سازمان حج و زیارت با انتشار نقشه حمل و نقل درون شهری مکه در زمان حج تمتع، برخی قوانین و شرایط آمد و رفت در این شهر را مطابق ضوابط عربستان، برای زائران ایرانی تشریح کرد.
به گزارش جماران، جغرافیای مسجدالنبی در شهر مدینه به شکلی است که زائران بدون استفاده از وسایل نقلیه، امکان دسترسی به آن را دارند. بیشتر هتلهایی که محل اسکان زائران ایرانی است نزدیک حرم واقع شده و از گذشته نیز مرسم بوده زائران در مدینه پیاده شهر را طی کنند، مگر آنکه قرار باشد به سمت کوه اُحد بروند.
شرایط اما در شهر مکه متفاوت است. برای رسیدن به مسجدالنبی الزاما باید از وسیله نقلیه استفاده کرد که ایران از جمله کشورهایی بوده که سالهاست خطوط اتوبوسرانی را از قبل در اختیار گرفته که هزینه مربوط به آن توسط سازمان حج و زیارت پرداخت شده و زائران باید از پرداخت هرگونه وجه به رانندگان و یا سایر عوامل خودداری کنند.
بیشتر رانندههای این اتوبوسها که در جهتهای متفاوت و در ۲۳ خط تردد میکنند، عربزبان و غیرایرانی بوده که به همین خاطر توصیه شده در صورت بروز هرگونه مشکل، از مواجهه مستقیم با رانندهها پرهیز شود و صرفا با یادداشت شماره ۴ رقمی که در چهار طرف همه اتوبوسها نوشته شده، مراتب را برای پیگیری به مدیران کاروانها و یا عوامل ایرانی حمل و نقل مستقر در ایستگاهها گزارش دهند.
فعالیت تمام اتوبوسهای خطوط نقل درون شهری همه روزه نیم ساعت قبل از اذان و نیم ساعت پس از اقامه نماز جماعت متوقف میشود، با برنامهریزی مناسب برای حضور در مسجدالحرام از معطلی و سرگردانی در ایستگاهها جلوگیری شود.
تاکید شده در هنگام اقامه نمازهای جماعت و یا نماز جمعه، برای تشرف به مسجدالحرام و یا بازگشت به هتل از مراجعه به ایستگاههای مبدا و مقصد خودداری شود، چرا که علاوهبر بازتاب نامطلوب این عمل در اذهان سایر مسلمانان، رانندگان اتوبوس نیز براساس قوانین مربوط به عبور و مرور عربستان "پس از اقامه نمازهای جماعت" مجاز به حمل و جابهجایی مسافر هستند.
فعالیت شبکه حمل و نقل درون شهری از روز ششم تا سیزدهم ذیالحجه (۶ تا ۱۳ شهریورماه) به دلیل محدودیتهای ترافیکی و آماده کردن اتوبوسها و سازماندهی دوباره آنها برای انتقال زائران به مشاعر مقدس (عرفات، مشعرالحرام و منی) تعطیل خواهد بود.
در روزهای تعطیلی شبکه حمل و نقل شهری، توصیه شده زائران نحوه رفت و آمد خود به حرم را برابر راهنمایی مدیران کاروانها تنظیم کنند. همچنین از زائران خواسته شده در روزهای نخست ذیالحجه که همزمان با ورود جمعیت انبوه به شهر مکه است و خدماترسانی حمل و نقلی با محدودیت و ترافیک مواجه میشود، برنامهریزی زمانی برای آمد و شد خود داشته باشند. علاوهبر این توصیه مؤکد شده از وسایل نقلیه شخصی و یا گذری به هیچ وجه استفاده نکنند.
درصورتیکه زائران قصد رفتن به بازار یا اماکن زیارتی دیگری را دارند با هماهنگی مدیران کاروانها برای تهیه وسیله نقلیه (غیر از اتوبوسهای شبکه نقل درون شهری) اقدام کنند.
چنانچه زائران اشتباهی سوار اتوبوس سایر خطوط شدند، بدون ناراحتی و اضطراب دوباره با همان اتوبوس به ایستگاه حرم بازگشته و با مراجعه به عوامل حمل و نقل و امداد مسیر و خط درست را سوار شوند.
هنگام تشرف به مسجدالحرام از همراه بردن وجه نقد بیش از اندازه خودداری کرده و از آوردن وسایل حجیم داخل اتوبوس پرهیز کنند و هنگام ترک اتوبوس از جا نماندن کیف و وسایل خود مطمئن شوند.
با توجه به شرایط قوانین و ویژگیهای عبور و مرور در شهر مکه بویژه در موسم حج، ضروری است زائران در جریان سفر مخصوصا هنگام خروج از هتل و تشرف به حرمها، آدرس محل سکونت و شماره خط اتوبوسرانی را در کارت شناسایی درج کرده و همراه داشته باشند.