رییس شورای ایرانیان آمریکا(نایاک) در یادداشتی با اشاره به بحران بازداشت ملوانان آمریکایی در آبهای سرزمینی ایران نوشت: در این بحران جان کری وزیرخارجه وقت آمریکا پنج بار به همتای ایرانی خود زنگ زد و همین مساله از تشدید بحران جلوگیری کرد. اگر تیلرسون فرد بالغی باشد باید به ظریف زنگ بزند.
به گزارش جماران، پایگاه تحلیلی «امریکن کانزرویتیوز» نوشت: زمانی که ملوانان آمریکایی بازداشت شدند جان کری توانست در کمتر از ۱۶ ساعت آنها را آزاد کند. او از ابزار قابل توجهی برای این منظور استفاده کرد: تلفن.
«تریتا پارسی» رییس شورای ایرانیان آمریکا موسوم به نایاک که اخیرا کتابی درباره جزییات توافق هستهای منتشر کرده است، در یادداشت خود به حادثه بازداشت ملوانان آمریکایی در آبهای سرزمینی ایران در سال گذشته اشاره کرده و نوشت: در ساعتهایی که ملوانان آمریکایی در ایران بازداشت بودند کری با محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود در تماس بود. او پنج بار در آن بعداز ظهر با ظریف تلفنی صحبت کرد و در دومین تماس به هم توافق کردند. تماسهای بعدی برای رسیدگی به مسائل مرتبط با تدارکات مورد نیاز جهت حل و فصل این مشکل و سوءتفاهمهای به وجود آمده در این بین بود.
او ادامه داد: برای مثال یک مرتبه کشتی آمریکایی و هلیکوپترهای آمریکایی به سمت جزیره ایرانی که ملوانان در آن نگهداری میشدند پرواز کرد. ظریف به کری گفت لطفا به نیروی دریاییتان بگویید که نزدیکتر نشوند. تن صدای او نشان دهنده فوریت در مساله بود. او به کری گفته بود: ما نمیخواهیم رویارویی نظامی داشته باشیم اما اگر هواپیماهایتان نزدیک شود ما مشکل بزرگی خواهیم داشت.
کری، فورا به جوزف دانفورد مسئول ستاد مشترک ارتش دستور داد که عقبنشینی کنند.
کری به ژنرال دانفورد گفته بود: ما در خطر تشدید معضل هستیم. آنها به ما شرایط مثبتی را نشان دادند که طی آن قرار است این افراد آزاد شوند در نتیجه هلیکوپترهای ما باید فعلا عقبنشینی کنند و امتحان کنیم آیا راست میگویند یا نه.
دانفورد اطاعت کرد و از یک رویارویی خطرناک اجتناب کرد. ظریف برای اطمینان دادن به آمریکاییها از امنیت ملوانان تصویری را از طریق ایمیل خود به جیمیل وزارت خارجه کری فرستاد که از ملوانان عکس گرفته بود.
«پارسی» در این یادداشت نوشت: دو سال مذاکره شدید بین ظریف و کری روابطی را ایجاد کرده بود که طی آن، آنها قادر بودند به سرعت بحرانهای پیشبینی نشده را نظیر آنچه در بازداشت ملوانان آمریکایی اتفاق افتاد حل و فصل کنند. فواید این کانال ارتباطی غیرقابل انکار است. در واقع بحران ملوانان میتوانست یک بحران گروگانگیری دیگر باشد. اما بیشتر آمریکاییها حتی چنین تصوری هم نداشتند.
او با بیان اینکه امروز بحرانهای پیشبینی نشده زیادی بین ایران و آمریکا ایجاد شده که میتواند به رویارویی مستقیم بیانجامد، نوشت: آمریکا و ایران در مورد شکست داعش منافع مشترک دارند اما بعد از آزادسازی موصل تعادل منافع دو کشور به هم خورده است. تحولات مشابهی در سوریه نیز در جریان است. جایی که آمریکا پهپادهای ایرانی را سرنگون میکند و گروههای تحت حمایت ایران را بمباران. از این گذشته تنشها در خلیج فارس با بحران قطر افزایش یافته و چراغ سبزی از سوی ترامپ برای تشدید رویاروییها و قلدریها علیه ایران صادر شده است.
به گفته رییس شورای ایرانیان آمریکا، «روبرت گیتز» وزیر دفاع اسبق آمریکا هیچ توهمی درباره هدف نهایی سعودیها نداشته است. او درست می گفت که سعودیها همیشه دنبال جنگ با ایران تا آخرین قطره خون آمریکاییها بودند. او در سال ۲۰۱۰ به همتای فرانسوی خود گفته بود اشتیاق عربستان به ایجاد یک رویارویی میان ایران و آمریکا تشدید شده است.
او در این یادداشت خاطر نشان کرد: با وجود این نقاط ضعف دولت ترامپ و رکس تیلرسون وزیر خارجه این دولت پذیرفتهاند که خطوط ارتباطی با ایران به کلی سرد شود. علی رغم خطر ایجاد جنگ هیچ تماس تلفنیای میان وزرای خارجه ایران و آمریکا در دولت ترامپ رخ نداده و هیچ تلاشی برای کاهش تنشها به صورت دیپلماتیک دیده نشده است.
پارسی یادآور شد: زمانی که درباره دیپلماسی با ایران در خلال سفر تیلرسون به ریاض از او پرسیده شد او گفت: «هیچ برنامهای برای رابطه با ایران در آینده ندارد». این خبر خوبی نیست. بیش از هر چیز این وظیفه رییس جمهور و دولتش است که از امنیت آمریکا دفاع کنند و سعی کنند نیروهای آمریکایی را از خطر دور کنند.
در این مورد، دولت ترامپ نه تنها شکست خورده بلکه حتی سعی هم نکرده است. آمریکا در حالی که در خواب راه میرود به سمت یک جنگ ویرانگر در خاورمیانه قدم برمی دارد بدون اینکه فکر کند شاید این به ضرر منافع ملی آمریکا باشد و بدون اینکه حتی به دیپلماسی فکر کرده باشد.
او با طرح این پرسش که آیا آمریکا میخواهد به جهان این پیام را مخابره کند که دولت آمریکا اول شلیک میکند بعد از خودش میپرسد چرا شلیک کردم؟ ادامه داد: دولت جرج بوش دست کم در دروغ گویی به افکار عمومی آمریکاییها در زمان حمله به عراق کمی نجابت داشت. هرچقدر جنگ عراق مخرب و اشتباه بود اما دست کم در کنگره امریکا به رای گذاشته شد. تیلرسون و ترامپ هیچ اهمیتی به این بخش قضیه نمیدهند.
رییس نایاک افزود: بیپروایی دولت ترامپ، آمریکا و نیروهای آمریکایی را در جهان به مخاطره میاندازد. اگر تیلرسون فرد بالغی باشد باید اقداماتی را از جانب خودش آغاز کند. قبل از اینکه مشکلات با ایران به گونهای تشدید شود که راه برگشتی نداشته باشیم باید دیپلماسی را مجددا فعال کرد. این وظیفه تیلرسون است.
مدیر عامل سابق شرکت نفتی «اکسون مبیل» شماره ظریف را دارد. وقت آن رسیده که به ظریف زنگ بزند.