود احمدینژاد نخستین سال ریاستجمهوریاش را پشت سر میگذاشت، تصمیم گرفت موضوع ممنوعیت ورود زنان ایرانی به استادیومهای ورزشی را مورد توجه قرار دهد. بهطوریکه او در آغاز سال ۱۳۸۵ با ارسال نامهای به رئیس سازمان تربیتبدنی خواستار فراهم کردن امکانات حضور زنان در ورزشگاهها شد، اما این نامه با اظهارنظرهای متفاوتی در میان مسئولان کشور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی همراه و درنهایت با مخالفت بعضی از علما و مراجع، از دستور کار رئیس دولت نهم خارج شد و احمدینژاد هم عطای ورود زنان به ورزشگاهها را به لقایش بخشید؛ هرچند همان زمان هم این موضوع از نظر برخی از چهرههای سیاسی بیشتر شبیه یک پز سیاسی بود تا یک تصمیم سرنوشتساز.
اواخر دولت دهم بود که ماجرای ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه آزادی برای تماشای بازی والیبال در سال ۹۱ آغاز و بعد از روی کارآمدن دولت یازدهم امیدها برای ورود زنان به ورزشگاهها دوباره زنده شد، اما وضع به همان منوال بود. هرچند شهیندخت مولاوردی که در دولت یازدهم معاون امور زنان و خانواده ریاستجمهوری بود به این موضوع اعتراض کرد و خواستار برطرف شدن این موضوع بود اما موضوع حل نشد تا اینکه حسن روحانی، رئیسجمهوری دستور جدی برای پیگیری حضور زنان در ورزشگاهها را صادر کرد اما مجوزی در این زمینه صادر نشد. همچنین کمیته مشترک معاونت زنان ریاستجمهوری و وزارت ورزش بسته پیشنهادی و راهکارهای ورود زنان به ورزشگاهها را به نهادهای امنیتی ارایه کردند تا آییننامهای برای این موضوع تدوین شود. این اقدامات ادامه داشت تا اینکه ١٢ خرداد امسال ورزشگاه ۱۲هزار نفری آزادی بعد از ۵سال میزبان حدود ۳۰۰ زن تماشاگر شد. مولاوردی هم بعد از این حضور زنان با اشاره به حضور بیشتر زنان تماشاگر در محل برگزاری لیگ جهانی والیبال امسال نسبت به سالهای گذشته، گفت که عدم اجازه ورود زنان به ورزشگاه تصمیمی مقطعی بوده و ابراز امیدواری کرد شرایط به قبل بازگردد.این اعلام امیدواری درحالی بود که از حضور زنان در بازی ایران-سوریه که جشن صعود تیمملی فوتبال به جامجهانی بود، ممانعت به عمل آمد و فقط زنان سوری وارد ورزشگاه آزادی شدند. بعد از این اقدام بود که بعضی از اعضای فراکسیون زنان مجلس و همچنین معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاستجمهوری و شهیندخت مولاوردی، دستیار رئیسجمهوری در امور حقوق شهروندی به این موضوع اعتراض کردند و بعد از آن ابتکار از اعلام تصویب آییننامهای برای ورود زنان به ورزشگاه خبر داد. آییننامهای که شرایط برای حضور زنان در ورزشگاهها را تسهیل و این امر را امکانپذیر میکند.زمان زیادی از انتشار این اظهارات نگذشته بود که آیتالله مکارمشیرازی اعلام کرد که «طرح مجدد این مسأله، رفتن راه انحرافی است.»
ورود زنان به ورزشگاه امکانپذیر است
علی مطهری، نایبرئیس مجلس شورای اسلامی یکی از کسانی است که همانقدر که در مسائل سیاسی بیپرواست، در بعضی مسائل فرهنگی مانند حجاب هم جدی است. اما وقتی از او درباره ورود زنان به ورزشگاهها پرسیدیم، هرچند گفت که درباره جهات شرعی این موضوع مراجع باید توضیح بدهند، اما تأکید کرد این موضوع با بعضی اقدامات امکانپذیر است. او در اینباره به «شهروند» میگوید: «به نظر میآید که اگر برای مسابقات فوتبال جایگاه مخصوصی برای زنان در نظر گرفته شود، درِ ورود و خروج زنان و مردان از یکدیگر جدا باشد و سرویسهای بهداشتی جدا برای زنان و مردان در نظر گرفته شود و د رورزشهایی که بدن ورزشکاران مرد پوشیده باشد، به نظر میرسد اشکال شرعی وجود نداشته باشد. هرچند نظر قطعی در این زمینه را مراجع و علما میدهند.»نایبرئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر لازم باشد، حاضر است با مراجع در این زمینه مذاکره کند، ادامه میدهد: «اگر اعضای فراکسیون زنان از من این درخواست را داشته باشند حاضر هستم این کار را انجام بدهم.»
دنبال بحرانسازی نیستیم
طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس یکی از چهرههایی است که بارها درباره ورود زنان به ورزشگاهها سخن گفته است؛ او در گفتوگو با «شهروند» ضمن توضیح درباره تلاشهای فراکسیون زنان برای رایزنی در مورد تسهیل این موضوع اشارهای به ورزش زنان میکند و میگوید: «یک مسأله خیلی مهم آمادهسازی یکسری زیرساختهاست که ما بتوانیم ورزش زنان را در جامعه با توجه به آن بودجهای که در سال گذشته در نظر گرفتیم، پیش ببریم. البته ما این بودجه را در برنامه ششم توسعه و بودجه سال ٩٦ در نظر گرفتیم و در بودجه ٩٧ هم آن را افزایش خواهیم داد.» او ادامه میدهد: «ما با همکاری وزارت ورزش و شهرداری تهران در پی این هستیم که زیرساختهای لازم را برای ورزش زنان مهیا کنیم.
سیاوشی با بیان اینکه تهران برخلاف بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا فاقد یک جاده تندرستی یا سلامت است، ادامه میدهد: «این امکان بزرگی است که میتواند مورد استفاده زنان قرار بگیرد تا از میزان آسیبها و مشکلات جسمی و روانی زنان کاسته شود. اینها موضوعاتی است که در لایحه وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان در نظر گرفته شده است. دو ماده ویژه در این لایحه به زنان اختصاص پیدا کرده است که هم در جهت توسعه و گسترش امکانات و تسهیلات ورزشی ازجمله اماکن ورزشی و هم در جهت مناسبسازی اماکن ورزشی برای ورود زنان است. هر دوی این موارد به تصویب کمیسیون فرهنگی مجلس رسیده است و هنوز هم لایحه در دستور کار این کمیسیون قرار دارد.»سیاوشی با بیان اینکه زنان مجلس به دنبال ایجاد هیاهو برای این موضوع نیستند و اجازه دهید کارها برای ورود زنان به ورزشگاه پیش برود، ادامه میدهد: «ما میخواهیم این مشکل را حل کنیم و نمیخواهیم بحران ایجاد کنیم.»او در آخر اضافه میکند: «همه به ورود زنان به ورزشگاهها امیدوار باشیم و بهتر است برای این موضوع تلاش کنیم.»
لزوم اقدامات فرهنگی جدی است
بهروز نعمتی، عضو هیأترئیسه مجلس شورای اسلامی هم در گفتوگو با «شهروند» با بیان اینکه ما باید شرایط حضور زنان در مجموعههای مختلف ورزشی را فراهم کنیم، گفت: «حضور زنان در ورزشگاهها نیازمند یکسری اقدامات جدی فرهنگی است. ما باید قبول کنیم که زنان سالهاست که در ورزشگاهها نبودهاند و همین موضوع نیازمند کارهای فرهنگی است و بسترسازی برای ورود زنان به ورزشگاهها بسیار اهمیت دارد.»او ادامه میدهد: «موضوع ورود زنان به ورزشگاه فقط دست وزیر ورزش نیست و در کمیتههای مختلف، شورای تأمین و اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در این زمینه نظر دارند. بسترسازی برای ورود زنان به ورزشگاهها اقدامی جدی است که حتما باید موردنظر مسئولان مرتبط با این موضوع قرار بگیرد.»